Bezpieczeństwo społeczne i ekonomiczne jako elementy polityki gospodarczej państwa i ryzyka

Kategorie bezpieczeństwa społecznego i ekonomicznego zaliczane są we współczesnych realiach (społeczno-gospodarczo-politycznych) do jednych z najistotniejszych czynników rozwoju. Oczywiste jest, że każdy rozwój niesie za sobą podniesienie jakości życia mieszkańców. Przez podniesienie jakości życia rozumie się przede wszystkim istotną poprawę stanu poczucia bezpieczeństwa wśród obywateli, życie w czystym, zdrowym i sprzyjającym środowisku przyrodniczym, uczestnictwo w kulturze, przy-należność do zintegrowanej wspólnoty lokalnej umożliwiającej lepszą harmonizację życia codziennego i zawodowego czy możliwość realizacji poglądów w społeczeństwie obywatelskim. Oznacza to, że polityka państwa zmierzająca do szybkiego i stabilnego rozwoju musi uwzględniać bezpieczeństwo w systemie działania gospodarki narodowej.

Wybrane problemy metodologiczne dotyczące badań bezpieczeństwa

Podejmując rozważania nad bezpieczeństwem, trzeba na wstępie możliwie dokładnie określić znaczenie tego słowa oraz dokonać jego konkretyzacji. Albowiem słowo „bezpieczeństwo” używane bez określenia jego znaczenia jest tylko pojęciowym tworem, który nie ma desygnatu istniejącego w materialnym świecie. A do konkretyzacji tego słowa konieczne jest wskazanie, kogo lub czego ma ono dotyczyć. Bezpieczeństwo dowolnego obiektu — w szerokim tego słowa znaczeniu, czyli podmiotowym lub przedmiotowym będące przedmiotem badań — wynika z takiego jego aktualnego stanu istnie-jącego w danym miejscu i czasie, w którym nie dostrzegamy żadnych dla niego zagrożeń. Jest to oczywiście stan idealny, ponieważ nigdy nie możemy być pewni, czy wszystkie zagrożenia spośród istniejących zostały przez nas dostrzeżone oraz czy nie pojawiły się nowe. W artykule tym wskazuję także na to, że możliwości postrzegania zagrożeń są uwarunkowane podmiotowo, przedmiotowo i sytuacyjnie.

Etyka służby w grupach dyspozycyjnych — socjologiczne konteksty

Etyka poszczególnych grup dyspozycyjnych stanowi istotne narzędzie kształtujące zachowania funkcjonariuszy tych grup i ma wpływ na prawidłowe funkcjonowanie każdej organizacji. W artyku-le poddano analizie rolę etyki zawodowej w codziennej służbie funkcjonariuszy policji. Rozważania w tym zakresie podjęte zostały w odniesieniu do kultury samej organizacji, jaką jest policja, jak również do dwóch obszarów działania jej funkcjonariuszy — to jest w ramach służby i poza nią. Celem opracowania jest wykazanie zależności pomiędzy oceną zachowań funkcjonariuszy policji przez pryzmat stosowania zasad etyki zawodowej a postrzeganiem tej instytucji w społeczeństwie i budowaniem zaufania do jej przedstawicieli.

Caringly subjective agency of Volunteer Fire Brigade members expressing the benefits of gifts and sacrifice for local communities

In the paper, I undertake the exploration of pro-social subjectivity as a latent feature defining the catalog of instructions made by an individual concerning another human being or toward a wider social environment. These instructions are released in practice in the form of various forms of social action for the common good, shaped in specific situational contexts. I perceive pro-social subjectiv-ity here as an emerging or shaped construct of the predisposition of a subject reflectively acting for the common good. The construct of subjectivity is formed by external social influences embedded in the cultural dimension and showed in the form of numerous gifts. The subject adopts the role of cre-ative influence on the existing situational context, often overcoming structural limitations due to the power of reflectiveness. The person undertakes activities related to the transformation of the social en-vironment, reproduction of resources relevant to the social tissue, demonstrates a commitment to the community, co-shapes changes or implements grassroots initiatives. By pro-social orders, I understand here the tendency of the individual to commit acts of sacrifice, at the sources of which we will find the commitment that leads one to such a pattern of demeanor. These acts are specific determinants of attitudes that should be described as pro-social. In the progress of operationalization, I selected five theoretical types of agency in the field of pro-social activities: 1. the agency of civic involvement, 2. the subjective agency expressing attention for democracy, 3. the agency expressing self-gift, 4. the agency expressing the thing gift and 5. the agency in the interest of common good. The distinguished types of agency reflect the repertoire of attitudes toward the implementation (or lack thereof) of pro-social acts as a special kind of gifts for others. Regardless of the generalizations made, these gifts are given to other people, conducive ― and also demonstrative ― to specific forms of social solidarity. In the prog-ress of empirical research, the model of pro-social subjectivity revealed the existence of seven pro-so-cial orientations showing the reflectiveness of man in relation to the following concerns: 1. the direct involvement in co-creating relatively close social networks, 2. the civic level involvement, 3. expressing concerns for democracy, 4. the bond-forming potential of culture, 5. beneficent and charitable support showing the imperatives of generosity, 6. the strengthening of social bonds, a sense of solidarity and 7. self-gift. The dynamics of pro-social subjectivity shows the orientations of members of the Volunteer Fire Department, the research was conducted out in 2017 on a nationwide experiment of 620 people.

Analiza sytuacji zawodowej funkcjonariuszy Państwowej Straży Pożarnej

Poczucie bezpieczeństwa jest jedną z głównych potrzeb człowieka. Pomimo rozwoju cywili-zacyjnego i postępującej urbanizacji w XXI wieku jednostki narażone są na wiele zagrożeń, które muszą być skutecznie niwelowane przez grupy dyspozycyjne społeczeństwa polskiego i ich profe-sjonalnie przygotowaną do tego kadrę. Autor charakteryzuje Państwową Straż Pożarną, czyli para-militarną formację systemu bezpieczeństwa państwa. Ukazuje jej bogatą, lecz zawiłą historię, a na-stępnie opisuje społeczny wzór strażaka. Drugą część artykułu jest analiza badań ilościowych. Autor weryfikuje poziom satysfakcji strażaków z wykonywanej przez nich roli zawodowej.

Bezpieczeństwo energetyczne w społeczeństwie ryzyka

W artykule podjęto problematykę dotyczącą bezpieczeństwa energetycznego w kontekście funkcjonowania społeczeństwa ryzyka. Podkreślono, że wobec pojawiających się nowych zagrożeń wynikających z powszechności ryzyka we współczesnym społeczeństwie i w gospodarce istotnego znaczenia nabierają kwestie związane z bezpieczeństwem energetycznym. Dlatego w opracowaniu poddano analizie zjawisko globalnego ryzyka. Zwrócono także uwagę na istotę i determinanty bez-pieczeństwa energetycznego. Przedstawiono dane obrazujące zapotrzebowania na energię w ostat-nich latach i prognozy na lata następne, ze szczególnym uwzględnieniem odnawialnych źródeł ener-gii. Wskazano, że wraz z rosnącym zapotrzebowaniem ludzkości na energię, rosną także problemy z ochroną środowiska naturalnego. Omówiono zagrożenia bezpieczeństwa (przerwy w dostawie energii elektrycznej (blackouty), surowców energetycznych oraz awarie, cyberataki). Przybliżono istotę energetyki prosumenckiej (jako tej działalności, która między innymi przyczynia się do ochro-ny środowiska), a także korzyści i zagrożenia związane z tym zjawiskiem. W pracy zastosowano me-tody analityczno-syntetyczną oraz statystyczną opartą na danych pochodzących z Międzynarodowej Agencji Energetyki.

EU cooperation in the field of security ― wishful thinking or a real possibility

This article deals with the possibilities regarding cooperation in the field of security within the EU. This issue is discussed in the context of the social, economic and political aspects of this phe-nomenon. This article presents, among others, attempts made in this respect at the earlier stages of European integration. Referring to the existing possibilities in this field, it was indicated that the development of cooperation in the area of security within the EU should not consist only in imi-tating NATOʼs activities, but much more in taking actions which are complementary to them and innovative, and which are also well adapted to the European situation. The issue of EU security is treated in this article in the broad sense of this term, which is particularly important in the context of contemporary threats related to globalisation and rapid climate change.

Od wspomożyciela do wroga — o doświadczeniach współpracy z policją z perspektywy rodzin osób zaginionych długotrwale

Celem artykułu jest opis jakości współpracy pomiędzy Policją a bliskimi osób zaginionych. Współpraca ta rozpoczyna się od ustanowienia wspólnego celu, jakim jest odnalezienie osoby zagi-nionej. W kontekście badań własnych autorki artykuł omawia zidentyfikowane uprzednio kontro-wersje dotyczące jakości formalnego systemu poszukiwań osób zaginionych. Wykorzystany materiał empiryczny pochodzi z wywiadów narracyjnych. W artykule przedstawiono jedynie perspektywę rodzin osób zaginionych. Zidentyfikowano i omówiono trzy podstawowe problemy dotyczące jako-ści współpracy pomiędzy tymi podmiotami.

Motywacja zawodowa funkcjonariuszy rozpoczynających pracę w więziennictwie

Służba Więzienna jest grupą dyspozycyjną, a sam zawód funkcjonariusza więziennego obarczony wieloma trudnościami wynikającymi ze specyfiki środowiska instytucji totalnej, zagrożeń ze strony więźniów oraz niezbyt wysokim prestiżem i szacunkiem społeczeństwa. Nasuwa się pytanie, jakimi motywami kierują się osoby podejmujące decyzję o wstąpieniu do służby i zawodowe związanie się z więziennictwem. W opracowaniu zaprezentowano badania własne z zakresu struktury motywacji zawodowej przeprowadzone wśród nowo przyjętych funkcjonariuszy w latach 2012 oraz 2017. Oprócz analizy natężenia kierunków motywacji dokonano porównań pomiędzy grupami funkcjonariuszy przyjętych w roku 2012 i 2017, biorąc pod uwagę przemiany społeczno-ekonomiczne zaistniałe w cią-gu pięciu lat, a zwłaszcza zmiany ustawy emerytalnej funkcjonariuszy służb mundurowych.

Możliwość aplikacji modelu homo agens-institutionalist w badaniach Policji

Artykuł koncentruje się na możliwościach zastosowania, osadzonego w neoinstytucjonalnej perspektywie, modelu homo agens-institutionalist w badaniach Policji i policjantów. Tekst prezentuje założenia modelu zaproponowanego przez Piotra Chmielewskiego. Model ten pozwala analizować decyzje i działania funkcjonariuszy Policji jako członków organizacji działających w określonym porządku instytucjonalnym. Uwzględnia ograniczenia, które uniemożliwiają funkcjonariuszowi podejmowanie decyzji i działań w sposób całkowicie racjonalny, który charakteryzuje model homo oeconomicus. Wskazuje on ograniczenia wynikające z subiektywnego postrzegania rzeczywistości, ograniczonej wiedzy i ograniczonej zdolności przetwarzania informacji pochodzących z zewnątrz, emocji odczuwanych przez każdą osobę i jej oportunizmu. Ponadto zakłada, że każda jednostka działa umyślnie i dąży do racjonalności. Jednocześnie uwzględniony jest fakt, że każdy człowiek działa w wielu organizacjach i instytucjach. Zastosowanie prezentowanego modelu pozwala na wie-lowymiarową analizę na wszystkich poziomach — makro-, mezo- i mikrospołecznym. Umożliwia również włączenie do analiz instytucji, organizacji i poszczególnych podmiotów.