Social innovation in rural planning and development from a sociological institutionalism perspective
Η δημοσιονομική κρίση του 2008, ενισχυόμενη από πολιτικές λιτότητας, προκάλεσε πολλαπλές μορφές περιφερειακής παρακμής σε ολόκληρη την Ευρώπη και ενίσχυσε την περιθωριοποίηση της υπαίθρου. Σε αυτές τις συνθήκες, το νεο-ενδογενές πλαίσιο περιφερειακής ανάπτυξης φαίνεται πιο επίκαιρο από ποτέ, για την ανάπτυξη μια εκλεπτυσμένης ερμηνείας του τρόπου λειτουργίας των διαδικασιών παγκοσμιοποίησης σε διαφορετικές περιφερειακές περιοχές. Η προοπτική νεο-ενδογενούς, περιφερειακής ανάπτυξης μπορεί να ξεπεράσει αυτήν την περιφερειακή περιθωριοποίηση, προσεγγίζοντας την περιφερειακή ανάπτυξη ως τοπικά εμπεδωμένη αλλά εξωτερικά προσανατολισμένη. Η επιτυχία των νεο-ενδογενών στρατηγικών φαίνεται να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις κοινωνικές καινοτομίες. Παρά τη σημαντική πρόοδο στην ακαδημαϊκή έρευνα της κοινωνικής καινοτομίας, ο ρόλος των κοινωνικών καινοτομιών στη διάσπαση της περιφερειακής περιθωριοποίησης παραμένει ελλιπώς διερευνημένος. Σε αυτή την κατεύθυνση, αυτή η μελέτη εκπονήθηκε με στόχο να διερευνήσει πώς η κοινωνική καινοτομία στον περιφερειακό σχεδιασμό και την ανάπτυξη προωθείται ή παρεμποδίζεται εντός των χώρων περιφερειακής διακυβέρνησης. Η διατριβή αντλεί από κοινωνιολογικές θεσμικές προσεγγίσεις όπως αναπτύχθηκαν στους τομείς της πολιτικής ανάλυσης και του σχεδιασμού, για την ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου μεθοδολογικού εργαλείου για τη διερεύνηση των θεσμικών ιδιοτήτων που προωθούν την κοινωνική καινοτομία. Το εργαλείο εφαρμόστηκε μέσω μιας συγκριτικής έρευνας μεικτών μεθόδων που πραγματοποιήθηκε στις περιοχές Mühlviertel στην Αυστρία, Baixo Alentejo στην Πορτογαλία και Phthiotis στην Ελλάδα. Οι διαπεριφερειακές συγκρίσεις έδειξαν τις παραμέτρους αυτού του περιβάλλοντος: α) μια αποκεντρωμένη, χαμηλής έντασης διακυβέρνηση, η οποία επιτρέπει μια καινοτόμο αξιοποίηση των ενδογενών, θεσμικών πόρων, β) μια διαπεριφερειακή δικτύωση που διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην καλλιέργεια αυτών των πόρων και στη μείωση των επιπτώσεων των εξωγενών πιέσεων, γ) μια θεσμοποίηση κοινωνικών επιχειρήσεων που μπορεί να αμφισβητήσει τη συστηματική κλειστότητα του θεσμικού πλαισίου, δ) μια οργανωτική σταθερότητα και συνέπεια προκειμένου να εμπεδωθούν η δημιουργικότητα και η καινοτομία, καθώς και ε) έναν μακροπρόθεσμο ορίζοντα σχεδιασμού και μια μακροπρόθεσμη πολιτική, τα οποία αυξάνουν τα υψηλότερα συνολικά οφέλη για τα ενδιαφερόμενα μέρη.Αυτές οι προτάσεις πολιτικής προωθούν μια κοινωνική καινοτομία που έχει ένα πιο επιστημονικό υπόβαθρο μια κοινωνική καινοτομία που παράγεται «ορθολογικά» παρά απλώς συμβαίνει. Οι κοινωνικά καινοτόμες μορφές διακυβέρνησης-πέρα-από-το-κράτος δεν έχουν ακόμη κωδικοποιήσει τους ακριβείς τομείς ισχύος, κανόνες και κανονισμούς και έτσι φαίνεται συχνά να ευνοούν μια εξατομικευμένη ευθύνη, καθώς και μια νεοφιλελεύθερη ατζέντα. Παρ 'όλα αυτά, η προτεινόμενη, εξορθολογισμένη κοινωνική καινοτομία μπορεί τελικά να συνθέσει και να κωδικοποιήσει τις νέες μορφές και θεσμικές λογικές στη βάση ηθικών προτύπων˙ ο ενισχυμένος εκδημοκρατισμός, η συμμετοχικότητα και η ενδυνάμωση μπορούν να είναι τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα αυτής της διαδικασίας.
