Στην παρούσα διατριβή εστιάζουμε στο πρόβλημα της χρονικής συντμηματοποίησης δράσεων σε ακολουθίες πολυδιάστατων δεδομένων κίνησης (motion capture data) και σε ακολουθίες εικόνων (βίντεο). Δοσμένων δύο ακολουθιών δεδομένων που αναπαριστούν δράσεις/δραστηριότητες, στόχος είναι να εντοπίσουμε και να ορίσουμε τα χρονικά όρια για όλα τα ζεύγη υπο-ακολουθιών που αναπαριστούν μια κοινή δράση (common action or commonality), δηλαδή μια δράση που επαναλαμβάνεται ταυτόσημη ή με παρόμοιο τρόπο μεταξύ των ακολουθιών. Το εν λόγω πρόβλημα αποτελεί ένα σημαντικό ερευνητικό θέμα στις περιοχές της Αναγνώρισης Προτύπων και της Υπολογιστικής ΄Ορασης και παρά την ερευνητική προσπάθεια που έχει αφιερωθεί σε αυτό, δεν έχει επιλυθεί πλήρως. Η παρούσα διατριβή περιγράφει μια νέα αποδοτική, μη-εποπτευόμενη προσέγγιση η οποία δεν προϋποθέτει εκ των προτέρων γνώση και μοντέλα των δράσεων που εκτελούνται, ενώ υιοθετεί μια γενική και ευέλικτη μοντελοποίηση των δεδομένων εισόδου ως πολυδιάστατες χρονοσειρές. Θεωρούμε διαφορετικά σενάρια για τις ακολουθίες δράσεων που δημιουργούν ενδιαφέρουσες προκλήσεις ως προς την επίλυση του προβλήματος: (α) σε κάθε ακολουθία εμφανίζονται μία ή περισσότερες δράσεις, εκτελούμενες απο ένα ή περισσότερα υποκείμενα (άτομα ή αντικείμενα), (β) στη γενική περίπτωση, ο αριθμός των κοινών δράσεων μεταξύ δύο ακολουθιών θεωρείται άγνωστος, (γ) μια κοινή δράση μπορεί να εντοπιστεί σε οποιοδήποτε χρονικό τμήμα μιας ακολουθίας, (δ) τα τμήματα μιας κοινής δράσης μεταξύ δύο ακολουθιών ενδέχεται να έχουν διαφορετική διάρκεια, να περιλαμβάνουν κινήσεις διαφορετικής ταχύτητας και τρόπου/τεχνικής εκτέλεσης, (ε) οι δράσεις που εμφανίζονται στις ακολουθίες ενδέχεται να αναπαριστούν φυσικές κινήσεις ενός ή περισσότερων ανθρώπων ή αντικειμένων, καθώς επίσης και περίπλοκες αλληλεπιδράσεις ανθρώπων με αντικείμενα. Προτείνουμε δύο καινοτόμες μεθόδους για την επίλυση του προβλήματος της χρονικής συν-τμηματοποίησης δράσεων σε ζεύγη ακολουθιών δεδομένων. Η πρώτη μέθοδος επιτυγχάνει την ανίχνευση και συν-τμηματοποίηση των N σημαντικότερων κοινών δράσεων μεταξύ των υπο σύγκριση ακολουθιών δεδομένων, βασιζόμενη στην ελαχιστοποίηση συνάρτησης κόστους που εκφράζει το κόστος μη-γραμμικής χρονικής στοίχισης των υπο-ακολουθιών των κοινών δράσεων, χρησιμοποιώντας την μέθοδο Dynamic Time Warping (DTW). Η διαδικασία ταυτόχρονης αναζήτησης λύσεων (κοινών δράσεων) και ελαχιστοποίησής της συνάρτησης κόστους μοντελοποιείται ως ένα στοχαστικό πρόβλημα, το οποίο λύνεται βάσει της εξελικτικής μεθόδου βελτιστοποίησης Canonical Particle Swarm Optimization (PSO). Η δεύτερη μέθοδος βασίζεται στην μοντελοποίηση του προβλήματος της συν-τμηματοποίησης των N σημαντικότερων κοινών δράσεων, ως ένα πρόβλημα αναζήτησης σε γράφο Ο γράφος ορίζεται ως ο πίνακας (μήτρα) που περιλαμβάνει τις Ευκλείδειες αποστάσεις όλων των δυνατών ζευγών καρέ των ακολουθιών εικόνων, καθένα από τα οποία αναπαρίσταται ως ένα διάνυσμα χαρακτηριστικών. Γίνεται χρήση του αλγορίθμου Johnson’s για την αναζήτηση των συντομότερων μονοπατιών σε γράφο και κατ' επέκταση για την επίλυση του προβλήματος μας. Και οι δύο πρωτότυπες μεθοδολογίες υποβάλλονται σε εκτενείς πειραματικές διαδικασίες χρησιμοποιώντας πλήθος απο ζεύγη ακολουθιών εικόνων (βίντεο) ή ακολουθιών που αναπαριστούν 3Δ δεδομένα καταγραφής κίνησης, αναδεικνύοντας την αποτελεσματικότητάς τους σε σύγκριση με άλλες υφιστάμενες αποδοτικές μεθόδους. Επιπρόσθετα, βασιζόμενοι στην εύρωστη απόδοση των μεθόδων αυτών, αναπτύσσουμε μια νέα μέθοδο για την εκτίμηση της ομοιότητας μεταξύ δύο ακολουθιών δράσεων, που επίσης υποστηρίζει την εξαγωγή επιχειρημάτων που αιτιολογούν τον υπολογισμό αυτό. Η μέθοδος αυτή βασίζεται στην χρονική συν-τμηματοποίηση των ζευγών 3Δ τροχιών κίνησης των ανθρώπινων αρθρώσεων και των αντικειμένων που παρατηρούνται στις ακολουθίες, συνδυάζοντας επιπλέον πληροφορία σχετικά με την σημασιολογική τους ομοιότητα. Τα αποτελέσματα αυτής της διαδικασίας ανα ακολουθία μοντελοποιούνται ως ένας γράφος που αναπαριστά το περιεχόμενό της ακολουθίας ανά αντικείμενο. Συγκεκριμένα, κάθε αντικείμενο αντιστοιχεί σε ένα κόμβο του γράφου. Οι ακμές του γράφου μοντελοποιούν πληροφορία με βάση τα αποτελέσματα της χρονικής συν-τμηματοποίησης μεταξύ των αντικειμένων της ακολουθίας και της σημασιολογικής τους πληροφορίας, εφόσον αυτή είναι διαθέσιμη. Στη συνέχεια η ομοιότητα/απόσταση μεταξύ δύο ακολουθιών δράσεων βασίζεται στην απόσταση (Graph Edit Distance) μεταξύ των αντίστοιχων γράφων τους, και υπολογίζεται ως το κόστος μιας βέλτιστης λύσης αντιστοίχησης (bipartite graph matching) σε διμερή γράφο που συντίθεται απο τους δύο επιμέρους γράφων. Η προτεινόμενη μεθοδολογία αξιολογείται πειραματικά στα προβλήματα της κατηγοριοποίησης δράσεων, της αντιστοιχίας δράσεων (action matching) και στον υπολογισμό της σειράς κατάταξης μεταξύ ζευγών δράσεων με βάση την ομοιότητά τους (pairwise action ranking) ανάμεσα σε τριπλέτες ακολουθιών εικόνων. Τα αποτελέσματα οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η προτεινόμενη μέθοδος έχει αξιόλογη απόδοση, συγκρίσιμη ή και καλύτερη αυτής των καλύτερων γνωστών σύγχρονων μεθόδων μη εποπτευόμενης και εποπτευόμενης μάθησης.
On the unification of the graph edit distance and graph matching problems
