Κυτταροκίνες ηπατικής ίνωσης σε παιδιά με χρόνια ηπατοπάθεια
Η ηπατική ίνωση δημιουργείται όταν διαταραχθεί η ισορροπία μεταξύ των κυττάρων και της εξωκυττάριας θεμέλιας ουσίας και επάγεται μέσω της έκκρισης κυτταροκινών. Από τις κυτταροκίνες της υπεροικογένειας TGF-βs, έχει μελετηθεί ιδιαίτερα ο TGF-β1. Από την άλλη δεν υπάρχει καμία γνώση για τον πιθανό ρόλο των άλλων κυτταροκινών της υπεροικογένειας των TGF-βs στην παθοφυσιολογία της χρόνιας ηπατίτιδας και στην επακόλουθη ανάπτυξη ίνωσης στον άνθρωπο. Επιπρόσθετα, δεν είναι γνωστό ποιοι από τους υποδοχείς και τους ενδοκυττάριους διαμεσολαβητές, ενοχοποιούνται σε αυτή τη διαδικασία στο ήπαρ. Ο σκοπός αυτής της μελέτης ήταν η διερεύνηση της συμμετοχής των κυτταροκινών της υπεροικογένειας TGF-β1 στην παθολογία του ήπατος και ειδικότερα της συμμετοχής του TGF-β1 καθώς και των κυτταροκινών της υπεροικογένειας του TGF-βs στη διαδικασία της ηπατικής ίνωσης σε παιδιά με χρόνια ηπατοπάθεια. Επίσης αναλύθηκε η έκφραση διαφορετικών υποδοχέων τύπου Ι και τύπου ΙΙ των TGF-βs, ο ρόλος του CTGF καθώς και η ενεργοποίηση διαφορετικών πρωτεϊνών Smads σε ασθενείς με χρόνια ηπατοπάθεια. Στη μελέτη συμπεριλήφθηκαν 42 παιδιά με χρόνια ηπατοπάθεια και Κυστική Ίνωση. Από τους παραπάνω ασθενείς συμπεριλήφθησαν στο εργαστηριακό μέρος της μελέτης οι 33 ασθενείς, λόγω της αδυναμίας εξαγωγής ικανοποιητικού DNA από τον ηπατικό ιστό από τους υπόλοιπους 9 (εννέα). Από τους 33 ασθενείς οι 12 ήταν ασθενείς με Κυστική Ίνωση, οι 10 με Στεατοηπατίτιδα, οι 2 με Αυτοάνοση Ηπατίτιδα και 5 με συγγενή νοσήματα του ήπατος. Οι υπόλοιποι 4 είχαν φυσιολογική βιοψία ήπατος και χρησιμοποιήθηκαν ως μάρτυρες. Το πρωτόκολλο της μελέτης περιελάμβανε πλήρη εργαστηριακό έλεγχο, υπερηχογράφημα ήπατος και βιοψία ήπατος. Η βιοψία ήπατος αποτέλεσε το τελευταίο διαγνωστικό μέσο σε ασθενείς με χρόνια ηπατοπάθεια ενώ σε ασθενείς με Κυστική Ίνωση η βιοψία πραγματοποιήθηκε για να αναδειχθεί ο βαθμός βλάβης και ίνωσης του ήπατος. Ακολούθησε η ιστοπαθολογική εξέταση του δείγματος. Ακολούθησε γενετικός έλεγχος, που περιελάμβανε απομόνωση RNA, παραγωγή ενός μονόκλωνου συμπληρωματικού αντιγράφου του DNA (cDNA) από το RNA και επεξεργασία του cDNA με τη μέθοδο Real Time PCR. Αναλύθηκαν όλες οι κυτταροκίνες TGFs (TGF-β1, TGF-β2, TGF-β3), CTGF, οι ενδοκυττάριοι διαμεσολαβητές Smads και ο υποδοχέας τύπου Ι ALK-5. Τα αποτελέσματα της μελέτης συνοψίζονται ως εξής: παρατηρήθηκε ισχυρή συσχέτιση των κυτταροκινών της μελέτης (TGF-β1, TGF-β2, TGF-β3, CTGF) καθώς και του υποδοχέα τύπου Ι (ALK-5) με την ίνωση και τη φλεγμονή. Το ίδιο παρατηρήθηκε και με τους ενδοκυττάριους διαμεσολαβητές Smad2, Smad3, Smad4 και Smad7. Επίσης στην παρούσα μελέτη διαπιστώθηκε θετική συσχέτιση των κυτταροκινών μεταξύ τους, με τον υποδοχέα τύπου Ι (ALK-5) καθώς και με τους ενδοκυττάριους μεσολαβητές (Smad2, Smad3, Smad4 και Smad7). Αποδεικνύεται λοιπόν η ενεργοποίηση της οδού των κυτταροκινών TGF-βs-Smads στην ηπατική ίνωση. Τα αποτελέσματα αυτά διαπιστώθηκαν τόσο στην Κυστική Ίνωση όσο και στη Στεατοηπατίτιδα. Συγκεκριμένα στην Κυστική Ίνωση διαπιστώθηκε ισχυρή συσχέτιση των κυτταροκινών της μελέτης, των Smads και του υποδοχέα τύπου Ι (ALK-5). Παρατηρήθηκε λοιπόν ενεργοποίηση της οδού των κυτταροκινών TGFs-Smads. Επιπρόσθετα διαπιστώθηκε και στην Κυστική Ίνωση, ότι παράλληλα με την εξέλιξη της φλεγμονής παρατηρήθηκε και αύξηση της ίνωσης. Ακόμη στην Κυστική Ίνωση παρατηρήθηκε αύξηση της έκφρασης του TGF-β1 και σε μικρότερο βαθμό του Smad4 σε σχέση με την ηλικία. Συγκεκριμένα παρατηρείται μεγαλύτερη έκφραση του TGF-β1 σε παιδιά >6 ετών σε σχέση με αυτά <6 ετών. Επίσης παρατηρήθηκε αύξηση των τρανσαμινασών (SGOT, SGPT) σε σχέση με την αύξηση της ηλικίας, δηλαδή σε πιο μεγάλες ηλικίες στην Κυστική Ίνωση υπήρχε αύξηση των τρανσαμινασών.