Administracyjnoprawne ograniczenia procesu inwestycyjno- -budowlanego na terenach zamkniętych w Polsce

Proces inwestycyjno-budowlany to całość złożonych działań zmierzających do zagospodarowania przestrzeni obiektami budowlanymi. Proces ten wiąże się z konstytucyjną zasadą wolności budowlanej. Wolność ta oznacza możliwość swobodnego podjęcia działań przez inwestora. Warto jednak zadać pytanie, czy na każdym terenie inwestor może swobodnie podejmować działania inwestycyjne. W artykule poddano analizie realizację procesu inwestycyjno-budowlanego na terenach zamkniętych o charakterze zastrzeżonym ze względu na obronność i bezpieczeństwo państwa. Pokazano, że na terenach zamkniętych ustawodawca wprowadza odrębny reżim prawny jego realizacji w postaci ograniczeń administracyjnoprawnych. W tym celu analizie poddano przepisy zawarte w Ustawie z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, Ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, Ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane, Ustawie z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz Ustawie z dnia 5 sierpnia 2012 r. o ochronie informacji niejawnych.

Wybrane prawnoadministracyjne aspekty realizacji zasady jawności w sferze funkcjonowania administracji publicznej

Przedmiotowa zasada jawności w sferze aktywności administracji publicznej, a także jawność informacji na temat funkcjonowania państwa i reprezentujących je funkcjonariuszy publicznych są jednymi z fundamentalnych kryteriów rozwoju każdego demokratycznego państwa prawa. Jawność, jako dobro wspólne, musi być identyfikowana jako konsekwencja wiernej służby wszelkich organów i instytucji publicznych oraz reprezentujących je funkcjonariuszy publicznych. Wszyscy powinni być zainteresowani tym, aby państwo prawa funkcjonowało praworządnie, szanując przyjęte wolności i prawa wszystkich, którzy znajdują się pod jego władzą, korzystając jednocześnie z prawa dostępu do informacji publicznej.

Wyłączenie lub ograniczenie wstąpienia spadkobiercy wspólnika do spółki z o.o. – zagadnienia wybrane

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jako osoba prawna kontynuuje swój byt prawny niezależnie od losów jej wspólników. W szczególności zatem śmierć wspólnika nie stanowi – co do zasady – przyczyny jej rozwiązania i w konsekwencji zakończenia działalności. Wspólnik może także określić krąg osób, które wstąpią w jego prawa i obowiązki spółkowe na wypadek jego śmierci. Instrumenty umożliwiające takie wskazanie znajdują się zarówno w przepisach k.c., jak i k.s.h. Obok określenia porządku dziedziczenia w drodze sporządzenia testamentu wspólnicy mogą również zawrzeć w umowie spółki klauzulę wyłączającą lub ograniczającą wstąpienie ich spadkobierców do spółki. Ciężar uregulowania instytucji wyłączenia lub ograniczenia wstąpienia spadkobierców do spółki spoczywa na wspólnikach. Klauzula umowna dotycząca tego zagadnienia powinna precyzyjnie i szczegółowo określać zasady postępowania z udziałami wyłączonymi od dziedziczenia. Niespełnienie tego postulatu rodzi istotne trudności interpretacyjne wywołujące wątpliwości co do skutku wywieranego przez taką klauzulę. Skutek ten uzależniony jest w szczególności od rodzaju ograniczenia wstąpienia spadkobiercy do spółki. Należy postulować rozważenie ingerencji ustawodawczej w treść przepisu art. 183 k.s.h. poprzez rozbudowanie wymogów dotyczących treści klauzuli wyłączającej lub ograniczającej wstąpienie spadkobierców do spółki w kierunku uszcze-gółowienia sposobu postępowania przy przejmowaniu udziałów w spółce, w stosunku do których umowa spółki wyłączyła dziedziczenie.

Postępowanie w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych po nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego

Artykuł jest poświęcony przedstawieniu zmian wprowadzonych Ustawą z dnia 4 lipca 2019 r. oraz Ustawą z dnia 16 maja 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, ale jedynie w obszarze mającym wpływ na obecny kształt postępowania odrębnego w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. Przyjętą przez autorkę kolejność omawianych zmian wyznaczają etapy postępowania w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. Artykuł zasadniczo koncentruje się na przedstawieniu najważniejszych zmian k.p.c., autorka jednak nie stroni od ich oceny.

Stwierdzenie wygaśnięcia decyzji podatkowej, która stała się bezprzedmiotowa

Zgodnie z art. 258 § 1 Ordynacji podatkowej organ podatkowy, który wydał decyzję, stwierdza jej wygaśnięcie, m.in. jeżeli stała się bezprzedmiotowa. Artykuł poświęcony jest analizie pojęcia bezprzedmiotowości decyzji podatkowej zwłaszcza w kontekście przedawnienia zobowiązania podatkowego. Autorka referuje poglądy orzecznictwa, które nie uznaje przedawnienia zobowiązania podatkowego za przyczynę bezprzedmiotowości decyzji określającej jego wysokość. Zwraca uwagę na pewną niekonsekwencję wyrażającą się w tym, że wygaśnięcie zobowiązania podatkowego jest uznawane za przesłankę bezprzedmiotowości decyzji o odpowiedzialności osoby trzeciej za takie zobowiązanie, co skutkuje koniecznością stwierdzenia jej wygaśnięcia.

The right to abortion in Poland in the light of the Constitutional Tribunal’s judgment of 22 October 2020

The article presents the conditions for exercising the right to abortion in Poland following the entry into force of the judgment of the Constitutional Tribunal of 22 October 2020, ref. no. K 1/20 (Journal of Laws “Dziennik Ustaw” of 2021, item 175), declaring unconstitutional those provisions of the Act of 7 January 1993 on Family Planning, Protection of the Human Foetus and Conditions of Permissibility of Abortion, which provided for the possibility to terminate a pregnancy due to defects in the development of the foetus. Moreover, the publication presents the arguments which were invoked in the analysed judgment and indicates its legal and social effects.

Czy wniesienie powództwa oczywiście bezzasadnego w rozumieniu art. 191(1) k.p.c. przerywa bieg przedawnienia?

Prawodawca Ustawą z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw wprowadził do polskiej procedury cywilnej m.in. instytucję oddalenia powództwa jako oczywiście bezzasadnego (art. 191(1) k.p.c.). Celem niniejszego artykułu jest podjęcie próby odpowiedzi na pytanie: czy wniesienie powództwa oczywiście bezzasadnego w rozumieniu art. 191(1) k.p.c. przerywa bieg przedawnienia? Rozważania nad tym zagadnieniem prowadzą do wniosku, że odpowiedź na to pytanie powinna być negatywna.

Glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 26 września 2019 r., sygn. II AKa 292/19

W glosie do orzeczenia, formalnie pozostającego w zgodzie z obecnym stanem prawnym, w części oddalającej roszczenie autor sygnalizuje zasadniczy mankament w postaci sprzeczności z ogólną zasadą sprawiedliwości społecznej, która legła wszakże u podstaw uchwalenia tzw. ustawy lutowej, a następnie m.in. wprowadzenia do jej treści przepisu art. 8b. W sposób krytyczny odnosi się również do aktualnej treści art. 8b ustawy lutowej, która doprowadziła sąd do tego rodzaju rozstrzygnięcia, i postuluje pilną reakcję ustawodawcy

Lista Skarbów Dziedzictwa – niepotrzebna forma ochrony zabytków?

Analizując zmiany polskiego prawa, poświęconego ochronie dziedzictwa kultury, można odnieść wrażenie, że ustawodawca konsekwentnie dąży do zapewnienia wzmożonej i efektywnej ochrony zabytków poprzez stopniowe poszerzanie katalogu form ich ochrony. Możliwe prawne formy ochrony są uregulowane w Ustawie z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, a stosunkowo nowym rozwiązaniem jest wpis na Listę Skarbów Dziedzictwa, wprowadzony nowelizacją z 2016 r. Lista jednak od samego początku budzi wiele kontrowersji, a jej geneza ma dwojakie korzenie. Z jednej strony jest odpowiedzią na jeden z podstawowych problemów systemu ochrony zabytków w Polsce, czyli sui generis dyskryminację zabytków ruchomych, a z drugiej - powołanie do życia Listy Skarbów Dziedzictwa było efektem sporów, które przez wiele lat toczyły się między muzealnikami, konserwatorami i historykami sztuki a Fundacją Czartoryskich z powodu wypożyczania obrazu Leonarda da Vinci Dama z łasiczką na wystawy za granicą. Snując rozważania dotyczące Listy Skarbów Dziedzictwa, należy się zastanowić, jak kształtuje się funkcjonowanie Listy w praktyce oraz czy na pewno jest to forma potrzebna w naszym systemie prawnej ochrony zabytków.

Forma przyznawania stypendium dla studentów szkół wyższych przez organy jednostek samorządu terytorialnego. Przegląd wybranych aktów prawa miejscowego i orzecznictwa sądów administracyjnych

Celem artykułu jest omówienie trybów działania organów stanowiących gmin w przedmiocie przyznawania studentom stypendium przez jednostki samorządu terytorialnego. Przegląd wybranych uchwał oraz sądownictwa administracyjnego prowadzi do wniosku, że organy rzadko przyznają stypendia w drodze decyzji administracyjnej. Ta jednak wydaje się jedyną słuszną formą zakończenia omawianego postępowania.