Drogi odnowy człowieka (Ez 18,1-32)

Temat „nowego człowieka” pojawia się w Księdze Ezechiela 18. W kontekście niewoli prorok uświadamia (wszystkim wygnańcom), że każdy człowiek jest odpowiedzialny za swoje czyny. „Co masz na myśli, używając tego przysłowia dotyczącego ziemi Izraela, które mówi: Ojcowie jedzą kwaśne winogrona, ale dzieci mają nadwerężone zęby? Jak żyję, oświadcza Pan Bóg, na pewno nie będziesz już używał tego przysłowia w Izraelu” (Ez 18,2-3). Raz na zawsze ma być odrzucona idea zbiorowej odpowiedzialności i dziedziczenia grzechów przodków: „Oto wszystkie dusze są Moje; dusza ojca, jak i dusza syna są Moje. Dusza, która grzeszy, umrze” (w. 4). Człowiek jest tym, który decyduje o swoim losie, a nie jest zdeterminowany przez czyny przeszłości (grzechy ojców). Ezechiel był nauczycielem, który rozwinął wizję nowego człowieka. Ez 18. to jedna wielka lekcja odnowy Izraela. W centrum uwagi Ez 18. znajduje się relacja jednostki do Jahwe: „Nie mam bowiem upodobania w śmierci każdego, kto umiera – oświadcza Pan Bóg. Dlatego nawróćcie się i żyjcie” (w. 32). Zwycięstwo Babilonu nie było ostateczne. Światowa potęga (Babilon) była tylko tymczasowym narzędziem w rękach Pana. Kontakt Izraela z obcą cywilizacją był okazją do zdystansowania się od własnego sposobu życia. Naród jednak nie mógł być zasymilowany z obcym ludem. Izrael musiał kształtować się we własnym środowisku. Prorok skupiał się szczególnie na sprawach edukacji. Swoje przesłanie kierował do wszystkich wygnańców, ale miał też na uwadze los jednostek. Ezechiel zapewnia, że każdy sam decyduje o swoim losie: „Dlatego będę cię sądził, o domu Izraela, każdego według jego postępowania – oświadcza Pan Bóg. Nawróćcie się i odwróćcie się od wszystkich waszych występków, aby nieprawość nie stała się dla was przeszkodą” (w. 30). Jednak suma dobrodziejstw obecnych w poszczególnym wierzącym staje się podstawą do stworzenia nowej wspólnoty Izraela, która jest w stanie wypełnić misję w przyszłej epoce odnowy. Nadchodząca przemiana nie mogłaby się dokonać bez przemiany człowieka. Ezechiel wyraźnie wzywał do przemiany w imię Jahwe: „uczyńcie sobie serce nowe i ducha nowego” (w. 31).