INTERPERSONAL RELATIONSHIP AS A FACTOR OF JOB SATISAFACTION

Job satisfaction is positive emotional state, which is result of evaluation of some work experience. It is a multidisciplinary phenomenon, which is influenced by multiple internal and external factors. In this paper, employee satisfaction or job satisfaction was observed as a dependent variable, while interpersonal relationships are defined as influencing factor, i.e. independent variable. Interpersonal relationships imply establishment of social relations and connections between individuals at work. Interpersonal relationships can be defined as the subjective experience of employee in interaction or connection with another person (colleagues or superiors). Factors such as gender, age, education, work experience and job position are included in the analysis as control variables. Main hypothesis in this paper states that positive interpersonal relationships have impact on employee satisfaction. The independent variable is divided into three segments, namely: communication and work climate, relationship with superiors and relationship with colleagues. Each segment of interpersonal relationships was separately tested in relation to the dependent variable. The base of this paper is an empirical research conducted in 2019. Based on the survey questionnaire, data from 143 employees in the surveyed company were collected. Data processing was performed on the basis of statistical software for social sciences-SPSS. Descriptive and correlation analysis were applied in the data analysis. All hypotheses tested were confirmed. Testing the hypotheses confirm that there is a statistically significant relationship between observed variables and that there is a moderate positive correlation, which implies that interpersonal relationship is a factor of job satisfaction. Main limitation of this research relates to the observation of relationship between variables in a single business entity. However, the coverage of all employees in the conducted research and the high response rate of employees (82%) provide a good basis for data analysis and giving some general conclusions. Detailed description of research methodology enables its repetition in other organizations.

REGIONAL COOPERATION OF DEVELOPMENT IN LOCAL GOVERNMENT (CASE IN THE PROVINCE OF EAST JAVA, INDONESIA)

Decentralization in the field of local government is very necessary for regional development, it is highly recommended by local governments to improve the economy or form new regional planning. Different conditions between neighboring regions make cooperation as an alternative in the development process. This paper is a literature review of an inter-regional cooperation between local governments that can lead to development progress. In this paper an example is given of cases in the East Java Province in which the province has done a lot of cooperation between regions, but even so there are still many weaknesses that exist in the implementation of such cooperation so that development cannot be carried out properly.

AFEKTIVNA VEZANOST U DJETINJSTVU KAO PREDIKTOR STRESA, ANKSIOZNOSTI, DEPRESIVNOSTI I ADVERZIVNIH ISKUSTAVA KOD MLADIH

Istraživanjem se nastojalo utvrditi uticaj afektivne vezanosti u djetinjstvu kao prediktora stresa, anksioznosti, depresije i adverzivnih iskustava kod mladih. Uzorak istraživanja činilo je 202 ispitanika, ujednačeni po polu (Nm=102; Nž=100), koji dolaze sa područja grada Bihać i okoline. Za potrebe istraživanja korišteni su upitnik depresivnosti, anksioznosti i stresa (DASS skala), upitnik adverzivnih iskustava iz djetinjstva (ACE) i upitnik porodične afektivne vezanosti (PAVb). Nepotpunost porodice narušava porodičnu strukturu i remeti njeno prirodno stanje što može dovesti do patologije afektivne vezanosti koja se u našem istraživanju pokazala kao značajan prediktor internalizirajućih (simptomi anksioznosti i depresije) promjena u ponašanja kod mladih (p.01). Nekonzistentnost odnosa u porodici dovodi i do potencijalno traumatskih, adverzivnih, iskustva koja je osoba mogla da doživi u periodu od rođenja do 18 godine života a čija simptomatologija je pokazana na statistički značajnom nivou (p.01) u ovom istraživanju. Istraživanja ukazuju na konzistentne spolne razlike u kojima žene imaju intezivnije internalizirajuće simptome od muškaraca što u ovom istraživanju nije pokazano kroz statističku značajnost. Naime, zbog razlika u adolescenciji koje postoje u stilu suočavanja sa stresnim situacijama između muškaraca i žena, rezultati ovog istraživanja ukazuju da postoje razlike u kojima muškarci pokazuju statistički značajnije (p.01) ispoljvanje depresivnosti i u prosjeku izraženije simptome anksioznosti i adverzivnih iskustava, a žene samo statistički značajno (p.01) ispoljavanje simptoma stresa.

NAJBOLJI INTERES DJETETA U POSTUPKU SMJEŠTAJA DJECE U DOM ZA DJECU BEZ RODITELJSKOG STARANJA

Rad se bavi pitanjem zaštite interesa djeteta u postupku institucionalnog zbrinjavanja u dom za djecu bez roditeljskog staranja kroz implementaciju principa „najbolji interes djeteta“ u centrima za socijalni rad. Namjera autora je bila da se, kroz kvalitativnu analizu, izvrši analiza slučajeva smještaja djece u ustanovu socijalne zaštite kao i metodologije i postupaka koji se sprovode u socijalnoj zaštititi u tim slučajevima. Istraživanje je provedeno prikupljanjem i analizom spisa u Centru za socijalni rad Derventa. U radu je prikazana deskriptivna analiza obilježja slučajeva izdvajanja 26 djece iz 14 porodica u periodu od deset godina (2010 – 2020), te intervencije organa starateljstva. Rezultati su ukazali na zaključak da su djeca izmještena iz razloga postojanja ugroženosti porodičnom situacijom, te da donošenju te odluke prethodi niz opsežnih stručnih postupaka i intervencija. Na kraju je istaknut značaj procjene stručnih radnika organa starateljstva vođenjem principom „najbolji interes djeteta“, te naglašena potrebu unapređenja sistema zaštite djece bez adekvatnog roditeljskog staranja u smislu kadrovskih promjena, sistemskih saradnji, razvoja deinstitucionalizovanog zbrinjavanja djece i unaprijeđenja sistemske podrške porodici.

CONFLICT OF A MEMORY CULTURE IN WESTERN BALKANS

Cultures of remembrance that are officially affirmed by national elites in the Western Balkan countries, that is in the former Yugoslavia, are a source of ongoing conflict. Various collective memories and mutually antagonized interpretations of the past, show that Croats, Serbs, Bosnians, Macedonians, Montenegrins and others who lived together for centuries and decades within a single state, after all interpret and remember their common history in completely different ways. Their social narratives about the past and dominant cultures of memory are predominantly selective, one-sided, intolerant, exclusive. After a long time, they lived together members of different ethnic, religious and national backgrounds and their historically unfinished and unsuccessful attempt to form a common Yugoslav culture and unique Yugoslav identity, a difficult civil war occurred, ethno-nationalism escalated, and people who were very close and very similar to one another, tried to create as much difference and distance between themselves through violence. All national communities that participated in the wars of the 1990s, emphasized defending national culture as one of their main tasks. The warring parties sought to destroy everything that reminded them that different people, their neighbors and friends of a different religion were living there. Today, three decades after these conflicts, they are still prisoners of their attitude to history. The culture nevertheless brings them together and inspires them to understand themselves more and to cooperate better.

PORODIČNO AFEKTIVNO VEZIVANJE I AGRESIVNOST KOD NEPSIHOTIČNIH POČINILACA NASILNIH KRIVIČNIH DELA

Problem agresije i agresivnosti veoma je aktuelan u naše vreme. Sama agresija nije nasilje, ali to postaje kada se ispolji kao kriminalni akt. Dosadašnja teoretska sagledavanja i konkretna istraživanja prirode nasilnog ponašanja bar u određenoj meri impliciraju da su mnogi poremećaji u strukturi ponašanja (između ostalog i nasilno, kriminalno ponašanje) jednim delom uslovljeni i poremećenim porodičnim odnosima. Aktuelno istraživanje, oslanjajući se na teoriju afektivnog vezivanja, imalo je za cilj da ispita da li postoje neke razlike unutar grupe nepsihotičnih počinilaca nasilja sa različitim obrascima porodične afektivne vezanosti u odnosu na vrstu i nivo agresivnosti. Ispitivanje je provedeno na uzorku od 62 ispitanika muškog pola, sa istorijom počinjenja nekog nasilnog krivičnog dela. U ispitivanju usvojenih obrazaca porodične afektivne vezanosti (PAV) korišćen je modifikovani Brenanov upitnik za procenjivanje PAV, dok su nivo i struktura agresivnosti ispitivani pomoću skale agresivnosti BPAG. Rezultati su pokazali da sigurno vezani ispitanici imaju najniži nivo agresivnosti po svim modalitetima koje meri korišćena skala u odnosu na ispitanike sa nesigurnim vezivanjem. Takođe, ispitanici sa okupiranim obrascem vezivanja pokazuju značajno veći nivo hostilnosti, a plašljivo vezani pokazuju značajno veći nivo besa, hostilnosti i ukupne agresivnosti. Između sigurno i odbacujuće vezanih nije nađena statistički značajna razlika.

SPECIAL FORMS OF CONTROL OF STATE ADMINISTRATION IN BOSNIA AND HERZEGOVINA KOD MLADIH

The thematic conception of the work consists of legal issues of special forms of control of state administrative in Bosnia and Herzegovina (at the state level, the level of federal units and districts). The paper analyzes the structure of bodies that perform this type of control, starting with the ombudsman institutions (Ombudsman for Human Rights of Bosnia and Herzegovina, Ombudsman for Children of Republic of Srpska), and with special reference to the institutions of auditors (of which there are four in Bosnia and Herzegovina). The author will present the organization of these institutions, the election of their members (ombudsmen and auditors), the way they act, and the possibilities they have, as well as the legal mechanisms they can use to protect both citizens and the public interest.

SELECTION OF THE MOST ACCEPTABLE TOOL FOR BUSINESS INTELLIGENCE FOR WORK IN PUBLIC ADMINISTRATION

The development intelligence tools is gaining a new dimension every day, and this is an area of dynamic development. The importance of this paper is to select the tool that represents the best solution for the given needs in public administration. A multi-stage, broad- based survey with clear selection criteria leads to the choice of three tools. Criteria for tool evaluation were set, virtual machines were created, tests and analyzes were performed. The evaluations carried out give the choice of the most accepTable business intelligence tool for use and interoperability in public administration.

УПОТРЕБА ИНТЕРНЕТА У ПРЕДУЗЕЋИМА У РЕПУБЛИЦИ СРБИЈИ ЗА ВРЕМЕ ПАНДЕМИЈЕ COVID-19

Предмет рада јесте употреба Интернета за пословање предузећа. Актуелност ове теме проистиче из чињенице да у новој дигиталној ери могућности и предности електронског пословања и електронског трговања чине значајан потенцијал који треба искористити на најбољи и најефикаснији начин. Циљ рада јесте да укаже на предности Интернета за пословање са једне стране што штеди време, а на другом месту је и новац. Али овакво пословање путе интернета има и озбиљну сметњу заживљавању онлајн шопинга јер представља недовољну сигурност онлајн трансакција. Људи се и даље нерадо одлучују да број своје кредитне картице пошаљу преко мреже или сајта. Посебно је наш народ у Србији, претежно на Косову и Метохији специфичан по склоности информаци- оним технологијама и поверење у интернет пословање. Хипотеза рада јесте да је пандемија COVID-19 променила понашање потрошача и предузећа на тај начин што се већина њих преусмерила на интернет пословање. Помоћне хипотезе рада јесу да је Интернет тржиште једно од највећих светских тржишта у развоју и друга помоћна хипотеза јесте да уколико постоји квалитетна понуда, корисници се лако одлучују на куповину путем Интернета јер она подразумева већи избор, једноставно поређење цена између више продавача те услугу доставе на кућна врата, што значи уштеду времена. Међутим, реално је очекивати да се у блиској будућности превазиђе и овај проблем, пошто технологија и у овој области веома брзо напредује. Прво питање, које се поставља при извођењу трансакција, јесте питање поверења у оне са којима се посао обавља. У електронским трансакцијама, пословање се одвија између две или више страна, које су физички раздвојене. Оно што они који нуде производе и услуге морају да обезбеде јесте поверење купаца и корисника услуга. У раду биће примењене Опште научне методе: анализа, синтеза, индукција, дедукција, компаративна метода, статистичка, историјска метода, и друге методе иманентне друштвено хуманистичким наукама.

SISTEM UPRAVLJANJA ZA BORBU PROTIV KORUPCIJE U PREDUZEĆU

Marketing in tourism is a systematic Korupcija je jedan od najdestruktivnijih i najkompleksijih problema današnjice, a njene poslјedice negativno utiču na poslovanje preduzeća, političku stabilnost zemlјe i standard stanovništva. Na globalnom nivou korupcija predstavlјa značajnu barijeru u međunarodnoj trgovini. Ukupni troškovi prevara teško da će se objektivno sagledati, a posebno će biti teško izračunati indirektne štete koje prouzrokuju prevare. Neke prevare neće biti nikada otkrivene. Procjenjuje se da prosječno organizacije u svijetu gube 5% godišnjih prihoda radi prevara. Mala smanjivanja troškova zbog prevara mogu značajno da povećaju profit organizacije. Vlade mnogih država donijele su nacionalne programe borbe protiv korupcije. Implementiranje antikorupcionih programa u mnogome zavisi od razvijene svijesti i etičke kulture u preduzećima. Međunarodna organizacija za standardizaciju razvila je standard ISO 37001- Sistem menadžmenta za borbu protiv korupcije. Međunarodni standard omogućava organizacijama svih vrsta sprečavanje, otkrivanje i rješavanje korupcije usvajanjem politike protiv podmićivanja, imenovanjem osobe koja će nadgledati poštivanje mjera za podmićivanje, obukom, procjenom rizika i dubinskom analizom projekata i poslovnih saradnika, provođenjem financijskih i komercijalne kontrole, te uspostavljanje postupaka izvještavanja i istrage. Pružajući globalno priznat način za rješavanje destruktivnih kriminalnih radnji koje pretvaraju bilijon dolara prljavog novca svake godine, ISO 37001 direktno se bavi jednim od najrazornijih i najizazovnijih svjetskih problema i pokazuje predan pristup suzbijanju korupcije. U radu je predstavlјeno istraživanje nivo korupcije u Bosni i Hercegovini, koje je poređeno sa nivom korupcije u drugim zemlјama, kao i korelacija sa globalnim indeksom konurentnosti. Na kraju rada predstavlјena je metodologija za projektovanje i uvođenje sistema menadžmenta za borbu protiv korupcije u preduzeću. Rezultati istraživanja donose nove naučne činjenice i saznanja u borbi protiv korupcije i metodološki postupak za implementiranje sistema menadžmenta za borbu protiv korupcije u preduzeću.