There’s Something Wrong with the Entire Mode of Valorization. Sianne Ngai in Conversation with Magda Szcześniak

A conversation about Sianne Ngai's latest book "Theory of the Gimmick: Aesthetic Judgement and Capitalist Form" (2020), which explores the uneasy mix of attraction and repulsion produced by the gimmick across a range of forms specific to capitalist culture.

Ashantis in Warsaw: Notions of “Blackness” in Polish Society at the Turn of the 20th Century – A Preparatory Contribution to Polish Colonial History

The author recognizes Włodzimierz Perzyński’s comedy Aszantka as a meaningful remnant of „blackness” in the history of Polish theatre, and therefore she uses it as a point of entrance into a broader inquiry about the entanglement of Polish society into European colonial project, and the ideas, values, and cultural practices it entailed. That is why in the article the author attempts to reconstruct possible concepts and images of “blackness” which Warsaw dwellers might have shared at the end of the 19th century by analysing the reception of the performances of alleged representatives of Ashanti people in the Warsaw circus in 1888. From “Ashanti” performances on, the popularity of this type of entertainment – so called ethnographic shows or human zoos – grew in the colonized capital of the Kingdom of Poland. The author points to “savageness” and “nakedness” as constitutive traits of “blackness” which she understands as a specific human condition, experienced both by overseas colonized societies as well as subaltern social groups (to which “Aszantka” from Perzyński’s comedy belonged) in European societies.

Jałowy nastrój poróżnienia. Odpowiedź na recenzję Kamili Biały

Prezentowany tekst jest odpowiedzią na recenzję mojej książki „Klasa, kapitał i coaching w dobie późnego kapitalizmu. Perswazja neoliberalnego urządzania” (Wydawnictwo Naukowe UMK, seria Monografie FNP, Toruń 2019) napisaną przez Kamilę Biały. W tekście odnoszę się do wątpliwości zgłaszanych przez Biały, wskazując, że niektóre fragmenty recenzji potwierdzają rozpoznanie Hansa-Georga Gadamera, iż z czytanych tekstów wyciągamy to, co uprzednio do nich włożyliśmy, czyli nasze przedrozumienia z warunkującymi je przesądami. Odwołując się do myśli hermeneutycznej, argumentuję, że w przypadku recenzji Biały przesądy nie tyle umożliwiają rozumienie, ile je blokują, czego efektem są cztery problematyczne strategie recenzyjne. W wielu miejscach recenzja nie dyskutuje z książką, lecz z tworzonym na własny użytek wyobrażonym oponentem. Źródeł tego gestu upatruję w jałowym nastroju poróżnienia, czyli ideach i afektach wytwarzanych w ramach sporu między zwolennikami podejścia, które uprzywilejowuje „przedmiotowe” ujęcie zjawisk społecznych a jego oponentami – wybierającymi ujęcie „podmiotowe”.

Double “Class”. On the Popularization of Dr. Martens

In this paper processes of appropriation and commodification are discussed from the perspective of subcultures and their relation to class. Dr. Martens boots are discussed as a specific case-study. They were appropriated in the 1960s by British Skinheads to signify their working-classness. Besides being functional, design objects are apparently endowed with meaning and these can vary depending on different modes of appearance, on different styles. Today Dr. Martens, is primarily a fashion-item. This calls into question to what extent commercialization undermines the potential of design objects to be endowed with meaning. By critically discussing recent scholarly literature on subcultures and style I will explain how in recent decades the dynamics of the neo-liberal market economy with its emphasis on consumption, facilitated a further commodification of style-objects as desirable value-objects. What will be argued successively is that appropriation and commodification in late capitalist society might obscure but not obliterate the social realities of class that lie hidden beneath the flux of images in which we are engulfed today.

"Us" vs. "Them". Communist Dialectical Images from Interwar Europe and Soviet Russia

Brawny male workers vs. bulging bourgeois men. Working-class mothers burdened by the hardship of poverty and childcare vs. elegant upper-class women enjoying a lifestyle of privilege. Such juxtaposed images of workers and the rich were prevalent in the visual culture of communism throughout the twentieth century, appearing on posters, illustrations, and other genres of political propaganda across countries and continents. Although these didactic propaganda images have rarely been considered in histories of modernism and the avant-garde, this article argues that they were among the key visual inventions of twentieth-century communist visual culture given their highly innovative aesthetics and juxtaposed structure that provided them a potential to become dialectical. Drawing on examples from interwar Europe and Soviet Russia, this article examines how didactic juxtapositions could become dialectical images, triggering political transformations while also making revolutionary class consciousness visible for the viewer.

Czerwone mięso, zielona śmierć. Przemoc i czas w twórczości Marii Lassnig

Artykuł poświęcony jest wybranym motywom twórczości austriackiej malarki Marii Lassnig (1919-2014). Autor wychodzi od analizy monstrualności, którą nierzadko naznaczone są autoportrety artystyki. Odwołując się do manifestów Lassnig, w których kreśli ona koncepcję malarstwa spod znaku „body awareness” oraz pewnych rozwiązań zaproponowanych przez Gillesa Deleuze’a w jego książce o Francisie Baconie, autor wskazuje, że „potwory” Lassnig – przejawiające się w postaci potworów-zwierząt lub potworów-maszyn – to wizualizacja cielesnej udręki związanej z procesem ujarzmienia. W tym duchu analizie poddana zostaje także funkcja intensywej czerwieni – barwy cierpiącego, ale pobudzonego życia – którą artystka posługuje się chętnie tworząc monstrualne postacie, a także konstrastowej zieleni, która wedle autora odsyła u Lassnig do porządku śmierci. Autor rekonstruuje funkcje tych barw odwołując się do szeregu prac malarskich artystki, a także do jej animacji filmowych. Na koniec szczegółowej analizie poddane zostają cztery autoportrety Lassnig, dwa z okresu najwcześniejszego, dwa – z ostatniego okresu jej twórczości.

Wizualność klas społecznych: struktury i relacje

Wstęp do numeru poświęconego wizualności klas społecznych, a także reprezentacjom struktur i relacji klasowych.

Klasa i alegoria we współczesnej kulturze masowej. „Pieskie popołudnie” jako film polityczny

Polski przekład klasycznego artykułu Fredrica Jamesona, opublikowanego po raz pierwszy w 1977 roku. Na przykładzie analizy filmu Pieskie popołudnie (1975, reż. Sidney Lumet) autor proponuje metodę odczytywania dzieła filmowego jako alegorii relacji klasowych. Przygląda się w tym celu elementom fabuły filmu, jego aspektom gatunkowym i formalnym oraz usytuowaniu względem systemu produkcji obrazów w Hollywood i telewizji tamtego czasu. Podstawa przekładu: „Class and Allegory in Contemporary Mass Culture: Dog Day Afternoon as a Political Film”, College English, Vol. 38, No. 8 (1977): 843-859.

Wyobrazić sobie historię

Wstęp do numeru tematycznego poświęconego obrazom i wobrażeniom rasy i czarności.

Ruch fotografii robotniczej w latach 20. i 30. XX wieku. Perspektywy teoretyczne i możliwości badawcze w Polsce

Tematem artykułu są najnowsze badania nad robotniczą fotografią dokumentalną, społeczną i artystyczną tworzoną w latach 20. i 30. XX wieku. Dotyczą one międzynarodowego ruchu robotników fotoamatorów (przede wszystkim w Republice Weimarskiej), rynku wydawniczego ilustrowanych pism robotniczych oraz teorii fotografii proletariackiej. Artykuł przedstawia najnowsze, międzynarodowe badania fotografii robotniczej i możliwości badawcze w Polsce. Autor opisuje lokalne warunki wytwarzania i cyrkulacji fotografii robotniczej oraz niektóre dostępne źródła. Znajdują się wśród nich materiały dotyczące I wystawy fotografii robotniczej we Lwowie (1936, kurator: Władysław Bednarczuk), prasa komunistyczna i międzywojenne czasopisma fotograficzne.