Chińska konstrukcja 是……的 shì…de jako przykład konstrukcji ramowej

Konstrukcja ramowa istnieje w wielu językach naturalnych, niezależnie od tego, do jakiejgrupy czy rodziny językowej należą. Mimo to jest ona w nich realizowana za pomocąróżnych rozwiązań syntaktycznych, co wynika z różnorodności typologicznej językówświata. Większość dostępnych monografii i artykułów językoznawczych traktującycho tej kwestii skupia się wyłącznie, bądź w dużej mierze, na języku angielskim. To w opisietego języka powstał bowiem termin cleft structure. Od lat lingwiści zauważają jednak,że podobne konstrukcje istnieją również w innych językach. Jednym z nich jest współczesnystandardowy język chiński dysponujący taką strukturą zdania, która spełnia wszelkiewarunki, by mogła być nazywana konstrukcją ramową. Badacze zazwyczaj nazywająją po prostu konstrukcją 是……的 shì…de, często nie zauważając podobieństw z jej odpowiednikamiw innych językach. Pierwsza część artykułu poświęcona będzie informacjomogólnym dotyczącym konstrukcji ramowej w języku naturalnym. Druga natomiast będzieomówieniem najważniejszych kwestii dotyczących tej struktury w języku chińskim.

Wariantywność akcentowa w języku polskim

W pracy przedstawiono wyniki badań nad świadomością fonetyczną młodych Polakóww zakresie ewaluacji wariantów brzmieniowych wybranych dubletów akcentowych(np. mogliśmy/mogliśmy, logika/logika, bijatyka/bijatyka, prezydent/prezydent itp.).We wnioskach wskazano na stosunkowo dobrą dyskryminację słuchową wariantówfonetycznych omawianych wyrazów, a także na odmienność niektórych rozstrzygnięćrespondentów w stosunku do zaleceń poprawnościowych.

Wprowadzenie do wielojęzyczności. Program zajęć na specjalizacji glottodydaktycznej

Przedmiotem artykułu jest opis programu semestralnych zajęć „Wprowadzenie do wielojęzyczności”.Tekst zawiera wyszczególnienie efektów uczenia w zakresie wiedzy,umiejętności i kompetencji, główne treści kształcenia oraz literaturę przedmiotu. Celemproponowanych zajęć jest usystematyzowanie i przekazanie studentom specjalizacji glottodydaktycznejwiedzy logopedycznej, psycholingwistycznej, neurobiologicznej i socjologicznejna temat rozwoju mowy dziecka ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju w środowiskuwielojęzycznym oraz wielojęzyczności u dorosłych. Treści kształcenia zawierają tematyo typach wielojęzyczności, specyfice wielojęzycznego rozwoju mowy dziecka, technikachwspomagania rozwoju mowy w środowisku wielojęzycznym, zagrożeniach i trudnościachw rozwoju wielojęzyczności równoczesnej oraz wielojęzyczności u dorosłych.

L2 effects on L1 in foreign language learners: An exploratory study on object pronouns and verb placement in wh-questions in Polish

This study investigates L2 effects on L1 grammar in foreign language learners. As partof a cross-sectional study, 25 Polish native speakers learning English and German, and16 Polish monolingual speakers participated in an acceptability judgment test in Polish The test involved two grammatical phenomena: anaphoric object pronouns which lie at thesyntax-pragmatics interface, and verb placement in wh-questions, which is a propertyof narrow syntax. The analysis shows that multilingual learners accepted overt anaphoricobject pronouns in a sentence-internal position significantly more frequently than monolingual speakers from the control group. Object pronouns in the native language seem to bean element open to the influence of a foreign language, in contrast to linguistic propertieswhich are solely syntactic. This study thus confirms that interface phenomena are moreprone to cross-linguistic influence than purely syntactic features, but it also extends thisthesis to include L2 effect on L1

Polskie słownictwo drukarskie przełomu XIX i XX wieku. Postulaty badawcze

Artykuł dotyczy fachowego słownictwa drukarskiego przełomu XIX i XX w., które nie stałosię dotychczas przedmiotem lingwistycznego opisu. Autorka wykazuje zasadność podjęciabadań nad tym wycinkiem polskiej leksyki, szczegółowo określa zadania badawcze i przywołujeliczne publikacje (specjalistyczne podręczniki, poradniki i periodyki) stanowiącewartościowe źródła materiału empirycznego. Wskazuje ponadto przykładowe nazwy,które zostały uwzględnione w dawnych leksykonach specjalistycznych (np. kolumna)i we współczesnych słownikach polszczyzny ogólnej (np. korekta), co potwierdza funkcjonowanieposzczególnych określeń w szerszym obiegu oraz stabilność części drukarskiejnomenklatury. Autorka uwypukla także konieczność weryfikacji dotychczasowych ustaleń,uzupełnienia danych leksykograficznych (np. uwzględnienia feminatywów typu linotypistka)oraz stworzenia specjalistycznego słownika i korpusu tekstów z zakresu drukarstwa.

Językowa struktura klątw kochanek w XVIII-wiecznych tekstach literackich

Celem artykułu jest filologiczna analiza miłosnych klątw zawartych w polskichtekstach literackich z XVII w. inspirowana teorią aktów mowy (w tym performatywówi konstatacji) Johna L. Austina oraz pracami z zakresu klątwy ludowej Anny Engelking.Przedmiotem badań są wypowiedzi: Banialuki (romans baśniowy Historyja uciesznao królewnie Banialuce Hieronima Morsztyna – 1650), Cyceryny (zbiór pieśni RoksolankiSzymona Zimorowica – 1654) oraz Pani (sielanka Odczary na Simonidesowe „Czary”Jana Gawińskiego – połowa XVII w.). Klątwy literackie są rozpatrywane zarównow kontekście etnolingwistycznej struktury (obiekt – sprawca – wykonawca), sprawczejfunkcji wypowiedzi, jak i imperatywów, składni, symboliki, etymologii.

O międzyjęzykowej ekwiwalencji w kontekście frazeologii kontrastywnej i frazeotranslacji

Celem artykułu jest analiza pojęcia międzyjęzykowej ekwiwalencji z perspektywy frazeologa.W pierwszej części autorka analizuje pojęcie ekwiwalencji w oparciu o badaniapojawiające się na przestrzeni lat. Pokazuje różne typologie tego zjawiska, a także jegoznaczenie dla badań kontrastywnych i dla przekładoznawstwa. W drugiej części tekstuautorka przedstawia pojęcie związku frazeologicznego oraz międzyjęzykową ekwiwalencjęw obszarze frazeologii kontrastywnej. Natomiast trzecia część artykułu dotyczy zagadnieńfrazeotranslacji oraz opisuje problem międzyjęzykowej ekwiwalencji w perspektywieprzekładu szeroko pojętej frazeologii.

Funkcjonowanie uczniów z zaburzeniami mowy w szkole podstawowej

Celem prezentowanych badań było ustalenie związku pomiędzy poziomem rozwoju umysłowego,wynikami w nauce i aktywnością społeczną w szkole dzieci z zaburzeniami mowy.Badania przeprowadzono w roku szkolnym 2017/2018. Zbadano 1043 dzieci w wieku 11 lat,uczniów klas IV szkół podstawowych pochodzących ze środowiska miejskiego (636; 61,0%)i wiejskiego (407; 39,0%). W badanej grupie było 931 (89,3%) dzieci bez zaburzeń mowyi 112 (10,7%) z zaburzeniami mowy. Materiał opracowano statystycznie. Stwierdzono,że w świetle wyników Testu Matryc Progresywnych Ravena rozwój umysłowy przebiegau uczniów z zaburzeniami mowy podobnie jak u uczniów bez zaburzeń. Ustalono,że uczniowie z zaburzeniami mowy, mając kłopoty z porozumiewaniem się, osiągają niższeod swoich rówieśników wyniki w nauce. Znacznie większe różnice pomiędzy uczniami z zaburzeniamii bez zaburzeń zaobserwowano w ocenach z języka polskiego niż z matematyki.Stwierdzono różnice w przystosowaniu szkolnym uczniów bez zaburzeń i z zaburzeniamimowy. Wyniki badań uzyskane na podstawie Arkusza Zachowania się Ucznia BarbaryMarkowskiej pozwalają stwierdzić, że dzieci z zaburzeniami mowy to uczniowie lękliwi,izolujący się od grupy klasowej, przygnębieni, brak im zaufania do siebie, pod wpływemnapotykanych trudności łatwo rezygnują z aktywności. W związku z tym badani wykazująmniejszą motywację do nauki, niższy poziom uspołecznienia i ogromne przyhamowaniew kontaktach społecznych.