Επιδράσεις και εφαρμογή της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης στη συμβατική τριτοβάθμια εκπαίδευση

Λόγω της γεωγραφικής απόστασης και του επιπέδου ανάπτυξης, η εκπαίδευση, η οποία πραγματώνεται στα συμβατικά εκπαιδευτικά ιδρύματα συχνά δεν είναι διαθέσιμη σε μεγάλο ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού. Με βάση έρευνα της UNESCO του 2010 σε παγκόσμιο επίπεδο, καταγράφηκε πως 796 εκατομμύρια άνθρωποι δεν ήταν σε θέση να διαβάζουν και να γράφουν. Αναμφισβήτητα, η εξ αποστάσεως εκπαίδευση (στο εξής εξ ΑΕ) εισάγει νέα δεδομένα προς όλους τους ενδιαφερόμενους. Τα δύο μοντέλα εκπαίδευσης, συμβατικό και εξ αποστάσεως, αποτελούν τομείς με προβλήματα και αντιφάσεις όσο αφορά στην αντιμετώπιση των κυριότερων ζητημάτων που αφορούν τη διασφάλιση της ποιότητας στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και την ταυτόχρονη διασφάλιση ανάπτυξης των ανθρώπινων δυνατοτήτων. Συχνά, σε πρακτικό επίπεδο, τα συστήματα της συμβατικής και εξ ΑΕ αλληλοσυμπληρώνονται. Η εφαρμογή του μοντέλου της εξ ΑΕ και των υποστηρικτικών της δομών απαιτεί προσεκτικό σχεδιασμό, ιδιαίτερα όταν εφαρμόζεται σε δομές της συμβατικής εκπαίδευσης. Η παρούσα εργασία αποτυπώνει προσπάθεια ανίχνευσης των επιδράσεων και της εφαρμογής του μοντέλου της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης στη λειτουργία του συμβατικού εκπαιδευτικού συστήματος στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και αποτελεί προϊόν βιβλιογραφικής έρευνας. Αρχικά, καταγράφονται οι λόγοι που οδηγούν τη συμβατική εκπαίδευση στην υιοθέτηση του μοντέλου της εξ ΑΕ, στη συνέχεια παρουσιάζονται σημαντικά ζητήματα – προβλήματα που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στον εκπαιδευτικό σχεδιασμό, όπως επίσης καλές πρακτικές από συμβατικά ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης τα οποία επηρεάστηκαν από την ανάγκη εφαρμογής του μοντέλου της εξ ΑΕ. Τέλος, παρουσιάζονται οι βασικές προϋποθέσεις που πρέπει να υφίστανται προκειμένου ένα συμβατικό σύστημα εκπαίδευσης να εφαρμόζει το μοντέλο της εξ ΑΕ διατηρώντας την ποιότητα ως προς την επίτευξη των διδακτικών – μαθησιακών αποτελεσμάτων. Λόγω της γεωγραφικής απόστασης και του επιπέδου ανάπτυξης, η εκπαίδευση, η οποία πραγματώνεται στα συμβατικά εκπαιδευτικά ιδρύματα συχνά δεν είναι διαθέσιμη σε μεγάλο ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού. Με βάση έρευνα της UNESCO του 2010 σε παγκόσμιο επίπεδο, καταγράφηκε πως 796 εκατομμύρια άνθρωποι δεν ήταν σε θέση να διαβάζουν και να γράφουν. Αναμφισβήτητα, η εξ αποστάσεως εκπαίδευση (στο εξής εξ ΑΕ) εισάγει νέα δεδομένα προς όλους τους ενδιαφερόμενους. Τα δύο μοντέλα εκπαίδευσης, συμβατικό και εξ αποστάσεως, αποτελούν τομείς με προβλήματα και αντιφάσεις όσο αφορά στην αντιμετώπιση των κυριότερων ζητημάτων που αφορούν τη διασφάλιση της ποιότητας στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και την ταυτόχρονη διασφάλιση ανάπτυξης των ανθρώπινων δυνατοτήτων. Συχνά, σε πρακτικό επίπεδο, τα συστήματα της συμβατικής και εξ ΑΕ αλληλοσυμπληρώνονται. Η εφαρμογή του μοντέλου της εξ ΑΕ και των υποστηρικτικών της δομών απαιτεί προσεκτικό σχεδιασμό, ιδιαίτερα όταν εφαρμόζεται σε δομές της συμβατικής εκπαίδευσης. Η παρούσα εργασία αποτυπώνει προσπάθεια ανίχνευσης των επιδράσεων και της εφαρμογής του μοντέλου της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης στη λειτουργία του συμβατικού εκπαιδευτικού συστήματος στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και αποτελεί προϊόν βιβλιογραφικής έρευνας. Αρχικά, καταγράφονται οι λόγοι που οδηγούν τη συμβατική εκπαίδευση στην υιοθέτηση του μοντέλου της εξ ΑΕ, στη συνέχεια παρουσιάζονται σημαντικά ζητήματα – προβλήματα που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στον εκπαιδευτικό σχεδιασμό, όπως επίσης καλές πρακτικές από συμβατικά ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης τα οποία επηρεάστηκαν από την ανάγκη εφαρμογής του μοντέλου της εξ ΑΕ. Τέλος, παρουσιάζονται οι βασικές προϋποθέσεις που πρέπει να υφίστανται προκειμένου ένα συμβατικό σύστημα εκπαίδευσης να εφαρμόζει το μοντέλο της εξ ΑΕ διατηρώντας την ποιότητα ως προς την επίτευξη των διδακτικών – μαθησιακών αποτελεσμάτων.