Kunszt mówcy i kunszt aktora w grecko-rzymskiej tradycji retorycznej

Autorka w niewielkim szkicu ujmuje szeroką, godną osobnej monografii, problematykę piątej części sztuki retorycznej, czyli pronuncjacji, actio, jako obszaru, w którym ujawniają się podobieństwa i różnice między sztuką retoryczną a sztuką aktorską. Skrótowemu uporządkowaniu tych zagadnień poświęca część pierwszą tekstu, w części drugiej zaś przeprowadza analizę i interpretację fragmentów dwóch źródeł antycznych, które mogą służyć do opisu rozdzielenia rzemiosła mówców i rzemiosła aktorów w dziejach retoryki grecko-rzymskiej. Są to księga III Retoryki Arystotelesa oraz księga I traktatu O mówcy Marka Tulliusza Cycerona.

Najważniejsze cechy polskiego dyskursu o menstruacji na podstawie wywiadów z kobietami w wieku 22–24 lat (część I)

Artykuł jest próbą scharakteryzowania dyskursu o menstruacji, w którym uczestniczą młode Polki. Autor zaczyna od zasygnalizowania trudności w komunikowaniu o miesiączce. Dalej przedstawia strukturę artykułu — podział na część metodologiczną oraz próbę rekonstrukcji wspomnianego dyskursu. W części metodologicznej opisany został proces zbierania i przetwarzania materiału językowego. Przybliżono zastosowaną metodę badawczą (wywiad biograficzny), kryteria doboru respondentek oraz przebieg rekrutacji, nagrywanie wywiadów i ich transkrypcja. W dalszej części autor na podstawie zgromadzonego materiału rekonstruuje dyskurs o miesiączce we wskazanych wcześniej wymiarach. W kontekście prywatnym skupia się na uczestnikach takiej rozmowy oraz na jej zakresie tematycznym, w kontekście publicznym (edukacji oraz w mediach) próbuje wychwycić charakterystyczne cechy tego dyskursu oraz przedstawia postawy badanych wobec formy, jaką on przyjmuje. W podsumowaniu autor definiuje czynniki, które mogą ułatwiać lub utrudniać komunikację dotyczącą menstruacji. Sugeruje ponadto możliwe wykorzystanie przeprowadzonego badania lub jego kontynuację.

Nazwy ukraińskich drużyn piłkarskich z perspektywy historycznej

W artykule przeanalizowano nazwy drużyn piłkarskich z perspektywy ponad stu lat historii futbolu na Ukrainie. Przedstawiono nazwy własne oraz słownictwo apelatywne, które stało się podstawą motywacyjną do nominacji ukraińskich drużyn piłkarskich. Wśród onimów są nazwy państwa narodowego, nazwy etnograficznych regionów Ukrainy, nazwy miejscowości — miast, miasteczek, wsi, historycznie ważne toponimy, hydronimy, oronimy, antroponimy, nazwy stowarzyszeń sportowych i przedsiębiorstw. Mniejsza grupa to nazwy apelatywne: nominacje symboli państwowych i narodowych Ukrainy, nazwy terenów typowych dla Ukrainy,nominacje zwierząt, roślin, a także nazwy mieszkańców różnych regionów Ukrainy, nazwy osób wykonujących różne zawody lub różną działalność, nazwy odnoszące się do produkcji przedsiębiorstw. Na podstawie analizy motywacji tych nominacji wykazano, iż dzięki wpływom narodowym, które zadecydowały o wyborze nazw drużyn piłkarskich, zachowana jest ciągłość tradycji narodowych i kulturowych w nominacji.

Filmowe cechy zwiastuna do książki

W szerszym ujęciu tekst dotyczy rosnącej popularności zwiastunów wideo do książek. Jego autor tłumaczy ich funkcje i określa miejsce w sferze kultury czytania. W ujęciu węższym — analizie poddano filmowe cechy trailerów literackich, które zostają zestawione z tradycyjnymi zwiastunami kinowymi. Artykuł poddaje wstępnej analizie różne aspekty techniczne produkcji tego rodzaju, ze szczególnym uwzględnieniem narzędzi typu cinematic book trailer. Omawiane zagadnienia wiążą się z kwestiami fundamentalnymi dla tworzenia skutecznej komunikacji w dynamicznie rozwijającej się przestrzeni online: komunikacji pomiędzy czytelnikami, autorami a producentami książkowych zwiastunów, które w najbliższym czasie mogą stać się jedną z bardziej popularnych i dopracowanych form promocji literatury w internecie.

Polecenia zawarte w instrukcjach badań logopedycznych w kontekście naturalności komunikacyjnej

Dołączone do gotowych narzędzi diagnostycznych podręczniki i instrukcje wskazują, jak formułować polecenia, by we właściwy sposób przeprowadzić badanie dziecka. Niestety, wielokrotnie okazuje się to niewystarczające do tego, by dzieci swobodnie weszły w interakcję z diagnostą. Stylistyka poleceń zawartych w testach jest bowiem dalece odmienna od cech dziecięcego języka i komunikacji dziecięcej. W artykule zostały przeanalizowane polecenia Całościowego badania logopedycznego Danuty Emiluty-Rozyi oraz Kart Oceny Logopedycznej Dziecka Joanny Gruby w kontekście naturalności komunikacyjnej. Uzyskane wyniki wskazują na brak cech oralności w pierwszym narzędziu i nagromadzenie cech języka mówionego w teście KOLD.

Znaczenie i pochodzenie frazemu „kto […], ten się w cyrku nie śmieje”

W artykule przedstawiono analizę frazemu ze stałymi miejscami otwartymi kto […], ten się w cyrku nie śmieje. Analizowana jednostka języka stanowi przykład konstrukcji, która rozpowszechniła się w uzusie za sprawą komunikacji zapośredniczonej komputerowo i memów internetowych. Cechy strukturalne tego frazemu wyróżniają go spośród typowych memów internetowych i sprawiają, że może być on odbierany przez użytkowników języka podobnie jak przysłowia bądź inne typy wypowiedzi o charakterze gnomicznym. Charakterystyczna jest również jakość otwartego miejsca frazemu, ponieważ wymaga wypełnienia frazą werbalną, a nie — jak w większości tego typu konstrukcji — frazą nominalną. W artykule zaprezentowano analizę semantyczną, leksykalną i składniową frazemu oraz próby ustalenia jego pochodzenia.

Odkształcenia cech artykulacyjnych głosek w mowie dzieci ze specyficznym zaburzeniem językowym (SLI)

W artykule przedstawiono wyniki badań obejmujących realizację głosek w mowie polskojęzycznych dzieci ze specyficznym zaburzeniem językowym (SLI). W polskim piśmiennictwie logopedycznym niewiele miejsca poświęcano dotąd analizie problemów fonetyczno-fonologicznych tych dzieci, stąd próba opracowania zagadnienia. W badaniu uczestniczyło ośmioro dzieci z potwierdzoną klinicznie diagnozą SLI. Rozpoznanie oparto na diagnostycznych kryteriach włączających i wyłączających zawartych w ICD-10. Dzieci badane były 100-wyrazowym testem artykulacyjnym. Wypowiedzi dzieci nagrywane były na dyktafon, a następnie analizowane metodą odsłuchową w programie komputerowym EXMARaLDA. Na podstawie wyników badań wyodrębniono wiele procesów fonetyczno-fonologicznych odkształcających dźwiękową postać głosek. Opracowano pola substytucji wszystkich głosek, wyodrębniono substytuty uniwersalne, węzły fonetyczne oraz niezwykłe błędy fonologiczne. Podjęto próbę wyjaśnienia przyczyn trudności fonetyczno-fonologicznych w mowie badanych dzieci.

Parafraza psalmu XV (XIV) Macieja Ambroskiego. Przyczynek do dalszych badań

W zbiorach starych druków Biblioteki Uniwersytetu Wrocławskiego jest przechowywany jedyny egzemplarz druku pracy dyplomowej Macieja Ambroskiego (1600–1646), późniejszego pastora zboru braci czeskich w Żychlinie. Książeczka została wydana w 1622 roku i była podstawą do obrony dyplomu napisanego pod kierunkiem Jerzego Vechnera (1590–1646) oraz nadania tytułu po ukończonej nauce w gimnazjum akademickim w Bytomiu Odrzańskim. Druk zawiera egzegezę psalmu XV (XIV) opartą na tekście hebrajskim z wykorzystaniem późniejszych tłumaczeń na grekę i łacinę. Rozprawa napisana jest w języku łacińskim. Na końcu wydania autor załączył własne próby parafrazy tekstu hebrajskiego psalmu na język grecki i łacinę. Druk pracy Macieja Ambroskiego, do niedawna uznawany za zaginiony, jest naocznym świadectwem wysokiego poziomu nauczania w gimnazjum bytomskim oraz ambitnych wyzwań podejmowanych zarówno przez kadrę dydaktyczną ośrodka, jak i przez wychowanków.

Medialny obraz pielgrzymek Jana Pawła II do Polski w latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku na łamach „Tygodnika Mazowsze”

W artykule przedstawiono rekonstrukcję obrazu medialnego dwóch pielgrzymek Jana Pawła II do Polski w latach osiemdziesiątych XX wieku. Materiałem były teksty z „Tygodnika Mazowsze”, jednego z najważniejszych czasopism drugiego obiegu wydawniczego. Jako metodę wybrano analizę zawartości czasopism. Pozwoliła ona na określenie różnic w opisach obu wizyt. Na podstawie kategoryzacji tematycznej udało się wskazać, że na obraz medialny pielgrzymek papieskich w „Tygodniku Mazowsze” wpływa głównie kontekst społeczno-polityczny. Opisy pielgrzymek są elementem czarno-białego obrazu świata.