UTICAJ PANDEMIJE COVID-19 NA KRETANJA SDI – ISKUSTVA SRBIJE

U ovom istraživanju analiziran je uticaj krize prouzrokovane pandemijom COVID-19 na ekonomska kretanja, kao i protok stranih direktnih investicija. COVID-19 recesija se može smatrati jedinstvenom, jer je jedina koja je od 1870. godine pokrenuta isključivo pandemijom. Uticaj novonastale pandemije posedovao je sliku sveobuhvatne stagnacije kao i usporavanja svetske ekonomije, čije se glavne vizualizacije ogledaju u sistematskom gašenju ekonomskih aktivnosti širom sveta, gde se gašenje aktivnosti dešava u različitim sektorima istovremeno. Ovo istraživanje se fokusira na uticaj svetske ekonomske krize prouzrokovanom pandemijom COVID-19 na ekonomska kretanja u svetu i u Republici Srbiji. U fokusu ovog istraživanja je utvrđivanje uticaja pandemije na strane direktne investicije u Srbiji, kao i odnosa SDI sa izvozom i uvozom. Generalna kretanja SDI pre pandemije odlikuje pad od 2019. godine, pri čemu je svetska kriza prouzrokovana pandemijom doprinela izrazitom padu SDI u 2020. godini. Protok SDI na globalnom nivou je u 2021. godini posedovao tendenciju rasta nasuprot prethodne godine, pri čemu s normalizacija protoka SDI očekuje tek u 2022. godini. Autori su koristeći tri modela utvrdili da je u Srbiji COVID-19 imao statistički značajan i negativan uticaj na BDP po glavi stanovnika na nivou pouzdanosti od 90%. Sa druge strane, uticaj COVID-19 na izvoz nije statistički značajan. Rezultati ukazuju da jedinični rast stranih direktnih investicija dovodi posledično do većeg rasta uvoza u odnosu na izvoz.