Hermann Hesse, one of the most renowned and well-known Nobel laureates in German literature, is the first years of the 20th century, described in his novel, Beneath The Wheel (Unterm Rad, 1906). The film The White Ribbon. A German Children's Story. (Das Weiße Band. Eine deutsche Kindergeschichte, 2009) of Michael Haneke, one of the world-renowned screenwriters and directors of contemporary German cinema, covers the years of World War I 1913-1914.The main point of criticism in both works is the criticism of education and ideological education policies that dominated the period. In the two works of which one is a novel and the other is a film, we choose them as a thematic aspect, cover the period between 1900 and 1914. In other words, in the first quarter of the 20th century, the criticism of education in Germany and all over Europe is criticized. In this study, we will compare the two German works with each other on the basis of this ‘common subject’. We will limit the comparative analysis of the education problem in selected works to the first quarter of the 20th century based on the time periods described in the works. Within the scope of our study, we will present a critique of the ideological education concept that dominated this period Germany and at the same time laid the foundations of World War I.In the analysis of these two works, which we compare in the common theme axis, we will use the comparative literature method. In the study, we will use an eclectic method in which we will harmonize the methods of text analysis (werkimmanent) and non-text extern (werk extern) in a balanced way.Extended English summary is in the end of Full Text PDF (TURKISH) file. ÖzetAlman edebiyatının Nobel ödüllü ve dünya çapında tanınmış çok yönlü yazarlarından biri olan Hermann Hesse’nin Çarklar Arasında (Unterm Rad, 1906) adlı romanında anlatılan zaman dilimi 20. yüzyılın ilk yıllarıdır. Çağdaş Alman sinemasının ödüllü ve dünya çapından ün salmış senarist ve yönetmenlerinden biri olan Michael Haneke’nin Beyaz Bant. Bir Alman Çocuk Öyküsü. (Das Weisse Band. Eine deutsche Kindergeschichte, 2009) adlı sinema filmi ise I. Dünya Savaşı’nın patlak verdiği yılları 1913-1914 kapsar.Her iki eserde de temel eleştiri noktası, döneme egemen olan eğitim anlayışı ve ideolojik eğitim politikalarına yöneliktir. Çalışma konusu olarak seçtiğimiz biri roman, diğeri film türünde olan iki eser de tematik açıdan, 1900 ila 1914 yılları arasındaki dönemi kapsar. Yani eserlerde 20. yüzyılın ilk çeyreğinde Almanya’da ve tüm Avrupa genelinde egemen olan eğitim anlayışının eleştirisi yapılır. Biz de bu çalışmada, her iki Almanca eseri, saptadığımız bu ‘ortak konu’ ekseninde birbiriyle karşılaştıracağız. Seçtiğimiz eserlerdeki eğitim sorunsalının karşılaştırmalı analizini, eserlerde anlatılan zaman dilimlerini temel alarak yalnızca 20. yüzyılın ilk çeyreğine sınırlandıracağız. Çalışmamız kapsamında, bu dönem Almanya’sına egemen olan ve aynı zamanda I. Dünya Savaşı’nın temellerini atan ideolojik eğitim anlayışının eleştirisini sunacağız.Ortak tema ekseninde karşılaştıracağımız bu iki eserin analizinde temel olarak karşılaştırmalı edebiyat bilimi yöntemini kullanacağız. Çalışmada, ayrıca metiniçi (werkimmanent) ve metindışı (werkextern) metin inceleme yöntemlerini dengeli biçimde harmanlayacağımız eklektik bir yöntemden yararlanılacaktır.
O “małym Polaczku” Stefana Żeromskiego i „prawdziwej Polsce” Karola Irzykowskiego – prywatny wymiar polskości w obliczu Wielkiej Wojny
