Ocena gospodarki odpadami w Żaganiu – czy jest możliwe optymalizowanie kosztów przy dobrych wynikach gospodarki odpadami?

Gospodarka odpadami komunalnymi należy do poważniejszych wyzwań, którym stara się sprostać gmina. W artykule przedstawiono najważniejsze podstawy i uregulowania prawne dotyczące gospodarki odpadami komunalnymi. Na przykładzie gminy Żagań podjęto próbę oceny stanu gospodarki odpadami komunalnymi. W tym celu poddano analizie trzy inne gminy. Na podstawie przeprowadzonych analiz: decyzyjnej, retrospektywnej, zgromadzonych dokumentów sformułowano wnioski i odpowiedź na pytanie: „Czy jest możliwe optymalizowanie kosztów gospodarki odpadami komunalnymi przy dobrych wynikach zagospodarowania odpadów?”. Zaproponowano sposoby zapobiegania powstawaniu odpadów. Rozważono potrzebę wdrożenia recyklingu odpadów biodegradowalnych. Autorka artykułu koncentruje się na aspekcie ekonomicznym zagospodarowania odpadów, przytacza możliwe rozwiązania w sferze gospodarki odpadami, a także podkreśla znaczącą rolę edukacji społeczeństwa w tej kwestii.

Wpływ działalności przemysłu wydobywczego i energetycznego na środowisko życia ludzi – szansa czy zagrożenie? Przykład KWB i Elektrowni Bełchatów

Nadrzędnym celem podjętych w artykule rozważań było zbadanie problemu wpływu przemysłu wydobywczego i energetycznego na środowisko życia mieszkańców. Podkreślony został ambiwalentny stosunek do tej kwestii, rozpatrywanej zarówno pod kątem zagrożeń środowiskowych, generowanych przez analizowane rodzaje działalności przemysłowej, jak i z perspektywy korzyści finansowych, pozyskiwanych przez samorząd z tytułu różnego rodzaju podatków i opłat. Do analizy podjętej problematyki posłużył przykład gminy Kleszczów, na której terenie zlokalizowana jest większość wyrobiska górniczego KWB Bełchatów. Wspomniana jednostka samorządu terytorialnego pobiera wysokie podatki i opłaty od spółki PGE, jednocześnie będąc bezpośrednim odbiorcą negatywnych skutków działalności górniczej, wliczając zanieczyszczenie gleb, powietrza, odwodnienie terenu czy wstrząsy górnicze. Na podstawie przeprowadzonego badania kwestionariuszowego przedstawiono opinię mieszkańców na temat wpływu działalności przemysłowej na środowisko ich życia. Badanie społeczne pozwoliło także poznać stanowisko respondentów odnośnie do wysokości wypłacanych przez PGE S.A. kwot oraz tego, czy zmiany w środowisku są należycie rekompensowane finansowo. W toku rozważań zweryfikowano także stwierdzenie o kluczowej roli jednostki samorządu terytorialnego w budowaniu strategii rozwoju zrównoważonego i podejmowaniu inicjatyw mających na celu równoważenie strat środowiskowych oraz zapewnienie utrzymania przewagi konkurencyjnej po zaprzestaniu działalności górniczej.

Valuing Groundwater Quality in the Częstochowa Case Study (Poland)

This paper presents results of the study on preferences of inhabitants of the Częstochowa Region in Poland in the field of groundwater protection. The choice experiment (CE) method was applied, and willingness to pay (WTP) for improving groundwater quality through the development of sewerage systems was assessed. The results indicate that there is substantial WTP for water quality improvements. Households are willing to pay 18.25 PLN (4.43 EUR) per month to remain pollution at the maximum safe level according to EU regulations (reducing nitrate concentration in groundwater to 50 mg∙L-1). Our results add to the expanding literature on the valuation of water resources and can be useful in analysis of investment effectiveness, in the valuation of environmental costs and benefits related to improvement or deterioration of groundwater condition, and in the pricing policy debate in terms of fees and prices for water and water services.

Zastosowanie analizy przepływu substancji do oceny zanieczyszczenia wód metalami ciężkimi w Polsce

Analiza przepływu substancji jest przydatna w prowadzeniu polityki ekologicznej. Zastosowanie tej metody pozwoliło zidentyfikować główne źródła emisji rtęci i ołowiu do środowiska. Umożliwia to wskazanie najskuteczniejszych i najefektywniejszych kosztowo metod redukcji emisji. Metale ciężkie to jedne z najgroźniejszych dla człowieka i środowiska naturalnego zanieczyszczeń. Największa emisja rtęci do środowiska pochodzi z produkcji energii elektrycznej i ciepła z węgla kamiennego i brunatnego. Znaczący ładunek rtęci podlega odzyskowi lub trafia na składowiska odpadów niebezpiecznych w wyniku użytkowania produktów zawierających rtęć i z praktyki dentystycznej. Wskazany byłby zakaz stosowania wypełnień amalgamatowych w celu zmniejszenia presji na środowisko wodne zamiast dodatkowych obciążeń dla sektora energetycznego. Największa emisja ołowiu do powietrza i wody pochodzi z przemysłu metali żelaznych i nieżelaznych. Produkcja energii elektrycznej i ciepła nie jest tak ważnym źródłem emisji ołowiu, jak w wypadku emisji rtęci.

Wskaźniki gospodarki o obiegu zamkniętym dla Unii Europejskiej i Polski

Gospodarka o obiegu zamkniętym jest jednym z kluczowych elementów europejskiej polityki gospodarczej, zmierzającej do racjonalnego wykorzystania zasobów i ograniczenia negatywnego oddziaływania produktów i procesów na środowisko w całym łańcuchu wartości. Efektem podejmowanych działań powinno być pozostawanie w gospodarce produktów, surowców i materiałów tak długo, jak to możliwe, a wytwarzanie odpadów powinno być w możliwie największym zakresie zredukowane. W tym celu konieczne jest właściwe opracowanie i dobranie wskaźników do strategii działania w zakresie GOZ. Stąd też celem artykułu jest dokonanie przeglądu proponowanych wskaźników i priorytetowych obszarów GOZ w UE i w wybranych krajach oraz zidentyfikowanie pozycji Polski w wybranych obszarach GOZ. Na tej podstawie oraz uwzględniając specyficzne cele GOZ w Polsce, wyszczególnione w krajowych dokumentach, zaproponowano wskaźniki istotne dla monitorowania transformacji gospodarki polskiej w kierunku GOZ.

Ecological and Economic Development of Agriculture in Ukraine

The conditions for ecological safety and economic growth of Ukrainian agrarian complex are analyzed, as well as the factors effecting on present-day state of agrarian sector are considered and ecological components in a system of Ukrainian agriculture are assessed. Effects of state regulation on ecological and economic development of domestic agrarian sector are characterized. Perspective ways to help solve strategic agrarian tasks include involvement of organizational and economic levers to be the mechanisms for uniform development of various sub-sectors of agrarian economy; introduction of modern integrative logistic-type agrarian associations; betterment of agricultural products’ sales conditions; expansion of sales network on the basis of agrarian market’s improved infrastructure, etc; indisputable support of innovative technologies in the process of production; consideration of ecological and economic factors in conditions of increased use of renewable resources; re-utilization of wastes of agricultural production.

Niespójność systemu emerytalnego i systemu rentowego w Polsce

Celem artykułu jest przeanalizowanie problemu niespójności systemu rentowego i emerytalnego w Polsce pod względem wysokości otrzymywanych świadczeń. Artykuł składa się z czterech części. W pierwszej scharakteryzowano system rentowy, koncentrując się na sposobie ustalania wysokości świadczeń. Następnie przedstawiono ewolucję systemu emerytalnego, zwracając uwagę na zmiany wynikające z reformy wprowadzonej w 1999 roku. W trzeciej części przeprowadzono dwie symulacje kształtowania się relacji świadczenia rentowego do wynagrodzenia, uwzględniając zarobki oraz staż pracy ubezpieczonego. Otrzymane wyniki porównano ze stopami zastąpienia osiąganymi w systemie emerytalnym. Podkreślono fakt, że zasady ustalania wysokości świadczeń w systemie rentowym są znacznie korzystniejsze. W ostatniej części przedstawiono propozycje zmian systemowych prowadzące do zwiększenia spójności obu systemów i zredukowania relatywnych różnic w wysokości otrzymywanych świadczeń.

Wpływ programu 500 plus na ewolucję demograficzną polskiego społeczeństwa

W artykule obserwacji i ocenie poddany został program 500 plus jako jeden z kluczowych determinantów obecnej sytuacji ekonomicznej polskiego społeczeństwa. Rozpatrywano znaczenie programu 500 plus, w szczególności biorąc pod uwagę jego wpływ na rozkład wydatków (przy rozróżnieniu wielkości dochodów rodzin), poziom dzietności czy stopę bezrobocia. Celem artykułu jest wskazanie korelacji pomiędzy wprowadzonym świadczeniem finansowym a takimi wskaźnikami ekonomicznymi, jak uzyskiwany poziom dochodów, wskaźnik urodzeń czy poziom zamożności. Do przeprowadzenia wnioskowania posłużyły badania wtórne z wykorzystaniem literatury przedmiotu, a także dostępnych ustaw i ich nowelizacji od 2016 roku.

Badania neuronauk a rozwiązywanie problemów społecznych

Zjawiska społeczne wywierają wpływ na procesy rozwoju gospodarki i z tego punktu widzenia istotny jest problem marginalizacji i wykluczenia społecznego. Dodatkowo poczucie więzi z określonym terytorium i chęć pogłębiania wspólnego dobra przejawiają się w zaangażowaniu jego mieszkańców w realizację różnego typu projektów i programów. Zaangażowanie lokalnych wspólnot może stanowić podstawę uruchomienia procesów rozwojowych opartych na czynnikach endogennych. Celem artykułu jest pokazanie, w jaki sposób wyniki badań z obszaru tzw. neuronauk mogą przyczynić się do lepszego radzenia sobie z problemami społecznymi regionów problemowych, przy których rozwiązywaniu wielokrotnie ponosi się porażki. Jako przykład posłużyć może aktywizacja osób wykluczonych lub zagrożonych wykluczeniem społecznym.

Informacja pasażerska w łódzkiej komunikacji miejskiej wczoraj i dziś

W niniejszym artykule przedstawiono wpływ informacji pasażerskiej na decyzje transportowe mieszkańców oraz politykę transportową miast. Ponadto autor wskazał rolę informacji pasażerskiej w koncepcji transportu zrównoważonego, a tym samym w ekonomii zrównoważonego rozwoju. Następnie opisał zmiany, jakie wprowadzono w systemie informacji pasażerskiej w Łodzi, podając za przykład postępy w zakresie m.in. schematów komunikacyjnych, tablic informacji pasażerskiej, zapowiedzi głosowych czy aplikacji mobilnych. Na koniec autor zaprezentował wyniki badań MPK-Łódź Sp. z o.o. na temat wprowadzonych zmian w systemie informacji pasażerskiej w Łodzi.