Kitap İncelemesi: Gözde Naiboğlu, Post-Unification Turkish German Cinema; Work, Globalisation and Politics Beyond Representation

Gözde Naiboğlu, Post-Unification Turkish German Cinema; Work, Globalisation and Politics Beyond Representation [Birleşme Sonrası Türk-Alman Sineması, Temsilin Ötesinde İş, Küreselleşme ve Politika], London: Palgrave Macmillan, 2018, 217 pp. 1990'da iki Almanya devletinin birleşmesiyle başlayan dönem, artık Almanya'da yetişen ikinci kuşaktan Türk-Alman sinemacıların da üretimlerine başladığı yıllarla örtüşmektedir. Avrupa'da göçmenlerin demografik hacminin genişlemesi ve ardından yeni kuşak göçmenlerin film endüstrisi içerisinde etkinliklerinin artmasıyla, 2000'li yıllardan itibaren göçmen sineması alanında çalışmalarda da artmış ve bunların içinde Türk-Alman Sineması önemli bir başlık olmuştur. Naiboğlu'nun Birleşme Sonrası Türk-Alman Sineması'nı incelediği çalışması, göç sinemasının temel konularından olan Avrupa'ya işçi göçü ve sonrasında oluşan atmosfere yeni bir bakış açısı getirmektedir. Kitap, birleşme sonrası Türk-Alman sinemasını etik, duygulanım ve emek odaklı olarak incelemektedir. Odağını uzun süredir devam eden entegrasyon, kimlik ve kültürel çatışma kaygılarından kaydıran Naiboğlu, bu filmlerin artık göçmenler ve vatandaşlar arasındaki çatışmaları vurgulamadığını savunmaktadır. Temelinde işçi göçüne dayanan bu sinemanın gözardı edilen köklerine dönerek, filmlerdeki çalışma yaşamına ve bunun yansımalarına odaklanmıştır. Filmlerde; çalışma, işsizlik, güvencesiz ve yasadışı çalışma, toplumsal yeniden üretim, tükenme ve istikrarsızlık temaları aracılığıyla geç kapitalizm altında yaşanan deneyimin yeni ifadelerinin sunumuna odaklanarak, yerleşik sınıf, topluluk ve kimlik fikirlerinin yeniden düşünülmesi çağrısında bulunmaktadır. Bu doğrultuda, çoğunlukla kimlik ve temsil eksenine dayanan Türk-Alman Sineması yazınına yeni bir yaklaşım önerisi getirerek, temsil sonrası yaklaşım biçimlerini örneklendirmektedir.

From Automaton to Autonomy

This essay considers Fritz Lang’s Metropolis (1927) in relation to Walter Benjamin’s “The Work of Art in the Age of Mechanical Reproduction” (1936) and the writings of two other Frankfurt School critics—Theodor Adorno and Siegfried Kracauer. Anticipating the larger argument of Benjamin’s essay, the film situates its central conflict around the “auratic” (as represented by Maria’s Christianity) and the “mechanical” (as embodied by Joh Fredersen’s technology). This conflict is crystallized by the robotic Maria, who is an exact duplicate of the real Maria. The essay highlights Adorno’s correspondence with Benjamin, examining how Metropolis itself engages with the positions these critics take on mechanical reproduction in film. Especially relevant in this regard is Kracauer’s classic study of German cinema, From Caligari to Hitler (1947), a book that levels against Lang the charge that Marxism often levels against modernism: its formalism mystifies its politics. The essay concludes with an analysis of the flood scene from Metropolis, demonstrating that the film’s formalism is not merely “ornamental”—as Kracauer claimed—and that for Lang political autonomy is inextricably linked with aesthetic autonomy.