DEFORMITETI KOLENA KOD FUDBALERA - META ANALIZA

U fudbalu zglob kolena je jedan od najopterećenijih zglobova u toku same igre, posebno kod profesionalnih fudbalera gde su veći fizički zahtevi. Faktore kao što su rasa, težina, vitaminski doprinos, poremećaji metabolizma / hormona, okruženje i fudbalska praksa može da utiče na ugao kolena. Cilј rada bio je utvrditi uticaj bavlјenja fudbalom na promjene u kolenom zglobu. Za pretraživanje literature korišćene su sledeće elektronske baze: PubMed, MEDLINE, Google Scholar, EBSCO u periodu od 2006 do 2019 godine. Uzorak ispitanika obuhvatio je populaciju muškog pola koji su se bavili fudbalom, koji su bili različitog trenažnog statusa i uzrasnih kategorija. Studije su bile uklјučene isklјučivo ukoliko su prikazane razlike u uglu kolena – genu varuma ili genu valguma kod fudbalera. Većina istraživača je došlo do zaklјučka da postoji značajni razlike u zglobu kolena kod ispitanika koji su se bavili fudbalom i ispitanika koji se nisu bavili sportom. Autori smatraju da je najkritičniji period u kojem mogu nastati deformiteti jeste period adolescencije, dok se kasnije taj proces usporava. Osobe koje su se bavile nekim drugim sportom, kao i fudbaleri, imaju povećan rizik za nastanak deformiteta kolena. Iz pregledanih radova možemo zaklјučiti da intezivna fizička vežba i učestalo takmičenje može potstaći nastanak deformiteta.

FMS SKRINING KAO REVOLUCIONARNO – REHABILITACIONI MERNI INSTRUMENT U SPORTU I REKREACIJI

Međunarodni sportski programi utvrdili su procedure FMS skrininga kao suštinsku komponentu za identifikaciju učenika, sportista i rekreativaca koji su pod visokim rizikom da postanu povređeni. Cilj rada je da se utvrdi upotreba Functional Movement Screeninga (FMS), kao sistema koji se bavi analizom funkcionalnih obrazaca pokreta i njihovih komponenti i utvrđuje efikasnost lokomotornog sistema, kroz procenu mobilnosti, motorne kontrole i stabilnosti. Istraživanje je obuhvatilo trinaest originalnih naučnih radova. Svi radovi su zadovoljili problematiku i mogli su da daju odgovor na postavljeni cilj. Kao metod uzeta je selekcija radova od 2010. do 2015. godine.

PLANNING AND PROGRAMMING OF TRAINING IN THE COMPETITIVE PERIOD IN WOMEN'S FOOTBALL

Training planning and programming make up a very complex process, especially planning and programming during the competition period. The women’s soccer competition lasts a total of five to six months and is divided into two subseasons. The competition period is a mesocycle period that is made up of multiple microcycles. During this period, intensive training work is carried out for the football players to reach the highest level of their abilities. Coaches need to know how to manage their sports form for football players to be most ready for the most important phase of the competition. In order to maintain it, it is necessary to conduct training of specific and situational fitness exercises that connect the functional, motor, and technical-tactical goals. The intensity of such training should be very high (80-100%). The share of fitness training in the competition period should be around 30%, and studies have shown that 1-2 stimuli per week are required to maintain fitness abilities, provided the intensity is high. The seven-day microcycle consists of 5 individual training sessions, matches, and rest days. The footballers play 20-25 games of different difficulty and importance during the season. The schedule of these matches determines the dynamics of the load, which means that if the match is important in the microcycle, the lower energy component of the load is applied and vice versa. Coaches and professional staff should be continuously educated in the form of planning and programming sports training, to acquire new knowledge about sports form management in all periods, phases, and conditions during the season, with special emphasis on the competition period.

INTERVALNI TRENINZI VISOKOG INTENZITETA ŠKOLSKE DECE

Visokointenzivni intervalni trening se koristi za poboljšanje maksimalnog unosa kiseonika i aerobno funkcionalnog kapaciteta školske dece. Do sada je otkriveno da visokointenzivni intervalni trening (HIIT) efikasno utiče na poboljšanje anaerobnih sposobnosti. Cilj istraživanja bio je da se na osnovu sistematskog pregleda velikog broja studija koji su se bavili uticajem intervalnim treninzima visokog inteziteta utvrditi efikasnost I uticaj HIIT treninga na poboljšanje VO2 kod školske dece. Pretrage su vršene u sledećim elektronskim bazama: Google Scholar, PubMed, Web of Science i Research Gate, koristeći sve dostupne radove do 30. aprila 2020.godine. Korišćene su sledeće ključne reči: „high-intensity interval“, „training“, „hiit“, „training“. Pretraga se pretežno odnosila na engleski jezik i originalne naučne radove iz dostupnih časopisa. U prvoj fazi pretrage, proverena je relevantnost naslova i apstrakata identifikovanih radova. U drugoj fazi pretrage, kompletni radovi su preuzeti i razmatrani za inkluziju. Reference iz svih sakupljenih radova su pregledane da bi se dobilo više istraživanja koja su proučavala ovu oblast. Ukupno je 10 studija zadovoljilo kriterijume za uključivanje i bile su uključene u sistematski pregled. Intervalnim treninzima visokog inteziteta dovodi do poboljšanja VO2, VO2max, O2 i drugih fiziloških parametara kod školske dece primenom različitih intervalnih treninga visokog inteziteta. Programi od šest, deset i dvanaest nedelja, dovode do poboljšanja fizioloških parametara školske dece, dok se sedmonedeljni program visokointervalnih treninga pokazao kao najbolji program u odnosu na trajanje i intezitet programa. Na osnovu analize i diskusije radova koji su uzeti u sistematsko istraživanje može se zaključiti da prema dužini trajanja programa, minimalni period gde može doći do poboljšanja VO2 i VO2max i drugih fizioloških sposobnosti je šest nedelja, a da uobičajno nedeljno opterećenje bude dva do tri treninga nedeljno.

INTERNA I EKSTERNA VALIDNOST MERENJA OBIMA KRETANJA VRHUNSKIH FUDBALERA TOKOM UTAKMICE MERENA PRIMENOM SOFTVERSKOG SISTEMA TRACKING MOTION BIOIR

Cilj ove studije je određivanje interne i eksterne validnosti merenja obima kretanja vrhunskih igrača tokom utakmice merenog korišćenjem Software System Tracking Motion BIOIRC. Istraživanje je realizovano na uzorku od 63 igrača, koji su snimani tokom 11 zvaničnih utakmica iz sledećih klubova ili reprezentacija: FK Crvena Zvezda, Beograd; FK Radnički 1923, Kragujevac; FK Partizan, Beograd; FC Bordoaux, Bordoaux; seniorske reprezentacije Srbije i Nacionalnog tima Belgije. U varijablama su date procene varijabilnosti kretanja vrhunskih igrača tokom utakmice praćene softverskim sistemom Tracking motion (BioIRC, Kragujevac, Serbia). Parametri strukture kretanja su analizirani deskriptivnom statističkom metodom, a reliabilnost praćenih varijabli je ispitivana primenom linearne regresione analize. Na osnovu dobijenih rezultata kretanja igrača tokom analiziranih utakmica, može se zaključiti da je interna i eksterna validnost obima kretanja igrača tokom prvog i drugog poluvremena utakmice, kako na nivou celog tima, tako i po linijama tima veoma visoka.

ANALIZA STANJA UHRANJENOSTI UČENIKA OSNOVNE ŠKOLE U CRNOJ GORI

Analiza stanja uhranjenosti veoma je bitan segment prilikom praćenja rasta i razvoja djece školskog uzrasta. Cilj ovog istraživanja bio je definisati stanje uhranjenosti na osnovu dobijenih rezultata prethodnih istraživanja sa uzorcima izvučenim iz populacije učenika osnovne škole u Crnoj Gori. Analizom je obuhvaćeno 11 istraživanja sa ukupno 8619 ispitanika oba pola, koja su se uglavnom bavila procjenom stanja uhranjenosti ispitanika uzrasta od 6 do 15 godina. Na osnovu analize rezultata istraživanja utvrđeno je da su preuhranjeost i gojaznost u značajnoj mjeri prisutni kod djece osnovno-školskog uzrsta oba pola u Crnoj Gori. Uzimajući u obzir preuhranjenost i gojaznost zajedno, procenti se kreću u rasponu od 20-40% što je tipično za mediteranske zemlje Evrope među kojima je i Crna Gora. Takođe, utvrđeno je da primjena različitih standarda procjene uhranjenosti daje različite rezultate koji nekad veoma značajno odstupaju na istom uzorku ispitanika.

PLANIRANJE I PROGRAMIRANJE TRENINGA U NATJECATELJSKOM PERIODU U ŽENSKOM NOGOMETU

Planiranje i programiranje treninga čine vrlo složen proces, a posebno planiranje i programiranje tijekom natjecateljskog perioda. Natjecanje u ženskom nogometu traje sveukupno pet do šest mjeseci i podjeljeno je u dvije podsezone. Natjecateljski period je period mezociklusa koji je sačinjen od više mikrociklusa. U tom periodu ostvaruje se intenzivan trenažni rad kako bi nogometašice došle do najveće razine svojih sposobnosti. Treneri trebaju znati upravljati sportskom formom s ciljem da nogometašice najspremnije dočekaju najvažniju fazu natjecanja. Da bi se ista održala potrebno je provoditi treninge specifičnih i situacijskih kondicijskih vježbi koje povezuju funkcionalne, motoričke i tehničkotaktičke ciljeve. Intenzitet ovakvih treninga bi trebao biti vrlo visok (80-100%). Udio kondicijskog treninga u natjecateljskom periodu trebao bi iznositi oko 30%, a studije su pokazale da su za održavanje kondicijskih sposobnosti potrebna 1-2 podražaja tjedno, pod uvjetom da je intenzitet visok. Sedmodnevni mikrociklus se sastoji od 5 pojedinačnih treninga, utakmice i dana za odmor. Nogometašice tijekom sezone odigravaju 20-25 utakmica različite težine i važnosti. Raspored tih utakmica određuje dinamiku opterećenja, što znači ako je u mikrociklusu važna utakmica, primjenjuje se niža energetska komponenta opterećenja te obrnuto. Treneri i stručno osoblje bi se trebali kontinuirano educirati u vidu planiranja i programiranja sportskog treninga, kako bi stekli nova znanja o upravljanju sportskom formom u svim periodima, fazama i uvjetima tijekom sezone, a s posebnim naglaskom na natjecateljskom period.

INTERNAL AND EXTERNAL VALIDITY OF THE MOVEMENT RANGE MEASUREMENT OF TOP SOCCER PLAYERS DURING THE MATCH MEASURED USING THE SOFTWARE SYSTEM TRACKING MOTION BIOIRC

The aim of this study is to determine the internal and external validity of measuring the range of motion of top players during a match measured using Software System Tracking Motion BIOIRC. The research was conducted on a sample of 63 players, who were recorded during 11 official matches from the following clubs or national teams: Red Star F.C. Belgrade; Radnicki 1923 F. C. Kragujevac; Partizan F. C. Belgrade; Bordoaux F. C. Bordoaux; senior national teams of Serbia and the National Team of Belgium. The variables provide estimates of the variability of the movement of top players during the game, followed by the software system Tracking motion (BioIRC, Kragujevac, Serbia). The parameters of the movement structure were analyzed by a descriptive statistical method, and the reliability of the monitored variables was examined using linear regression analysis. Based on the obtained results of player movement during the analyzed matches, it can be concluded that the internal and external validity of the range of player movement during the first and second half of the match is very high, both at the level of the whole team and the team lines.

ANALYSIS OF NUTRITIONAL STATUS OF PRIMARY SCHOOL CHILDREN IN MONTENEGRO

Nutritional analysis is a very important segment in monitoring the growth and development of school-age children. The aim of this study was to define the nutritional status based on the results of previous studies with samples taken from the population of primary school students in Montenegro. The analysis included 11 studies with a total of 8619 respondents of both sexes, which mainly dealt with the assessment of the nutritional status of respondents aged 6 to 15 years. Based on the analysis of the research results, it was determined that malnutrition and obesity are significantly present in children of primary school age of both sexes in Montenegro. Taking into account malnutrition and obesity together, the percentages range from 20-40%, which is typical for the Mediterranean countries of Europe, including Montenegro. Also, it was found that the application of different nutrition assessment standards gives different results that sometimes differ significantly on the same sample of respondents.

FMS SCREENING AS A REVOLUTIONARY - REHABILITATIVE MEASURING INSTRUMENT IN SPORTS AND RECREATION

International sports programs have established FMS screening procedures as an essential component for identifying students, recreational and professional athletes who are at a high risk of injury. The aim of this paper is to establish the use of the Functional Movement Screening (FMS), as a system which deals with the analysis of the functional patterns of movement and their components and determines the efficiency of the locomotor system through the evaluation of one’s mobility, motor control and stability. This research included thirteen original research papers. Each paper handled the issue and was able to meet the requirements of the set goal. A selection of works from 2010 to 2015 was taken as the method for this paper.