Vox Patrum
Latest Publications


TOTAL DOCUMENTS

1801
(FIVE YEARS 231)

H-INDEX

1
(FIVE YEARS 1)

Published By Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawla II

0860-9411

Vox Patrum ◽  
2021 ◽  
Vol 80 ◽  
pp. 447-451
Author(s):  
Marcin Wysocki

Sprawozdanie z międzynarodowej konferencji "New Horizons in Early Christian Studies: Challenges and Opportunities", która odbyła się online 26-27 marca 2021.


Vox Patrum ◽  
2021 ◽  
Vol 80 ◽  
pp. 421-422
Author(s):  
Augustyn Eckmann

Recenzja książki: Beda Czcigodny, Natura wszechświata. Czas i jego rodzaje. Rachuba czasu, Tłumaczenie zbiorowe z języka łacińskiego, red. T. Gacia, wstęp H. Wąsowicz, objaśnienia N. Turkiewicz, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2015, ss. 352.


Vox Patrum ◽  
2021 ◽  
Vol 80 ◽  
pp. 423-427
Author(s):  
Sylwester Jaśkiewicz

Recenzja książki: Giovanni MANELLI, Il parallelismo Eva-Maria in Sant’Agostino. Analisi dei testi e delle fonti, Frigento (AV) 2016, Casa Mariana Editrice, ss. 367.


Vox Patrum ◽  
2021 ◽  
Vol 80 ◽  
pp. 239-268
Author(s):  
Piotr Towarek

Sub Tuum praesidium uważane jest za najstarszą modlitwę prośby skierowanej do Najświętszej Maryi Panny. Jej grecki tekst znajduje się odnalezionym w Egipcie na początku XX w. papirusie, który został zakupiony w 1917 r. przez John Rylands Library w Manchester i wydany w 1938 przez Colina Hendersona Robertsa. Dotychczas uważano, że jest to najstarsza zachowana wersja tej modlitwy. W dyskusji nad kwestią jej datacji wielu badaczy wskazywało np. na III wiek (Giamberardini, Starowieyski). Okazuje się jednak, że w świetle najnowszych badań paleograficznych, należy przesunąć ten czas na VI/VII, a nawet VIII/IX wiek (Hans Förster, Theodore de Bruyns, Arne Effenberger). Według Förstera to wiedeński zapis antyfony, pochodzący z VI/VII w. powinien być dziś uważany za najstarszy (ed. Treu i Diethart, 1993). Sub Tuum praesidium włączono w wiekach średnich w ramy oficjum brewiarzowego, co potwierdzają księgi liturgiczne: Antyfonarz z Compiègne (IX w.), Lekcjonarz z Cluny (XI w.), Antyfonarz z Saint-Maur-des-Fossés, Antyfonarz ambrozjański (XII w.). Modlitwa ta znalazła także miejsce w obrzędzie błogosławieństwa obrazu Najświętszej Dziewicy (Pontyfikał Duranda) oraz w liturgii mszalnej w rycie ambrozjańskim (Missale Ambrosianum). Po Soborze Watykańskim II włączono ją w zakończenie komplety (Liturgia Godzin) oraz do Graduale romanum. Antyfona Sub Tuum praesidum miała także wpływ na ukształtowanie się wielkich form muzycznych inspirowanych jej tekstem i gregoriańską melodyką. Do grupy tej należą m.in. dwa cykle mszalne (Obrecht, La Rue), motety (Palestrina, Mielczewski, Pękiel, Charpentier, Zelenka, Mozart, Gounod, Saint-Saëns, Moniuszko) oraz kompozycje współczesne, które powstały w XX w. (Perosi, van Looy, Sawa, Bartolucci) oraz XXI wieku (Villard, Molinari, Ward, Pandolfo, Militello, Majka, Czerniewicz, Łukaszewski, Kramarz).


Vox Patrum ◽  
2021 ◽  
Vol 80 ◽  
pp. 451-453
Author(s):  
Ryszard Stefan Groń

Sprawozdanie z Konferencja nt. Studiów Cysterskich i Mediewistycznych w Kalamazoo (3-7 maj 2021)


Vox Patrum ◽  
2021 ◽  
Vol 80 ◽  
pp. 454-456
Author(s):  
Marcin Wysocki

Sprawozdanie z konferencji online: Paulin, Nola i Śródziemiomorze (10, 11, 17, 18 maja 2021)


Vox Patrum ◽  
2021 ◽  
Vol 80 ◽  
pp. 269-302
Author(s):  
Mieczysław Paczkowski

W artykule zostaje przedstawiona historia kultu miejsca Zwiastowania, począwszy od pierwszych jego przejawów. Kolejna część opracowania skupia się na znaczeniu graffito X͞E MAPIA. Wzięto pod uwagę dokumentację odnoszącą się do analizowanej inskrypcji. Dzięki analizowanemu graffito można przyśledzić pobożność chrześcijańską odnoszącą się do osoby Dziewicy Maryi i tajemnicy Zwiastowania. Analizowany dokument epigraficzny jest pewnym dowodem historycznym na kult maryjny w Nazarecie przed soborem Efeskim lub krótko po nim. W pierwszych wiekach Kościoła słowa Łk 1,28 były odczytywane w różnych perspektywach, ujawniając równorodność odcieni interpretacyjnych. „Witaj, Maryjo” nie było tylko zwykłym pozdrowieniem, lecz zaproszeniem do radości, objawieniem pełni czasów i dzieła zbawienia. Te same słowa stają się modlitwą kierowaną ku Maryi i wiążą się z Jej tytułami oraz praktykami liturgicznymi.


Vox Patrum ◽  
2021 ◽  
Vol 80 ◽  
pp. 87-110
Author(s):  
Piotr Szczur

W artykule zajęto się opracowaniem nauczania Jana Chryzostoma na temat Maryi, zawartego w jego Homiliach na Ewangelię według św. Mateusza, jednak w zasadzie skupiono się na analizie trzech (4, 5 i 44) spośród dziewięćdziesięciu homilii, gdyż w nich zawarte są najważniejsze treści na ten temat. Z wypowiedzi kaznodziei wynika, że postrzegał on Maryję jako tę, dzięki której mógł zostać zrealizowany Boży plan odkupienia człowieka. Maryja – będąc dziewicą – poczęła w cudowny sposób (bez udziału mężczyzny) i urodziła Jezusa. Niezwykłość tych faktów jest pewna i niepodważalna, i dlatego wszelkie dociekania i dyskusje na ten temat są zbyteczne i jałowe. Mówiąc o narodzinach Chrystusa Chryzostom – zgodnie z założeniami chrystologii antiocheńskiej – podkreślał rzeczywistość Jego ludzkiej natury. Maryja była dla niego przede wszystkim matką człowieka Jezusa (podkreślał to nauczyciel i mistrz Jana Chryzostoma – Diodor z Tarsu), co najprawdopodobniej było też przyczyną nieposługiwania się terminem Θεοτόκος w odniesieniu do Maryi. Kaznodzieja akcentował też wieczne dziewictwo Maryi: jest ona dziewicą zarówno przed, jak i po urodzeniu Jezusa. Chociaż Chryzostom przypisywał Maryi pewne „niedoskonałości” czysto ludzkie (nieznajomość Pisma Świętego, mała wiara, czy nawet próżność), to jednak wyraźnie wskazywał ją słuchaczom kazań jako wzór godny naśladowania, gdyż potrafiła pełnić w życiu wolę Bożą.


Vox Patrum ◽  
2021 ◽  
Vol 80 ◽  
pp. 161-176
Author(s):  
Magdalena Małgorzata Jóźwiak

W erze patrystycznej chętnie pochylano się nad etymologią imion biblijnych, ponieważ Ojcowie Kościoła byli przekonani, że imiona używane w Biblii zawierają ukryte znaczenie, jak utrzymywał św. Augustyn w De doctrina christiana 2, 38, 56-57 (por. PL 34, 61-62). Na Wschodzie etymologią imion zajmował się obszernie Orygenes, na Zachodzie zaś św. Hieronim ze Strydonu. Niniejszy artykuł przedstawia wybrane patrystyczne interpretacje na temat imienia Maria, opierając się głównie na przekazie Hieronima (por. Liber de nominibus hebraicis, PL 23, 771-858), który jako pierwszy spośród Ojców Kościoła zachodniego zajął się wyprowadzaniem etymologii nazw własnych. Etymologie zaproponowane przez Strydończyka (Maria = illuminatrix/illuminata/illuminant me isti, smyrna maris, stella maris, amarum mare, domina) konfrontujemy z dzisiejszym stanem wiedzy o językach semickich i zestawiamy je z greckimi Onomastica sacra. W podpunkcie ostatnim zaś analizujemy wybrane pohieronimowe interpretacje tegoż imienia (Ambroży z Mediolanu, Eucheriusz z Lyonu, Izydor z Sewilli).


Vox Patrum ◽  
2021 ◽  
Vol 80 ◽  
pp. 69-86
Author(s):  
Waldemar Jan Turek

Artykuł podejmuje temat refleksji mariologicznej w najstarszych tekstach patrystycznych autorstwa św. Ignacego Antiocheńskiego, św. Justyna męczennika i św. Ireneusza, biskupa Lyonu. Ukazuje mocne powiązanie mariologii z chrystologią u wszystkich trzech autorów. Św. Ignacy odrzuca zdecydowanie nauczanie doketów i ukazuje, że Maryja zrodziła Chrystusa, dała Mu prawdziwe ciało ludzkie, które później pozwoliło Mu cierpieć i umrzeć. U św. Justyna pojawia się przeciwstawienie dzieła Ewy i Maryi, a narodzenie Jezusa Chrystusa z Dziewicy ukazane jest w świetle zapowiedzi starotestamentalnych. Z kolei św. Ireneusz pogłębia w kontekście polemiki z gnostycyzmem paralelizm Ewa – Maryja, biorąc pod uwagę także porównanie między Adamem i Chrystusem. Jak Adam został uformowany z dziewiczej ziemi, tak Chrystus, nowy Adam, został ukształtowany z Dziewicy Maryi, która przez swoją wiarę i posłuszeństwo otworzyła rodzajowi ludzkiemu drogę do nowego życia.


Sign in / Sign up

Export Citation Format

Share Document