Uloga klastera u savremenom obrazovanju u oblasti bioekonomije

Razvoj konkurentnosti na Evropskom i svetskomtržištu doveo je do pojave klastera kao oblika povezivanjakompanija iz srodnih delatnosti sa naučno-istraživačkiminstitucijama. Ideja klastera je da podstiču saradnju, ali ikonkurentnost i specijalizaciju u određenoj oblasti. Značajnuulogu u formiranju klastera ima sektor obrazovanja, tačnijevisokoškolske ustanove. Kroz obrazovanje grade sevisokokvalifikovani stučnjaci koji predstavljaju temelj zaorganizovanje i formiranje klastera. Intelektualni kapital kaoskup svih znanja unutar jedne organizacije, učestvuje uobrazovanju zaposlenih, i doprinosi građenju konkurentskeprednosti organizacije. Budući stručnjaci bi trebalo da raspolažutakozvanim intelektualnim materijalom u obliku informacija,iskustva, znanja itd, na osnovu kojih se ostvaruje konkurentnost.Cilj ovog rada bio je ukazivanje na značaj i potencijalvisokoškolskih ustanova u kreiranju klastera u Republici Srbiji.Istraživanjem je obuhvaćeno 8 državnih i 9 privatnihUniverziteta u okviru kojih se nalazi ukupno 95 državnih,odnosno 57 privatnih fakulteta. Rezultati istraživanja pokazujuda se veliki potencijal za razvoj klastera nalazi upravo u okviruuniverziteta. Posebno se izdvajaju pojedine oblasti u razvoju izsfere bioekonomije, kao što su ekologija i zaštita životne sredine,koje postaju sve značajnije privatnim i državnim univerzitetimau Srbiji, i izučavaju se kroz module.

Mobilna aplikacija WordUp – inovativno i zabavno usvajanje vokabulara engleskog jezika

Savremene tehnologije, koje su iz dana u dan svefunkcionalnije i naprednije, u znatnoj meri su uvećalemogućnosti za učenje i usavršavanje stranih jezika, a samim tim iunapređenje svih jezičkih veština. U ovom radu predstavljeni susavremeni trendovi u učenju engleskog jezika i načini bogaćenjaleksičkog fonda, neophodni za jačanje svih jezičkih veština, a uzpomoć mobilne aplikacije Word Up. Ova aplikacija se izdvaja odostalih jer pronalazi praznine u znanju svakog korisnikapojedinačno i stvara personalizovani plan učenja i usvajanja reči,grupišući ih po korisnosti i upotrebnoj vrednosti, u zavisnosti odkategorije kojoj korisnik aplikacije pripada. U radu jepredstavljeno istraživanje sprovedeno sa ciljem ispitivanjastavova studenata o korišćenju ove mobilne aplikacije kao alataza poboljšanje jezičkog fonda. Rad nudi i opis metodologijeistraživanja i načina obrade podataka. Nakon analize rezultata,date su preporuke, kako za dalja istraživanja, tako i zakorišćenje inovativnih tehnologija za lakše pamćenje i učenjenovih, sasvim nepoznatih ili polupoznatih reči, kao i za usvajanjeviše značenja - polisemije već poznatih reči i izraza. Ovaaplikacija se preporučuje svim zainteresovanima, voljnim da nasvakodnevnom nivou usavršavaju i bogate leksički fondengleskog jezika, na ležeran, zabavan, a pre svega edukativannačin.

Tumačenje romana T. Morison Voljena iz ugla tri kritičara: Vilijam L. Endruz, Neli Y. Mekkej i Karl Plaza

U ovom radu je prezentovano kako književnost, a presvega roman Voljena, ima uticaj na socio-psihološki razvojmladih. Cilj ovog rada bio je da predstavi kako su kritičari: NeliY. Mekkej, Vilijam L Endruz i Karl Plaza tumačili roman ToniMorison Voljena. Voljena je roman koji je smešten u dobaRekonstrukcije, prvo poglavlje počinje 1873.godinom, osamgodina nakon gradjanskog rata. Roman nije napisan hronološki,već se sastoji iz serije flešbekova, a glavne teme romana su:sećanje, majčinstvo, čedomorstvo, zajednica, ropstvo, rasizam isloboda.Pored Plaze i njegovog kritičkog aspekta, rad se bavio ikritikama Neli i Vilijama, koji su objavili sedam eseja na temuVoljena u svojoj zbirci kritika. Trudili su se da uvrste što višerazličitih mišljenja, iako su izvesna ponavljanja bila neizbežna.Rezultati rada su pokazali da su sva tri kritičara uspela urasvetljavanju često postavljenih pitanja vezanih za roman, kao ilakšem razumevanju ovog kompleksnog dela, pogotovo kada je upitanju tema ropstva, kao i njegov uticaj na socio-psihloškirazvoj mladih.

Digitalni urođenici i njihovo učenje stranog jezika u svetlu Digitalne mudrosti i homosapiensa

Digitalna pismenost i kompetencije u sveprisutnojdigitalnoj epohi, neizostavne su veštine koje današnji homosapiensmora da poseduje, kako u privatnom, tako i u poslovnom životu.Koristeći različita znanja, iskustva i informacije, čovek može dapostane ‘digitalno mudar’ tako što će na pravilan način pristupatialatima digitalnog doba. Neophodno je dosegnuti kompetentnostprilikom odabira relevantnih informacija, alata i medija, koje namsvet tehnologije i interneta nudi. Od naročite je važnosti da sedigitalne generacije adekvatno usmere ka produbljivanju svogznanja i mišljenja. Neverovatna lakoća pristupa preobiljuinformacija, velikom broju aplikacija i programa, doveli su i dorevolucije u samom učenju digitalne generacije. Posebno se ističesticanje jezičkih veština stranog jezika putem digitalnih alatki, napotpuno inovativan i zanimljiv način. U radu su predstavljenekompetencije koje bi trebalo svako od nas da poseduje, kao i načinipomoću kojih možemo dosegnuti ‘digitalnu mudrost’. Rad,takođe, nudi uvid u svet generacije digitalnih urođenika, kao iuticaj digitalne ere na njihovo obrazovanje i razvoj ličnosti. Uzaključku su date preporuke i putokazi kako iskoristiti sveprednosti digitalnog doba u dostizanju digitalne mudrosti, anaročito kod digitalnih urođenika.

The place and role of intellectual property in education

Modern times place great emphasis on workscreated as a product of the intellectual work of individuals orgroups. At the same time, there is an increasing abuse of bothintellectual property rights and the degree of protection thatintellectual property offers. The educational process as well asthe scientific research work which is an integral part of theeducational process in many cases form the basis for theemergence of new intellectual works. The acts thus createdremain in most cases the intellectual property of the educationalinstitutions within which they were created. The degree ofprotection introduced in this way is also a restriction for thepeople who worked to develop the work in question. It is for thesereasons that the aim of this paper is to look at the position ofintellectual property created in the education system, as well asthe advantages and disadvantages of such works.

Benčmarketing u obrazovanju

Promjene u ekonomiji i društvu uticale su nafunkcionisanje obrazovnih ustanova i predstavljene su u novomnačinu obavljanja djelatnosti preko unapređenja kvaliteta,jačanja konkurencije i unapređenja rada obrazovnih ustanova.Koncepcija marketinga u obrazovanju pronalazi svoje mjesto umnogobrojnim pravcima, reformama i inovacijama, sa svimmetodama i tehnikama od kojih je jedna primjenabenčmarketinga. Primjena benčmarketinga u obrazovanjupredstavlja koncepciju koja je usmjerena na učenje od najboljihorganizacija iz svoje oblasti. Otvorenost i spremnost obrazovneustanove da podstiče inovacije u svakodnevnom radu, preduslovje za uspješnu primjenu benčmarketinga u obrazovanju.Benčmarketing omogućava da se u obrazovnim ustanovamapromijene postojeće, često neefikasne strukture pomoćusamostalnog otkrivanja novih i boljih rješenja.

Uloge formalnog i neformalnog obrazovanja na učenje i usvajanje jezika

Razlike i sinergija između učenja i usvanja jezika.Učenje kao voljan proces, isplaniran i navođen u obrazovniminstitucijama, i usvajanje kao pasivni proces, spontan ili takođeisplaniran, i neophodnost njihovog međusobno dopunjavanja usvrhu cjelokupnog i fluentnog poznavanja jezika. Uticaji nausvajanje jezika: izloženost jeziku, čitanje i slušanje zaraduživanja, njihove pozitivne i potencijalno negativne strane nausvajanje „književnog“ jezika.Razlike, komplementarnost i mogućna nezavisnost formalnog ineformalnog obrazovanja. Pojam formalnog obrazovanjaprvobitno kao vid organizovanog učenja koji prati određen plan iprogram, i odvija se u obrazovnim institucijama, podrazumjevaučenje na časovima, predavanjima i kursevima. Pojamneformalnog učenja podrazumjeva svako učenje mimoobrazovnih institucija, i dešava se često kao dopuna formalnomučenju. ili kao individualizovani vid učenja, mimostandardizovanog i jednoobraznog plana i programa. Kaopodvrsta neformalnog obrazovanja javlja se i informalni vidobrazovanja, koji se često kolokvijalno naziva „životna škola“.

Obrazovanje 4.0: U korak sa industrijskom revolucijom

U Bosni i Hercegovini, kao i u ostalim državama nastalim na teritoriji bivše Jugoslavije i danas je dominantan model sistema obrazovanja sa kraja XIX i početka XX veka, proistekao iz druge industrijske revolucije čija je osnovna karakteristika bila masovna proizvodnja. Brzi tempo industrijalizacije poljoprivrednog društva, organizacija proizvodnje po sistemu montažne trake uz standardizaciju i eliminaciju ručnog rada su stvorili potrebu za velikim brojem radnika sa ograničenim setom radnih veština. Da bi se zadovoljile potrebe za radnom snagom, obrazovanje je takođe prilagođeno masovnoj proizvodnji kroz sistem osnovnih, srednjih, stručnih i visokih škola, koji je proizvodio kadrove prosečnog kvaliteta i sa ograničenim setom radnih veština. U poslednjih 50 godina, napredak informaciono-komunikacionih tehnologija (IKT), sveopšta digitalizacija i automatizacija proizvodnje, pojava Interneta i međusobno umrežavanje fabričkih postrojenja su eliminisali potrebu za nespecijalizovanom radnom snagom. Nasuprot tome, tempo razvoja novih tehnologija od radnika sa specijalizovanim veštinama zahteva permanentno usavršavanje i usvajanje novih znanja. Nažalost, postojeći obrazovni sistem u državama bivše Jugoslavije nije u stanju da prati tempo koji diktira pojava novih IKT, niti industriji da obezbedi u značajnim količinama radnu snagu koja bi svojim kvalitetom mogla da parira modernim izazovima. Kako IK tehnologije proistekle iz četvrte industrijske revolucije mogu da pomognu da se ovaj problem reši?

Decentralizovane finansije i kriptovalute – nužnost edukacije mladih za ovu oblast

Čitavu deceniju nakon što je Satoshi Nakamotopredstavio prvu kriptovalutu bitkoin (BTC) zasnovanu narevolucionarnom blockchain-u i time uzdrmao naučnu i stručnujavnost, a ponajviše svijet finansija suočeni smo sa još jednimnovitetom – pojavom termina decentralizovane finansije (DeFi).Da se radi o području sa velikim potencijalom potvrđujunajnoviji događaji iz septembra mjeseca 2019. godine kada jeNasdaq, druga najveća berza na svijetu, sa sjedištem u Njujorkulistirala novi cjenovni indeks za DeFi – DeFix Index (DEFX).Dodavanje indeksa fokusiranog na DeFi je samo signal da WallStreet budno prati razvoj novog, brzorastućeg DeFi tržišta.Pored povećane upotrebe kriptovaluta iz godine u godinu, tenjihove ekonomske i finansijske funkcije ovo područje zaslužujesvu moguću pažnju akademske zajednice i zbog toga što sve onošto smo znali iz tradicionalnih finansija možda nije releventno zanjega, te stoga zahtjeva dodatnu pažnju i edukaciju mladih zaovu oblast. Obzirom da rezultati najnovijih istraživanjapokazuju da je više od 43% milenijalaca i veliki procenatpunoljetnih postmilenijalaca usvojilo kriptovalutu, cilj ovogarada je da ukaže na značaj edukacije mladih za ovu oblast kakobi što spremniji i oprezniji uskočili u voz zvani kriptovalute isvijet DeFi.

Značaj modela trostruke spirale za inovacije u društvu zasnovanom na znanju

Model trostruke spirale se koristi kao izvorinspiracije za programe usmjerene na podsticanje inovacija. Onse razvija u čitavom rasponu kreiranja politika, nezavisno odkonteksta koji određuju različite okvirne uslove za promovisanjeinovacija. Cilј rada je da analizira ulogu i značaj modelatrostruke spirale za inovacije. Prema modelu trostruke spirale,univerziteti, industrija i vlada jednako doprinose privlačenjuinovacija u društvu zasnovanom na znanju. Jedinstvenakarakteristika ovog modela je produblјivanje odnosa (izolovanih,bilateralnih, trilateralnih i multilateralnih) između triinstitucionalna područja - univerzitet, industrija, vlada. Ovaj radpredstavlјa koncept sistema trostruke spirale kao analitičkikonstrukt koji sistematizuje klјučne karakteristike interakcijauniverziteta i industrije u format „sistema inovacija“ definisan uteoriji sistema kao skup komponenti, odnosa i funkcija. Ovajkonceptualni okvir nudi široku perspektivu za razumjevanjeizvora i puteva razvoja inovacija. Sistemi trostruke spiraledefinišu kako se novi režimi pojavlјuju kroz kreativnu obnovu ipružaju novi uvid u dinamiku inovacija.