National Interest, Raison d’etat vs Politics
Pojęcia: interes narodowy, interes państwowy i racja stanu są obecnie dość często i nadmiernie używane na potrzeby tłumaczenia niepopularnych w społeczeństwie decyzji podejmowanych przez różne gremia polityczne, w imię partykularnych interesów. W artykule podjęto próbę wyjaśnienia przedmiotowych pojęć, wykazania ich wspólnych i różnych znaczeń oraz rozumienia w kontekście zapisów ustawy zasadniczej tj. Konstytucji RP. Wskazano, że we współczesnej rzeczywistości, podstawą planowania i realizacji polityki państwa we wszystkich obszarach jego funkcjonowania (zewnętrznych i wewnętrznych) są: interes narodowy i racja stanu, które powinny być nadrzędnym priorytetem rządzących. Doświadczenia minionych lat wskazują, że nie zawsze tak było i jest. Często interes narodowy i racja stanu są wykorzystywane do utrzymania władzy, eliminacji przeciwników politycznych, w imię realizacji partyjnych, nie zawsze narodowych celów. Zaprezentowane przykłady pojęć: interes narodowy, interes państwowy i racja stanu, pozwalają konstatować, że racja stanu to zasada kierowania się interesem państwa, zasada nadrzędna wobec wszystkich innych zasad i celów. Można więc uogólniając stwierdzić, że racja stanu jest nadrzędna wobec interesu narodowego/państwowego. Tym samym należy uznać, że racja stanu wymaga stawiania interesu narodowego/państwowego ponad interes obywateli, bowiem interes narodowy/państwowy to cele państwa w zasadniczych sektorach zewnętrznej i wewnętrznej działalności władzy czyli planowania i realizacji polityki zewnętrznej i wewnętrznej państwa. Tym samym interes narodowy/państwowy jest niejako elementem racji stanu. Natomiast uprawianie polityki to przywilej przywództwa politycznego, które to przywództwo nie powinno kierować się tylko swoimi partykularnymi, często partyjnymi w naszej rzeczywistości, interesami. Potrzebą współczesnej doby w uprawianiu polityki zgodnej z racją stanu, są nie improwizacja i naginanie rzeczywistości, a racjonalne planowanie wzmacniania pozycji międzynarodowej i potencjału państwa.
