Wiersze u-ciszone. Prolegomena do badań nad ciszą w wierszach Juliana Kornhausera

Artykuł stanowi wstępne rozpoznanie terytorium tej części twórczości poetyckiej Juliana Kornhausera, w której znajdziemy utwory, w jakich cisza odgrywa rolę zarówno kompozycyjną, teoriopoznawczą, jak i strukturalno-tematyczną. Rozważania osnute zostają wokół kategorii wymilczania obecnej w późnych pismach Martina Heideggera, w tzw. projekcie sygetyki. Oprócz tego kontekstu autor próbuje także zarysować płaszczyzny, na których podejmować można namysł nad ciszą w wierszu (i ciszą wierszy). W celu uporządkowania owych perspektyw proponuje się nazwać je roboczo: tematyczną (1), poetologiczną (2), formalną (3); kontekstualną (4) oraz gatunkową (5). W ich właśnie obrębie umieszczone zostają rozważania o roli i miejscu zjawiska ciszy w twórczości poetyckiej Juliana Kornhausera.

On Liberatory Strategies of Digital Nomads

The article presents selected threads of poststructuralist discourses, such as posthumanism and post-anarchism, to point out the affirmative understanding of the changes in human subjectivity and identity within the networked reality of transnational capitalism. The starting point for the argument presented in the text is Rosi Braidotti’s concept of the nomadic subject, functioning in a post-anthropocentric world inhabited by non-anthropic consciousness and anthropotechnical hybrids. The identity of such a nomadic subject is variable, flexible, and queer. The strategies of digital nomads, avoiding permanent points/places, and thus eluding essentialism, are presented as liberatory strategies of resistance.

Informacje dla Autorów

Informacje dla Autorów i karta stylu "Er(r)go".

The Rule of the System of Technology and Its Algorithms and the Problem of Moral Responsibility

The article offers an analysis of the problems of technology in the context of exercising power in an organization. The power of the system today is addressed in terms of the “rule of numbers,” based on the impersonal authority of the algorithms which is an extension of the modern concept of the instrumental reason. In keeping with the rules of efficiency the employees manifest modes of behavior analogous to those characterizing the functioning of technology and specifically emphasized by Max Horkheimer and Jacques Ellul. In the author’s view, the rule of the algorithm-based technological systems leads to the atrophy of the moral responsibility and the loss of agency. Attempting to defend the idea of man’s free agency in the context of the algorithm-based technological system, the author invokes Hans Jonas’s theory of moral responsibility and refers to the concept of “ethical anarchism” as proposed by Emmanuel Lévinas.

Archives of the Machine Age: Charles Reznikoff’s Testimony. The United States (1885-1915): Recitative

The article examines the ways in which American Objectivist poet Charles Reznikoff (1894–1976) rewrites and compiles excerpts from US archival legal records in his epic-like Testimony. The United States (1885–1915): Recitative (published from 1965 to 1978) so as to represent the social and economic changes, particularly within the context of industrial accidents and child labor, during the late phase of the Industrial Revolution in America. As is argued, the poet’s often uncritically accepted assertion that in his ‘recitatives’ he engages with depositions of authentic witnesses given in a court of law in an unbiased, objective manner is not confirmed either in close reading or in the juxtaposition of particular fragments of the book with the original documentary material on which they are based.

Męskie niepokoje, kobiece miraże. O post(?)ludzkich miłościach do maszyn w Creative Control i Konsultantce

Artykuł analizuje przedstawienia ludzko-nie-ludzkich związków miłosnych ukazanych w dwóch amerykańskich filmach science fiction z nurtu kina Trzeciej Kultury, Creative Control (2015) Benjamina Dickinsona i Konsultantce (2016) Logan Kibens, w kontekście wybranych teorii posthumanizmu krytycznego, proponowanych przez Rosi Braidotti, Katherine Hayles, Anne Balsamo i Kim Toffoletti, dotyczących płciowości w postludzkiej rzeczywistości. Proponuje się tu ujęcie seksualności jako złożonej siły mającej moc przekraczania binarnych opozycji ludzkiej gender (Braidotti) oraz cielesności jako zawsze naznaczonej płcią (Hayles, Balsamo). Wskazuje się też na moc posthumanistycznych obrazów w kontekście celebracji złożoności postludzkiego doświadczenia (Toffoletti). Analizy filmowych intymnych relacji, zawiązywanych między mężczyznami a kobietami przez nich zbudowanymi, zostają też umieszczone w kontekście “paradygmatu kobiety idealnej” (Julie Wosk), obecnego w licznych tekstach kultury, w którym sztuczne istoty budowano w celach określonych przez mężczyzn, dla zaspokojenia ich potrzeb. W szkicu poszukuje się odpowiedzi na pytanie, czy miłość człowieka i maszyny, ukazana w nowym kinie science fiction, jest wyrazem “posthumanistycznego momentu” w tekście kultury, jak definiują go Stefan Herbrechter i Ivan Callus, a którego celem jest naruszenie spójności i integralności ludzkiego doświadczenia, a także podważenie istnienia “esencji” człowieczeństwa.

Metryczka

Metryczka wydawnicza numeru.

Geontowładza algorytmów. O produkcji dyskursów w Antropocenie

Celem artykułu jest analiza strategii produkcji oraz funkcjonowania dyskursu ekologicznego w epoce nazywanej Antropocenem. Autor pyta o szczególną popularność denializmu klimatycznego w dyskursie publicznym. Produkcja dyskursu jest w artykule rozpatrywana w kontekście zoe/geo/techno-asamblażu [Braidotti], a także funkcjonowania algorytmów i silników wyszukiwania treści na przykładzie platformy Youtube. Autor dochodzi do wniosku, iż denializm klimatyczny należy rozpatrywać jako równorzędną narrację ekologiczną, by uniknąć rozrastania się alternatywnych obiegów wiedzy. W tym kontekście proponuje zwrócić się ku propozycji negantropocenu sformułowanej przez Bernarda Stieglera.

“Rewolucja uważności”: stechnicyzowane dusze i ekstrakcja siły roboczejj

Artykuł stanowi próbę filozoficznej analizy zjawiska “rewolucji uważności ” przy użyciu pojęć instrumentalizacji rozumu Maxa Horkheimera oraz biopolityki Michela Foucault, a także w oparciu o rozpoznania Ronalda Pursera. Szczególna uwaga zostaje poświęcona relacjom między dyskursem uważności a buddyzmem i neuronauką. Zgodnie z tezą artykułu mindfulness zostaje rozpoznany jako technologia władzy służąca przechwytywaniu afektów powstałych w wyniku funkcjonowaniu w ramach neoliberalnej gospodarki i produkcji formy podmiotowości ujmującej własną emocjonalność zgodnie z zasadami ekonomicznej racjonalności.

Symulakryczna prywatność w mediach płynnej nowoczesności

Media jako jedna z emanacji nowych technologii informacyjnych silnie oddziałują na proces kształtowania tożsamości jednostki, umożliwiając człowiekowi tworzenie, wybór i ocenę wzorców społecznych oraz kulturowych. W wyniku postępującej konwergencji i mediatyzacji dotychczas stabilne wartości ulegają w nich “upłynnieniu”, a kategorie wspólnotowe są zastępowane kategoriami osobniczymi. Jednym z przykładów tych przeobrażeń są zmiany w sposobie postrzegania prywatności. Ten trwały, pomimo własnej dyskursywności, konstrukt w warunkach nowomedialnego ekosystemu staje się podatny na zmiany i, jak ujmuje do Zygmunt Bauman, “momentalny”. Celem tego artykułu jest uchwycenie przesunięć w obrębie dychotomicznych relacji kształtujących znaczenie prywatności, których przyczyną jest binarna struktura mediów zorientowana na zaspakajanie jednostkowych potrzeb. Na podstawie analizy definiujących prywatność w mediach bipolarnych opozycji prywatne – publiczne, autentyczne – intencjonalne, istotne – nieistotne oraz dozwolone – niedozwolone ujawniona zostaje labilna, symulakryczna natura tej wartości.