Υπολογισμός καρδιαγγειακού κινδύνου μέσω προσδιορισμού προγνωστικών δεικτών στους φαινότυπους του συνδρόμου των πολυκυστικών ωοθηκών
Σκοπός: Το σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών [Polycystic Ovary Syndrome (PCOS)] αποτελεί τη συχνότερη ενδοκρινοπάθεια των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας. Χαρακτηρίζεται από μεγάλη ετερογένεια στην κλινική εκδήλωση με κριτήρια διάγνωσης την υπερανδρογοναιμία, την ανωοθυλακιορρηξία και την πολυκυστική μορφολογία των ωοθηκών στο υπερηχογράφημα. Το σύνδρομο σχετίζεται τόσο με υπογονιμότητα όσο και με μεταβολικό και καρδιαγγειακό κίνδυνο [cardiovascular disease (CVD)]. Ο ορισμός σύμφωνα με το National Institutes of Health/National Institute of Child Health and Human Disease (NIH/NICHD), που υιοθετήθηκε το 1990, θέτει ως απαραίτητο κριτήριο για τη διάγνωση τη συνύπαρξη υπερανδρογοναιμίας και χρόνιας ανωοθυλακιορρηξίας. Με βάση αυτό τον ορισμό η επίπτωση του συνδρόμου υπολογίζεται στο 8%. Ωστόσο, σύμφωνα με τα κριτήρια του Rotterdam, που καθιερώθηκαν το 2003 στην κοινή συνάντηση ESHRE και ASRM, η διάγνωση του συνδρόμου προϋποθέτει τη συνύπαρξη δύο τουλάχιστον από τα τρία κριτήρια της υπερανδρογοναιμίας, της ανωοθυλακιορρηξίας και της πολυκυστικής μορφολογίας. Τα νέα κριτήρια του PCOS αύξησαν την επίπτωση του συνδρόμου στο 15-20%. Συνεπώς, με τα κριτήρια του Rotterdam διαγιγνώσκεται το σύνδρομο ακόμη και χωρίς την ύπαρξη υπερανδρογοναιμίας, ενώ με τα κριτήρια του 1990 δεν τίθεται διάγνωση όταν συνυπάρχουν μόνο η υπερανδρογοναιμία και η πολυκυστική μορφολογία αλλά όχι η ανωοθυλακιορρηξία (Πίνακας 1, σελ 27). Η διαφορά και η ποικιλία που γεννά η ύπαρξη όλων αυτών των διαφορετικών φαινότυπων σύμφωνα με τους δύο ορισμούς του PCOS αφορά και την εκδήλωση άλλοτε άλλου βαθμού αντίστασης στην ινσουλίνη και υπερινσουλιναιμίας, που οδηγεί σε αυξημένο κίνδυνο για δυσλιπιδαιμία, μεταβολικό σύνδρομο, σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, καθώς, και καρδιαγγειακό κίνδυνο. Ως εκ τούτου, η παρούσα διατριβή σχεδιάσθηκε με σκοπό τη διερεύνηση των πιθανών διαφορών στο μεταβολικό και καρδιαγγειακό κίνδυνο μεταξύ των διαφορετικών φαινότυπων του συνδρόμου των πολυκυστικών ωοθηκών με βάση τα διαγνωστικά κριτήρια του Rotterdam, ανεξάρτητα από την ηλικία και το δείκτη μάζας σώματος (ΒΜΙ).Ασθενείς-Μέθοδοι: Η μελέτη περιέλαβε 300 γυναίκες, 240 με PCOS και 60 μάρτυρες. Όλες οι γυναίκες διαιρέθηκαν με βάση το ΒΜΙ σε νορμοβαρείς και υπέρβαρες συν παχύσαρκες. Οι γυναίκες με PCOS υποδιαιρέθηκαν, επιπλέον, στους τέσσερις φαινότυπους του συνδρόμου. Διενεργήθηκε πλήρες ορμονικό και μεταβολικό προφίλ και εκτίμηση των επιπέδων των high sensitivity C reactive protein (hsCRP) και lipoprotein-associated phospholipase A2 (Lp-PLA2). Αποτελέσματα: Οι συγκεντρώσεις της hsCRP ήταν υψηλότερες αλλά δεν έφταναν τη στατιστική σημαντικότητα στις γυναίκες με PCOS σε σύγκριση με τις μάρτυρες. Στις νορμοβαρείς μάρτυρες, οι τιμές της Lp-PLA2 ήταν σημαντικά υψηλότερες σε σύγκριση με εκείνες των νορμοβαρών γυναικών, και, κυρίως, στους δύο κλασικούς φαινότυπους. Οι υπέρβαρες συν παχύσαρκες γυναίκες και στους τέσσερις φαινότυπους είχαν σημαντικά υψηλότερα επίπεδα Lp-PLA2, συγκριτικά με τις υπέρβαρες συν παχύσαρκες μάρτυρες. Ο εκτιμώμενος καρδιαγγειακός κίνδυνος και με τις τέσσερις μηχανές υπολογισμού δε διέφερε ανάμεσα στους τέσσερις φαινότυπους ούτε και ανάμεσα σε PCOS και μάρτυρες. Βρέθηκαν πολλές συσχετίσεις μεταξύ παραγόντων κινδύνου και μεταβολικού συνδρόμου, καθώς, και μη-αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος που απαιτούν θεραπευτική παρέμβαση.Συμπεράσματα: Μόνο δύο από τους τέσσερις φαινότυπους του Rotterdam που ταυτίζονται με εκείνους του κλασικού (ΝΙΗ) PCOS συνεπάγονται υψηλότερο καρδιαγγειακό κίνδυνο, ιδιαίτερα όταν συνυπάρχουν με την παχυσαρκία, και απαιτούν κατάλληλη θεραπεία.
