A Historical Perspective on Ageing and Capability

This chapter discusses the value of a capability approach in historical research on older people. Historians are generally focused on studying continuity and change over time. Their research often aims at explaining how and why certain phenomena appear and take different shapes. Capability is a way of capturing an individual’s ability to live a meaningful life, or a life that they perceive as good. A modern analytical tool such as the capability approach can be used for visualising historical patterns, even though individuals’ values of well-being change over time. In that sense, historical studies of individuals’ capabilities, or functions, can add another perspective to this theoretical framework.Old newspapers, biographies, diaries, letters, novels and government reports make it possible to understand which capabilities individuals and societies have valued for older citizens at different times. The meaning of functions differs over time and is dependent on several factors, such as gender and economic conditions, as well as social and civil status. This also means that conditions for a phenomenon such as retirement change over time, but they also differ depending on people’s previous life conditions. In this article, we explore these things using two different examples. Firstly, we discuss how Selma Lagerlöf, a woman with high social status, arranged for her retirement. The second example shows how women with low economic status struggled to retire at the time when universal pension reform was being implemented in Sweden.

The conative function of constructions expressing surprise in Swedish, English and Russian

The article presents the results of a comprehensive comparative analysis of the concept “surprise” in Swedish, English and Russian fiction books manifested by syntactic constructions performing the conative function. Three Swedish fiction novels by Selma Lagerlöf and their translations into English and Russian were chosen as the material for the study. 135 complexes of examples (1 complex = 1 Swedish token + 1 corresponding English token + 1 corresponding Russian token) were selected using continuous sampling method. First, it was found that the function could be manifested in 2 directions (modes): extroversion and introversion. Second, 2 syntactic patterns expressing the function were identified: imperatives and vocatives. The analysis of their interaction in the three languages showed the following results. In Swedish and Russian, the introverted imperative pattern was used while in English modal verb+infinitive extraverted pattern was mostly used. As far as vocatives, similarly to imperatives, both extroversive and introversive modes were present. However, in contrast to imperative patterns, introversive mode prevailed in vocatives in all the three languages. Further studies might involve comparative analysis of the modes and patterns manifesting surprise in other languages of origin.

Margaretha Meyboom, 1856-1927

Margaretha Anna Sophia Meyboom werd op 29 juli 1856 in Amsterdam geboren als tweede dochter in een domineesgezin. Haar ouders Angenis Henriette Frederika Tydeman (1828-1898) en Louis Susan Pedro Meyboom (1817-1874) hadden in totaal acht kinderen. De ouderlijke omgeving en vooral haar vader hadden een grote invloed op Meybooms leven en werk. Haar vader legde de basis voor haar twee grote passies, maatschappelijk engagement en interesse in het Noorden. Enerzijds was L.S.P. Meyboom een pionier op het gebied van moderne theologie, anderzijds was hij ook zeer geïnteresseerd in oude, heidense religies en schreef hij onder meer het boek De godsdienst der oude Noormannen1, waaruit hij zijn kinderen voorlas. Dit boek lijkt het beginpunt te zijn geweest voor Margaretha’s literaire interesse. In navolging van haar vader – hij had Deens geleerd door middel van vergelijkende bijbelstudies – begon Margaretha zichzelf op zeventienjarige leeftijd Deens te leren met behulp van een Deense grammatica en andere Scandinavische boeken die ze in de bibliotheek van haar vader had gevonden. De dominee van de Noorse Zeemanskerk hielp haar met de uitspraak.2 Al snel begon Meyboom ook vertalingen te maken van verhalen uit deze boeken, die ze opstuurde naar het dagblad Het Nieuws van den Dag, waar ze als feuilleton werden gepubliceerd. Zo werd de vertaalster geboren. Vermoedelijk is haar eerste gepubliceerde vertaling “Filia maris” van de Deen Johanne Schjørring (1836-1910) in 1880. Meybooms eerste vertalingen verschenen onder het pseudoniem Urda (een van de Noordse godinnen van het lot). Vanaf het moment dat ze hele boeken begon te vertalen – in 1891 als eerste Judas van Tor Hedberg (1862-1931) – publiceerde ze onder haar eigen naam. In totaal heeft Meyboom meer dan vijftig werken van Scandinavische auteurs vertaald. Met uitzondering van de Zweedse Selma Lagerlöf (1858-1940) en Tor Hedberg (1862-1931), waren dit Deense en Noorse auteurs, onder wie de Noren Bjørnstjerne Bjørnson (1832-1910), Henrik Ibsen (1828-1906), Knut Hamsun (1860-1952), Alexander Kielland (1849-1906), Arne Garborg (1851-1924), de Denen Carl Ewald (1856-1908), Adda Ravnkilde (1862-1883), en vele anderen. Ze liet het Nederlandse publiek kennismaken met de moderne literaire en sociale ideeën van Scandinavische schrijvers zoals Ibsen, Bjørnson en Lagerlöf.