Dit artikel werpt nieuw licht op het leven en werk van de Praagse historicus Hans Kohn (1891-1971) en zijn studie over het nationalisme in de Lage Landen, in het bijzonder het Vlaams nationalisme. Het traceert de invloed van de zionistische filosoof Martin Buber (1878-1965) op Kohns studie van het nationalisme. Buber onderscheidde drie ideaaltypes – profeten, psalmisten en koningen – die Kohn zou hanteren om zijn vergelijkende studies van het nationalisme te ondersteunen. Kohn paste deze types ook toe op de Vlaamse casus, wat tot een opvallende interpretatie van het Vlaams nationalisme, en de Vlaamse beweging in haar geheel zou leiden. Kohn stelde immers dat het Vlaams nationalisme een succesvolle nationale beweging was omdat ze streefde naar een harmonie in het Belgische staatsbestel. Via de drie ideaaltypes belichtte Kohn voornamelijk dichters, schrijvers en politici die ijverden voor harmonie en eenheid, en bestempelde nationalisten die pleitten voor een onafhankelijke Vlaamse natie als nefaste onruststokers. Ondanks de duidelijke tekortkomingen in Kohns analyse van de Vlaamse casus, noopt het werk van de Praagse historicus ons echter nog steeds tot reflectie over het nationalisme, en blijft hij ook nu nog relevant voor het onderzoek naar het nationalisme, zowel in Vlaanderen als elders._________
Prophets, Psalmists and Agitators. Hans Kohn (1891-1971) on Flemish nationalism
This article shines new light on the life and work of the Prague historian Hans Kohn (1891-1971), on his study of nationalism in the Low Countries, and in particular on Flemish nationalism. The article traces the influence of the Zionist philosopher Martin Buber (1878-1965) on Kohn’s analysis of nationalism. Buber discerned three ideal types – prophets, psalmists and kings – which Kohn would rely upon when studying nationalism from a comparative perspective. Kohn would use these types when analysing the Flemish case, resulting in a peculiar interpretation of Flemish nationalism and the Flemish movement in general. Kohn argued that Flemish nationalism constituted a successful national movement precisely because it vied for harmony with the Belgian state. Via the three ideal types Kohn primarily highlighted poets, writers and politicians who strove for unity and harmony, whilst simultaneously branding nationalists that pursued an independent Flemish nation as pernicious agitators. While Kohn’s analysis did contain clear shortcomings, the Prague historian’s peculiar analysis of the Flemish case still compels us to reflect on nationalism, highlighting Kohn’s continued relevance for the study of nationalism, in Flanders and elsewhere.
Profeten, psalmisten en onruststokers. Hans Kohn (1891-1971) over het Vlaamse nationalisme
