OPTIMALNO UPRAVLJANJE INTEGRISANIM PROMJENAMA PRIMJENOM TEHNOLOGIJE MATEMATIČKOG MODELIRANJA

Danas, organizaciono-poslovni sistemi i procesi, tehničko-tehnološki sistemi, biološkisistemi i drugi sistemi koji se odvijaju u dinamičnim uslovima i intezivnim promjenama,izloženi su svakodnevnim problemima koje nazivamo promjene.Promjena je opšta pojava koja prati sve vrste sistema od njihovog nastanka pa do samognestanka. U prošlosti brzina i intenzitet promjena su imali znatno manju numeričkuvrijednost, a u današnjem vremenu promjene su znatno brže i intenzivnije. U sadašnjevrijeme u novim okolnostima potrebno je naći rješenje kako optimalno upravljati sistemima iprocesima.Potrebno je projektovati Model upravljanja promjenama tako da se sistem prilagođavapromjenama u okruženju koji će biti dovoljno efikasan i efektivan tj. optimalan. Optimalnokibernetsko upravljanje promjenama podrazumijeva da je sistem proaktivan i da on u nekomstepenu vrši uticaj na okruženje. To podrazumijeva da sistemi ne mogu biti samo adaptivni,već moraju imati praktivni razvojni karakter.Cilj rada je, ukazati na moguće optimalno upravljati integrisanim promjenamaprimjenom tehnologije matematičkog modeliranja, kao i upoznavanje zainteresovanih stranasa istraživačkim rezultatima. U radu su prikazani rezultati istraživanja vezani za problemupravljanja razvojnim sistemima i procesima, a naglasak je stavljen na optimalnoprivređivanje, novu ekonomiju (ekonomija optimum) i nove tehnologije i tehnološke procesekoji nas vode ka optimalnim rješenjima.

NEOPHODNOST DEKONSTITUCIONALIZACIJE VIJEĆA NARODA REPUBLIKE SRPSKE

U zemljama koje imaju ustav u formalnom smislu može se do određene granicerazumjeti i tolerisati potreba političkih aktera da u svakodnevnoj međusobnoj političkoj borbislovo važećeg ustava tumače onako kako to odgovara njihovim trenutnim političkiminteresima, makar za to tumačenje i ne bilo ustavnog uporišta. Takvo razumijevanje itolerisanje je prihvatljivo, jer u krajnjem mišljenje ma kog od tih aktera pravno ne obavezuje.Međutim, kada to učini sud koji u sudskoj hijerarhiji zauzima najviše mjesto, takva pojavapredstavlja istinsku opasnost za društvo i državu. Upravo to pitanje predstavlja predmet ovograda, s obzirom na to da je način odlučivanja Ustavnog suda Bosne i Hercegovine u jednompredmetu iz 2000. godine (o tzv. konstitutivnosti naroda u BiH) razotkrio spremnostnekolicine sudija tog suda da svoju funkciju stave u službu ostvarenja određenih političkihinteresa. Na taj način je, suprotno Ustavu Bosne i Hercegovine, stvorena institucija Vijećanaroda Republike Srpske. S obzirom na ove činjenice, postoji neophodnostdekonstitucionalizacije takve institucije, zbog čega je u radu dat i prijedlog kako da se toučini.

PRIMJENA PRINOSNE VRIJEDNOSTI U PROCJENI VRIJEDNOSTI PREDUZEĆA

Određivanje vrijednosti preduzeća predstavlja izrazito složen proces koji zahtijeva odprocjenitelja široko teorijsko znanje, kao i praktično iskustvo. Pri samom procjenjivanjupotrebno je da se procjenitelji drže strukovnih pravila, te načela i standarda vrednovanja kakobi procijenjena vrijednost bila što objektivnije određena. Procjena vrijednosti preduzeća vršise sa ciljem stvaranja finansijskih zdravih i za rentabilno poslovanje sposobnih preduzeća,nezavisno od toga ko je njegov vlasnik. Vrijednost preduzeća se može posmatrati sasubjektivnog i objektivnog aspekta. Sa subjektivnog aspekta posmatrana, vrijednostpreduzeća se ocjenjuje prema njegovoj korisnosti za pojedinca, a objektivna vrijednostoblikuje se na osnovu vrijednosti supstance koju utvrđuje nezavisni procenjivač. Pravičnucijenu preduzeća utvrđuje finansijski ekspert u svojstvu arbitra između kupca i prodavca. Onase zato nalazi između objektivne i subjektivne vrijednosti. Razlikuju se knjigovodstvena,tržišna (reprodukciona), prinosna i likvidaciona vrijednost preduzeća. U radu ćemo prikazatiprocjenu vrijednosti preduzeća, primjenom prinosne metode, kako bi se donjela najboljaodluka za vlasnika preduzeća, bilo da se radi o prodaji preduzeća, o spajanju ili odvajanju unovo preduzeće, o privatizaciji ili jednostavno zbog donošenja strateških odluka.

KARAKTERISTIKE MODELA ISTRAGE SA AKCENTOM NA KRIVIČNE ISTRAGE U BOSNI I HERCEGOVINI U PERIODU PRIJE REFORME PRAVOSUĐA IZ 2003. GODINE

Sudijski model krivične istrage je važio sve do reforme krivičnog pravosuđa u Bosni iHercegovini koja se dogodila 2003. godine kada je prihvaćen tužilački model istrage koji jedonio značajne novine u krivičnom procesnom zakonodavstvu Bosne i Hercegovine. Autor uradu daje istorijski pregled pojma istrage na našim prostorima, te daje pojmovno određenje igovori o karakteristikama istrage u tužilačkom konceptu, a potom govori o reformi krivičnogpravosuđa u Bosni i Hercegovini, te o karakteristikama istrage u sudijskom modelu koji jeprije 2003. godine važio u Bosni i Hercegovini.

ISLAMSKO BANKARSTVO - MODELI FINANSIRANJA NA BAZI PARTNERSTVA I PODELE PROFITA

Islamsko bankarstvo je danas široko rasprostranjen pojam kako u islamskim zemljama,tako i u zapadnim zemljama. Ono označava bankarsku formu i finansije koje nastoje osiguratiusluge klijentima bez kamata. Zagovornici Islamskog bankarstva tvrde da je glavni cilj“riba”, koja je zabranjena po Islamskim zakonima. Šerijetski propisi, na kojima se zasnivaislamsko bankarstvo, zabranjuje upotrebu kamate u poslovanju, pa su upravo iz tog razlogaformirani finansijski i poslovni ugovori, koji pružaju mogućnost finansijerima da ostvarujuprofit na nekamatnim osnovama. Na osnovu mišljenja šerijatskih stručnjaka ključni islamskibankarski ugovori su mušareka i mudareba, koji predstavljaju klasične ugovore o finansiranjuna bazi podele profita i gubitka. Pojavom globalne ekonomske krize koja je pogodila celi svetdolazi i do sve većeg interesovanja za islamskim bankarstvom. Ovaj rad ima cilj da pružiinformacije o specifičnostima islamskog bankarstva, odnosno modelima finansiranja na bazipartnerstva i podele profita. U radu su prikazani osnovni principi islamskog bankarstva,karakteristike mudareba i mušareka ugovora, ali i propisi koji se moraju poštovati prilikomformulisanja ovih ugovora.

SPECIFIČNOSTI UPRAVLJANJA LJUDSKIM RESURSIMA U PROCESU PREVENCIJE KRIMINALA

Osnovna tema ovog rada je sagledavanje na koji način, kako i koliki uticaj može imatiupravljanje ljudskim resursima sistema bezbjednosti na realizaciju zadataka u procesupreventivnog djelovanja i otklanjanja posljedica kriminaliteta, sa ciljem unaprjeđenjapostojećeg stanja u oblasti upravljanja ljudskim resursima sistema bezbjednosti RepublikeSrpske, i poboljšanje efekata u procesu prevencije kriminaliteta.Istraživanja su pokazala, da je kriminalitet u Republici Srpskoj veoma ozbiljan problem,i da specifičnosti upravljanja ljudskim resursima u procesu prevencije kriminaliteta zavise odbrojnih činilaca, a najznačajniji su: poznavanje uzroka kriminaliteta, uslova kojiomogućavaju izvršenje krivičnog djela i povoda koji podstiču izvršenje krivičnog djela,pravovremeno informisanje, predviđanje kriminaliteta, identifikacija, regrutovanje, selekcija ipravilna raspodjela ljudskih resursa; usavršavanje, vrednovanje i stimulisanje kadrova, iodržavanje intelektualne sposobnosti, fizičkog zdravlja i psihološke stabilnosti svih subjekatasistema bezbjednosti Republike Srpske. U vezi s tim postavljeno je i osnovno pitanje kojeglasi: „Na koji način, kako i koliki uticaj može imati upravljanje ljudskim resursima sistemabezbjednosti na realizaciju zadataka u procesu preventivnog djelovanja i otklanjanjaposljedica kriminaliteta“?

STRUKTURIRANJE OJAĈANIH ELASTOMERNIH MATERIJALA ZA DOBIJANJE PNEUMATIKA

Koncept ekološki prihvatljivih pneumatika zahteva: smanjenje emisije štetnih gasova,povećanje ekonomiĉnosti potrošnje goriva, povećanje trajnosti proizvoda i poboljšanjesigurnosti voţnje, naroĉito u uslovima vlaţnog kolovoza. Tipovi emulzionog stirenbutadienskogkauĉuka (SBR) sa razliĉitim sadrţajem stirena mogu da se kombinuju i sadrugim prekursorima mreţa kako bi se u umreţenom hibridnom materijalu za proizvodnjupneumatika ostvarile adekvatne temperature prelaska u staklasto stanje i obezbedile ţeljenekarakteristike otpornosti na kotrljanje kao i proklizavanje pneumatika na mokrom kolovozu.Nano balansirana tehnologija predstavlja kljuĉ razvoja materijala za dostizanje zahtevanihspecifiĉnih svojstava. Izbor tipa punila zavisi od zahtevanih svojstava, razliĉito za šaru,boĉnu stranu i vrh pneumatika. Cilj ovog rada je bio da se primenom dinamiĉko- mehaniĉkespektroskopije ustanovi uticaj modifikovanih nanoĉestica silicijum-dioksida na dinamiĉkimodul gubitaka pri razliĉitim frekvencijama kod elastomera na osnovu SBR.Umreţavana jestandardizovana smeša uz dodavanje komercijalnog ili modifikovanog punila silicijumdioksida. Modifikacijom punila broj OH grupa na površini je ostao na istom nivou, ali jeostvareno veliko poveĉanje karakteristike tzv. strukture koja je odreĊena metodom absorpcijeDBP. Modifikacija punila pokazala se kao dominantan faktor u poboljšanju dinamiĉkomehaniĉkihsvojstava dobijenih elastomernih nano-kompozita.

UTICAJ KULTURNIH RAZLIKA NA FORMULISANJE MARKETING MIKSA MULTINACIONALNIH KOMPANIJA

Otvorenost privrede, spoljnotrgovinske aktivnosti i internacionalna orijentacijakompanija su značajni elementi savremenog poslovanja. Kako su se multinacionalnekompanije sve više suočavale sa tržištima na kojima je prisutno više različih kultura,rasla je i svest o značaju kulturnih činilaca za organizaciju i njeno poslovanje.Globalno posmatrano, svaki potrošač, kao društveno i kulturno biće, član je određenezajednice koju odlikuju različita uverenja, običaji, životni stilovi, sistemi vrednostiitd., stoga je prvi korak ka uspešnom zadovoljenju najraznovrsnijih potrošačkihpotreba upravo identifikovanje kulturnih razlika. Nedovoljno razumevanje iuvažavanje ovih razlika može imati direktne implikacije na uspešnost poslovanja,predstavljati značajnu barijeru i biti uzrok konflikata i neuspeha. Sa druge strane,pravovremeno istraživanje kulture ciljnog tržišta i prilagođavanje instrumenatamarketing miksa njegovim zahtevima i preferencijama značajno povećava šanseuspešnog pozicioniranja kompanije i njenih proizvoda/usluga i usvajanja od stranepripadnika ciljne grupe.Predmet istraživanja u ovom radu predstavlja spektar uticaja koje diferenciranostkultura ima na definisanje marketing miksa multinacionalnih kompanija, sa posebnimakcentom na značaj prethodnog istraživanja i detaljne analize različitih kulturnihatributa. U radu se ukazuje na složenost donošenja odluka koje se tiču definisanjaadekvatnih marketinških strategija na internacionalnom nivou. Na kraju, predložen jeinterdisciplinarni teorijsko-metodološki okvir za istraživanje kulturnih razlika radiformulisanja marketing strategija i ukazano je na njegovu isplativost i mogućnostpraktične primene.

STRUKTURA POREZA NA DODATU VRIJEDNOST

U radu se analizira struktura poreza na dodatu vrijednost, središte pažnje je naopštim karakteristikama koje su genusne sa porezom na promet i sprecifičnim koječine jedino arhitekturu modernog fiskalnog instrumenta. U vezi s tim, razmotrićemouticaj poreza na dodatu vrijednost na privredu, preciznije ekonomske i fiskalne svrheu koje se može koristiti nakon implementacije u poreski sistem. Naime, polazeći odpravno relevantne činjenice da porez na dodatu vrijednost egzistira u našem poreskomsistemu jer je pretpristupna obaveza BiH iz Ugovora o stabilizaciji i pridruživanju saEvropskom unijom, istraživanje autora usmjereno je ka davanju odgovora na pitanja:koliko je porez na dodatu vrijednost neutralan poreski oblik, šta utiče na njegovuneutralnost i na koji način se negativne reperkusije evidentirane u praksi moguotkloniti.

MULTIJEZIČNOST U EVROPSKOJ UNIJI U KONTEKSTU PREVODA PRAVNIH AKATA

Evropska unija poštuje pravo svojih građana na identitet i, iako predanaintegraciji zemalja članica, Evropska unija istovremeno promoviše slobodu svojihnaroda da govore i pišu vlastitim jezikom. Multijezičnost je takođe i jedan od temeljana kojima počiva EU. Ujedinjeni u različitosti (United in diversity) jedan je odnajčešćih slogana u dokumentima EU. U skladu s ovim motom, raznolikost jezikazajedničko je bogatstvo i EU na to gleda kao na jedan od svojih prioriteta. Prevođenjepravnih propisa EU je sastavni dio predpristupne strategije svake države kandidata začlanstvo u Evropskoj uniji i jedan je od ključnih elemenata uspješne integracije u EU.Tekstovi pravnih akata objavljuju se na svim službenim jezicima i svi imaju istupravnu snagu.