Immunoterapia na jad owadów błonkoskrzydłych – kiedy i kogo kwalifikować do leczenia

Alergia na jad owadów błonkoskrzydłych to najczęstsza przyczyna wstrząsu anafilaktycznego u dorosłych, a druga po alergii pokarmowej u dzieci. W warunkach polskich najczęstszymi przyczynami alergii są użądlenia przez pszczoły miodne (Apis mellifera), osy (Vespula spp.) oraz szerszenie (Vespa spp., częściej u osób już wcześniej żądlonych przez osy). Skutkiem użądlenia jest zazwyczaj odczyn miejscowy, jednak ok. 3% dorosłych i 0,5% dzieci reaguje odczynami ogólnoustrojowymi o charakterze anafilaksji. Diagnostyka nadwrażliwości na jady bywa trudna, szczególnie gdy wywiad nie wskazuje jednoznacznie na owada sprawczego. Jej podstawą są testy skórne z jadem osy i pszczoły: punktowe (prick test) i śródskórne o łącznej czułości 94%, i oznaczenie poziomu specyficznych IgE, których czułość wynosi od 83% do 100%. Postawą leczenia jest immunoterapia swoista, do której są kwalifikowani pacjenci z ciężkimi reakcjami anafilaktycznymi i udowodnionym mechanizmem IgE-zależnym alergii. W wyjątkowych sytuacjach do leczenia są kwalifikowane osoby z dużymi odczynami miejscowymi narażone na częste użądlenia z racji wykonywanej pracy oraz z izolowanymi zmianami skórnymi, które znacznie obniżają jakość ich życia. Immunoterapia swoista jest jedyną skuteczną metodą leczenia, trwa 3–5 lat, a jej skuteczność wynosi 91–96% przy alergii na jad osy oraz 77–84% przy alergii na jad pszczoły.

Zastosowanie mometazonu oraz lewocetyryzyny i desloratadyny w leczeniu chorób alergicznych

Terapia chorób alergicznych odgrywa krytyczną rolę w dobrej kontroli choroby. Podstawową grupą leków stosowanych w alergicznym nieżycie nosa są glikokortykosteroidy donosowe, w tym mometazon, który skutecznie hamuje proces zapalny, zmniejsza obrzęk i podrażnienie. Z kolei leki przeciwhistaminowe II generacji, w tym lewocetyryzyna i desloratadyna, są jednymi z najpopularniejszych i najlepiej przebadanych leków stosowanych w chorobach alergicznych. Wspólną cechą wszystkich wymienionych leków jest wysoki profil bezpieczeństwa, który kwalifikuje te grupy jako niezawodne, ale również skuteczne.

Teleporady w opiece nad chorymi na astmę – zalety i ograniczenia

Telemedycynę coraz częściej wykorzystuje się do poprawy wyników zdrowotnych w astmie. Nadal nie zostało ustalone, czy ta forma opieki jest skuteczna, zwłaszcza podczas zaostrzenia, jednak pandemia COVID-19 doprowadziła do rozpowszechnienia telemedycyny. Ma ona niezaprzeczalne zalety, jak np. możliwość objęcia opieką pacjentów w miejscach oddalonych od ośrodków miejskich, o dużym rozproszeniu ludności, pacjentów z utrudnieniami w poruszaniu się; oszczędność czasu i kosztów transportu oraz możliwość zastosowania w czasie ograniczeń epidemicznych. W niniejszym artykule przedstawiono możliwości i cele telemedycyny u chorych z rozpoznaniem astmy, uwzględniając okres zaostrzenia. Zaproponowano podstawowe schematy badania przedmiotowego i podmiotowego, ze szczególnym podkreśleniem oznak pomagających w selekcji pacjentów wymagających oceny stacjonarnej.

Feksofenadyna – przegląd literatury w kontekście skuteczności i bezpieczeństwa

Lekami pierwszego rzutu w alergicznym nieżycie nosa (sezonowym i całorocznym) oraz przewlekłych pokrzywkach są leki blokujące receptory H1 (leki przeciwhistaminowe). Jednym z lepiej poznanych i przebadanych leków przeciwhistaminowych nowej, II generacji, jest feksofenadyna. To doustny, długo działający dwubiegunowo, niesedatywny, odwrotny agonista receptora H1 (przyłącza się do tej samej części receptora co agonista, ale wywołuje odwrotny efekt), wykazujący powinowactwo do receptorów histaminowych sprzężonych z białkiem G. Feksofenadynę cechuje minimalny metabolizm w wątrobie i jest wydalana głównie z kałem po aktywnym transporcie do jelita. Skuteczność kliniczna feksofenadyny: poprawa w złagodzeniu objawów alergicznego nieżytu nosa i pokrzywki była oceniana w wieloośrodkowych badaniach, które wykazały jej działanie przeciwhistaminowe, przeciwalergiczne i przeciwzapalne. Feksofenadyna znacznie bardziej hamowała wystąpienie bąbla i rumienia wywołanego histaminą w porównaniu z placebo i lekami I generacji. Liczne badania dowiodły, że feksofenadyna jest bezpiecznym lekiem niepowodującym sedacji, powikłań sercowo-naczyniowych, a jej działania niepożądane (głównie biegunka) są łagodne i szybko ustępują.

The analysis of alder pollen season in selected cities of Poland in 2021

The study aims to monitor the alder pollen season in selected Polish cities: Bialystok, Cracow, Lublin, Olsztyn, Opole, Piotrkow Trybunalski, Sosnowiec, Szczecin, Warsaw, Wroclaw and Zielona Gora in 2021. Pollen concentrations were recorded by volumetric method using a Burkard-type sampler operating in a continuous volumetric mode. Alder pollen season, defined as the period with 98% of the annual total catch, started in 3rd decade of February in all monitoring sites. There was a marked variation in duration of the season between the sites. It lasted from 31 in Cracow to 54 days in Bialystok (38 days on average). The highest peak daily alder pollen concentrations were observed in Wroclaw (1879 grains/m3) on February 26th). The longest exposure to high concentrations of alder pollen, lasting 22–24 days, was detected in Zielona Gora, Piotrkow Trybunalski and Olsztyn. The alder pollen season in 2021, compared to the previous year, was longer, with higher average sum of daily concentrations over the season, higher maximum daily concentrations and longer exposure to high pollen concentrations at most monitoring sites.

Dobrze kontrolowana astma – istota współpracy lekarza z pacjentem

Podstawowe cele terapii astmy oskrzelowej obejmują osiągnięcie i utrzymanie dobrej kontroli choroby oraz redukcję ryzyka związanego z zaostrzeniami i upośledzeniem wydolności układu oddechowego, przy jednocześnie jak najmniejszym ryzyku wystąpienia działań niepożądanych wynikających z zastosowanego leczenia. W przypadku braku optymalnej kontroli, mimo zastosowania odpowiedniej terapii, przed rozważeniem zwiększenia dawki leku lub zmiany preparatu w pierwszej kolejności należy sprawdzić poprawność wykonywania inhalacji, a także ocenić stosowanie się chorego do zaleceń, ewentualne narażenie na czynniki zaostrzające przebieg choroby (dym tytoniowy, alergeny, leki), choroby współistniejące pogarszające przebieg astmy oraz poprawność rozpoznania choroby podstawowej. W codziennej praktyce klinicznej najczęstszą przyczyną braku skuteczności zastosowanego leczenia u pacjentów z astmą oskrzelową jest brak compliance lub nieprawidłowa technika inhalacji leku. Zgodnie ze standardami GINA podawanie leku złożonego (glikokortykosteroid wziewny + formoterol w jednym inhalatorze) jako leczenie podtrzymujące i doraźne jest optymalną formą terapii.

Połączenia glikokortykosteroidu z długo działającym β2-mimetykiem w inhalatorze ciśnieniowym dozującym – jakie, komu, kiedy?

W pracy o charakterze przeglądowym przedstawiono dane dotyczące inhalatorów ciśnieniowych dozujących. Omówiono zasady działania i formulacje leków w tego typu inhalatorach. Pokazano różnice w charakterystyce chmur aerozolowych i wielkości depozycji płucnej wybranych leków inhalowanych z inhalatorów ciśnieniowych dozujących. Szczególny nacisk położono na inhalatory ciśnieniowe dozujące zawierające połączenia glikokortykosteroidu wziewnego z długo działającym β2-mimetykiem. Zwrócono uwagę na konieczność stosowania odpowiednich komór inhalacyjnych podczas inhalacji leków z inhalatora ciśnieniowego dozującego. Porównano efektywność i koszty terapii z inhalatorów ciśnieniowych dozujących vs inne urządzenia inhalacyjne (inhalatory suchego proszku, nebulizatory). Wyszczególniono sytuacje kliniczne, w których inhalator ciśnieniowy dozujący może być pierwszym wyborem spośród innych inhalatorów u chorych na astmę lub przewlekłą obturacyjną chorobę płuc.

Hipertoniczne roztwory soli w nebulizacji

Celem pracy było przedstawienie aktualnego miejsca stężonych roztworów soli morskiej (hipertonicznych roztworów soli) stosowanych w nebulizacji w terapii chorób dróg oddechowych u ludzi. Skupiono się na schorzeniach dolnych dróg oddechowych. Przedstawiono dowody skuteczności hipertonicznych roztworów soli stosowanych w nebulizacji w schorzeniach dolnych dróg oddechowych u dzieci i dorosłych. Szczególną uwagę zwrócono na zapalenie oskrzelików, mukowiscydozę, rozstrzenia oskrzeli i przewlekłą obturacyjną chorobę płuc.

Czy preparaty propionianu flutykazonu z salmeterolem z pMDI są takie same? Doniesienie wstępne

W pracy przedstawiono wyniki badania oceniającego podstawowe parametry charakteryzujące chmurę aerozolową (wartość średnicy aerodynamicznej odpowiadająca medianie rozkładu masowego wielkości cząstek, frakcja cząstek drobnych, geometryczne odchylenie standardowe) generowaną przez inhalatory ciśnieniowe dozujące zawierające kombinację glikokortykosteroidu z β2-mimetykiem długo działającym. Porównano trzy dostępne na polskim rynku produkty propionianu flutykazonu z salmeterolem (jeden referencyjny oraz dwa generyczne). Na podstawie wyznaczonych parametrów określono depozycję wdychanego aerozolu na poszczególnych piętrach układu oddechowego. Stwierdzono niewielkie różnice między badanymi produktami.

GINA 2021 – przełom czy kontynuacja?

Światowa Inicjatywa na Rzecz Zwalczania Astmy to organizacja, której działalność opiera się na zwiększaniu świadomości personelu medycznego, pacjentów i społeczeństwa na temat astmy, jej przyczyn, przebiegu, leczenia oraz wpływu na funkcjonowanie. Swoje rekomendacje opiera na badaniach naukowych, ich sukcesywna aktualizacja dała podstawy do wydania w 2021 r. nowych wytycznych. Jest to kontynuacja największych zmian od 30 lat, które zaszły w 2019 r. Do najważniejszych z nich należy zmiana podejścia terapeutycznego w pierwszym i drugim stadium zaawansowania choroby. Główne zmiany dotyczą ograniczenia stosowania szybko działających β2-mimetyków w monoterapii oraz przyjmowania doraźnie leków złożonych – wziewnych glikokortykosteroidów łącznie z lekami rozszerzającymi oskrzela (długo działającymi β2-mimetykami, krótko działającymi β2-mimetykami).