Okupacja osmańska, czyli rozdźwięk cywilizacyjny w historii Egiptu. Rozmowa z egipskim historykiem Ahmadem Zakarijją asz-Szalakiem

Wywiad z egipskim historykiem Ahmadem Zakarijją asz-Szalakiem na temat sytuacji Egiptu pod okupacją Turcji Osmańskiej, jej negatywnego wpływu na rozwój cywilizacyjny kraju i modernizacji, którą zapoczątkowały rządy dynastii Muhammada Alego. Uczony podkreśla znaczenie kultury tworzonej w okresie rządów monarchii do wybuchu rewolucji 1952 roku dla odrodzenia Egiptu. Argumentuje, że jego tożsamość jest produktem różnych wpływów kulturowych i nie powinna być przez nikogo zawłaszczana.

Własność w ujęciu socjologicznym: zarys problemu

Celem artykułu jest charakterystyka własności z perspektywy socjologicznej, czy dokładniej – socjoekonomicznej. Chodzi w nim o wyeksponowanie różnicy w podejściu do problematyki własności ze strony prawa oraz socjologii, szczególnie w kontekście badania współczesnych przedsiębiorstw. Przegląd wybranych ujęć własności ma służyć wyartykułowaniu skomplikowanej natury corporate governance, której pełniejsze zrozumienie umożliwia prześledzenia prawnych oraz socjologiczno-ekonomicznych losów tego specyficznego stosunku społecznego.

Nauka, technika i akcja: O Kulturach wizualnych science fiction Pawła Frelika

Zostajemy rzuceni w świat, w którym wyciska się krople potu ze ścierek służących do wycierania siebie, w dość gorącym, nerwowym świecie urbanistyki lub, choć każdy to odradza, na wszechogarniającej nas pustyni. Chodzi tutaj o jak najbardziej zamknięty i wielokrotnie zapętlony sposób racjonowania wody. Nawet nasze odchody przechodzą ten proces. W nie nazbyt odległej przyszłości możemy zostać skonfrontowani z daleko idącymi przeobrażeniami przyrody, wynikającymi z zaburzenia globalnego ekosystemu działalnością człowieka, antropogeniką. Zarysowany powyżej kontekst odnosi nas jednocześnie do filmu krótkometrażowego Wanuri Kahiu „Pumzi” z 2009 roku oraz do publikacji, która o tym filmie wspomina, bierze go za swój element zainteresowania, analizy.

Męskości hybrydowe, czyli wilk w owczej skórze. Definiowanie konceptu

Krytyczne studia nad mężczyznami i męskościami oferują coraz większą pulę terminów i kategorii opisujących męskości oraz zależności genderowe. Najbardziej zananą teorią, która zmonopolizowała badania w obrębie studiów, jest teoria męskości hegemonicznej R.W. Connell. Teoria ta została poddana krytyce, która przyczyniła się do wyłonienia kolejnych propozycji opisu męskości. Jedną z takich propozycji są męskości hybrydowe. Celem tekstu jest poszerzenie dostępnych w języku polskim opisów i krytyki koncepcji teoretycznych w obrębie krytycznych studiów nad mężczyznami i męskościami. Autorka skupiła się na przybliżeniu koncepcji męskości hybrydowych. W ramach opisu kategorii męskości hybrydowych autorka wskazała na sposoby definiowania konceptu, opisała konsekwencje hybrydyzacji oraz odniosła się do badań, które wykorzystały tę kategorię analityczną lub których wnioski odnosiły się do męskości hybrydowych. Koncept męskości hybrydowych został również ukazany na tle wybranych kategorii męskości i poddany dyskusji.

Dlaczego prądy świeckie w Egipcie przegrywają?

Artykuł analizuje tło nowoczesnego ruchu świeckiego w Egipcie i przyczyny jego klęski. Autor porównuje okoliczności pojawienia się idei świeckich na Bliskim Wschodzie i w Europie i argumentuje, że aby projekt modernizacyjny odwołujący się porządku świeckiego był trwały, powinien być budowany oddolnie, w oparciu o specyfikę kulturową danego kraju, a nie narzucony przez kraje hegemoniczne. Wskazuje również na błędy popełnione przez elity w regionie Bliskiego Wschodu, które nie wypracowały ram poznawczych potrzebnych do ukształtowania własnej koncepcji państwa świeckiego.

Kto zmodernizował egipską kulturę?

Analiza historyczno-literacka modernizacji egipskiej i konfliktu wokół niej w obszarze kultury Bliskiego Wschodu, w której Egipt odgrywa rolę wiodącą, polemiczna w stosunku do wybranych tez z dziedziny studiów postkolonialnych. Artykuł omawia, w jaki sposób mocarstwa kolonialne wykorzystywały w przeszłości „strategie modernizacyjne” i „antymodernizacyjne” do realizowania swoich interesów w regionie i argumentuje, że ten sam konflikt odtwarzany jest dziś za pomocą dyskursu islamofobii, gender i tzw. „cancel culture”.

Bariery w życiu codziennym i ich wpływ na jakość życia osób z niepełnosprawnościami

Celem pracy jest określenie trudności, z jakimi borykają się jednostki z różnymi rodzajami niepełnosprawności oraz ich negatywnych skutków, wśród których wymienić można: ograniczenie możliwości uczestnictwa w życiu kulturalnym, społecznym i realizowaniu się w życiu zawodowym, utrudniony dostęp do dóbr społecznie pożądanych oraz obniżenie poziomu zadowolenia z życia tych jednostek. Uwaga zostanie skupiona przede wszystkim na określeniu wpływu barier na życie jednostek z niepełnosprawnością. W tym celu dokonam analizy materiałów zastanych, w których uwzględnione zostały utrudnienia, z którymi muszą się one mierzyć oraz sposobu, w jaki wpływają one na samopoczucie i całokształt życia jednostek. Określone zostaną sposoby ułatwiania jednostkom niepełnosprawnym aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym oraz korzystania z dóbr na równi z osobami pełnosprawnymi z uwzględnieniem roli państwa w tym aspekcie: opisany zostanie kluczowy dokument zapewniający osobom z niepełnosprawnościami dostęp do dóbr, tj. Ustawa z dnia 19. lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzeb.

Eating disorders among men in the context of mental health and socio-cultural gender issues

The paper undertakes the issues of epidemiology, conditions, and treatment of eating disorders in men, which are not widely recognised both in Polish and international research. The text is based on desk research analysis of research reports on eating disorders. Authors discuss the issue of eating disorders in the context of gender, indicating that the clinical picture of them (including the perception of one's own body, the ways and motives for striving for a perfect figure) is mainly related to the stereotypical roles and tasks that society and culture impose on men and women. The empirical material analysis allows us to assume that ED symptoms in men are more often (than in the case of women) related to (self) stigmatisation, diagnosis difficulty, coexistent dimorphic disorders, substance addictions, and more significant physical activity.ty.

Postmonocentryczny ład społeczny i jego dynamiczny charakter: Dwie przeciwstawne konstelacje kulturowe

Niniejszy artykuł jest przedrukiem tekstu będącego wstępem teoretycznym do opublikowanej w roku 1993 pracy zbiorowej Polacy wobec ładu postmonocentrycznego. Społeczeństwo polskie i jego instytucje w 1992 roku. Omawia on podstawowy kierunek rozpoczętej w Polsce w roku 1989 wielkiej transformacji systemowej, wykorzystując w tym celu klasyczne Parsonsowskie przeciwstawienie dwóch przeciwstawnych układów zmiennych wzoru oraz Stanisława Ossowskiego czterech typów ładu społecznego. Pokazuje on, jak „rdzeń transformacji”, czyli podejmowane zgodnie z „interesem teoretycznym” działania modernizacyjne w gospodarce, polityce i kulturze napotykają na wywodzący się z różnych źródeł opór społeczny. Tekst publikowany jest w przekonaniu, że może on stanowić znakomite nawiązanie do Karla Polanyi’ego koncepcji double movement (przywoływanej w niniejszym tonie w artykule Macieja Kassnera), pokazując w szczególności, że opór wobec wprowadzania gospodarki rynkowej miał nie tylko ekonomiczny, ale znacznie szerszy, tj. społeczno-kulturowy charakter.

Urban social movements in a small town: the case of “Aktywne Giżycko”

Studies about urban social movements in Poland concentrate on major cities like Warsaw or other big financial and educational centers. Out of 40 member organizations of the Congress of Urban Movements (as on 31 July 2018)[1], only 2 come from a town of the population under 50 thousand[2]. Small provincial towns experiencing depopulation caused by strong emigration to metropolises have another notion of their “right to the city” feelings. This article examines the case of Aktywne Giżycko (Active Giżycko), an association from a 30 thousand Masurian town. It aims to answer the question why this “right to the city” organization emerged in a small town, while in Poland it is still mainly domain of big agglomerations. The investigation was based on a 3-year long research comprising biographical interviews, participating observations, archive studies and local press surveys.