Zjawisko niedostosowania społecznego wśród młodzieży z niepełnosprawnością wzrokową kształcącej się w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych – skala, specyfika, dominujące zachowania

Niepełnosprawność wzrokowa w postaci niewidzenia lub słabowidzenia, szczególnie jeśli jest obecna od urodzenia lub wczesnego dzieciństwa, może generować problemy natury rozwojowej, edukacyjnej, funkcjonalnej (w obszarze funkcjonowania fizycznego, psychicznego i społecznego). Konsekwencje niepełnosprawności wzrokowej mogą lokować się w sferze zachowania, postaw społecznych, akceptacji obowiązujących norm, korespondować z obecnością niedostosowania społecznego. Badań naukowych podejmujących kwestię niedostosowania społecznego wśród młodzieży kształcącej się w systemie szkolnictwa specjalnego, tak w Polsce jak i na świecie, jest niewiele, a jeśli pojawiają się jakiekolwiek doniesienia na ten temat to dotyczą zasadniczo aspektu wiktymizacji danej grupy osób. Częściej obecne są opisy indywidualnych przypadków niepełnosprawnych wzrokowo przestępców. Stąd mając na względzie wskazaną sytuację przeprowadzono wycinkowe badania naukowe, w ramach których została podjęta próba określenia średniej skali uczniów wykazujących zachowania niedostosowane społecznie edukujących się w ośrodkach specjalnych w wieku 10-23(24) lat oraz identyfikacji zachowań dominujących. Uzyskane wyniki pokazują, że średnia, o której mowa wyżej wynosi 0,96, a dominujące zachowania niepożądane dotyczą zasadniczo lekceważącego stosunku do obowiązków szkolnych, nieprzestrzegania zasad postępowania obowiązujących w placówce edukacyjnej oraz w relacjach z nauczycielami i rówieśnikami. Dane badania stanowią przyczynek do realizacji badań, które na jeszcze większej populacji podjęłyby zadanie weryfikacji wyników uzyskanych w tym badaniu, jak również uwzględnienia kryterium stopnia niepełnosprawności wzrokowej i sytuacji rodzinnej młodzieży z niepełnosprawnością wzrokową.

Przestępcze kontakty krakowskiej młodzieży a style adaptacji realizowane w sporcie – na przykładzie piłki nożnej.

Artykuł dotyczy zróżnicowanych powiązań charakteryzujących młodzież, formy podejmowanej przez nią aktywności sportowej oraz preferowane przez nią style adaptacji w sporcie. W badaniach wzięli udział młodzi piłkarze (N=112) i uczniowie gimnazjum (N=120). Do zmierzenia zróżnicowanych powiązań wykorzystano Kwestionariusz Poczucia Napięcia i Czynników Ograniczających E. Czerwińskiej-Jakimiuk. Kwestionariusz Stylów Adaptacji Sportowca pozwolił uzyskać u badanych dane określające preferowane style adaptacji. Otrzymane rezultaty dowodzą, że realizowanie nonkonformistycznego stylu adaptacji przez młodych sportowców nie może wynikać z większej ilości przestępczych kontaktów bądź też problemów w najbliższym środowisku. Czynniki te pełniły rolę predykatora nonkonformistycznego sposobu funkcjonowania wyłącznie u osób uprawiających sport rekreacyjnie.

Faces of security. Radicalization of prisoners as a challenge for the future of security of the Polish penitentiary institutions

An issue that is essential to contemporary society is the question of state security and personal safety of the citizens. Therefore, the state has to deal with one of the most important threats, i.e. radicalization. The phenomenon of home-grown radicalism is known in Western European countries. The phenomenon of radicalization should not be identified solely with contemporary domestic Islamic terrorism. Radicalism is not limited to one ideology. The question about the process of acquiring extremist beliefs is one of the most important for political scientists, political psychologists, sociologists and criminologists. Wanting to deal with the etiology of the decision about a terrorist attack, the focus should be on the moment when potential terrorists start and undergo the process of radicalization. The article aims to signal the problem of radicalization in Polish penitentiary units. The authors do not provide the knowledge necessary to counteract this phenomenon in penitentiary units. However, they point to the definition problems, the theoretical model of radicalization, the place of radicalization in the European Union's policy. They also present the penitentiary unit as a place susceptible to radicalization. They formulate general remarks on combating radicalization among prisoners. They inform that the Prison Service should not be left alone in counteracting the radicalization of prisoners. It is an element of the state security system. It also cooperates with other entities in the rehabilitation of prisoners. The authors acknowledge that the way to prevent the negative effects of the radicalization process of prisoners is first of all training personnel in this field. It is also the fundamental issue to isolate prisoners who are a source of danger. In this area, the authors suggest that if the radical attitudes of prisoners are intensified, it is worth considering introducing legislative solutions facilitating faster and adequate operation of prison staff in such cases.

Przegląd zagadnień związanych ze sprawcami przemocy seksualnej wobec dzieci

Przestępstwa seksualne wobec dzieci stanowią szczególny obszar zainteresowania społecznego, nadużycie dziecka jest przekroczeniem norm obyczajowych, prawnych oraz biologicznych. Akt przemocy seksualnej wobec dziecka wywołuje niezmiennie silne oburzenie społeczne. Sami sprawcy przestępstw stanowią grupę niehomogeniczną o różnych historiach życia, co wpływa na trudność używania miarodajnych narzędzi szacujących ryzyko ponownego popełnienia czynu. W poniższym artykule opisano diagnostykę pedofilii według wydania DSM-5 oraz przedstawiono najbardziej popularne modele wyjaśniające złożoną etiopatogenezę zaburzeń preferencji seksualnych pod postacią pedofilii. Poddano także analizie stosowane i rekomendowane programy terapeutyczne oraz ich ograniczenia.

Kultura prawna w dobie pandemii COVID-19

Podjęta w tekście problematyka wynika z najnowszych doświadczeń świata wynikających z pandemii wirusa SARS-CoV-2, a która stała się zwierciadłem życia indywidualnego i społecznego. Badania sondażowe oraz naukowe opracowania monitorujące postawy wobec wprowadzanych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem epidemii w Polsce, wskazują na ich wybiórcze przestrzeganie lub nawet nieprzestrzeganie. A tylko ich wspólne respektowanie daje szansę na obniżenie zachorowalności i śmiertelności. Szukając narzędzi do budowania prospołecznych, wspólnotowych działań, szczególną uwagę zwracamy na konieczność budowania kultury prawnej w polskim społeczeństwie. Opieramy się na analizie literatury z zakresu prawa i socjologii prawa oraz na przykładowych wynikach badań własnych dotyczących praktyk rodzinnych podczas pandemii COVID-19. Rozpoznanie postrzegania zagrożenia epidemicznego przez rodziców, stosowanie się przez nich do zaleceń i nakazów oraz ich stosunek wobec nich wprost lub przez pośrednie – codzienne praktyki, jest stałym elementem rodzicielskiego oddziaływania, budowania prawnej świadomości i szeroko traktowanej kultury prawnej przez nich i ich dzieci.

Środowisko izolacji więziennej traumą (?) dla matek z dziećmi. Ujęcie interdyscyplinarne

Celem artykułu jest próba teoretycznego określenia wpływu środowiska więziennego na kobiety z małymi dziećmi, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci, ukazanie interdyscyplinarne problemu, na podłożu instytucji totalnej jaką jest zakład karny, w kontekście wpływu tego zjawiska na dorosłe życie dziecka, wychowującego się (nawet przez pierwsze 3 lata swego życia) w izolacji więziennej. Autorowi publikacji prześwieca przekonanie, że przeszłość biograficzna więziennych matek istotnie wpływa na ich teraźniejszość, a przebywanie skazanych kobiet-matek i ich dzieci w warunkach izolacji penitencjarnej silnie determinuje ich przyszłość. Powraca pytanie o sens oddziaływań prowadzonych w warunkach penitencjarnych. Fundamentem kształtowania się poczucia sprawczości człowieka jest pierwotne środowisko życia – w tym w głównej mierze zależność i więzi emocjonalne pomiędzy matką a dzieckiem. Zdobyte poczucie bezpieczeństwa dziecko zachowuje na całe życie. Wydaje się niestety, że kobiety-matki przebywające w zakładzie karnym w pierwszej kolejności są skazanymi, następnie pełnią funkcje macierzyńskie. Autor nie do końca odpowiada, Czy więzienie jest traumaztyzujące dla matki z dzieckiem?, pokazując argumenty, pozostawiając odpowiedź „Czytelnikowi” i pole do przyszłych badań.

Znaczenie diagnozy prognostycznej w resocjalizacja nieletnich sprawców przestępstw seksualnych

Artykuł ma charakter przeglądowy. Zaprezentowane i omówione zostały zagadnienia związane z diagnozą prognostyczną w resocjalizacji nieletnich sprawców przestępstw. Skoncentrowano się na takich zagadnieniach, jak: istota diagnozy prognostycznej, charakterystyka nieletnich sprawców przemocy seksualnej, uwarunkowania powrotu do przestępczości nieletnich sprawców, specyfika szacowania powrotności do przestępstwa seksualnego nieletnich oraz resocjalizacja nieletnich w kontekście diagnozy prognostycznej. Przyjęcie takiej konstrukcji rozważań pozwala na analizę wczesnych predyktorów przestępczości seksualnej nieletnich a tym samym zidentyfikowanie ścieżek rozwojowych o odrębnych czynnikach przyczynowych. Podejście takie ma istotne znaczenie teoretyczne i aplikacyjne albowiem daje szansę na rozróżnienie przyczyn od konsekwencji, a tym samym zrozumienie procesów rozwojowych w kontekście normatywnym i nienormatywnym. Z kolei w aspekcie diagnostycznym i interwencyjnym pozwoliłoby na uwspólnienie tych czynności i dopasowanie ich do okresu rozwojowego.

Funkcjonowanie psychospołeczne podopiecznych młodzieżowych ośrodków wychowawczych w okresie pandemii Covid-19

Pandemia Covid-19 oraz wynikające z niej konsekwencje w znacznym stopniu wpłynęły na funkcjonowanie Młodzieżowych Ośrodków Wychowawczych. Przede wszystkim z uwagi na obowiązujące restrykcje i ograniczenia instytucje te tymczasowo przestały realizować model resocjalizacji otwartej. Jest to sytuacja przypominająca eksperyment naturalny, w której MOW-y stały się ponownie, tak jak to miało miejsce w przeszłości, instytucjami zamkniętymi na wpływy otoczenia społecznego. Artykuł przedstawia wyniki badań ilościowych przeprowadzonych za pomocą kwestionariusza on-line na grupie 202 wychowanków oraz wychowanek Młodzieżowych Ośrodków Wychowawczych. Określono następujący główny problem badawczy: Jak w aspekcie psychospołecznym funkcjonują wychowankowie przebywający w MOW-ach w okresie pandemii Covid-19? Na podstawie wyników badania można sformułować wniosek, że sytuacja izolacji społecznej wychowanków młodzieżowych ośrodków wychowawczych oddziałuje na nich pod wieloma względami niekorzystnie. W badanej grupie wszyscy wskazali przynajmniej jeden objaw gorszego funkcjonowania psychospołecznego, który wiążą z sytuacją pandemii Covid-19. Ponadto zauważono, że sytuacja izolacji społecznej wpływa zdecydowanie bardziej negatywnie na dziewczęta niż na chłopców. Prezentowane badania stanowią wstęp do dalszych analiz i poszukiwań badawczych, a tym samym do budowania modelu efektywnej resocjalizacji nieletnich w środowisku instytucjonalnym.

Więziennictwo w Królestwie Polskim w I połowie XIX w. ze szczególnym uwzględnieniem Kodeksu Karzącego z 1818 roku

Charakterystyce poddano myśl teoretyczną i praktyczne rozwiązania w systemie (ach) penitencjarnych od XVI do I poł. XIX w. Szczegółowo omówiono Kodeks Karzący z 1818 r. w Królestwie Polskim, który zawiera szereg intersujących informacji z historycznego, prawnego i pedagogicznego punktu widzenia oraz pozwala na zagłębienie ówczesnej myśli i pragmatyki w zakresie istoty, rodzajów i znaczenia kary pozbawienia wolności oraz zasad na których miała się odbywać resocjalizacja osadzonych.

Działania wspólnotowe organizacji pozarządowych i ich znaczenie dla reintegracji osób zagrożonych wykluczeniem społecznym

Od wielu lat, organizacje pozarządowe w Polsce, przyczyniają się do reintegracji społecznej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, zarówno poprzez świadczenie usług, środowiskową aktywizację społeczną jak i różnego rodzaju działania indywidualne i wspólnotowe. Organizacje pozarządowe, jako rzecznik reprezentują interesy środowiska i szerzej mówiąc społeczeństwa obywatelskiego, a w szczególności określonych grup społecznych, które z różnych przyczyn mogą być marginalizowane. Proponują pożądane rozwiązania legislacyjne. Budują koalicje poparcia określonych rozwiązań. Doceniając rolę i znaczenie oddziaływania organizacji pozarządowych na osoby oraz całe grup zagrożonych wykluczeniem społecznym, należy podkreślić konieczność wbudowania w proponowany system readaptacji tych osób, elementów tożsamości osobowej, która pozwoli na uruchamianie procesów edukacji, pomocy i integracji oczekiwanych z pozycji samowychowania i samoświadomości.