Wizerunek i reputacja organizacji – komunikacyjny i zarządczy potencjał

Cel i teza Celem artykułu jest wykazanie, że wizerunek i reputacja mogą być owocnie wykorzystane w zarządzaniu w charakterze strategicznego zasobu organizacji i jej specyficznych atutów i walorów w konkurencji, ale pod następującymi warunkami: mają mieć wysoką jakość informacyjną i dostarczać takich wartości jak wiarygodność, zaufanie, odpowiedzialność, lojalność, niezawodność oraz zapewniać organizacji względnie trwałą unikalność. Od obecnej praktyki PR wymagało by to: a) odejścia praktyki PR od traktowania wizerunku jako priorytetowego, strategicznego celu, jedynej miary skuteczności i efektywności PR i zastąpienie go – w możliwym zakresie – kategorią reputacji, definiowaną tak, jak ją używa od dość dawna biznes w systemach rangowania podmiotów gospodarczych, czyli reputacją korporacyjną, b) nadania zdecydowanego priorytetu kształtowaniu optymalnych relacji z otoczeniem jako celu odpowiadającego nie tylko współczesnym paradygmatom PR, ale też koncepcjom społecznej odpowiedzialności podmiotów gospodarczych i zasadom tworzenia ich rozwojowych strategii, c) profesjonalizacji zarządzania wizerunkiem oraz włączeniu służb PR w proces strategicznego zarządzanie organizacją. Metoda - wiedza i studia literaturowe z zakresu public relations, nauk o zarządzaniu i ekonomicznych oraz marketingu, w tym zawarta we własnym piśmiennictwie z tych dziedzin. Wartość poznawcza/oryginalność Opracowanie jest oryginalną koncepcją sformułowania (nowego) problemu badawczego i jego całościowego ujęcia. Identyfikuje kilkanaście najważniejszych korzyści jakie w procesach zarządzania strategicznego, tzw. problemowego oraz marketingowego może mieć bezpośrednie i pośrednie wykorzystanie wizerunku i reputacji (o ww. cechach) . Wpływ pośredni oparty jest na dwóch przesłankach: 1.wizerunek i reputacja wpływają na jakość relacji organizacji z jej interesariuszami, a te poza wartością autoteliczną, mają bardzo konkretną pragmatyczną oraz 2. profesjonalne zarządzanie wizerunkiem i reputacją to źródło całego szeregu informacji analitycznych użytecznego w tworzeniu strategicznych planów; informacje te pochodzą zarówno z etapu analizy stanu wyjściowego niezbędnej do budowy profesjonalnego programu wizerunkowego/reputacyjnego, jak też z etapu jego realizacji przez dwukierunkowe, dialogowe, symetryczne komunikowanie.

Oglądając, słuchając, czytając – na co zwracamy uwagę?

Cel: artykuł dotyczy nierozłączności komunikacji werbalnej i niewerbalnej w przekazach medialnych, szczególnie telewizyjnych. Odbiorcy czerpią informacje z przekazów medialnych na podstawie tego, co widzą i słyszą w połączeniu z treścią, jaka do nich dociera. Ich uwaga jest więc podzielona na śledzenie różnych kanałów komunikacyjnych, a to oznacza, że część informacji może zostać pominięta. Aby sprawdzić, ile informacji może pozostać niezauważonych, zostało wykonane specjalne badanie. Metody badań: do badania wykorzystano nagranie jednego z orędzi noworocznych Prezydenta RP, a więc przekazu należącego do specyficznego gatunku mowy. Badanie polegało na rozwarstwieniu przekazu, a następnie sprawdzeniu, ile informacji jest zauważanych, gdy uwaga odbiorcy skierowana jest tylko na jeden kanał komunikacyjny: (1) na kanał wizualny, bez dźwięku; (2) na kanał audialny – bez obrazu; (3) na sam tekst orędzia. Badanie zostało przeprowadzone z zastosowaniem zogniskowanego wywiadu grupowego, metody często wykorzystywanej w celu uzyskania opinii względem danej kwestii. Wyniki nie stanowią zaskoczenia – okazuje się, że czerpanie informacji z kilku kanałów równocześnie dostarcza wielu informacji, jednakże dopiero rozwarstwienie kanałów pokazuje, ile nowych informacji dociera do odbiorcy, gdy jego uwaga skierowana jest na każdy z nich oddzielnie. Oryginalność/wartość poznawcza: badanie potwierdza intuicyjne przekonanie o zachowaniu uważności w odbiorze wszelkich treści medialnych. Ponieważ publiczne wystąpienia są częstą praktyką polityków czy ekspertów, należy być skupionym, by nie ulec fałszywym informacjom, czemu może sprzyjać tzw. szum informacyjny. Badanie służy również wykazaniu dużego znaczenia retorycznej zasady decorum dla tworzenia przekazów medialnych.

Innowacje komunikacyjne oparte o założenia radykalnej demokracji na przykładzie platformy Indymedia po dwóch dekadach działania (1999-2019).

Indymedia to platforma mediów alternatywnych powstała w Seattle w listopadzie 1999 r. podczas protestów aktywistów nowych ruchów społecznych (m.in. ruchu na rzecz globalnej sprawiedliwości, ruchu anarchistycznego i związków zawodowych) wymierzonych w model neoliberalnej globalizacji symbolizowanej przez szczyt Światowej Organizacji Handlu. Korzystając z sieci internetowej w paradygmacie Web 2.0 platforma Indymedia w sposób pionierski, na długo przed pojawieniem się mediów społecznościowych, rozszerzyła kompetencje odbiorców i nadawców, zmieniła zasady filtrowania informacji, wdrożyła na niespotykaną skalę formułę „otwartego publikowania” i „otwartej informacji” stając się siecią platform liczącą w szczytowym momencie ponad 100 oddziałów na całym świecie. Celem artykułu jest analiza odkrytych i praktykowanych przez Indymedia możliwości komunikacyjnych opartych o rozwiązania wprowadzone pierwotnie przez sieć w paradygmacie Web 2.0 (m.in. formuły „otwartego publikowania” i wspólnotowego tworzenia informacji) w kontekście założeń radykalnej demokracji i w oparciu o modele V. Pickarda. W ten sposób możliwe będzie precyzyjne wskazanie głównych faktorów rozwoju, erozji a następnie transformacji platformy. Istotnym elementem będą też wyzwania dla platformy po dwóch dekadach działania oraz przyczyny jej transformacji i erozji, które pozwolą wypracować krytyczną perspektywę wobec koncepcji „usieciowionych ruchów społecznych” M. Castellsa. Dodatkowo, platforma Indymediów może być postrzegana jako medium tranzytowe pomiędzy siecią w paradygmacie Web 2.0 i mediami społecznościowymi, umożliwiając lepsze prognozowanie transformacji tych ostatnich.

Analiza ramowa w badaniu rozgrywki narracyjno-interpretacyjnej – dzienniki o zabójstwie Marka Rosiaka

Cel: Opis mechanizmów ramowania, identyfikacja konkurujących ram i pomiar wyników rozgrywki narracyjno–interpretacyjnej (framing contest) na przykładzie ramowania ataku na biuro poselskie Prawa i Sprawiedliwości 19 października 2010 roku. Metody badań: Interpretatywna strategia analizy ramowania polegająca na indukcyjnej, jakościowej rekonstrukcji ram z wykorzystaniem homeostatycznego modelu narracji. Przeanalizowano lokalizację ram w strukturze analizowanych tekstów i związane z nią zabiegi metakomunikacyjne (przeramowujące). Obliczono relatywną ekspozycję ram, a także jednorodność (homogeniczność) i przechylenie ramowania z wykorzystaniem wskaźnika koncentracji Herfindahla–Hirschmanna i na tej podstawie stworzono mapę wyników rozgrywki interpretacyjnej. Badaniu z wykorzystaniem oprogramowania do analizy danych jakościowych MaxQDA12 poddano artykuły informacyjne czterech wiodących dzienników opublikowane w dzień po relacjonowanym incydencie. Wyniki i wnioski: Analizowana rozgrywka interpretacyjna była silnie spolaryzowana. W badanym przypadku zidentyfikowano tylko dwie dominujące i jedną marginalną ramę. W artykułach informacyjnych występuje znacząca jednostronność i tendencyjność ramowania przejawiająca się wysokimi wartościami wskaźników homogeniczności i przechylenia ramowania. Tylko jeden z czterech dzienników eksponował konkurujące ramy w zbalansowany sposób. Dzienniki stosują dwie wzorcowe strategie forsowania wybranej ramy: otwartą stronniczość (Nasz Dziennik) i subtelną metakomunikacyjność (Gazeta Wyborcza). Oryginalność i wartość poznawcza: Zaproponowana konceptualizacja ramowania przywraca pojęciu narracyjne i metakomunikacyjne pierwiastki. Przyjęta strategia indukcyjnej rekonstrukcji ram unika powszechnego w analizie ramowej problemu niejasnego związku między ramami a materiałem empirycznym. Badanie realizuje postulat zwiększenia szczegółowości analizy ramowej poprzez redukcję jednostki kodowania do zdania. Tekst proponuje narzędzia precyzyjnego pomiaru ekspozycji ram i wizualnego mapowania rozgrywki interpretacyjnej i tendencyjności ramowania.

Swojscy inni na portalach regionalnych „Gazety Wyborczej” – analiza nagłówków dotyczących Ukraińców z lat 2015–2019

Cel: zasadniczym celem badań było sprawdzenie, czy w obrębie serwisów regionalnych jednej grupy medialnej (Agory SA) narracja na temat Ukraińców jest spójna, czy też dostrzec można w niej jakieś odmienności. Metody badań: podstawę metodologiczną stanowiła analiza zawartości, która objęła nagłówki zapowiadające teksty o Ukraińcach w dwóch portalach regionalnych „Gazety Wyborczej” – www.wroclaw.wyborcza.pl oraz www.rzeszow.wyborcza.pl – w latach 2015–2019. Zbadano zarówno aspekty formalne, m.in. długość nagłówków, sposób ich formułowania (relacje między twierdzeniami, pytaniami i wykrzyknieniami), jak i elementy treściowe, m.in. zasadnicze funkcje spełniane przez nagłówki, środki językowe, jakie się w nich pojawiają, oraz występowanie stereotypów. Wyniki i wnioski: uzyskane wyniki wskazują na wielowymiarowy wizerunek Ukraińców kształtowany przez regionalne serwisy „Gazety Wyborczej”. Między serwisami podkarpackim i dolnośląskim dostrzeżono wyraźne różnice, przede wszystkim w samej ekspozycji tematu (wyższej na Podkarpaciu) oraz w waloryzacji Ukraińców i Polaków, wzmacnianej przywoływanymi stereotypami. Podobny był natomiast rozkład funkcji nagłówków (dominacja funkcji ekspresywnej) oraz udział nagłówków, w których wzmiankowano o ważnej osobie lub instytucji. Autorzy tekstów korzystali również ze zbliżonych środków językowych (m.in. kolokwializmów, kontrastowych zestawień, pytań retorycznych). Zakodowane w nagłówkach medialne wizerunki Ukraińców na Dolnym Śląsku i Podkarpaciu, pomimo formalnych cech wspólnych, różnią się pod zasadniczym, treściowym względem, na co wpływa prawdopodobnie specyfika wydarzeń relacjonowanych przez dziennikarzy w każdym z tych regionów. Oryginalność i wartość poznawcza: przeprowadzona analiza wypełnia lukę w badaniach nad wizerunkiem Ukraińców w regionalnych internetowych portalach informacyjnych. Wskazanie podobieństw oraz różnic, występujących w nagłówkach jednej grupy medialnej w dwóch województwach, inspirować może do dalszych, bardziej obszernych badań dotyczących lidów oraz zasadniczej treści przekazów, kształtujących medialny obraz migrantów z Ukrainy w Polsce.

Działania aktywistów języka inkluzywnego w mediach społecznościowych a społeczne postrzeganie feminatywów

Cel i metody badań: po wydarzeniach z jesieni 2020 roku, związanych z protestami Strajku Kobiet, zauważalny jest istotny wzrost aktywności osób działających w portalach społecznościowych na rzecz równouprawnienia płci. Mając to na uwadze, w artykule zostaną przedstawione działania aktywistów mowy inkluzywnej prowadzone w mediach społecznościowych (w tym zakresie wykorzystana zostanie metoda opisowa); następnie zaprezentowane zostaną wyniki badania ankietowego, którego celem było: (1) sprawdzenie, czy używanie nazw rodzaju męskiego w odniesieniu do kobiet wykonujących określone zawody faktycznie jest czynnikiem decydującym o tym, jak kobiety postrzegają możliwość bycia aktywnymi w danej profesji; (2) określenie, jak przeciętny użytkownik języka polskiego ocenia postulowane przez aktywistów zasady rządzące mową inkluzywną. Główne tezy: (1) używanie w odniesieniu do kobiet powszechnych nazw rodzaju męskiego, na przykład nazw zawodów, nie narzuca jednoznacznie wykluczającego sposobu myślenia o osobach płci żeńskiej – ich umiejętnościach, predyspozycjach i możliwościach bycia aktywnymi na tych samych polach co mężczyźni; (2) działania podejmowane przez aktywistów mowy inkluzywnej w mediach społecznościowych mogą nie być przekonujące dla użytkowników języka polskiego. Istnieje prawdopodobieństwo, że postulowane zachowania językowe będą uznane za utrudniające komunikację i niepotrzebne w kontekście dążenia do ekonomizacji wypowiedzi. Wyniki i wnioski są zgodne z pierwszą z postawionych tez, ale nie potwierdzają drugiej. Przeprowadzone badanie ankietowe pokazało, że przeważająca część respondentów uważa, iż własności języka mają wpływ na realizację idei równouprawnienia płci, a postulowane przez aktywistów zmiany pewnych zachowań językowych mogłyby przyczynić się do osiągnięcia pożądanej równości. Okazało się też jednak, że przychylność respondentów wobec proponowanych rozwiązań ma charakter raczej deklaratywny. Wartość poznawcza: przedstawione w tekście wyniki badania ankietowego dostarczają aktualnej wiedzy o społecznym odbiorze feminatywów. Pozwalają także formułować przypuszczenia na temat powodzenia działań aktywistów mowy inkluzywnej, będącej niejako flagowym elementem szeroko pojmowanych zachowań włączających.

Sprawozdanie z 28. Międzynarodowego Sympozjum Badawczego Public Relations BledCom Public Relations and Public Risk and Crisis Communication (Słowenia, Bled, online, 2–3 lipca 2021 r.)

publikacja w numerze wrześniowym