Adsorpcija jona bakra iz vodenih rastvora vlaknima domaće vune

Vunena vlakna dobijena od domaćih ovaca rase pramenka su veoma gruba,najvećim dijelom ostaju neiskorištena i tretiraju se kao “otpad”. S druge strane,zagađenje vode teškim metalima predstavlja jedan od najvećih problema u oblastizagađenja vode. U okviru ovog rada ispitivana je sposobnost sorpcije jona bakra izvodenih rastvora pomoću uzorka domaće vune koja je samo oprana i uzorka vunekoja je nakon pranja dodatno odmašćena. Za ispitivanje su korišteni vodeni rastvorijona bakra koncentracije 20 mg/L i 40 mg/L pri pH vrijednosti 5,1. Metodom atomskeapsorpcione spektrometrije (AAS) je mjerena koncentracija jona bakra u rastvorunakon 3, 5, 10, 15 i 30 minuta, kao i nakon 24 časa od potapanja uzorka vune u rastvor.Rezultati su pokazali da vlakna domaće vune imaju dobra adsorpciona svojstva premajonima bakra što ukazuje da je vuna potencijalni adsorbens za uklanjanje jona bakraiz kontaminirane vode.

Kinetics of Cr(VI) adsorption from aqueous medium onto bentonite

Because of its abundance and toxicity, heavy metals have become a seriousenvironmental problem. The presence of heavy metals, such as Cr(VI), in thewatercourses leads to numerous health problems in humans and animals. Cr(VI) ishighly toxic, even in low concentrations. Because of its carcinogenic, mutagenic andteratogenic effects on human beings, Cr(VI) is considered one of the most criticalpollutants. Due to this, it is necessary to remove Cr(VI) from wastewater prior to itsdischarge into the recipient.This paper studied the possibility for application of bentonite as an adsorbent forCr(VI) from aqueous medium. The characterization of bentonite was determined withchemical composition, specific surface, XRD method and FTIR. Optimal parameterssuch as pH of solution, adsorbent weight, time of adsorption and temperaturewere examined. Values of those parameters were: initial pH value of solution pH=2,adsorbent weight 2 g, time of adsorption 60 min, temperature 308 K. Experimentaldata were obtained by Freundlich and Langmuir isotherm adsorption models as wellas pseudo-first and pseudo-second order kinetics. Results were best described withFreundlich isotherm adsorption model and pseudo-second order kinetics.

Hydrolysis of sunflower seed meal lignocellulosic fraction by free and immobilized cellulases

Lignocellulosic biomass is widely abundant in nature and recognized aspotential renewable energy source. Its efficient transformation into bio-basedfuels is enabled only after adequate pretreatment, followed by enzymaticsacharification and microbial fermentation. Hereby we present application of twocellulase preparations – from Aspergillus niger and Trichoderma reesei (Celluclast®)in treating sunflower seed meal lignocellulosic fraction (SSMLF). Temperature andpH optimums of two enzymes were determined – 52 °C and pH4.8 for A. nigercellulase and 55 °C and pH4.5 for Celluclast®. At optimized conditions, milledSSMLF was hydrolyzed by both biocatalysts. With A. niger cellulase higher initialreaction rates were accomplished and yield of 70 mM glucose equivalent wasobtained with 6 % (w/v) of enzyme after 6 hours. On the other hand, applicationof Celluclast® led to lower initial reaction rates and yielded 25 mM of glucoseequivalent with 10 % (v/v) of enzyme. To ensure cost-effective application ofA. niger cellulase, the possibility of its immobilization on different supports wasinvestigated. By using porous methacrylate-based carrier with C6 spacer arm andprimary amino groups – LifetechTM ECR8409, preparation with highest activity wasproduced. This preparation was successfully applied in saccharification of SSMLFand showed unchanged catalytic efficiency comparing to free enzyme.

Uticaj dimljenja na formiranje boje i sadržaj policikličnih aromatičnih jedinjenja u tradicionalnoj fermentisanoj kobasici

U ovom radu ispitan je uticaj tradicionalnog dimljenja i sušenja na instrumentalneparametre boje (CIE L*a*b* sistem: svetloća boje-L*; udeo crvene boje-a*; udeo žuteboje-b*; nijansa boje-h; zasićenost boje-C*) Petrovačke kobasice, fermentisane suvekobasice zaštićene geografskom oznakom porekla.Na kraju procesa sušenja (60 dana) utvrđeno je na površini Petrovačkih kobasicastatistički značajno manje (P<0.05) vrednosti L*-25.59, a*-10.31, b*-8.20 i C*-13.18,dok vrednosti nijanse boje (h-38.76) nisu se statistički značajno razlikovale (P>0.05)u odnosu na vrednosti utvrđene nulti dan proizvodnje (L*-43.63; a*-23.07; b*-21.42;C*-31.48 i h-42.85), formirana je crvena boja koja je tamnija, manje čistoće i sa znatnovećim udelom sivih tonova.Takođe u uzorcima Petrovačkih kobasica ispitan je i sadržaj policikličnih aromatičnihugljovodonika sa prioritetne liste Američke agencije za zaštitu životne sredine (USEPAPAH). Svi ispitani uzorci Petrovačkih kobasica ispunjavali su uslove (BaP ≤ 2 μg/kg; PAH4 ≤ 12 μg/kg) propisane domaćim Pravilnikom (Sl. glasnik RS broj 29/2014) iRegulativom Komisije Evropske unije (EC 835/2011).Dobijeni rezultati ispitivanja potvrđuju da tradicionalan način dimljenja definisani ispitan u ovom radu (8 dana; 6 sati dnevno; prosečne vrednosti t~9 °C i RV~79 %)daje za rezultat Petrovačku kobasicu karakteristične površinske boje i sa veoma niskimsadržajem policikličnih aromatičnih ugljovodonika.

Adsorpcija amonijum jona i amonijaka iz vodene sredine na bentonitu i mordenitu

U radu su prikazani rezultati adsorpcije amonijaka iz vodene sredine na dvarazličita adsorbensa: bentonitu i sintetskom zeolitu mordenitu.Dobijeni eksperimentalni rezultati su testirani primjenom Freundlich-ovog iLangmuir-ovog modela izotermi. Na osnovu vrijednosti koeficijenta korelacije (R2)utvrđeno je da se adsorpcija amonijaka iz vode na bentonitu i mordenitu pokoravaFreundlich-ovom adsorpcionom modelu. Rezultati pokazuju da bentonit ima većiadsorpcioni kapacitet nego mordenit.

Matematičko modelovanje proizvodnje etanola u toku fermentacije medovine

Niz autora je dokazalo da se modifikovana Gompertz-ova jednačina možeprimijeniti za matematičko modelovanje kinetike fermentacije različitih supstrata.U ovom radu se po prvi put analizira primjenjivost modifikovane Gompertz-ovejednačine za opisivanje kinetike nastanka etanola prilikom procesa fermentacijemedovine u laboratorijskim uslovima. Optimalni kinetički parametri su dobijenifitovanjem eksperimentalnih podataka u modifikovani Gompertzov-model, teprimjenom nelinearne regresione analize i ocjenom regresionih koeficijenatametodom najmanjih kvadrata. Numerička optimizacija parametara i njihova statističkaanaliza je izvršena primjenom matematičkih alata Solver i Regression iz programskogpaketa Microsoft Excel. Dobijeni matematički model opisuje nastanak etanola tokomfermentacije medovine, predviđa maksimalnu koncentraciju etanola, maksimalnubrzinu fermentacije i lag vrijeme produkcije etanola.

Sinteza i karakterizacija poli(urea-siloksana) i poli(uretan-urea-siloksana) na bazi izoforon diizocijanata

U okviru ovog rada sintetisani su poliurea (PUS) i poli(uretan-urea) (PUUS)kopolimeri polazeći od aminopropil-terminiranih poli(dimetilsiloksanskih) mekihsegmenata različite mase (PDMS, Mn=1000 g/mol i 3200 g/mol) i izoforon diizocijanata(IPDI), dok je kao produživač lanca korišćen 1,4-budandiol (BD). Kopolimeri susintetisani reakcijom jedno- ili dvostepene poliadicije u rastvoru u prisustvu kalajoktoatakao katalizatora. Molski odnos reaktanata za sintezu PUS kopolimeraiznosio je 1:1,1 (PDMS:IPDI), a za sintezu PUUS koplimera 1:2,1:1 (PDMS:IPDI:BD),dok su kao reakcioni rastvarač korišćene različite smješe tetrahidrofurana (THF) iN-metilpirolidona (NMP). Struktura i sastav sintetisanih kopolimera potvrđene su 1HNMR i FTIR spektroskopijom. Reološka svojstva sintetisanih PUS i PUUS kopolimeraispitana su dinamičko-mehaničkom analizom (DMA) i pokazala su izrazitu zavisnost odprirode i sadržaja tvrdih segmenata, kao i od dužine fleksibilnih siloksanskih segmenatau ispitivanim uzorcima.

Nutritivni kvalitet komercijalnih mješavina Arabika i Robusta kafe

Napitak crne kafe tradicionalno se konzumira i pripema od pržene, mljevene kafedostupne na tržištu, a koja se najčešće sastoji od mješavine Arabika i Robusta kafe. Ciljovog rada je da se utvrdi i uporedi nutritivni kvalitet komercijalnih mješavina Arabikai Robusta kafe. U odabranim uzorcima kafe, određen je osnovni hemijski sastav isadržaj specifičnih hemijskih komponenti: kofeina, hlorogenske kiseline i masnihkiselina. Ispitana su i fizička svojstva uzoraka, vrijednost pH, aktivnost vode (aw) iboja (CIE-Lab). Na osnovu rezultata hemijske analize ustanovljeno je da uzorci kafeimaju kvalitet u skladu sa propisanim. Razlike u sadržaju ukupnih rastvorljivih materija,sadržaju proteina i sadržaju slobodne masti bile su statistički značajne (P<0,05)između svih analiziranih uzoraka. Veći sadržaj kofeina (2,18%) i hlorogenske kiseline(4,47%) u jednom od ispitivanih uzoraka, može ukazivati na veći procenat Robustakafe u datoj mješavini. U uzorcima kafe identifikovane su zasićene masne kiseline,palmitinska, stearinska, arahidinska i beheninska i nezasićene masne kiseline oleinska,linolna i linolenska. Ukupni sadržaj nezasićenih masnih kiselina je u svim uzorcima većiu odnosu na ukupni sadržaj zasićenih masnih kiselina, a najveći sadržaj ima linolnaesencijalna masna kiselina (~48,58%). Na osnovu rezultata i utvrđenog nutritivnogkvaliteta komercijalnih mješavina Arabika i Robusta kafe, može se zaključiti da seumjerenim konzumiranjem napitka kafe može doprinijeti dnevnom unosu nutritivnovrijednih i biološko aktivnih jedinjenja.

Analiza proteina pšenice kapilarnom gel elektroforezom (cge )

Proteini pšenice se smatraju najvažnijim komponentama koje utiču na pecivnasvojstva brašna. Karakterišu se visokom heterogenošću i velikim rasponom molekulskihmasa. Za razdvajanje i identifikaciju proteina mogu se koristiti različite tehnike. Ciljovog rada je bio da se ispita mogućnosti primjene SDS-kapilarne gel elektroforeze(SDS-CGE) za analizu i kvantifikaciju proteina iz pšeničnog brašna. Razdvajanjeproteina iz tijesta izrađenog od pšeničnog brašna vršeno je pomoću kapilarneelektroforeze (Agilent, CE 7100) uz korištenje SDS-MW Analysis Kit-a (BeckmanCoulter). Podaci o migracionim vremenima i površinama pikova pojedinačnih proteinasa elektoforegrama su analizirani pomoću softvera ChemStation Software (AgilentTechnologies, PaloAlto, CA). Na elektroforegramu, dobijenom nakon analize proteina,razdvojeno je 57 proteina različitih molekulskih masa, u rasponu od 10 kDa do 225kDa. Najveći broj razdvojenih proteina je imao masu od 0 do 20 kDa (22 proteina),dok je broj razdvojenih proteina većih molekulskih masa bio mnogo manji (3 proteinamase od 100 do 150 kDa i 5 proteina su imali mase veće od 150 kDa). Ova metodaomogućava preciznu identifikaciju i kvantifikaciju proteina pšenice i može se koristitiza izučavanje

Removal of organic pollutants from municipal wastewater by a horizontal pilot - scale constructed wetland utilizing Phragmites australis and Typha latifolia - Effectiveness monitoring per season

Constructed wetlands, as an alternative to conventional methods, are systemsdesigned on the basis of the application of natural purification processes that take placein watery and swampy overgrown habitats, with certain microbiological groups. In thewastewater treatment process various types of constructed wetlands can be combinedto achieve a higher efficiency of the purification.In this study, the removal effectiveness of the organic substances from municipalwastewater was monitored, using a horizontal pilot - scale constructed wetlandutilizing Typha latifolia and Phragmites australis. In addition to the measurement oforganic substances content through COD, BOD and KMnO4 consumption, and totaldissolved substances (TDS) in influent and effluent, microbiological sample analysis wasperformed, monitored by total number of coliform bacteria.The aim of this study was to calculate the effectiveness of removing organicsubstances from municipal wastewater, depending on the season, as well as theeffectiveness of eliminating total coliform bacteria.The results of one-year research have shown that the removal effectiveness ofthe organic substances from municipal wastewater, expressed as the chemical oxygendemand (COD), was the highest in summer - 87.82% ± 2.83%, and the lowest in thewinter - 64.51% ± 5.89%. During the study, effectiveness of elimination of total coliformbacteria was 97.88 ± 0.80% and total dissolved substances 71.27% .