Η αποφυγή του συνεταιριστικού εκφυλισμου (degeneration), εκπτώσεις επί των συνεταιριστικών αρχών ή εφαρμογή υποδεέστερων ποιοτικά συστημάτων διοίκησης, είναι μια κλασική –εμπειρικά υποερευνημένη– πρόκληση που αντιμετωπίζουν οι συνεταιρισμοί στην προσπάθειά τους να παραμείνουν δημοκρατικοί και οικονομικά βιώσιμοι. Αυτή η διατριβή –βασισμένη στον πραγματισμό και τη μεθοδολογία της Έρευνας Δράσης– είχε ως στόχο να διερευνήσει σε βάθος και να υποστηρίξει ενεργά τις προσπάθειες των ριζοσπαστικών εργατικών συνεταιρισμών να αντισταθούν (καλύτερα) στο συνεταιριστικό εκφυλισμό. Προς το σκοπό αυτό, αναλύθηκε η μακροχρόνια εμπειρία της Δικτύωσης Συνεργατικών Εγχειρημάτων Αθήνας και οι εσωτερικές διαδικασίες δύο μελών της, τα οποία δραστηριοποιούνται στον τομέα των τρόφιμων, ύστερα από μοντελοποίηση των διαδικασιών τους κατά Viable Systems Model (VSM). Βασισμένη σε αυτήν την σπάνια καταγραφή της δυναμικής του συνεταιριστικού εκφυλισμού, προωθήθηκε μια πιο ολιστική ανάγνωση του και των αλληλοτροφοδοτούμενων προκλήσεων που ενέχει. Επιπλέον, οι παρεμβάσεις του ερευνητή, οι οποίες είχαν ως στόχο την προώθηση πιο αποτελεσματικών συστημάτων διοίκησης ποιότητας, οδήγησαν σε μια καλύτερη κατανόηση της πολυπλοκότητας του συνεταιριστικού εκφυλισμού και την αναγκαιότητα για πιο συστημικές -και όχι μόνο συστηματικές- παρεμβάσεις/λύσεις. Επιπλέον, ένα σημαντικό εύρημα ήταν ότι τα συστήματα διοίκησης ποιότητας των (συσπειρώσεων) συνεταιρισμών για να είναι λειτουργικά απαιτείται να λαμβάνεται περισσότερη υπόψη οι ανθρωπιστικές φιλοδοξίες των συνεταιριστών. Τέλος, με βάση την μακροχρόνια εμπειρία του ερευνητή στο πεδίο, η έρευνα καταστάλαξε σε ορισμένες οδηγίες/εργαλεία/προτάσεις για τη συλλογική διοίκηση και τη συνεταιριστική ανάπτυξη και σε θεωρία η οποία εξηγεί καλύτερα τα εμπειρικά δεδομένα.
Developing theories and tools for resisting degeneration with the Worker Cooperatives' Network of Athens
