scholarly journals Una mirada a las tensiones y fluctuaciones paradigmáticas de las prácticas pedagógicas

Author(s):  
Gonzalo Miguel Castillo

A continuación se presenta una aproximación a la actualización de las prácticas áulicas de la educación universitaria. La lectura del fenómeno fue realizada a partir de los conceptos de Revolución Científica propuesto por Thomas Kuhn, Poder y Tecnologías del Yo propuestas por Michel Foucault, Obstáculos Epistemológicos propuesto por Gaston Bachelard y Transposición Didáctica de Yves Chavallard. Tomando como eje triangulador la sistemática de la práctica docente propuesta por Violeta Guyot. Paralelamente, el objetivo general consiste en articular las nociones previamente descriptas con la percepción del autor respecto a sus prácticas como alumno adscripto universitario y sus primeras experiencias en la docencia formal. Las diferentes cátedras que son colocadas a modo de ejemplo experiencial presentan un considerable nivel de heterogeneidad permitiendo sostener la tesis del presente ensayo.

2020 ◽  
Vol 2 (19) ◽  
pp. e10801
Author(s):  
Nara Lidiana Silva Dias Carlos ◽  
Ilane Ferreira Cavalcante ◽  
Olívia Morais de Medeiros Neta

O estudo aqui apresentado guarda relação com a temática estatística e educação e está circunscrito no campo da história da educação profissional, pois se situa no contexto da Lei 5.692/1971, que transformou em profissional o ensino secundário no Brasil. Este estudo tem como objetivo fazer análise do referencial epistemológico, teórico e metodológico nas fontes nominadas Mensagens Presidenciais ao Congresso Nacional, refletindo sobre as estatísticas do ensino de 2° grau no Brasil. A intenção é demonstrar a utilização de um discurso em que os números tratados de maneira naturalizada servem como manutenção da ferramenta de manipulação social. A metodologia utilizada foi a revisão bibliográfica e análise documental. Para compreender o objeto de estudo, questionamos: Qual a relação entre a epistemologia e as estatísticas educacionais? Como as estatísticas do ensino de 2º grau são apresentadas nas Mensagens Presidenciais ao Congresso Nacional. Na intenção de compreendermos esses aspectos, fazemos uso de conceitos como obstáculo epistemológico de Gaston Bachelard (1996), História política de René Rémond (2003), História Serial de Pierre Chaunu (1976) e José D’Assunção Barros (2004). Também refletimos acerca da construção da história da ciência numa perspectiva histórica e sobre relações de poder, baseadas em autores como Michel Foucault (2002), Thomas Kuhn (1987) e Gaston Bachelard (1996). Os resultados obtidos demonstram que o uso das estatísticas educacionais se apresenta, nas fontes estudadas, de maneira que o leitor não questione as informações, mesmo que divirjam ou demonstrem dados que fujam da realidade, pois existe um discurso que dificulta essas indagações.


Author(s):  
Michael A. Peters ◽  
Marek Tesar ◽  
Kirsten Locke

Michel Foucault was born in Poitiers in 1926 and died of AIDS in 1984 at the age of 57. In his short life span Foucault became an emblem for a generation of intellectuals: someone who embodied in his work the most-pressing intellectual issues of his time. In his inaugural lecture at the Collège de France, he named as his closest supports and models Georges Dumèzil, Georges Canguilhem (the philosopher of biology who succeeded Gaston Bachelard at the Sorbonne), and Jean Hyppolite. He was a student both of Louis Althusser and Maurice Merleau-Ponty. He grew up in the tradition of a history of philosophy that dominated the French university, a history that gave pride of place to Hegel and helped to legitimate the contemporaneous emphases on phenomenology and existentialism, especially as it developed in the thought of Jean-Paul Sartre. He was classified by the popular press as a member of the structuralist Gang of Four, along with Claude Lévi-Strauss, Jacques Lacan, and Roland Barthes. Foucault in 1964 indicated his intellectual debts in an early essay titled “Nietzsche, Freud, Marx,” yet his relationship to Marx and Marxism was more complex and problematic than his engagement with Nietzsche, whose Genealogy of Morals (originally published in 1887) provided a model for historical study. He came to Nietzsche through the writings of Georges Bataille and Maurice Blanchot, both of whom exercised tremendous influence on his work. Yet, it was Nietzsche and Martin Heidegger who helped Foucault to frame up his life’s work as the history by which human beings become subjects and to change the emphasis of his early work from political subjugation of “docile bodies” to individuals as self-determining beings continually in the process of constituting themselves as ethical subjects. In this article we focus on internationally published English editions to avoid confusion and to provide readers a balanced overview of top-quality sources currently available.


2016 ◽  

Busca profundizar sobre el oficio de la enseñanza como eje fundamental de la reflexión pedagógica, a partir de lineamientos teóricos derivados de la epistemología francesa y la revalorización de la historia de las ciencias, especialmente, de los trabajos de Gaston Bachelard, Georges Canguilhem y Michel Foucault, en particular, desde la arqueología del saber y el orden del discurso.


2014 ◽  
Vol 2014 (1) ◽  
pp. 47-60
Author(s):  
Monika Wulz

"Genesis, Geltung und Zukunft in der historischen Epistemologie« The paper discusses the relation of genesis and validity (Genesis and Geltung) within the historical epistemologies of Gaston Bachelard, Louis Althusser, and Michel Foucault. From the perspective of emerging knowledge I examine the co-evolution of discontinuous moments, epistemic practices, and objects of knowledge. Based on this analysis, the paper argues that validity (Geltung) should be understood as situated knowledge."


2021 ◽  
Vol 6 (6) ◽  
pp. 641-655

Gaston Bachelard (1884-1962) là một trong những nhà triết học nổi tiếng của nước Pháp nửa đầu thế kỷ XX. Nhận thức luận là một phương diện quan trọng trong di sản triết học đầy màu sắc của Bachelard và đã ảnh hưởng sâu sắc đến các nhà tư tưởng lớn như Georges Canguilhem, Michel Foucault, Pierre Bourdieu, v.v.. Trong các tác phẩm nhận thức luận của mình, Bachelard đã đưa ra những ý tưởng mới lạ về sự phát triển khoa học mới. Ông đã đề cập đến những chủ đề siêu hình quan trọng như triết học về thời gian và các khái niệm mới như: Hiện tượng học kỹ thuật (phéno-ménetechique), Phân tích nhịp điệu (rhythmanalyse), Sự phá vỡ nhận thức luận (rupture épistémologique) hay Chướng ngại nhận thức luận (obstacle épistémologique). Trong bài viết này, tác giả tập trung nghiên cứu quan niệm của Bachelard về chướng ngại kinh nghiệm trực quan với những nội dung sau: i. Tiền đề khoa học tự nhiên của nhận thức luận Gaston Bachelard; ii. Kinh nghiệm trực quan - một chướng ngại của sự hình thành tinh thần khoa học; iii. Những hậu quả sư phạm của chướng ngại kinh nghiệm trực quan; iv Một vài đánh giá. Ngày nhận 3/9/2019; ngày chỉnh sửa 6/2/2020; ngày chấp nhận đăng 15/11/2020


2007 ◽  
Vol 14 (2) ◽  
pp. 489-501 ◽  
Author(s):  
João Batista Vianey Silveira Moura ◽  
Lídia Andrade Lourinho ◽  
Maria Teresa Moreno Valdês ◽  
Mirna Albuquerque Frota ◽  
Ana Maria Fontenelle Catrib
Keyword(s):  

Aborda-se a educação, especificamente a escola na perspectiva filosófica de Gaston Bachelard e Thomas Kuhn, bem como nos aspectos da promoção da saúde. Critica-se a escola instrumentalista, mostrando que esse modelo chegou à exaustão. Faz-se uso da abordagem bachelardiana, na perspectiva de que todo conhecimento é resultado de minucioso trabalho de interrogação da realidade. A partir das idéias de Kuhn, reflete-se sobre a mudança de paradigmas e o seu significado nos espaços educacionais. Com base nessas duas vias, discute-se o projeto da escola desejada: inclusiva, múltipla, pluralista, interativa e sistêmica, que promova a saúde, perceba a natureza como fonte de vida e discuta as relações do ambiente sob a ótica da bioética, da qualidade de vida e da cidadania.


PMLA ◽  
2006 ◽  
Vol 121 (5) ◽  
pp. 1735-1741 ◽  
Author(s):  
Toril Moi

If PMIA invites us to reflect on the state of feminist theory today, it must be because there is a problem. Is feminist theory thought to be in trouble because feminism is languishing? Or because there is a problem with theory? Or—as it seems to me—both? Theory is a word usually used about work done in the poststructuralist tradition. (Luce Irigaray and Michel Foucault are “theory” Simone de Beauvoir and Ludwig Wittgenstein are not.) The poststructuralist paradigm is now exhausted. We are living through an era of “crisis,” as Thomas Kuhn would call it, an era in which the old is dying and the new has not yet been born (74–75). The fundamental assumptions of feminist theory in its various current guises (queer theory, postcolonial feminist theory, transnational feminist theory, psychoanalytic feminist theory, and so on) are still informed by some version of poststructuralism. No wonder, then, that so much feminist work today produces only tediously predictable lines of argument.


Author(s):  
Funikazu Saito
Keyword(s):  

Historiadores da ciência e educadores têm apresentado propostas que procuram aproximar história da ciência do ensino de ciência há algum tempo. Essas propostas enfatizam aspectos formais da ciência moderna, dedicando pouca atenção para o processo da construção do conhecimento científico. Desse modo, tem-se valorizado as epistemologias baseadas na ideia de ruptura, tais como as epistemologias de Gaston Bachelard e de Thomas Kuhn. Para muitos educadores, as noções de “obstáculo epistemológico” de Bachelard e de “mudança de paradigma” de Kuhn parecem romper com a visão linear e progressista do desenvolvimento do conhecimento científico.Dessa forma, educadores têm buscado pautar suas propostas em teses descontinuístas sem levar em consideração de que elas próprias são resultados de uma forma de pensar o mundo, e foram elaboradas e instituídas frente ao conhecimento científico de uma época. Assim, mais do que pautar a aproximação da história do ensino em aspectos formais, o autor propõe neste artigo uma abordagem contextualizada, pautada em tendências historiográficas mais atualizadas. Especial atenção é dada ao contexto em que as epistemologias de Bachelard e de Kuhn foram elaboradas.


Author(s):  
Ana María Abad Salgado

El presente artículo busca exponer los principios epistémicos del método científico a partir de Mario Bunge, dado que la epistemología sustenta los postulados de escuelas como la de Frankfurt —con sus principales exponentes: Adorno, Marcuse, Horkheimer, desde la visión del pensamiento crítico, y el pensamiento sobre el capitalismo— y la corriente epistemológica francesa —con sus exponentes: Michel Foucault, Gaston Bachelard y Louis Althusser—. Dichos postulados permiten dilucidar las implicaciones para la educación desde un saber crítico, por ser esta una actividad compleja en la que intervienen distintas variables: acciones, ideas, sentimientos, personas, objetos e instituciones.


2018 ◽  
Vol 25 (1) ◽  
pp. 76-88
Author(s):  
Hanna Dymel-Trzebiatowska

Abstract The article discusses picturebooks illustrated by a Norwegian artist, Svein Nyhus, to show his specific symbolic manner of depicting the child’s environment. It is argued that the illustrator employs characteristic recurrent elements of home representations and elaborates an interesting interplay of outer and inner spaces, consistently focusing the child’s perspective. This is demonstrated by an analysis of four picturebooks by the Norwegian artist: Pappa! (1998, Daddy!), Snill (2002, Nice), Sinna mann (2003, Angry Man) and Håret till mamma (2007, Mum’s Hair). The books have been regarded as ambitious literature for children, addressing difficult issues or even sometimes breaking a taboo. To show Nyhus’ visual method of thematising childhood’s traumas in relation to a home space is also one of the aims of the paper. The analysis of visual content is carried out with references to the textual narratives, drawing on ideas about heterotopia by Michel Foucault (1984), self-effacement by Karen Horney (1997) and the poetics of space by Gaston Bachelard (1969).


Sign in / Sign up

Export Citation Format

Share Document