Verplicht open access publiceren: de doodsteek voor een learned society? De Vereniging voor Gendergeschiedenis als casus1

The author investigates the possible consequences of open access for learned societies with their own journal, such as the Dutch‐Flemish association for gender history. For learned societies, the advantage of open access is that contributions in their journals become easily accessible for researchers. But, it remains uncertain whether small associations are able to meet the technical requirements for open access. More important is the financial aspect. When the content of the journals of learned societies has to be online and freely accessible, members may no longer wish to support these associations financially. When the associations start losing members, they are affected financially and may no longer have the means to publish their journals. In this situation, they may lose more members and may, in the end, even be threatened in their existence. This has other consequences as well, because learned societies and their journals contribute to the diversity and vitality of the humanities and allow a wide audience to become acquainted with results from academic research.

Informatie over fraude en naleving van wet- en regelgeving

In dit artikel doen we verslag van onderzoek naar de informatieverschaffing over risico’s en mitigerende maatregelen ten aanzien van fraude en overtreding van wet- en regelgeving in het bestuursverslag, het verslag van de raad van commissarissen (rvc) en de controleverklaring. Aanleiding is de maatschappelijke discussie over deze onderwerpen en specifiek de oproep eerder dit jaar van de Vereniging voor Effectenbezitters (VEB) in haar accountantsbrief 2019 (VEB 2019) om de informatieverschaffing over deze onderwerpen te verbeteren. Uit het onderzoek blijkt dat in minder dan de helft van de bestuursverslagen het frauderisico wordt vermeld als significant risico in de risicoparagraaf of de materialiteitsmatrix (of beide). Risico’s ten aanzien van overtreding van wet- en regelgeving worden door nagenoeg alle ondernemingen gerapporteerd. In het verslag van de raad van commissarissen wordt zelden concreet aandacht besteed aan de wijze waarop de rvc toezicht houdt op de adequate beheersing van risico’s op fraude of overtreding van wet- en regelgeving. Bestuurders en commissarissen lijken derhalve een ander beeld te hebben bij het belang van frauderisico’s voor de onderneming dan stakeholders. Ongeveer de helft van de ondernemingen die specifieke risico’s rapporteren beschrijft de maatregelen van interne beheersing waarmee het risico wordt gemitigeerd. Andere ondernemingen volstaan met een meer generieke beschrijving van maatregelen die zijn gericht op ethisch gewenst gedrag. Informatie over de verwachte impact van fraude of overtreding van wet- en regelgeving wordt in veel gevallen niet verstrekt. In de controleverklaring wordt in 64% van de gevallen aandacht besteed aan de werkzaamheden ten aanzien van het frauderisico en bij 18% aan het risico van overtreding van wet- en regelgeving. Hier lijkt een effect zichtbaar van de maatschappelijke aandacht voor de rol van de accountant in het algemeen en ten aanzien van frauderisico’s in het bijzonder. Het resultaat hiervan is dat accountants richting stakeholders in meer gevallen informatie verstrekken over het mitigeren van frauderisico’s dan bestuurders en, vooral, commissarissen van ondernemingen.

De beschutte publieke ruimte

Op 6 februari 1968 wordt de Nederlandse Vereniging voor het Onderzoek van Arbeidsverhoudingen (NvA) opgericht. Op initiatief van professor Wil Albeda ambieert de nieuwe vereniging een brede, wetenschappelijke visie op arbeidsvraagstukken te leveren. Vanaf de oprichting wordt aansluiting gezocht bij de International Industrial Relations Association in Genève, zodat het thema internationaal onderscheidingsvermogen krijgt.