Εισαγωγή: Η χαμηλής συχνότητας νευρομυική ηλεκτρική διέγερση (ΝΜΗΔ) των σκελετικών μυών των κάτω άκρων, μία εναλλακτική μορφή άσκησης σε ασθενείς που δεν είναι σε θέση ή δεν θέλουν να ασκηθούν φυσικά, βελτιώνει την κλινική εικόνα και αγγειοδιασταλτική ικανότητα των ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια (ΚΑ). Προσπαθήσαμε, λοιπόν, να εκτιμήσουμε την επίδραση της ΝΜΗΔ στα επίπεδα του αυξητικού παράγοντα Α του αγγειακού ενδοθηλίου (Vascular Endothelial Growth Factor-A, VEGF-A), των ενδοθηλιακών προγονικών κυττάρων (Endothelial Progenitor Cells, EPCs), και των CD34+ κυττάρων σε ασθενείς με ΚΑ με χαμηλό κλάσμα εξώθησης της αριστερής κοιλίας (Left Ventricular Ejection Fraction, LVEF) (<40%).Μέθοδοι: Τυχαιοποιήσαμε 27 αθενείς με ΚΑ με χαμηλό κλάσμα εξώθησης, ηλικίας 72 ετών, με συμπτώματα κατηγορίας ΙΙ/ΙΙΙ κατά ΝΥΗΑ σε πρόγραμμα FES ή sham διέγερσης 6 εβδομάδων. Μετρήσαμε τα επίπεδα των VEGF-A, EPCs και CD34+ κυττάρων αρχικά και μετά την θεραπεία σε συνδυασμό με κλινικούς, λειτουργικούς και βιοχημικούς δείκτες.Αποτελέσματα: Τα αρχικά δημογραφικά, οι μετρήσεις σοβαρότητας της ΚΑ (κατηγοριοποίηση κατά NYHA, LVEF, BNP, λόγος Ε/Ε΄) και οι επιλεγμένοι δείκτες αγγειογένεσης (VEGF-A, CD34+ κύτταρα) δεν διέφεραν σημαντικά μεταξύ των δύο ομάδων, εκτός από τα EPCs, τα οποία ήταν λιγότερα στην ομάδα FES (p=0.003).H FES προκάλεσε σημαντικά μεγαλύτερη αύξηση στα επίπεδα των VEGF-A [∆-VEGF-A, 98.7pg/mL (21.6), στην ομάδα FES έναντι 3.1pg/mL (12.5), στην ομάδα της sham διέγερσης, p=0.002], ενώ υπήρξε μια τάση μεγαλύτερης αύξησης των EPCs στην ομάδα FES σε σχέση με την ομάδα sham [5.3% of CD34+ (1.4) έναντι 0.1 (0.8), p=0.092] και των CD34+ κυττάρων στην ομάδα FES [2572.7 cells/mL (1119.70] σε σχέση με μια σημαντική πτώση των αντίστοιχων επιπέδων στην ομάδα sham [-852.9 (1278.6), p=0.060]. Εξάλλου, η FES βελτίωσε σημαντική την κατηγοριοποίηση κατά NYHA (p<0.001), την διανυθείσα απόσταση κατά την δοκιμασία βάδισης των 6 λεπτών (6-minute walking distance, p<0.001), τα επίπεδα του BNP (p<0.001), ενώ μείωσε σημαντικά και τον λόγο Ε/Ε΄(p<0.001). Οι μεταβολές των VEGF-A και των EPCs συσχετίστηκαν με στατιστικά σημαντικό τρόπο με την 6-MWD (rho=0.549, p=0.003 and rho=0.684, p<0.001, αντίστοιχα) καθώς και η μεταβολή των CD34+ κυττάρων τόσο με τη μεταβολή της 6MWD (rho=0.648, p<0.001) όσο και με τη μεταβολή του λόγου Ε/Ε΄(rho=-0.597, p=0.001). Συμπέρασμα: Η FES φαίνεται ότι επάγει την έκφραση των VEGF-A και κινητοποιεί τα CD34+ κύτταρα και τα EPCs σε συνδυασμό με βελτίωση της λειτουργικής ικανότητας και αιμοδυναμικών παραμέτρων σε ασθενείς με ΚΑ με χαμηλό LVEF.
Impact of left ventricular ejection fraction on endothelial function in patients with coronary artery disease
