Ocena strat przechowalniczych bulw nowych odmian ziemniaka w zależności od zróżnicowanych warunków pogodowych w okresie wegetacji

Badania przeprowadzono w Instytucie Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział w Jadwisinie w dwóch sezonach przechowalniczych 2017/2018 i 2018/2019. Celem doświadczenia była ocena wielkości strat przechowalniczych bulw ziemniaka kształtowanych pod wpływem zróżnicowanych warunków pogodowych w okresie wegetacji. Badania obejmowały 9 nowych odmian jadalnych (Bohun, Impresja, Lady Rosetta, Lawenda, Madeleine, Magnolia, Lech, Mazur, Otolia) i 3 skrobiowe (Mieszko, Szyper, Widawa). Odmiany uprawiano na glebie lekkiej w dwóch sezonach wegetacji: mokrym (2017 r.) i suchym (2018 r.). Ocenę strat spowodowanych ubytkami naturalnymi, rozwojem chorób oraz wzrostem kiełków przeprowadzono po 6 miesiącach przechowywania bulw w komorze w temperaturze 5°C i wilgotności 90–92%. Właściwości genetyczne odmian i zróżnicowane w latach warunki pogodowe, opady i temperatura powietrza, miały wysoce istotny wpływ na wszystkie rodzaje strat przechowalniczych. Po mokrym okresie wegetacji starty spowodowane ubytkami naturalnymi bulw po przechowywaniu stanowiły 6,42%, wywołane chorobami – 7,64% oraz kiełkowaniem bulw – 0,13%. Po suchym okresie wegetacji ubytki naturalne bulw po przechowywaniu wzrosły o 1,42%, straty spowodowane kiełkowaniem o 0,67%, natomiast porażenie chorobami zmniejszyło się o 5,31%. Po suchym okresie wegetacji najmniejsze straty przechowalnicze stwierdzono w przypadku bulw odmiany Madeleine, a największe – odmiany Widawa. Po wilgotnym okresie wegetacji najmniejszymi ubytkami przechowalniczymi charakteryzowała się odmiana Bohun, a największymi – odmiana Szyper. Najlepszy stopień trwałości przechowalniczej w badanych latach stwierdzono w przypadku odmian: Bohun, Magnolia i Mazur.

Parki tematyczne jako element rozwoju obszarów wiejskich

Problematyka parków tematycznych jako elementu zagospodarowania obszarów wiejskich przedstawiona jest w kontekście ich rozwoju w aspekcie historycznym (tradycje i geneza, historia najnowsza oraz szkicowa typologia w zależności od funkcji i tematyki). Jednakże głównym tematem artykułu jest planowanie takich obiektów w kontekście cech przyrodniczych regionu, a także istniejących zasobów kultury – ich ochrona i wykorzystanie. Artykuł zawiera charakterystykę dostępnych narzędzi diagnostycznych oceny zasobów przyrodniczych pod kątem projektowania parków tematycznych na terenach wiejskich. W podsumowaniu i wnioskach podkreślono, że parki tematyczne mogą być skutecznym czynnikiem zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich w kontekście ochrony dóbr przyrody i kultury, a także rekultywacji terenów zdegradowanych przyrodniczo. W tym celu ich lokalizacja i wielkość muszą być dostosowane do istniejących zasobów. W pracy przedstawiono ogólne wytyczne do planowania parków tematycznych.

Skuteczność chwastobójcza wybranych herbicydów stosowanych w jęczmieniu jarym

Celem prowadzonych badań była ocena skuteczności chwastobójczej wybranych herbicydów stosowanych w jęczmieniu jarym, odmiana Poldek. Doświadczenie przeprowadzono w latach 2012–2014. W doświadczeniu stosowano następujące kombinacje herbicydowe: kontrola (bez odchwaszczania), Pike 20 WG (metsulfuron metylu), Aurora 40 WG (karfentrazon etylu), Tayson 464 SL + Pike 20 WG (2,4-D + dikamba + metsulfuron metylu), Pike 20 WG + Aurora 40 WG (metsulfuron metylu + karfentrazon etylu), Galmet 20 SG + Galaper 200 EC (metsulfuron metylu + fluroksypyr), Granstar Ultra SX 50 WG (tifensulfuron metylu + tribenuron metylu). Ocenę skuteczności zwalczania najliczniej występujących gatunków chwastów przeprowadzono 30 dni po zastosowaniu preparatów metodą szacunkową. Dodatkowo dwa tygodnie przed zbiorem jęczmienia oceniono wtórne zachwaszczenie łanu metodą botaniczno-wagową, określając skład florystyczny, liczebność poszczególnych gatunków oraz powietrznie suchą masę chwastów. Gatunkami dominującymi w uprawie jęczmienia były: Galinsoga parviflora, Polygonum lapathifolium subsp. lapathifolium, Galium aparine, Matricaria maritima subsp. inodora, Chenopodium album i Stellaria media. Najbardziej skuteczne w zwalczaniu dominujących w jęczmieniu gatunków chwastów były kombinacje herbicydowe Tayson 464 SL + Pike 20 WG oraz Pike 20 WG + Aurora 40 WG, Galmet 20 SG + Galaper 200 EC. Po aplikacji tych kombinacji herbicydowych uzyskano również najwyższy plon ziarna jęczmienia.

A fast and effective protocol for obtaining genetically diverse stevia (Stevia rebaudiana Bertoni) regenerants through indirect organogenesis

Plant regeneration through indirect organogenesis allows obtaining genetic variability that can be used in the creation of new cultivars. The study presents a fast and effective protocol of one-step preparation of stevia (Stevia rebaudiana Bertoni) regenerants. To obtain callus tissue and shoot regeneration, leaves and nodal segments were used as primary explants, which were placed on MS (Murashige and Skoog) medium supplemented with plant growth regulators (PGRs): NAA (1-naphthaleneacetic acid – 2.0 mg·dm–3, BA (6-benzylaminopurine – 4.0 mg·dm–3), 2,4‑D (2,4-dichlorophenoxyacetic – 2.0 mg·dm–3). Callus tissue was formed on both types of explants, however, only those derived from nodal segments were proliferating. An average of 3.92 shoots per explant were obtained from leaf explants on the applied medium after 6 weeks of culture. The analysis of the morphogenetic capacity of the obtained regenerants was carried out on MS medium supplemented with PGRs – kinetin (0.25 mg·dm–3), BA (0.5 mg·dm–3). The evaluation of the mean number of shoots, mean shoot length (cm), and the mean number of nodes per shoot indicated phenotypic variability of regenerants. The use of RAPD (randomly amplified polymorphic DNA) markers confirmed the differences also at the DNA level. The proposed one-step indirect organogenesis regeneration protocol induced somaclonal variation of Stevia rebaudiana Bertoni and the obtained regenerants, after selection, could be used in the breeding of this species.

Quantification and comparison of ecosystem services of grasslands versus another fodder crop (maize) based on mineral nitrogen content in the 60–90 cm soil layer

Grasslands provide many ecosystem services. Apart from being a source of fodder for animals, grasslands regulate water and soil quality by reducing nitrogen emissions to the environment. The aim of the study was to determine the biophysical and monetary value of ecosystem services of grassland based on the “mineral nitrogen content in the soil layer 60–90 cm” indicator depending on the method of use and the type of soil, against the cultivation of maize for green fodder. The study area encompassed three provinces, different in terms of soil use, livestock population and intensity of grassland use. The investigation indicated that the value of ecosystem services provided by grasslands varied spatially and depended on the type of use and type of soil. In mineral soils, the lowest levels of this index were recorded from sites used for pasturing, while the highest levels were found under maize crops. In organic soils (without maize crops), the smallest losses of Nmin were observed in meadows while the highest losses were in pastures. Nmin losses in organic soils were higher than in mineral soils. The losses observed were highest in Opolskie Province, followed by Podlaskie Province, with the lowest losses in Lubelskie Province.

Effect of fertilizer and cultivation systems and herbicide application on soil biological activity under spring barley cultivation and its yield

The results of the research devoted to the change of the biological composition of the soil under the conditions of activation of microbiological vital activity and increase in the number of earthworms in the technology of spring barley cultivation are presented. It was found that the organic system of growing crops against the background of manure, cereal straw and green manure in comparison with the organo-mineral system obtained a positive dynamics of decomposition of linen tissue and the development of earthworms in the soil.The highest grain yield was formed by agrocenosis of spring barley with the introduction of Lancelot 450 WG – 0.033 kg·ha–1 + Axial 50 EC – 1 dm3·ha–1 (tube exit phase) – 4900 kg·ha–1 and 4700 kg·ha–1 for organo-mineral and organic fertilizer systems in accordance.

Oferta turystyczna wsi tematycznych a potrzeby turystów na przykładzie wsi powiatu hrubieszowskiego

Artykuł podejmuje problem zgodności oferty turystycznej wsi tematycznych z gustami i oczekiwaniami turystów pochodzących przede wszystkim ze środowisk miejskich. Przy wyborze wsi jako miejsca odpoczynku duże znaczenie dla współczesnego turysty ma jakość krajobrazu kulturowego wsi i zachowane elementy lokalnego dziedzictwa kulturowego. Jednak podczas kreowania oferty wsi tematycznych aspekt jakości i autentyczności zachowanego dziedzictwa kulturowego jest pomijany lub wykorzystywany w nikłym stopniu. W tym kontekście zadano pytania: jakie są postawy mieszkańców wsi oraz potencjalnych turystów wobec lokalnego dziedzictwa kulturowego, jakie oczekiwania mają potencjalni turyści wobec oferty turystycznej wsi i czy społeczność wiejska potrafi tym oczekiwaniom sprostać. Postawiono także pytanie: czy oferta i motywy wsi tematycznych w kształcie zaproponowanym przez mieszkańców trafią w gusta potencjalnych turystów. Celem badań była ocena zgodności pomiędzy oczekiwaniami turystów pochodzących głównie ze środowisk miejskich a ofertą turystyczną wsi tematycznych. W artykule rozważana jest hipoteza, że oferta turystyczna wsi tematycznych, których motyw oparto na lokalnym dziedzictwie kulturowym, jest dla odwiedzających i turystów bardziej atrakcyjna niż oferta oparta na motywie wykreowanym. W ramach badań przeprowadzonowywiady pogłębione z mieszkańcami wsi powiatu hrubieszowskiego, w których wyrażono zainteresowanie przystąpieniem do programu wsi tematycznych, a następnie pogłębiony wywiad kwestionariuszowy z mieszkańcami miast, czyli potencjalnymi turystami. Na podstawie badań stwierdzono, że oferta turystyczna kreowana przez mieszkańców wsi częściowo pokrywa się z gustami i potrzebami potencjalnych turystów pochodzących ze środowisk miejskich. Największe różnice pojawiają się w podejściu do możliwości adaptacji i zagospodarowania tradycyjnej zabudowy wiejskiej na cele turystyczne, która jest atrakcyjna dla turystów, ale budzi obawy mieszkańców wsi. Z badań wynika, że mieszkańcy miast oczekują atrakcyjnej oferty opartej na lokalnym dziedzictwie kulturowym.

Genetic background of sesquiterpene lactones biosynthesis in Asteraceae. A review

Asteraceae family is a rich source of many sesquiterpene lactones (STLs). These secondary metabolites exhibit multidirectional activity including anti-tumor, anti-inflammatory or antimicrobial, just to name a few. Promising approach of metabolic engineering offers a way of increasing the production of STLs by reconstruction of their biosynthetic pathway in a heterologous system. Moreover, their production in host plants might be increased through overexpression of biosynthetic genes and/or transcription factors (TFs) positively regulating the pathway. Either of the strategies requires extensive knowledge on the genetic background of STLs biosynthesis pathway. This review summarizes molecular investigations concerning biosynthesis of these medicinally essential metabolites.

Wielkość i jakość plonu nasion rzepaku ozimego w zależności od typu odmiany

Celem badań była ocena wielkości i jakości plonu nasion rzepaku ozimego w zależności od typu odmiany. Doświadczenie polowe przeprowadzono metodą losowanych bloków, a założone zostało w Podkarpackim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Boguchwale. Warunki pogodowe w latach badań były zróżnicowane i miały wpływ na plonowanie rzepaku ozimego. W 2017 r. plon nasion wyniósł 4,18 t·ha–1, zaś w latach 2018 i 2019 był niższy odpowiednio o 0,66 i 0,23 t·ha–1. Poszczególne odmiany różniły się istotnie komponentami plonu. Najwyżej plonowała odmiana ‘Kuga F1’, a istotnie niżej ‒ odmiany ‘ES Valegro’ i ‘Mentor F1’. Uzyskana różnica wyniosła odpowiednio 0,39 i 0,54 t·ha–1. Z odmian kiłotolerancyjnych wyżej plonowała ‘DK PlatiniumF1’ w porównaniu z odmianą ‘Mentor F1’. Największą zawartość białka ogólnego oznaczono w nasionach odmiany ‘Visby F1’, a istotnie mniejszą u odmiany ‘ES Valegro’. Zawartość tłuszczu surowego w nasionach nie była zróżnicowana odmianowo. Największy plon białka wydała odmiana ‘DK Platinium F1’, a istotnie mniejszy ‘ES Valegro’, ‘Birdy’ i ‘Mentor F1’. Poza tym większym plonem białka ogólnego odznaczyły się odmiany ‘Visby F1’ i ‘Kuga F1’ w porównaniu z odmianami ‘ES Valegro’ i ‘Mentor F1’. Istotnie wyższy plon tłuszczu wydała odmiana ‘Kuga F1’ i ‘DK Platinium F1’ niż odmiany ‘Mentor F1’. Uzyskane różnice wyniosły odpowiednio 0,24 i 0,18 t·ha–1. Wyniki przeprowadzonych badań wykazały istotne różnice w wielkości i jakości plonu nasion w zależności od typu odmiany rzepaku ozimego.Celem badań była ocena wielkości i jakości plonu nasion rzepaku ozimego w zależności od typu odmiany. Doświadczenie polowe przeprowadzono metodą losowanych bloków, a założone zostało w Podkarpackim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Boguchwale. Warunki pogodowe w latach badań były zróżnicowane i miały wpływ na plonowanie rzepaku ozimego.W 2017 r. plon nasion wyniósł 4,18 t·ha–1, zaś w latach 2018 i 2019 był niższy odpowiednio o 0,66 i 0,23 t·ha–1. Poszczególne odmiany różniły się istotnie komponentami plonu. Najwyżej plonowała odmiana ‘Kuga F1’, a istotnie niżej ‒ odmiany ‘ES Valegro’ i ‘Mentor F1’. Uzyskana różnica wyniosła odpowiednio 0,39 i 0,54 t·ha–1. Z odmian kiłotolerancyjnych wyżej plonowała ‘DK Platinium F1’ w porównaniu z odmianą ‘Mentor F1’. Największą zawartość białka ogólnego oznaczono w nasionach odmiany ‘Visby F1’, a istotnie mniejszą u odmiany ‘ES Valegro’. Zawartość tłuszczu surowego w nasionach nie była zróżnicowana odmianowo. Największy plon białka wydała odmiana ‘DK Platinium F1’, a istotnie mniejszy ‘ES Valegro’, ‘Birdy’ i ‘Mentor F1’. Poza tym większym plonem białka ogólnego odznaczyły się odmiany ‘Visby F1’ i ‘Kuga F1’ w porównaniu z odmianami ‘ES Valegro’ i ‘Mentor F1’. Istotnie wyższy plon tłuszczu wydała odmiana ‘Kuga F1’ i ‘DK Platinium F1’ niż odmiany ‘Mentor F1’. Uzyskane różnice wyniosły odpowiednio 0,24 i 0,18 t·ha–1. Wynikiprzeprowadzonych badań wykazały istotne różnice w wielkości i jakości plonu nasion w zależnościod typu odmiany rzepaku ozimego.

Effect of foliar fertilization using micronutrient fertilizers on the content of nitrates(V), nitrites(III) in potato tubers

The research was based on a 3-year field experiment carried out in south-eastern Poland, in 2013‒2015, on brown, slightly acidic soil. The experiment was established by the randomized subblock method, where the first-order factors were foliar fertilization: (A) Fortis Duotop Zn Mn + Fortis Aminotop, (B) Fortis B Mo + Ferti Agro, (C) Fortis Zn Mn + Fortis B Mo and (0) standard object, without foliar fertilization. The factors of the second order were 4 edible potato cultivars (‘Viviana’, ‘Vineta’, ‘Jelly’ and ‘Agnes’). Foliar application of all fertilizer combinations contributed to the reduction of the content of nitrates and nitrites in potato tubers. However, the response of cultivars to foliar fertilization was varied. The medium late cultivar ‘Jelly’ was characterized by the lowest tendency to accumulate nitrates, while the early cultivar ‘Vineta’ was the highest. The highest content of both nitrates and nitrites in tubers was recorded in the dry year, with a significant shortage of rainfall during the potato growing season, and the lowest in the year, about wet June, and September.