Aspects from the evolution of past vegetation in Southern Transylvania (Sibiu region)

The article reviews the results obtained through the palynological study of sequences obtained from the Sibiu region and adjacent areas. The oldest Upper Pleistocene sequences we refer to seem to reflect snapshots from the Last Glacial Maximum. The history of the Late Glacial and Holocene vegetation here is broadly part of the succession known for the territory of Romania, in the Carpathians and the surrounding areas of medium and low altitudes. The dynamics of the main forest and grasses taxa were highlighted, influenced both by natural factors and, more recently, by human activity. The reference area is characterized by the domination of the forests during the interstadials and by open landscape of forested steppe during the cold, stadial periods.

Palaeoenvironmental and taphonomical study based on the microvertebrate assemblages of three Upper Pleistocene cave sites from Mani and central Greece

Η παρούσα διατριβή αποτελεί συζήτηση για τις παλαιοπεριβαλλοντικές συνθήκες της ευρύτερης περιοχής του Κυθρού (Λευκάδα) και της Μάνης (Πελοπόννησος) κατά τα τελευταία εκατό χιλιάδες χρόνια, με βάση τον ταξινομικό προσδιορισμό απολιθωμένου μικροπανιδικού υλικού από τρία σπήλαια της Άνω Πλειστόκαινου: σπήλαιο του Πάνθηρα (νησίδα Κυθρός, Εσωτερικό Αρχιπέλαγος Ιονιίου, Κεντρική Ελλάδα), σπήλαιο Καλαμάκια και σπήλαιο Μελιτζιά (Χερσόνησος της Μάνης, Πελοπόννησος). Η ταφονομική ιστορία κάθε σπηλαίου, επίσης, ανακατασκευάστηκε σε σχέση με τους παράγοντες συσσώρευσης των συναθροίσεων και τις μεταποθετικές διεργασίες τις οποίες υπέστησαν. Σε αυτό το πλαίσιο, εξετάστηκαν 74916 δόντια και σκελετικά στοιχεία από αμφίβια, σαύρες, φίδια, εντομοφάγα και τρωκτικά από τα τρία σπήλαια στα πλαίσια της πρώτης προσπάθειας εφαρμογής ταφονομικών δεικτών για την αναγνώριση θηρευτών και η πραγματοποίηση παλαιοπεριβαλλοντικών αναλύσεων χρησιμοποιώντας τον Ταξονομικό Δείκτη Οικοτόπων (THI) σε μικροπανιδικό παλαιοντολογικό υλικό σπονδυλοζώων από την Ελλάδα και τα νότια Βαλκάνια. 62 τάξα και 2388 άτομα εντοπίστηκαν συνολικά και στις τρεις τοποθεσίες, με τη Μελιτζιά να είναι η πλουσιότερη και το σπήλαιο του Πάνθηρα το φτωχότερο τόσο σε ό,τι αφορά στον ταξονομικό πλούτο όσο και στην αφθονία ατόμων. Η ερπετοπανίδα ήταν η ομάδα ζώων με τη μεγαλύτερη ταξονομική ποικιλία, αλλά τα τρωκτικά ήταν η πιο άφθονη αριθμητικά ομάδα ζώων σε όλα τα σπήλαια. Από τα τάξα που αναγνωρίστηκαν και στις τρεις θέσεις, 16 αναφέρονται για πρώτη φορά στο ελληνικό αρχείο απολιθωμάτων, 2 αναφέρονται για πρώτη φορά στην ηπειρωτική Ελλάδα και 10 αναφέρονται για πρώτη φορά σε αποθέσεις του Ανωτέρου Πλειστόκαινου.Όσον αφορά την παλαιοπεριβαλλοντική ανάλυση, τα αποτελέσματα αποκάλυψαν την ύπαρξη μικτών οικοτόπων που ποίκιλαν μεταξύ διαφορετικού μεγέθους εκτάσεων κυρίως θάμνων, λιβαδιών, φυλλοβόλων δασών και βραχωδών περιοχών με περιστασιακή παρουσία υδάτινων σωμάτων τοπικού χαρακτήρα στην ευρύτερη περιοχή των σπηλαίων. Δε φαίνεται να υπήρξαν σημαντικές μεταβολές μεταξύ των ποσοστών των διαφόρων οικοτόπων, παρά διαφοροποιήσεις που μπορούσαν να συσχετιστούν με κλιματικά γεγονότα όταν εντάσσονταν σε συγκεκριμένο γεωχρονολογικό πλαίσιο (Καλαμάκια, Μελιτζιά). Ωστόσο, τοπικοί παράγοντες αλλά και/ ή η ταφονομία της κάθε θέσης πιστεύεται επίσης ότι επηρέασαν τις αναλύσεις σε κάποιο βαθμό. Κατά συνέπεια, προτείνεται στο μέλλον τέτοιες παλαιοπεριβαλλοντικές αναλύσεις να συνοδεύονται από παλαιοκλιματικές αναλύσεις και να ερμηνεύονται συμπληρωματικά μ’ αυτές.Όσον αφορά την ταφονομία, ο πιο συνηθισμένος παράγοντας συσσώρευσης μικροσπονδυλωτών ήταν η θήρευση, καθώς ίχνη πέψης ήταν πάντα παρόντα σε κάθε στρώμα κάθε θέσης που μελετήθηκε στην παρούσα διατριβή. Διαφορετικά αρπακτικά εντοπίστηκαν σε κάθε τοποθεσία ενώ, σε ορισμένες περιπτώσεις, θήρευση από πολλά αρπακτικά πιστεύεται ότι πραγματοποιούνταν ταυτόχρονα ή διαδοχικά. Στο σπήλαιο του Πάνθηρα, οι συναθροίσεις πιστεύεται ότι σχηματίστηκαν από αρπακτικά θηλαστικά της κατηγορίας 3-4 στο χαμηλότερο στρώμα, ενώ τα ανώτερα στρώματα φαίνεται να έχουν επηρεαστεί σημαντικά από διεργασίες μετά την απόθεση που είτε επηρέασαν την ανίχνευση της χαρακτηριστικής «υπογραφής» των θηρευτών (στρώμα 1) ή προκάλεσαν την ίδια τη συσσώρευση του υλικού (μεταφορά από νερό στο στρώμα 0). Στην περίπτωση του σπηλαίου Καλαμάκια, οι ανθρωπόγλαυκες φαίνεται να ήταν οι θηρευτές που προκάλεσαν το σχηματισμό της συνάθροισης, ενώ για τη Μελιτζιά φαίνεται πως αρπακτικά κατηγορίας 3 και 4 ήταν υπεύθυνα για τη συσσώρευση των μικροσπονδυλωτών (πιθανά σε συνδυασμό με αρπακτικά της κατηγορίας 1-2 σε ορισμένα από τα στρώματα).Εκτός από τα ίχνη πέψης, εντοπίστηκαν επιπλέον αλλοιώσεις που σχετίζονται με φυσικές διαδικασίες που μπορεί να λάβουν χώρα σε ένα σπήλαιο μετά την εναπόθεση υλικού (μαύρα ίχνη από ροή νερού, φθορά λόγω αποσάθρωσης, φθορά λόγω διάβρωσης, σημάδια από ρίζες φυτών) ή που προκλήθηκαν από ανθρώπους ή ζώα που κατοικούσαν στα σπήλαια (ίχνη καύσης, ίχνη από κίνηση στο εσωτερικό του σπηλαίου). Αυτές οι διαδικασίες φαίνεται να επηρέασαν σημαντικά ορισμένα από τα αποτελέσματα και τις προσπάθειες ερμηνείας της παρούσας μελέτης, είτε άμεσα μεταβάλλοντας την κατάσταση διατήρησης του υλικού είτε έμμεσα παράγοντας αποτελέσματα που δεν ήταν ξεκάθαρα. Και στις δύο περιπτώσεις, τα πιθανά σφάλματα λήφθηκαν υπόψη κατά τη διάρκεια της ερμηνείας.Επιπλέον, εξετάστηκαν και συνέπειες για την παλαιοζωογεωγραφία 10 τάξων που αναγνωρίστηκαν και τα οποία βρίσκονταν εκτός των περιοχών της σύγχρονης γεωγραφικής τους εξάπλωσης, σε σχέση και με προηγούμενες αναγνωρίσεις τους στο ελληνικό αρχείο απολιθωμάτων. Προτάθηκαν, έτσι, πιθανοί διάδρομοι διασποράς με βάση το ελληνικό ανάγλυφο αλλά και τα υδάτινα σώματα που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως εμπόδια κατά τη μετακίνηση των ζώων προς νότο ή προς βορρά.Τέλος, εντοπίστηκαν σπάνιες φαινοτυπικές ανωμαλίες στη μασητική επιφάνεια γομφίων Microtus οι οποίοι θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως στοιχεία περιορισμένου εύρους αναπαραγωγής και φαινομένου στενωπού στην αρχή και στο τέλος της τελευταίας παγετώδους περιόδου, προσθέτοντας (με επιφύλαξη) περισσότερες πληροφορίες στην ήδη πολύπλοκη φυλογεωγραφική ιστορία του γένους, μιας κι αυτά τα σπάνια χαρακτηριστικά είναι μόνο μια ένδειξη των εν λόγω διαδικασιών.

Paleontological monument of nature “Mamontova Gora” exposure (Yakutia, Eastern Siberia, Russia)

The Mamontova Gora (“Mammoth Mountain”) exposure is the Neogene – Pleistocene key section of Siberia. This outcrop is located in the lower reaches of the Aldan River, 325 km above its mouth and extends for almost 12 km. It consists of an 80-meter structural plateau (80-meter terrace), 50- and 30-meter alluvial terraces. Sediments from the Middle Miocene (16-10 Ma) to the Upper Pleistocene are exposed on the 80-meter terrace. The basement of the 50-meter terrace is composed of Middle Miocene sediments, overlain by Pleistocene sediments. On a younger 30 m terrace, the deposits are dated from the Upper Pliocene to the Upper Pleistocene. The Mamontova Gora outcrop is one of the richest localities of the Neogene flora of Eurasia. There are numerous finds of remains of Miocene evergreen and thermophilic plants (tree stumps, leaf imprints, cones, nuts, seeds). More than 250 genera of fossil plants have been found on Mamontova Gora. This outcrop is also well known to paleontologists due to the abundance of bone remains of mammals of the Middle Pleistocene (early type mammoth, eastern horse, broad-fronted moose, long-horned bison) and Late Pleistocene (representatives of the mammoth fauna: woolly mammoth, woolly rhinoceros, Lena horse, reindeer, saiga-antelope, steppe bison, Arctic fox, wolverine, cave lion, etc.). It was revealed that the ancient frozen sediments on the Mamontova Gora outcrop abound with viable microorganisms and traces of their vital activity. A strain of microbe Bacillus sp. was isolated from ~ 2 - 3 Ma permafrost layers of this outcrop. A large group of microorganisms including fungi was isolated from the ancient ice wedge. Pleistocene permafrost deposits contain invertase, urease, catalase and dehydrogenase enzimes. Mamontova Gora is a unique geological object in Russia. By the decree of the Council of Ministers of the Yakutia Autonomous Soviet Socialist Republic of 18.02.1987 No. 56 Mamontova Gora was given the status of a “natural monument” and a specially protected natural area of regional significance. The article presents the main results of studies of ancient flora and faunas of Mamontova Gora.

Geomorphology of the Coastal Sand Dune Fields and Their Association with the Palaeolandscape Evolution of Akrotiri Peninsula, Lemesos, Cyprus

Two well-developed late Pleistocene dune fields have been identified on the western and eastern side of Akrotiri promontory (Lemesos, Cyprus). The dune fields extend immediately from the low level of their source beaches onto higher ground (>48 m amsl). Geomorphic observations supported by OSL dating and sedimentological data provided evidence of the dune development and for the palaeogeographic reconstruction of the area. Relative sea level changes and wave action during the upper Pleistocene and Holocene played an important role into the development of the palaeolandscape and affected the formation of the dunes. From the collected data the development of the western dune field started at 56.2 ± 5.5 ka when the relative sea level was at approximately −60 m and contributed to the development of the western tombolo of the area whereas the eastern dune field developed in the late Holocene, after the formation of the eastern spit that resulted in the formation of the Akrotiri Salt lake.

Upper Pleistocene–Holocene in the continental slope of the Cará Basin: an integrated analysis based on planktic foraminifera, sedimentological and geochemical aspects

This research addresses paleoclimatic variations using sedimentological, geochemical, and planktic foraminifera. The study was carried out in a survey core (ANP 1011) collected on the continental slope of the Icaraí Sub-basin (Ceará Basin), on the coast of the Municipality of Itapipoca, CE, Brazil. Particle size analysis, CaCO3 content, Ti/Ca and Fe/Ca ratios, and the analysis of foraminifera associations for biostratigraphic purposes were performed. Based on the relative abundance of planktic foraminifera, with indicators of warm and cold water throughout the studied cores, two biozones (Y: Upper Pleistocene and Z: Holocene), and two subzones (Z2 and Z1) were recognized. The data of sedimentological markers obtained confirmed the occurrence of more wet phases in northeastern Brazil during the early stages of the Holocene. The Ti/Ca and Fe/Ca ratios, as well as the geochemical and micropaleontological proxies, indicated a farther north displacement of the Intertropical Convergence Zone (ITCZ) in the Pleistocene–Holocene transition. This may have caused greater precipitation in the Northeastern region of Brazil, effectuating the entry of a high volume of terrestrial sediments directly into the ocean basin. Keywords: Quaternary biostratigraphy, marine sedimentation, ITCZ mobility, paleoclimate.