7. Michel Foucault and governmentality

2021 ◽  
pp. 94-106
Author(s):  
Richard Whatmore
Keyword(s):  
Michel Foucault ◽  
Jacques Derrida ◽  
Gilles Deleuze ◽  
Innovative Approach ◽  
Common Currency

‘Michel Foucault and governmentality’ talks about Michel Foucault, who is often associated with the poststructuralist and postmodernist ideas of Jacques Derrida, Gilles Deleuze, and Jean-François Lyotard. Lyotard’s famous La condition postmoderne in 1979 gave common currency to the term postmodern. Texts that contributed to mental climates in diverse ways are being adapted to the passage of time and alteration of circumstance. Derrida’s 'arche-writing' is an innovative approach to the study of texts. Derrida claimed that the author’s intentions are constrained by language and logic that relied upon the expression of ideas, as the text could go beyond the limits imagined by the author.

scholarly journals Violência urbana no documentário contemporâneo brasileiro: uma questão de diferença e poder

E-Compós ◽  
2008 ◽  
Vol 7 ◽  
Author(s):  
Gustavo Souza
Keyword(s):  
Michel Foucault ◽  
Jacques Derrida ◽  
Gilles Deleuze ◽  
Stuart Hall ◽  
Violencia Urbana

Este trabalho quer investigar os fatores que possibilitam a recorrente presença dos segmentos socialmente marginalizados na produção de documentários brasileiros após 1993 ou da “retomada”. Nosso enfoque concentra-se nos documentários que apresentam como personagens pessoas ou grupos diretamente vinculados ao contexto de violência urbana. Partimos do pressuposto que a visibilidade conquistada por esses setores relaciona-se, de uma forma ou de outra, às demarcações da “diferença” e às estruturas de poder. Para tanto, tomaremos como referência a leitura do conceito de différance, de Jacques Derrida, empreendida por Stuart Hall e os estudos sobre formações e estruturas de poder realizados por Michel Foucault e Gilles Deleuze

Critiques and Integrations of Phenomenology

2018 ◽  
pp. 87-95
Author(s):  
Federico Leoni
Keyword(s):  
Twentieth Century ◽  
Michel Foucault ◽  
Jacques Derrida ◽  
Gilles Deleuze ◽  
Spatial Structures ◽  
Temporal And Spatial ◽  
Way Of Thinking

Phenomenology played a central role in twentieth-century philosophy. But, from the second half of the century, many alternative philosophical movements emerged. Despite their radical criticism of phenomenology, they regularly touched upon themes that had been originally propounded by phenomenology itself. This is true of Jacques Derrida, Michel Foucault, and Gilles Deleuze. At the basis of their approaches, there is the need for a new version of the transcendental, the idea of an impure transcendental, and the intuition of a non-transcendental structure of the transcendental, which they all name “difference.” Phenomenology could draw useful insights from these perspectives: e.g., a more continuous view of the range of psychopathological experiences; a more exact comprehension of the different temporal and spatial structures of psychopathological worlds, as the internal possibilities and infinitesimal variations of the transcendental; and a more critical way of thinking through the structure of institutions and the normativity that dominates them.

scholarly journals Usos de Foucault, Deleuze y Derrida en la crítica literaria argentina (1980-2010)

2020 ◽  
Author(s):  
◽  
Natalí Antonella Incaminato
Keyword(s):  
Michel Foucault ◽  
Jacques Derrida ◽  
Gilles Deleuze ◽  
Manuel Puig ◽  
César Aira ◽  
America Latina ◽  
Cesar Aira

La tesis se enfoca en el estudio de los usos de Michel Foucault, Jacques Derrida, y Gilles Deleuze en textos de crítica literaria argentina del período comprendido por los años que van de 1980 a 2010. El corpus está conformado por El género gauchesco. Un tratado sobre la patria (1988), El cuerpo del delito. Un manual (1999), Aquí América latina. Una especulación (2010), de Josefina Ludmer; Críticas (2000) y una serie de artículos de Jorge Panesi; Médicos maleantes y maricas. Higiene, criminología y homosexualidad en la construcción de la nación Argentina (1995) de Jorge Salessi; La chancha con cadenas (1994), Clases. Literatura y disidencia (2005) Fantasmas. Imaginación y sociedad (2009) de Daniel Link; Manuel Puig: La conversación infinita (2001) de Alberto Giordano; Las vueltas de César Aira (2002) de Sandra Contreras y Un desierto para la nación. La escritura del vacío (2010) de Fermín Rodríguez. El análisis lleva a cabo una lectura cercana que describe y construye hipótesis sobre las operaciones críticas, las torsiones y reapropiaciones de los conceptos filosóficos en las escrituras críticas argentinas, en el marco de las relaciones entre literatura y filosofía.

scholarly journals ABORDAGENS TEÓRICAS E CONCEITUAIS ACERCA DO CURRÍCULO NO ENSINO EM CIÊNCIAS

2021 ◽  
Vol 28 (55) ◽  
pp. 11-23
Author(s):  
Marcus Alexandre De Pádua Cavalcanti Bastos ◽  
Eliane Cristina Tenório Cavalcanti ◽  
Marcelo de Jesus Pereira ◽  
Shirley Araújo Cabral ◽  
Nathan da Costa Cavalcanti Bastos
Keyword(s):  
Michel Foucault ◽  
Jacques Derrida ◽  
Gilles Deleuze

O trabalho em tela pretende apresentar algumas questões acerca do currículo em ciências por meio da abordagem pós‐crítica. Essa perspectiva apresenta várias contraposições ao currículo tradicional, que tem como base o pensamento moderno, e que marca profundamente o modelo atual de educação, especialmente no currículo em ciências. A abordagem tradicional promove a compartimentarização do conhecimento, em que o conteúdo é tratado de forma fragmentada e separada da complexidade da realidade. Além disso, ele também preconiza que é possível atingir científico universal e verdades absolutas válidas para todos. Em contrapartida, o currículo pós-critico considera a influência que as dimensões política, social e cultural têm na produção do conhecimento. Essa perspectiva promove a heterogeneidade e estabelece conexões entre os diversos saberes. De caráter teórico-bibliográfico, a pesquisa toma como principais referências as contribuições de Michel Foucault (1986), Gilles Deleuze (1995), Jacques Derrida (1995), Alfredo Veiga Netto (2002), Silvio Gallo (2007), Tomaz Tadeu da Silva (1994, 1993, 2004, 2006, 2009), Lopes e Macedo (2002) e outros. Como resultado, a vertente pós‐crítica para o currículo em ciências, possibilita a integração entre as disciplinas sem uma filiação ou um eixo organizador único. Ela permite sair do aprisionamento, da fixidez, do essencialismo metodológico imposto pela filosofia moderna que tanto têm marcado os processos educacionais contemporâneos, especialmente o currículo.  

Sobre Bestas e Mapas Notas Introdutórias Sobre a Virada Animal na Geografia Humana Contemporânea

GEOgraphia ◽  
2014 ◽  
Vol 16 (31) ◽  
pp. 51
Author(s):  
Pablo Campos Leal
Keyword(s):  
Michel Foucault ◽  
Jacques Derrida ◽  
Animal Studies ◽  
Gilles Deleuze ◽  
Felix Guattari

Nas últimas três décadas os Animal Studies (Estudos Animais) têm chamado bastante atenção dentro do largo campo das ciências humanas. O reflexo disso na geografia se dá com a construção recente daquilo que Julie Urbanik (2012) chama de nova geografia animal, sobretudo no contexto anglo-saxônico a partir dos anos 1990. Partindo de uma crítica genealógico-desconstrutora, inspirada nos rastros de Jacques Derrida, como também de Gilles Deleuze & Félix Guattari e de Michel Foucault, procuramos oferecer uma base introdutória do campo. Assim, levamos a cabo uma investigação de arquivo, onde não foram priorizados autores, conceitos ou métodos, mas as temáticas em que perpassavam os animais nessas novas geografias.

scholarly journals enfermedad como acontecimiento biopolítico

2019 ◽  
Vol 7 (1) ◽  
pp. 55-77
Author(s):  
Miguel Ángel Martínez García
Keyword(s):  
Michel Foucault ◽  
Jacques Derrida ◽  
Gilles Deleuze ◽  
Cáncer De Mama ◽  
Alain Badiou

En este artículo realizamos un análisis de la última parte de la obra de Gabriela Liffschitz. En ella, la escritora y fotógrafa argentina elabora poéticamente una experiencia de cáncer de mama. Aquí, creemos, en primer lugar, que la enfermedad es vivida y entendida como un “acontecimiento”, de acuerdo a los desarrollos teóricos de este concepto de autores como Michel Foucault, Gilles Deleuze, Jacques Derrida o Alain Badiou. En segundo lugar, creemos que este hecho –la fidelidad al acontecimiento del cáncer– es el que habilita a la autora a construir una posición de resistencia frente a los dispositivos biomédicos y biopolíticos contemporáneos. Desde esta posición, en tercer lugar, Liffschitz impugna el efecto de individuación de dichos dispositivos y pone en juego una forma de “ser-en-común” que hace más habitable su vida y su enfermedad.

scholarly journals Η φιλοσοφία ως κριτική κοινωνική θεωρία

2001 ◽  
Author(s):  
Θεόδωρος Γεωργίου
Keyword(s):  
Michel Foucault ◽  
Jacques Derrida ◽  
Gilles Deleuze ◽  
Walter Benjamin ◽  
Herbert Marcuse ◽  
Niklas Luhmann ◽  
Jürgen Habermas ◽  
Max Horkheimer ◽  
Jurgen Habermas

Το φιλοσοφικώς σκέπτεσθαι συνδέεται άρρηκτα με την αλλαγή, την μεταβολή, τον μετασχηματισμό. Κύριο χαρακτηριστικό του είναι η δυναμική της αλλαγής και η δυνατότητά του να εκφράζει την συνείδηση της εποχής του. Ο 20ος αιώνας κατέχει κεντρική θέση στην ιστορία της φιλοσοφίας, στο βαθμό που κατά την διάρκεια του επεκράτησε το γλωσσο-επικοινωνιακό «παράδειγμα» της φιλοσοφικής σκέψης.¹ Είναι γνωστό πώς ο Descartes αρχικώς και αργότερα ο Kant θεμελίωσαν το υποκειμενοκεντρικό «παράδειγμα» της φιλοσοφίας, δηλ. εκείνον τον τύπο του σκέπτεσθαι, ο οποίος θέτει σε πρώτη μοίρα το υπερβατικό υποκείμενο και την αρχή της ταυτότητας. Το υποκειμενοκεντρικό «παράδειγμα» της φιλοσοφίας αποτέλεσε εξ αρχής αντικείμενο κριτικής και ελέγχου.² Η κριτικό-ερμηνευτική παράδοση της θεωρίας έθεσε στο κέντρο της κριτικής της τις αρχές της υποκειμενικότητας και της ταυτότητας και διετύπωσε το αίτημα του επαναπροσδιορισμού του φιλοσοφικώς σκέπτεσθαι. Το ίδιο αλλά με διαφορετικούς όρους και διαφορετικές προοπτικές συνέβη και με την γλωσσο-αναλυτική φιλοσοφική παράδοση.³ Στο παρόν βιβλίο σκιαγραφείται η μετάβαση από το υποκειμενοκεντρικό στο γλωσσοεπικοινωνιακό «παράδειγμα» της φιλοσοφίας, ενώ ταυτόχρονα αποδεικνύεται με βάσιμη επιχειρηματολογία ότι η φιλοσοφία είναι δυνατή ως κριτική κοινωνική θεωρία, της οποίας το πραγματολογικό θεμέλιο είναι οι συναλλακτικές σχέσεις ανάμεσα στους δρώντες. Το παρόν βιβλίο διαιρείται σε τρία κεφάλαια (μέρη): στο πρώτο κεφάλαιο εξετάζεται η κριτική κοινωνική θεωρία υπό την κλασική εκδοχή της. Κύριοι εκπρόσωποι της θεωρούνται οι φιλόσοφοι Max Horkheimer, Theodor W. Adorno, Walter Benjamin και Herbert Marcuse. Χωρίς να υποτιμάται η συμβολή και των άλλων μελών της Σχολής της Φρανκφούρτης στην ανανέωση της φιλοσοφίας, η θεωρητική έρευνα περιορίζεται σ’ αυτούς τους τέσσερεις φιλοσόφους, επειδή ιδιαιτέρως σ’ αυτούς και στο έργο τους διαμορφώνεται η πεποίθηση της «διαλεκτικής» του εξορθολογισμού. Αυτό σημαίνει ότι η κοινωνική και θεωρητική δυναμική του εξορθολογισμού συνδέεται άρρηκτα με τους πραγματολογικούς όρους της υπονόμευσής της. «Η διαλεκτική του διαφωτισμού», καθίσταται καθολική αρχή συγκρότησης των όντων. Η δυνατότητα διάσωσης του διαφωτισμού έγκειται στην αισθητική διεύρυνση της έννοιας, πράγμα το οποίο με τη σειρά του οδηγεί στην άμβλυνση της κυριαρχίας πάνω στη φύση και της κοινωνικής κυριαρχίας. Κατά τον Adorno η επίτευξη της κοινωνικής συμφιλίωσης συμπίπτει «με την μετάβαση σ’ ένα άλλο είδος του σκέπτεσθαι» (Αρνητική Διαλεκτική). Η θεωρητική έρευνα για έναν άλλο τύπο του σκέπτεσθαι εκτίθεται στο δεύτερο μέρος, στο οποίο και αποσαφηνίζεται η ιδέα της «αλλαγής παραδείγματος» στη φιλοσοφία. Στο τμήμα αυτό της εργασίας δίδεται ιδιαίτερη έμφαση στην θεωρητική προβληματική του φιλοσόφου Jürgen Habermas. Είναι εκείνος, ο οποίος προώθησε την ιδέα του επικοινωνιακώς πράττειν και θεμελίωσε την φιλοσοφία ως γλωσσοεπικοινωνιακή θεωρία. Αυτό σημαίνει ότι έθεσε τις βάσεις για την πραγματολογική μετάβαση από την «δικτατορία του Λόγου στην Δημοκρατία του Διαλόγου» κατά τον Δημ. Μαρκή.⁴ Η επικοινωνιακή θεωρία των Habermas και Apel συγκροτεί τον νέο τύπο του σκέπτεσθαι για τον οποίο μιλούσε ο Adorno. Θέτει η ίδια τα κριτήρια, με βάση τα οποία κρίνεται η εγκυρότητα των προτάσεών της. Το επιστημολογικό αυτό χαρακτηριστικό της είναι εκείνο το στοιχείο, μέσω του οποίου συντελείται η υπέρβαση του «κανονιστικού ελλείμματος» της κλασικής κριτικής θεωρίας. Στο τρίτο κεφάλαιο του βιβλίου αποσαφηνίζεται ο «μετασχηματισμός της φιλοσοφίας», ο οποίος δεν είναι μόνον πραγματολογικός αλλά περιλαμβάνει και καθαρά περιεχομενικά στοιχεία. Οι γάλλοι μεταστρουκτουραλιστές Michel Foucault, Gilles Deleuze και Jacques Derrida αποτελούν, όπως και στην περίπτωση της κλασικής κριτικής θεωρίας, τους επιστημολογικούς οδοδείκτες της ιστορικής πορείας του σκέπτεσθαι προς τον ριζικό μετασχηματισμό του. Η «διαφορά» καθίσταται η έννοια -κλειδί για να συλλάβει κανείς την «αλλαγή παραδείγματος» στη φιλοσοφία. Στην περίπτωση του Niklas Luhmann, θεμελιωτή της θεωρίας των κοινωνικών συστημάτων, η έννοια-κλειδί είναι το σύστημα. Ο συγγραφέας του παρόντος βιβλίου ισχυρίζεται ότι η «φιλοσοφία της διαφοράς» και η συστημική θεωρία συγκλίνουν και όσον αφορά τους επιστημολογικούς στόχους τους (την ριζική κριτική του υποκειμενοκεντρισμού) και όσον αφορά τα πραγματολογικά αποτελέσματα (την εγκαθίδρυση του γλωσσοεπικοινωνιακού «παραδείγματος» της φιλοσοφίας).⁵ Οι συναλλακτικές σχέσεις και επαφές ανάμεσα στους δρώντες δεν καταλήγουν πάντοτε σε συνεννόηση. Από την άλλη πλευρά, τα κοινωνικά συστήματα έχουν αντικαταστήσει τα όντα του παλαιού οντολογικού «παραδείγματος» και έχουν απωθήσει το υπερβατικό υποκείμενο του υποκειμενοκεντρικού «παραδείγματος». Η «διαφορά» ως πραγματολογική συνθήκη αποτελεί τον κατεξοχήν κοινωνικό τόπο της επικοινωνίας των δρώντων. Τέλος, τόσο η «φιλοσοφία της διαφοράς» όσο και η συστημική θεωρία συγκροτούνται ως τύποι κριτικής θεωρίας, στο βαθμό που ενσωματώνουν την πραγματολογική δυνατότητα της αλλαγής της κοινωνικής πραγματικότητας. […]

scholarly journals Violência urbana no documentário contemporâneo brasileiro: uma questão de diferença e poder

E-Compós ◽  
1970 ◽  
Vol 7 ◽  
Author(s):  
Gustavo Souza
Keyword(s):  
Michel Foucault ◽  
Jacques Derrida ◽  
Gilles Deleuze ◽  
Stuart Hall ◽  
Violencia Urbana

Este trabalho quer investigar os fatores que possibilitam a recorrente presença dos segmentos socialmente marginalizados na produção de documentários brasileiros após 1993 ou da “retomada”. Nosso enfoque concentra-se nos documentários que apresentam como personagens pessoas ou grupos diretamente vinculados ao contexto de violência urbana. Partimos do pressuposto que a visibilidade conquistada por esses setores relaciona-se, de uma forma ou de outra, às demarcações da “diferença” e às estruturas de poder. Para tanto, tomaremos como referência a leitura do conceito de différance, de Jacques Derrida, empreendida por Stuart Hall e os estudos sobre formações e estruturas de poder realizados por Michel Foucault e Gilles Deleuze

scholarly journals Sobre Bestas e Mapas Notas Introdutórias Sobre a Virada Animal na Geografia Humana Contemporânea

GEOgraphia ◽  
2014 ◽  
Vol 16 (31) ◽  
pp. 51 ◽  
Author(s):  
Pablo Campos Leal
Keyword(s):  
Michel Foucault ◽  
Jacques Derrida ◽  
Animal Studies ◽  
Gilles Deleuze ◽  
Felix Guattari

Nas últimas três décadas os Animal Studies (Estudos Animais) têm chamado bastante atenção dentro do largo campo das ciências humanas. O reflexo disso na geografia se dá com a construção recente daquilo que Julie Urbanik (2012) chama de nova geografia animal, sobretudo no contexto anglo-saxônico a partir dos anos 1990. Partindo de uma crítica genealógico-desconstrutora, inspirada nos rastros de Jacques Derrida, como também de Gilles Deleuze & Félix Guattari e de Michel Foucault, procuramos oferecer uma base introdutória do campo. Assim, levamos a cabo uma investigação de arquivo, onde não foram priorizados autores, conceitos ou métodos, mas as temáticas em que perpassavam os animais nessas novas geografias.

Sign in / Sign up

Export Citation Format

Share Document