The Seizure of the Throne by Demetrius I Soter (1 Macc 7:1-4). Theological Interpretation of a Historical Event

The presented biblical material (1 Macc 7:1-4) is one of those texts that describe an event happening far away from the scope of influence exerted by the Maccabean insurgents, yet one which is closely connected with the history of the chosen people. As such, it substantially influences the successive events in the political-religious situation of the Jews. What is particularly worthy of analysis is the historical accuracy of the inspired author in presenting facts as well as the theological conception to which primary importance is given in the book. This way the history of peoples, kingdoms and societies is shown as part of God’s magnificent plans which is implemented by all participants of ongoing scenes. Such a presentation concerns both the main and supporting protagonists. The short passage of 1 Macc 7:1-4 reveals how the hagiographer, who knows the theological conception, consciously accentuates certain parts, chooses appropriate syntax and vocabularyto show God’s action in the presented characters and events. God stands behind the curtain of human actions, yet it is Him who decides about their course.

Poglądy Kasjodora na temat sprawowania urzędów państwowych na podstawie XI i XII księgi Variae

W powyższym artykule podjęto tematykę zasad sprawowania urzędów państwowych na podstawie ważnego dla historiografii i kultury europejskiej dzieła Variae autorstwa Kasjodora. Pismo to składa się z dwunastu ksiąg i zawiera dokumenty urzędowe oraz pisma królewskie z lat 489-538. W oparciu o analizę tekstu źródłowego, szczególnie XI i XII księgi wyżej wspomnianego dzieła, przeanalizowano dokumenty, które Kasjodor napisał w czasie pełnienia przez niego jednego z najważniejszych urzędów w królestwie Ostrogotów – prefekta pretorium. W opracowaniu, które składa się z czterech części, wskazano na najważniejsze zasady piastowania urzędów. W pierwszym punkcie przedstawiono osobę i działalność samego Kasjodora jako prefekta pretorium, wskazując na jego wysokie kwalifikacje, prawość oraz odpowiedzialność za państwo. W drugim punkcie ukazano dwie ważne zasady, którymi powinni charakteryzować się urzędnicy: posłuszeństwo i lojalność wobec władzy oraz zachowywanie prawa. W kolejnym punkcie zaprezentowano tematykę awansów i gratyfikacji urzędników, które wynikały z pełnienia służby publicznej. Ostatni punkt został poświęcony walce z korupcją i nadużyciami, w szczególności z przekupstwem, kradzieżami, łapówkarstwem i łamaniem prawa. Tematyka powyższego opracowania jest wciąż aktualna. Zasady sprawowania urzędów, o których pisze Kasjodor, nadal stanowią wysokie standardy osoby piastującej urzędy państwowe różnych szczebli.

Jesus im Koran

Pytanie o Jezusa było i jest rozważane w kontekście całej historii świata. Było i jest wciąż na nowo stawiane: Czy Jezus jest przewodnikiem ludzkości i tylko człowiekiem? Czy mówi przez niego Bóg Ojciec, dając ostateczne odpowiedzi na nurtujące ludzkość pytania? Czy Jezus jest legendą? W niniejszym artykule została podjęta próba odpowiedzi na pytanie: Jaki obraz Jezusa zawiera Koran, święta księga islamu? Dla wyznawców islamu Koran jest podstawowym źródłem wiedzy o Jezusie. Dlatego warto, aby chrześcijanin poznał „Jezusa Koranu”, który ma wiele wspólnego z „Jezusem Nowego Testamentu”.

Teologiczna interpretacja przemian w sferze pracy. Podejście Ewangelickiego Kościoła w Niemczech

Artykuł ma na celu prezentację ewangelickiej koncepcji pracy w perspektywie wyłaniania się nowego porządku ekonomiczno-społecznego i tzw. czwartej rewolucji przemysłowej. Pokazuje, jak teologowie EKD adaptują reformacyjne nauczanie społeczne do bieżących okoliczności i dowodzi, że Kościół ewangelicki dostrzega potrzebę kształtowania systemowej koncepcji obejmującej zarówno modele stosunków pracy, jak i modele edukacji. Refleksja teologiczna EKD zmierza przede wszystkim do sformułowania aksjologicznego fundamentu, na którym mogą oprzeć się strategie polityczne czy społeczne. Przypomnienie teologicznego znaczenia pracy jako powołania jest ważnym czynnikiem tego fundamentu. Realizacja zamierzenia zakłada analizę wybranych tekstów Kościoła osadzoną w kontekście zwięzłego nakreślenia głównych punktów bieżących przemian technologicznych, ekonomicznych i społecznych.

Posługa słowa księdza Wawrzyńca Kuśniaka COr (1788-1866)

Prowadzony obecnie proces beatyfikacyjny sługi Bożego ks. Wawrzyńca Kuśniaka COr (1788 -1866) stał się okazją do przypomnienia i zbadania jego spuścizny kaznodziejskiej w postaci osiemnastu zachowanych jego kazań na różne okazje. W niniejszym artykule zostały one poddane analizie homiletycznej. Większość z nich zbudowana jest według powszechnie stosowanego w tamtych czasach schematu tzw. kazania właściwego. Ksiądz Kuśniak chętnie posługuje się dowodem biblijnym i patrystycznym, wykazując się znakomitą znajomością zarówno Pisma Świętego, jak i pism Ojców Kościoła. Widać przy tym wyraźnie, że zdaje sobie sprawę z wagi i siły słowa Bożego, i w przeciwieństwie do wielu kaznodziejów jego epoki nie ogranicza jego roli w kazaniu tylko do ilustracji czy argumentu. Równie poważnie traktuje kościelne nauczanie. Nie przedstawia wiary jako sumy dogmatów i nakazów moralnych, lecz stara się ukazać ekonomię Bożą ukierunkowaną na autentyczną przemianę i zbawienie człowieka. Jego kazania zawierają wiele konkretnych odniesień do życia słuchaczy, co sprawia, że są one życiowe. Ten wymiar ukazuje go jako zaangażowanego duszpasterza. Przesłanie jego kazań wydaje się nadal aktualne, a jego postawa kaznodziejska i duszpasterska mogą stanowić wzór do naśladowania dla dzisiejszych głosicieli słowa Bożego. Przepowiadanie ks. Kuśniaka daje też pewien obraz polskiegokaznodziejstwa w Wielkopolsce w pierwszej połowie XIX wieku.

Teologiczna ikona św. Józefa w ujęciu Jana Pawła II

Celem niniejszego opracowania jest ukazanie sposobu interpretacji postaci świętego patriarchy w adhortacji apostolskiej Jana Pawła II Redemptoris custos. Dokonana analiza pozwoliła stwierdzić, że teologiczny obraz św. Józefa zawarty w adhortacji jest integralnie powiązany z nauczaniem Soboru Watykańskiego II. Postać świętego patriarchy została ukazana w dwóch odsłonach: w tajemnicy Chrystusa i Kościoła. Z jednej strony Józef został przedstawiony jako ojciec, oblubieniec, cieśla oraz człowiek kontemplujący Zbawiciela. Z drugiej ukazano jego rolę w tajemnicy Kościoła jako opiekuna, stróża i orędownika oraz wzór do naśladowania. Godnym podkreślenia jest perspektywa historiozbawcza, dominująca w całym dokumencie, która pozwoliła zaakcentować aktywną współpracę Józefa w wypełnianiu woli Bożej. Soborowe wezwanie powrotu do źródeł znalazło odzwierciedlenie w dokumencie dzięki licznym odniesieniom do: Pisma Świętego, orzeczeń Urzędu Nauczycielskiego Kościoła, wypowiedzi Ojców i Doktorów Kościoła. Papież sięgnął także po teksty liturgiczne. Oparcie się na takich źródłach sprawiło, że przedstawiony w adhortacji obraz św. Józefa jest pozbawiony przesady i fałszywej egzaltacji.

Profetyczny wymiar Centesimus annus. Analiza z perspektywy 30. rocznicy publikacji trzeciej encykliki społecznej Jana Pawła II

Przedmiotem artykułu jest profetyczny wymiar trzeciej encykliki społecznej Jana Pawła II jako przesłania na czas transformacji dla krajów Europy Środkowo-Wschodniej po upadku komunizmu. Centesimus annus była głosem Kościoła, który, zgodnie z naturą własnej nauki społecznej i jej profetyczno-krytyczną specyfiką, ma prawo do wydawania osądu w sprawach społecznych. Publikacja pokazuje różne aspekty profetyzmu encykliki, podkreślając jej ponadczasowość i aktualność.

Che cosa riguarda la critica dei farisei in Mt 23,25-26?

W Nowym Testamencie faryzeusze ukazywani są zazwyczaj jako wrogowie i nieprzyjaciele Jezusa. Ich prezentacja jest raczej tendencyjna i jednostronna, ograniczona do kwestii kontrowersyjnych. Ewangelie zazwyczaj nie ukazują tego, co było w ich życiu pozytywnego i zgodnego z życiem chrześcijanina. Jezus we fragmencie Mt 23,25-26 nie tyle krytykuje faryzeuszów za to, że respektują reguły czystości rytualnej w życiu codziennym, lecz ukazuje, czym jest grzech w życiu człowieka, nie tylko w życiu faryzeusza, ale każdego. Każdy jest wezwany do tego, aby się nawrócić, zmienić swoją postawę, odrzucić hipokryzję i żyć według zasad Ewangelii. Jezus używa metafory kubka i misy, aby w prosty sposób ukazać swoim słuchaczom, że tak jak w przypadku przedmiotów, których używa się w codzienności, najpierw myje się ich stronę wewnętrzną, a potem zewnętrzną, tak samo w przypadku człowieka, powinien on najpierw oczyścić swoją duszę, a potem pokazać się dobrym wobec innych.

The use of the elements of neuroandragogy in the religious education of the elderly

The need to enliven the catechesis of the elderly and to take advantage of the richness and experience of this social group resounds significantly in contemporary catechetical reflection. This is mainly due to the fact that society, and thus the community of the Church, is affected by the problem of the progressive aging of its members. In the catechetical dimension, it becomes important, among other things, to take appropriate steps to adapt the catechesis of the elderly in terms of appropriate content, tools and structure. The suggested specific educational offer should stimulate and encourage to verify and deepen one’s own religious knowledge, help answer nagging questions, especially existential ones in an eschatological perspective, and find a place and role of the elderly in the community of believers. In this study, the notion of old age and aging in the social and theological aspect was first analyzed, then the basic assumptions of neuroandragogy and the most important aspects of catechesis of the elderly were presented. The next part featured practical implications for the use of selected elements of andragogy and neuroandragogy in catechesis and the broadly understood activity and religious education of the elderly.

On the Notion of Person in Confucianism

The article presents the notion of person in Confucianism in the context of biographical background of Confucius (551-479 B.C.). As an itinerant sage Confucius taught the practical significance of moral values in the social and political life. His disciples collected his teachings in Analects, in which Confucius noticed that at his age of 50 he knew the will of Heaven (A 11:4). He began to teach Humanism with respect to Transcendence (T’ien).According to the great specialists, Prof. Tu Wei-Ming (Harvard University) and Prof. John Berthrong (Boston University), “the social dimension” of the human person in Confucianism is important and the person is conceived as “a center of relationships” and as a self of personal development (selfhood as creative transformation). There are five universal ways in human relations which are governed by five moral principles. The five ways are those governing the relationships between ruler and minister, between father and son, between husband and wife, between elder and younger brothers, and those in the intercourse between friends. The core of the human person is humanity (jen or ren).Just as “compassion” is the greatest Buddhist virtue, and “love” the Christian, jen is the ultimate goal of conduct and self-transformation for the Confucian. According to Confucius, education reforms a personal life as well as a social and political life in order to realize a universal love and a personal development of man (juncy).