Shortageflation 3.0. Gospodarka wojenna – państwowy socjalizm – kryzys pandemiczny

The crisis caused by the pandemic has induced governments and central banks to undertake non-orthodox actions aimed at the protection of people’s living standards and the maintenance of production and service activities of enterprises. The policy of the aggressive rise in money supply has resulted in a considerable increase in budget deficits and foreign debts. In this context, it is important to seek an answer to the question how this can accelerate inflationary processes and to formulate proper suggestions addressed to economic policy. In fact, inflation now is higher than the official price indices because it is partly dampened. The rise in the general price level does not reflect fully the actual intensity of inflation. We have to do with a price and resource inflation, called shortageflation. Methodologically, it is interesting to compare this contemporary phenomenon (3.0) with inflation suppression in a war economy (1.0) and in the economies of real socialism (2.0). Such comparisons show some similarities of these processes but also significant differences due to the specific reactions of households and enterprises. The author discusses five channels of liquidating the excessive money resources and indicates the ways most advisable from the point of view of the sustainable development in the post-pandemic future. Especially important is to stimulate the transformation of a part of the inflationary money surplus into the market demand for goods and services which increases the utilization of the existing production potential and leads to investments which create new production capacities as well as the conversion of compulsory savings into voluntary savings.

Konkurencja wewnątrzorganizacyjna w grupach Kapitałowych

Business groups as one of the forms of capital concentration began to appear in developed economies from the end of the 19th century as a result of geographical expansion, diversification and the development of enterprises stimulated by industrialization. Currently, they take a significant part of the value added in the economy. In the context of institutional regulation of transactions, business groups are considered to be an intermediate structure between a pure market and a pure hierarchy. The subsidiaries within a business group enter into various interactions, partly based on market principles, and partly regulated by hierarchical coordination mechanisms. Although the main goal of this structure is cooperation of subsidiaries, in their functioning one can see the formation of relations characterized by competition. The aim of the article is to identify the perception of competition processes within business groups. It is a relatively unexplored issue, studied mainly on the example of international corporations, but of great importance for the effectiveness of the entire business group. The research was based on a sample of 121 parent companies listed on the Warsaw Stock Exchange. The results of the research show that subsidiaries within a business group display competitive behavior towards their sister entities, although of low intensity. The tendency towards the prevalence of the resource competition (on the internal market) over the product and market competition (on the external market) is also visible. The research findings confirmed the existing conceptual analyses and enabled an in-depth characterization of competitive processes in business groups from the perspective of the entire group, taking into account the intensity and areas of competitive behavior.

Wpływ instytucji demokracji bezpośredniej na zatrudnienie w sektorze publicznym w szwajcarskich kantonach

Celem artykułu jest zbadanie związku pomiędzy instytucjami demokracji bezpośredniej – obligatoryjnym referendum finansowym i inicjatywą – a rozwojem zatrudnienia w sektorze publicznym w szwajcarskich kantonach. W obliczu rosnącego znaczenia bezpośrednich form uczestnictwa obywateli w kształtowaniu decyzji politycznych na świecie ważnym problemem badawczym staje się skuteczność tych narzędzi z gospodarczego punktu widzenia. Niniejszy artykuł koncentruje się na aspekcie wydatków publicznych. Wyniki analizy zostały skonfrontowane z podobnym badaniem przeprowadzonym dla Stanów Zjednoczonych oraz z rezultatami innych badań empirycznych dotyczących wpływu instytucji demokracji bezpośredniej na poziom wydatków publicznych. W artykule oszacowano model ekonometryczny skonstruowany przy użyciu danych panelowych obejmujących 26 szwajcarskich kantonów w latach 2011–2018. Wyniki pokazują, że referendum obligatoryjne przyczynia się do zmniejszenia, a inicjatywa ludowa do wzrostu zatrudnienia pracowników sektora publicznego na poziomie kantonalnym. Chociaż z wymienionych zmiennych istotne statystycznie jest tylko referendum, wzrost wydatków publicznych na skutek stosowania inicjatywy znajduje potwierdzenie w odnośnej literaturze.

Perspektywa globalna i jej implikacje w kontekście wielowymiarowego kryzysu społeczno-gospodarczego

The author assumes that today we are dealing with a multidimensional crisis, one of the components of which is the pandemic. This crisis, as well as the countermeasures undertaken in connection with it, are creating a new shape of global socio-economic reality. The key issue here are the multilateral links between seemingly separate phenomena such as migration, climate disasters and ocean contamination. All these links have an economic dimension that can be fully tangible only with a global perspective. Facing crisis challenges requires cooperation on a global scale – between countries, international organizations and large corporations. Due to the unreliability of traditional prediction, it becomes necessary to formulate scenarios of events that may occur as a result of crisis phenomena.

Dekada nowej ekonomii strukturalnej: czym była i co z niej zostało?

Artykuł zawiera analizę wewnętrznej spójności nowej ekonomii strukturalnej (NSE), koncepcji polityki wzrostu gospodarczego sformułowanej przez chińskiego ekonomistę Justina Y. Lina, oraz jej zdolności do tłumaczenia gospodarczych sukcesów i porażek krajów rozwijających się. Po dekadach hegemonii konsensusu waszyngtońskiego NSE, opowiadając się za selektywną polityką przemysłową, stwarzała wrażenie paradygmatycznej zmiany w badaniach nad rozwojem. Jednak analiza tej koncepcji ujawnia istotne mankamenty. NSE to niewiele więcej niż zestaw reguł polityki wzrostu wraz z bardzo ogólną i dyskusyjną wizją procesów rozwoju gospodarczego, na które składają się arbitralnie dobrane elementy ekonomii neoklasycznej. Autor nie proponuje żadnej metodologii oraz terminologii, które mogłyby otworzyć nowe pola badawcze lub znacząco pogłębić dotychczasowy stan wiedzy. Odświeża jedynie stare dychotomiczne ujęcia promocji eksportu i substytucji importu. Podkreśla, że państwo jest niezbędne w procesach rozwoju, ale nie przedstawia żadnych nowych argumentów na rzecz interwencjonizmu. Wbrew popularnym poglądom, koncepcja ta nie tłumaczy należycie gospodarczych sukcesów krajów Azji Wschodniej (Japonia, Korea Płd., Tajwan). Dobór wykorzystanej literatury jest tendencyjny i dopasowany do z góry przyjętej tezy. NSE trudno uznać za „trzecią falę myśli rozwojowej”, a przymiotnik „nowa” wydaje się służyć jedynie celom marketingowo-retorycznym. W artykule posłużono się metodami analizy treści, metodą porównawczą oraz metodą analizy logicznej.

Krzysztof MALAGA, Karolina SOBCZAK: Mikroekonomia. Ujęcie statyczne i dynamiczne

Recenzja

Marian GORYNIA: Ekonomiczne, finansowe i menedżerskie aspekty zagranicznej ekspansji przedsiębiorstw

Recenzja