Travelling away from the “artsy post-modern lefty-pinko university”. Noor's transcultural experience and the duties of the intellectualThe volume Qur'an and cricket consists of several travelogues produced by a Malay intellectual, Farish A. Noor, during his trips to the most problematic places of the world, marked by the contemporary “battles of God”. This book is interpreted in terms of a quest for transcultural condition understood as a dimension of experience transcending the multiplicity of cultural orders in dissent. Noor sketches his own definition of the intellectual, contrasted in this article with the visions given by Gramsci, Adorno and Said. The subject of the transcultural condition is defined as “itinerant scholar” transgressing the limitations of the academia by his nomadic immersion in the world. The attitude of the traveller is marked by openness and readiness to listen, even if he is confronted to irrational mumbling. Precisely the mumbling of anger and hate becomes the most difficult challenge to the intellectual unable to deal with it rationally. The only remaining answer is a sheer presence and love, emotional attachment to the world, as the scholar rejects the temptation of the ivory tower that would isolate him from the otherness. The modality of speech that opposes the hateful mumbling isn't based on clear, persuasive argumentation, but on ironic ambivalence conjugated with directness and the rejection of euphemism. Most importantly, the “itinerant scholar” is not a preacher. In opposition to the leftist tradition of defining the intellectual as a secular figure, the “itinerant scholar” remains deeply immersed in religion. The challenge of building up the transcultural dimension is connected to the necessity of finding a place for the authentic religious experience in times of “battles of God”.Z dala od “nowinkarskiego, postmodernistycznego, lewicująco-różowego uniwersytetu”. O doświadczeniach transkulturowych Farisha Noora i powinnościach intelektualistyKsiążka Qur'an and cricket stanowi zbiór notatek z podróży malajskiego intelektualisty Farisha A. Noora do najbardziej problematycznych miejsc świata, gdzie toczone są „bitwy o Boga”. W niniejszym artykule jest ona interpretowana jako zapis poszukiwania kondycji transkulturowej, polegającej nie na zajmowaniu pozycji pomiędzy stronami konfliktu lub też poza nim, ale na poszukiwaniu przestrzeni doświadczenia mieszczącej się ponad porządkami kulturowymi. Noor szkicuje własną koncepcję intelektualisty, która w artykule zostaje skontrastowana z zapatrywaniami Gramsciego, Adorno i Saida. Podmiotem kondycji transkulturowej ma być „wędrowny uczony”, przełamujący ograniczenia akademickich zapatrywań dzięki nomadycznemu doświadczaniu świata w podróży. Stanowi ona sposób wyjścia ku innemu z gotowością do wysłuchania, nawet jeśli jedynym, co się pojawia, jest bełkot. Właśnie bełkotliwość gniewu i nienawiści stanowi wszakże największe wyzwanie dla intelektualisty, który nie może jej sprostać racjonalną argumentacją, w jakiej jest biegły. Jedyną możliwą odpowiedzią jest więc obecność i miłość, emocjonalne przywiązanie do świata, odmowa porzucenia, opuszczenia, zdystansowania się wobec niego. Natomiast sposobem mówienia, jaki przeciwstawia się bełkotowi nie jest jasność i jednoznaczność dyskursu perswazyjnego, lecz przeciwnie, niejednoznaczność i ambiwalencja wypowiedzi ironicznej. „Wędrowny uczony” nie jest więc kaznodzieją, lecz ironistą. W przeciwieństwie do lewicowej tradycji definiowania sylwetki i powinności intelektualisty, „wędrowny uczony” zostaje scharakteryzowany, choć w bardzo dyskretny sposób, jako postać zakorzeniona w wymiarze religijnym. Wyzwanie zbudowania przestrzeni transkulturowej powiązane jest więc z potrzebą ocalenia i pomieszczenia w niej autentycznego doświadczenia religijnego w dobie „bitew o Boga”.
Educational space of visual art of Ukraine
