Diagnostische Zuverlässigkeit der konfokalen Scanning-Laser-Ophthalmoskopie bei großen Papillen mit physiologischer Exkavation – eine Langzeitstudie

ZusammenfassungWir haben wiederholt 17 Probanden mit vermuteter bilateraler physiologischer Exkavation bei großen Papillen untersucht. Diese Probanden waren in einer initialen Messung pathologisch oder grenzwertig durch den Heidelberg Retina Tomograph (HRT, Softwareversion 3.0) gewertet worden. Wir wollten die diagnostische Zuverlässigkeit der initialen Messung im Langzeitverlauf untersuchen und bestimmen, welche der Probanden wirklich nur eine physiologische Exkavation zeigten, bzw. die Progression zum Glaukom überwachen. Probanden und Methoden 17 Probanden einer initialen Studie zum HRT konnten für diese Langzeituntersuchung rekrutiert werden. Alle Probanden zeigten eine vermutete physiologische Exkavation bei großen Papillen (Papillengröße > 2,3 mm2). In den regelmäßigen Untersuchungen wurden der intraokulare Druck mittels Goldmann-Applanationstonometrie (GAT) und die retinale Nervenfaserschichtdicke mittels optischer Kohärenztomografie (OCT) gemessen sowie Gesichtsfelduntersuchungen und wiederholte HRT-Messungen durchgeführt. Eine Veränderung der Papillenexkavation wurde mittels der im HRT enthaltenen Analyseverfahren (Stereometric Trend Analysis [STA] und Topographic Change Analysis [TCA]) untersucht. Ergebnisse In der Moorfields Regression Analysis (MRA) waren alle 17 Probanden in einer initialen HRT-Messung als „pathologisch“ bzw. „grenzwertig“ klassifiziert worden. Über den Kontrollzeitraum von 9,2 ± 5 Jahren zeigte nur 1 Patient eine gesicherte Progression zu einem Normaldruckglaukom (NDG) mit glaukomatösen Gesichtsfelddefekten. Von den anderen 16 Probanden konnte eine signifikante Progression bei 1 Probanden übereinstimmend durch STA und TCA, bei 3 Probanden nur durch STA und bei 1 Probanden nur durch TCA nachgewiesen werden. Keiner dieser Probanden zeigt bis heute glaukomatöse Gesichtsfelddefekte. Fazit Nach über 9 Jahren zeigte nur 1 der 17 Probanden, die initial als pathologisch klassifiziert worden waren, ein gesichertes Glaukom. Bei 5 weiteren Probanden zeigten die HRT-Messungen eine statistisch signifikante Progression, ohne dass Veränderungen des Gesichtsfelds gefunden werden konnten. Insgesamt scheint die diagnostische Zuverlässigkeit insbesondere bei Patienten mit großen Papillen und physiologischer Exkavation eingeschränkt zu sein.

Συμβολή στη μελέτη της δομής και λειτουργίας των νευρικών ινών σε οφθαλμούς με ρηγματογενή αποκόλληση αμφιβληστροειδούς που έχουν αντιμετωπιστεί χειρουργικά με σκληρικό μόσχευμα ή υαλοειδεκτομή και ένθεση αερίου

ΣΚΟΠΟΣ: Η σύγκριση της δομής και λειτουργίας των νευρικών ινών σε οφθαλμούς με ρηγματογενή αποκόλληση αμφιβληστροειδούς που έχουν αντιμετωπιστεί χειρουργικά με σκληρικό μόσχευμα (Scleral Buckle – SB), ή υαλοειδεκτομή και ένθεση αερίου C3F8 (Pars Plana Vitrectomy – PPV). ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ: Αναδρομική, συγκριτική, μη τυχαιοποιημένη, παρεμβατική σειρά περιστατικών. ΜΕΘΟΔΟΙ: Μελετήθηκαν 50 οφθαλμοί ασθενών με πρωτοπαθή ρηγματογενή αποκόλληση αμφιβληστροειδούς, τουλάχιστον 9 μήνες μετά από επιτυχή χειρουργική αντιμετώπιση, με μία χειρουργική επέμβαση. Εξ αυτών, 25 οφθαλμοί αντιμετωπίστηκαν με υαλοειδεκτομή και ένθεση C3F8 (ομάδα PPV), και 25 οφθαλμοί με σκληρικό μόσχευμα (ομάδα SB). Έγινε μελέτη μορφολογικών και λειτουργικών παραμέτρων. Τα οπτικά πεδία (Visual Fields - VF) μελετήθηκαν με τη χρήση αυτοματοποιημένης στατικής περιμετρίας. Η μέση τιμή συνολικής απόκλισης (Τotal Deviation - TD) και η μέση τιμή απόκλισης δομής (Pattern Deviation - PD), συγκρίθηκαν χωριστά για τις προεγχειρητικά επικολλημένες και αποκολλημένες περιοχές. Η μορφολογία της κεφαλής του οπτικού νεύρου μελετήθηκε με συνεστιακό Laser οφθαλμοσκόπιο σάρωσης HRT II (Heidelberg Retina Tomograph II), ενώ το πάχος της στιβάδας των νευρικών ινών (Retinal Nerve Fiber Layer – RNFL), με οπτική τομογραφία συνοχής (SD-OCT). ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Στις προεγχειρητικά αποκολλημένες περιοχές οι μέσες τιμές TD και PD, είναι χειρότερες σε σύγκριση με τις προεγχειρητικά επικολλημένες περιοχές, (p = 0,001 και p = 0,001 αντίστοιχα) και στις δύο ομάδες. Οι προεγχειρητικά επικολλημένες περιοχές της ομάδας SB εμφάνισαν καλύτερες μέσες τιμές TD και μέσες τιμές PD, σε σύγκριση με τις προεγχειρητικά επικολλημένες περιοχές της ομάδας PPV (p = 0,007 και ρ = 0,009 αντίστοιχα). Οι τιμές των παραμέτρων που μελετήθηκαν με το RNFL και το HRT II δεν διέφεραν σε στατιστικά σημαντικό επίπεδο μεταξύ των δύο ομάδων. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Στη μελέτη μας, σε οφθαλμούς χειρουργημένους λόγω ρηγματογενούς αποκόλλησης, οι προεγχειρητικά αποκολλημένες περιοχές είχαν χειρότερη ευαισθησία στα οπτικά πεδία σε σύγκριση με τις προεγχειρητικά επικολλημένες περιοχές, ανεξάρτητα από τη μέθοδο αντιμετώπισης (σκληρικό μόσχευμα ή υαλοειδεκτομή και ένθεση αερίου C3F8). Για τις προεγχειρητικά επικολλημένες περιοχές, η ευαισθησία ήταν χειρότερη για τους οφθαλμούς που χειρουργήθηκαν με τη μέθοδο της υαλοειδεκτομής με ένθεση C3F8. Οι μετρήσεις πάχους της RNFL και οι παράμετροι του HRT δεν είχαν στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ των δύο ομάδων.Δεν διαπιστώθηκαν επομένως στατιστικά σημαντικές μορφολογικές διαφορές, στο πάχος της RNFL και τις παραμέτρους του HRT σε ασθενείς που αντιμετωπίστηκαν με υαλοειδεκτομή και ένεση C3F8 ή με σκληρικό μόσχευμα. Ωστόσο διαπιστώθηκαν λειτουργικές διαφορές, όπως μελετήθηκαν με τη χρήση των οπτικών πεδίων. Φαίνεται ότι ο προεγχειρητικά αποκολλημένος αμφιβληστροειδής, παρά την επιτυχή επανεπικόλληση, υφίσταται μόνιμη βλάβη ως αποτέλεσμα της αποκόλλησης, ανεξάρτητα από τη μέθοδο θεραπείας. Φαίνεται επίσης ότι η υαλοειδεκτομή με ένθεση αερίου C3F8 επηρεάζει βλαπτικά τη λειτουργικότητα του αμφιβληστροειδούς, αν και επιδρά σε βαθμό σημαντικά μικρότερο από την ίδια την αποκόλληση, πιθανότατα στο επίπεδο των νευρικών ινών.Απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για να διευκρινιστεί η ακριβής φύση του βλαπτικού παράγοντα και η εντόπιση της δομής στην οποία επιδρά.