scholarly journals Evaluación de métodos para medir la actividad inhibitoria de extractos vegetales nativos del departamento de sucre sobre bacterias y levadura patógenas

2011 ◽  
Vol 3 (1) ◽  
pp. 90
Author(s):  
ALEXANDER PEREZ C ◽  
JOHANNA ROJAS S ◽  
JOHANA RODRIGUEZ ◽  
ARTURO DONCEL M ◽  
IRMA ARRIETA A ◽  
...  

El objetivo del presente trabajo fue evaluar la eficiencia de dos métodos para medir actividad inhibitoria de extractos vegetales etanólicos nativos del Departamento de Sucre sobre bacterias y levadura patógenas de humanos y plantas. Los muestreos se realizaron en los municipios de Morroa y Sincelejo. Las hojas de las plantas Melia Azederach, Sapium sp, Jatropha gossypilia, Psidium guajava, Origanum vulgare Melissa officinalis, Eucalyptus sp y Cymbopogon citratus fueron procesadas utilizando los métodos de percolación y de soxhlet para la extracción de los extractos. Se evaluaron los métodos de orificio sobre agar (método 1) y el método de disco sensitivos (método 2) para medir el efecto inhibitorio sobre Pseudomonas aeruginosa, Klebsiella oxytoca, Enterococcus faecalis, Escherichia coli, Bulkolderia glumaea y Zygosaccharomyces microellipsoides. Los resultados obtenidos demuestran que el método 2 permite una mayor eficacia e interpretación de los resultados con relación al método 1 donde se observó difusión de los extractos en el orificio, lo cual crea interferencia en la medición. Este es el primer trabajo en el departamento de Sucre donde se evalúan dos métodos para determinar actividad inhibitoria de un grupo amplio de plantas nativas sobre bacterias y levadura patógenas.

2018 ◽  
Vol 2 (2) ◽  
pp. 31-39
Author(s):  
Ruth Vélez ◽  
Haydelba D' Armas R. PhD. ◽  
Carmita Jaramillo-Jaramillo ◽  
Elington Vélez

Los ejemplares de las especies vegetales Cymbopogon citratus (hierba luisa) y Melissa officinalis (toronjil), se recolectaron al azar en la localidad de Machala, Ecuador. Las hojas fueron lavadas, secadas, molidas y extraídas por maceración con metanol; los filtrados concentrados por evaporación a presión reducida. A cada extracto, se le realizaron pruebas fitoquímicas y ensayos biológicos como: actividad antimicrobiana (antibiograma: difusión en agar) y letalidad con Artemia salina. Los extractos de C. citratus y M. officinalis revelaron la presencia de esteroles insaturados, triterpenos pentacíclicos, fenilpropanoides y catequinas. Mientras que en el de M. officinalis se detectaron, además, cumarinas y metilencetonas. Los extractos de ambas especies (soluciones de 20 y 40 mg/L) mostraron actividad antibacteriana contra las cepas Escherichia coli, Pseudomonas aeruginosa y Staphylococcus aureus, a excepción de los extractos metanólicos de M. officinalis (20 mg/L) y C. citratus (40 mg/L) que no exhibieron actividad frente a E. coli. La especie C. citratus mostró el mayor efecto antibacteriano contra las bacterias P. aeruginosa y S. aureus (halos de inhibición > 15mm). Se observó una actividad antifúngica alta del extracto de C. citratus, y una actividad moderada del extracto de M. officinalis, contra la cepa del hongo Candida albicans. C. citratus y M. officinalis mostraron una actividad letal significativa (CL50 <1000 μg/ml) frente a nauplios de A. salina a las 24 h de exposición: 358,03 y 72,25 μg/ml respectivamente. La especie M. officinalis presentó la mayor letalidad, considerado altamente tóxico según CYTED. A partir de los resultados obtenidos, se puede inferir que las plantas C. citratus y M. officinalis cultivadas en Ecuador son una fuente promisoria de metabolitos secundarios bioactivos con actividad farmacológica (antimicrobianos y citotóxicos).


2017 ◽  
Vol 1 (2) ◽  
pp. 48-60
Author(s):  
A.G. Salmanov ◽  
A.V. Rudenko

Мета роботи — вивчити резистентність до антибіотиків бактеріальних збудників інфекцій сечових шляхів (ІСШ), виділених у пацієнтів урологічного стаціонару в м. Києві. Матеріали і методи. Досліджено 1612 штамів бактерій, виділених із сечі хворих з ІСШ (цистит, уретрит, пієлонефрит), госпіталізованих в урологічне відділення ДУ «Інститут урології НАМН України» у м. Києві протягом 2016 р. Серед пацієнтів переважали жінки — 1201 (74,5 %). Вік хворих становив від 17 до 74 років. Для збору даних використано медичну документацію лікарні. Мікробіологічні дослідження виконано у лабораторії мікробіології ДУ «Інститут урології НАМН України». Аналізували результати культурального дослідження зразків сечі, зібраних за наявності клінічних ознак ІСШ. Дослідження клінічного матеріалу та інтерпретацію отриманих результатів проводили загальноприйнятими методами. Вивчено чутливість уропатогенів до 31 антибіотика дискодифузійним методом відповідно до рекомендацій Інституту клінічних та лабораторних стандартів США (Clinical and Laboratory Standards Institute (CLSI)). Результати та обговорення. Аналіз мікробного спектра сечі виявив домінування серед уропатогенів штамів Escherichia coli (32,0 %), Enterococcus faecalis (19,5 %), Klebsiella pneumoniae (10,9 %), Staphylococcus epidermidis (8,9 %), S. haemolyticus (6,5 %) та Pseudomonas aeruginosa (6,4 %). Частка Enterococcus faecium, Enterobacter aerogenes і Streptococcus viridans становила відповідно 2,5, 2,2 і 1,6 %, Enterobacter cloacae, Klebsiella oxytoca, Acinetobacter baumannii, Proteus vulgaris та Providencia rettgeri — менше 1,0 %. У більшості випадків (69,7 %) мікроорганізми виділено у монокультурі, у решті випадків — у мікробних асоціа- ціях. Високу резистентність до тестованих антибіотиків виявили штами E. aerogenes (45,1 %), E. cloacae (45,7 %), E. faecium (40,9 %), E. faecalis (40,7 %), E. coli (39,9 %), P. aeruginosa (34,0 %), K. pneumoniae (28,6 %). Найбільш активними до уропатогенів були іміпенем (E. coli — 87,6 %, P. aeruginosa — 75,7 %, E. cloacae — 67,3 %, E. aerogenes — 72,6 %, K. pneumoniae — 93,2 %), меропенем (E. coli — 89,1 %, P. aeruginosa — 76,7 %, K. pneumoniae — 82,6 %), лефлоцин (E. coli — 74,5 %, ентерококи — 78,7 %, P. aeruginosa — 76,7 %, E. cloacae — 73,9 %, E. aerogenes — 80,4 %, K. pneumoniae — 83,5 %), амоксицилін/клавуланат (ентерококи — 84,6 %), фурагін (ентерококи — 82,6 %), цефоперазон (K. pneumoniae — 89,2 %, P. aeruginosa — 73,8 %), цефтріаксон (K. pneumoniae — 80,1 %). Висновки. Антибіотикорезистентність збудників ІСШ — важлива терапевтична проблема. Найбільшою активністю до уропатогенів характеризуються іміпенем, меропенем, лефлоцин, амоксицилін/ клавуланат, фурагін, цефоперазон, цефтріаксон, які можна розглядати як препарат вибору для призначення стартової терапії ІСШ. Необхідно здійснювати постійний моніторинг за резистентністю до дії антибіотиків. Політику використання антибіотиків у кожному стаціонарі слід визначати залежно від локальних даних щодо резистентності до протимікробних препаратів.


2015 ◽  
Vol 17 (4 suppl 3) ◽  
pp. 1142-1149 ◽  
Author(s):  
J.A.L MIRANDA ◽  
J.A. ROCHA ◽  
K.M. ARAÚJO ◽  
P.V. QUELEMES ◽  
S.J. MAYO ◽  
...  

RESUMO O uso de plantas medicinais no tratamento de doenças é uma estratégia antiga utilizada por praticamente todas as populações do mundo, e, embora novos antibióticos tenham sido desenvolvidos para o controle de micro-organismos infecciosos, às vezes são ineficazes. Diversos extratos de plantas medicinais têm efeitos antimicrobianos, principalmente quando associados à antibióticos de uso clínico, representando alternativa terapêutica para doenças infecciosas. Montrichardia linifera, conhecida popularmente como aninga, é espécie macrófita, aquática emergente de hábito herbáceo, pertencente a família Araceae e ocorre em áreas alagáveis. A utilidade farmacológica desta espécie é diversificada tendo sido relatada como cicatrizante, antirreumático, antidiurético e expectorante. Devido à relevância no campo etnofarmacológico, ampla utilização na medicina popular e escassez de trabalhos relacionados à atividade antibacteriana desta espécie, objetivou-se com este trabalho avaliar a atividade antibacteriana de extratos alcoólicos de folhas de Montrichardia linifera, coletadas na margem do rio Igaraçu, Parnaíba-PI. O extrato foi testado em oito cepas de bactérias: Staphylococcus aureus, Staphylococcus epidermidis, Enterococcus faecalis, Escherichia coli, Klebsiella pneumoniae e Pseudomonas aeruginosa. Foram utilizadas as técnicas de verificação da formação de halos de inibição e determinação das concentrações inibitórias e bactericidas mínimas. Os testes antibacterianos evidenciaram como principais resultados que o extrato metanólico seco (EMS), extrato metanólico fresco (EMF), e o extrato etanólico seco (EES), apresentaram ação antibacteriana, enquanto o extrato etanólico fresco (EEF) não apresentou atividade para as bactérias testadas. O EMS foi o mais eficiente, inibindo o crescimento bacteriano na concentração de 200 μg/mL para E. faecalis, 400 μg/mL para S. aureus, 400 μg/mL para S. epidermidis e 2.000 μg/mL para P. aeruginosa. O EMF obteve CIM de 2.000 μg/mL para E. faecalis e EES obteve CIM de 250 μg/mL para E. faecalis. Os resultados demonstraram que M. linifera constitui fonte eficiente de compostos bioativos antibacterianos. Os estudos sobre as propriedades farmacológicas de plantas da família Araceae são escassos, e os resultados deste trabalho são pioneiros em relação a atividade antibacteriana desta espécie.


2016 ◽  
Vol 11 (31) ◽  
pp. 113-122
Author(s):  
Carla Franco Porto Belmont Souza ◽  
Luiz Eduardo Souza da Silva Irineu ◽  
Renan Silva De Souza ◽  
Renato da Silva Teixeira ◽  
Ivina Sanches Pereira ◽  
...  

A resistência microbiana tem se mostrado um problema de proporções mundiais, causando estado de morbidade e mortalidade em diversos pacientes. Em vista disso, tem crescido a busca por métodos alternativos naturais de profilaxia. A investigação clínica sugere que o Extrato de Cranberry está entre as melhores propostas de prevenção natural. O Cranberry (Vaccinium macrocarpon) é um fruto que tem crescido comercialmente pelo sabor e propriedades benéficas à saúde. Dentre as formas comercializadas estão: o suco, o chá e as cápsulas contendo o extrato seco. A ação desta planta está relacionada ao tratamento de doenças do trato urinário, por possuir substâncias que inibem a adesão bacteriana ao epitélio do trato urinário, dificultando sua proliferação e reprodução. Dentre todas as infecções relacionadas à assistência a saúde, a Infecção do Trato Urinário é a mais frequentemente associada a procedimentos invasivos. Se não for tratada, pode resultar em complicações como pielonefrite aguda, bacteremia e pionefrose. Portanto, cranberry pode ser uma nova alternativa para o combate das infecções uroepiteliais, por ser um produto natural de preço acessível, e com formas de comercialização diversificada, ao contrário dos antimicrobianos convencionais, que por sua vez são caros e podem acabar causando resistência nos micro-organismos. Este trabalho teve como objetivo avaliar in vitro a atividade antimicrobiana do extrato de Cranberry, adquirido em farmácia de manipulação, sobre 8 micro-organismos isolados de infecções urinárias. As cepas utilizadas, adquiridas da coleção da FIOCRUZ, foram: Escherichia coli, Pseudomonas aeruginosa, Klebsiella pneumoniae, Proteus mirabilis, Serratia marscecens, Staphylococcus aureus, Enterococcus faecalis e Enterococcus faecium. No estudo, foram utilizados o caldo Mueller Hinton (MH), Extrato de Cranberry e as bactérias patogênicas. O ensaio foi realizado em triplicata, com o uso de um controle de crescimento dos micro-organismos e o experimento para avaliação do crescimento bacteriano na presença do extrato. A turbidez foi medida com o auxílio de um espectrofotômetro, no comprimento de onda de 600 nm, antes e após 24 horas de incubação à 37 ºC. O procedimento forneceu a Densidade Ótica, do qual possibilitou a identificação da inibição microbiana. Para análise estatística foi utilizado o Teste t de Student. O Extrato de Cranberry apresentou atividade antimicrobiana sobre as bactérias Staphylococcus aureus, Klebsiella pneumoniae, Escherichia coli, Serratia marscecens e Enterococcus faecalis (p < 0,05), confirmando seu efeito benéfico em infecções urinárias. No entanto, não teve efeito inibitório significativo sobre Pseudomonas aeruginosa, Proteus mirabilis e Enterococcus faecium (p > 0,05).


2021 ◽  
Vol 5 (1) ◽  
pp. 1-9
Author(s):  
Antonio Carlos Pereira de Menezes Filho ◽  
Matheus Vinícius Abadia Ventura ◽  
Carlos Frederico de Souza Castro

Tibouchina granulosa is a species that blooms annually in several regions of Brazil. This species is still little explored in terms of phytocompounds in all organs of this plant, especially the floral organ. Flowers of T. granulosa were collected in the municipality of Rio Verde, Goiás, Brazil, in 2021. The hydroethanolic floral extract was prepared by maceration and qualitative phytochemical (colorimetric reactions and salt formation) and antibacterial analyzes performed and the results expressed in millimeters of inhibition at different concentrations in mg mL-1. Several phytochemical classes were observed with positive results, especially for alkaloids, phenolics, oxylates, saponins, carbohydrates and tannins. As for the bacterial assay, potential antibacterial activity was observed for all bacterial strains tested, except for Salmonella serovar Thyphymurium and serovar Enteritidis. Expressive inhibitions were observed for Enterococcus faecalis > Pseudomonas aeruginosa > Staphylococcus aureus and Escherichia coli at the highest concentrations between 100-50 mg mL-1. The floral extract of Tibouchina granulosa showed phytotherapeutic potential with the presence of several phytochemical groups and expressive antibacterial activity.


2020 ◽  
Vol 25 (1) ◽  
pp. 22-28
Author(s):  
Liliana Margarita Araujo Baptista ◽  
Katerine Vimos-Sisa ◽  
Rosa Cruz-Tenempaguay ◽  
Félix Falconí-Ontaneda ◽  
Luis Rojas-Fermín ◽  
...  

Ecuador es uno de los países más ricos en biodiversidad y endemismo del mundo, y cerca de 3200 especies de plantas tienen usos medicinales. El objetivo de esta investigación fue evaluar la composición química y el efecto antimicrobiano del aceite esencial de Lasiocephalus ovatus Schltdl. (Asteraceae) colectada en la provincia de Chimborazo, Ecuador. Las partes aéreas de L. ovatus fueron sometidas a hidrodestilación para obtener el aceite esencial, el cual fue analizado mediante cromatografía de gases acoplada a espectrometría de masas. La actividad fue evaluada frente a cinco bacterias y una levadura usando la técnica de microdilución en caldo en microplacas de 96 pozos. El rendimiento del aceite fue de 0,05 % y 27 compuestos fueron identificados, representando 95,45 % de la composición total con un elevado contenido de monoterpenos oxigenados (52,17 %). Los compuestos mayoritarios fueron alcanfor (40,48 %) y 1,2,5,5-tetrametil-1,3-ciclopentadieno (11,90 %), seguido por p-menta-1,5-dien-8-ol (5,23 %) y 1,6-dimetilhepta-1,3,5-trieno (4,69 %). Las bacterias más sensibles a la acción del aceite fueron Staphylococcus aureus ATCC 25923 y Escherichia coli ATCC 25922 con concentraciones mínimas inhibitorias de 200-400 μg/mL y bactericidas de 800 μg/mL. La inhibición antimicrobiana frente a las bacterias Enterococcus faecalis ATCC 29212, Pseudomonas aeruginosa ATCC 27853, Klebsiella pneumoniae ATCC 700603 y la levadura Candida albicans ATCC 10231 fue baja, con un rango de concentración mínima inhibitoria de 800 a 6400 μg/mL. Este reporte representa un primer análisis de la actividad antimicrobiana del aceite de L. ovatus, por lo tanto, una contribución importante al estudio del género Lasiocephalus.


2016 ◽  
Vol 33 (3) ◽  
pp. 140-145
Author(s):  
Mst Laila Akter Banu ◽  
AKM Bashar ◽  
Md Mujibur Rahman Howlader ◽  
Md Shamsul Alam ◽  
Md Ashraf Hussain

Microorganisms, usually from the dental caries, are the main sources of diseases in dental pulp (root canals) and periapical region. Facultative bacteria and fungi have been identified in therapy resistant persistent endodontic infection. The objectives of this study was to evaluate the antimicrobial efficacy of Mineral Tri Oxide Aggregate (MTA) against therapy resistant endodontic microorganisms. The efficacy of MTA was also compared with that of calcium hydroxide. Six standard bacterial stains were used: Staphylococcus aureus, Pseudomonas aeruginosa, Escherichia coli, bacillus subtilis, Candida albicans and Enterococcus faecalis. The agar diffusion method on Muller- Hilton media was employed. The plates containing media were inoculated with the specified bacterial suspensions. Two standard holes were prepared on each microorganism inoculated plate with a copper puncher and one hole was completely filled with MTA & the other with Ca (OH)2 . The plates were then kept at environmental temperature for one hour to ensure prediffusion and then incubated at 370C for 24 hours. After 24 hours, the diameters of inhibition zones were measured. Tests were replicated for thirty times for each sample and mean values were taken. Zone of inhibition as measured for MTA and Ca (OH)2 were statistically analyzed with Student’s t-Test and Post Hoc Games Howell Test and were presented as mean ± SD to compare of efficacy of MTA and calcium hydroxide on different microorganisms. Both MTA and Ca(OH)2 were found to produce zone of inhibition against Staphylococcus aureus (ATCC 25923), Pseudomonas aeruginosa (ATCC 27853), , Bacillus subtilis (BTCC 17 ), and Candida albicans (BTCC 493). MTA showed highest activity against S. aureus and lowest activity against P. aeruginosa which was similar to the activity range of Ca (OH)2 against the mentioned organisms. But both of them failed to produce any activity against E. coli and. E. faecalis. MTA was found to produce a lower efficacy than Ca (OH)2 while comparing the zone of inhibition between them and statistically it was significant. Mineral Tri Oxide Aggregate (MTA) showed antimicrobial efficacy against some therapy resistant microorganisms but it did not show antimicrobial efficacy against Escherichia coli and Enterococcus faecalis. MTA was found to produce a lower antimicrobial efficacy than Ca (OH)2.J Bangladesh Coll Phys Surg 2015; 33(3): 140-145


Author(s):  
Bruno Antunes Contrucci ◽  
Rosimeire Silva ◽  
Roberto Andreani Junior ◽  
Dora Inés Kozusny-Andreani

Os óleos essenciais são produtos do metabolismo secundário de plantas e são conhecidos por possuir diferentes propriedades biológicas, incluindo atividades antimicrobianas, podendo agir como antibacteriano, antifúngico e antiviral. Objetivou-se nesta pesquisa avaliar a atividade antibacteriana de óleos essenciais sobre cepas de Escherichia coli e Pseudomonas aeruginosa isoladas de alimentos. Foram utilizados os óleos de Eucalyptus globolus (eucalipto comum), Prunus amygdalus (amêndoa), Cymbopongon nardus (citronela), Rosmarinus officinalis (alecrim), Cinnamomum zeylanicum (caneleira), Cymbopogon citratus (capim limão), Citrus limon (limão), Caryophyllus aromaticus (cravo). Foram utilizadas dez linhagens de E. coli e dez de P. aeuriginosa. Para determinação da Concentração Inibitória Mínima (CIM) dos óleos essenciais foi utilizado o método de microdiluição em placas de 96 poços. As concentrações bactericidas mínimas (CBM) foram determinadas a partir dos resultados da CIM. Designou-se como CBM a concentração mínima em que não ocorreu crescimento bacteriano. Verificou-se  que todos os óleos essenciais apresentaram atividade antibacteriana, no entanto os óleos de E. gobulus e R. officinalis foram mais ativos frente a E. coli (CBM=3,13%), e menos eficazes frente a P. aeruginosa (CBM=25%), enquanto que o de C. nardus apresentou atividade biológica frente a P. aeruginosa na concentração de 6,25%. A atividade antimicrobiana dos óleos essenciais testados aponta a possibilidade de desenvolver agentes antimicrobianos eficientes e de baixo custo no controle de E. coli e P. aeruginosa.  Palavras-chave: Escherichia coli.  Pseudomonas aeruginosa. Plantas Medicinais. Controle.AbstractEssential oils are secondary plant metabolism produtcts and are known to have different biological properties, including antimicrobial activities,which may act as antibacterial, antifungal and antiviral. The objective of this research was to evaluate the essential oils antibacterial activityon strains of Escherichia coli and Pseudomonas aeruginosa isolated from food. Essential oils Eucalyptus globolus, Prunus amygdalus, Cymbopongon nardus, Rosmarinus officinalis, Cinnamomum zeylanicum, Cymbopogon citratus, Citrus limon, Caryophyllus aromaticus wereused. Ten strains of E. coli and ten of P. aeuriginosa were used. To determine the Minimum Inhibitory Concentration (MIC) of the essentialoils, the 96-well plate microdilution method was used. Minimum bactericidal concentrations (MBC) were determined from MIC results. CBM was the minimum concentration at which no bacterial growth occurred. It was verified that all the essential oils presented antibacterial activity, however the oils of Eucaliptus gobulus and Rosmarinus officinalis were more active against E. coli (MBC = 3.13%), and less effective against P. aeruginosa (CBM = 25 %), while that of Cymbopongon nardus showed biological activity against P. aeruginosa at 6.25% concentration. The antimicrobial activity of the tested essential oils indicates the possibility of developing efficient and low cost antimicrobial agents in the control of E. coli and P. aeruginosa.Keywords: Escherichia coli. Pseudomonas aeruginosa. Medicinal Plants. Control.


2021 ◽  
Author(s):  
Ranielly Ferreira de Sousa ◽  
Josefa Rafaeli Ferreira De Sousa Rangel

Introdução: Moringa oleífera Lamarck, pertencente à família Moringaceae, é uma planta arbórea nativa do norte da Índia, sendo considerada uma das árvores mais úteis para os seres humanos, visto que uma variedade de aplicações nutricionais e medicinais tem sido atribuída às suas raízes, cascas, folhas, flores, frutos e sementes, dentre estás, destacam-se a sua atividade antimicrobiana. Objetivo: Desta forma, a presente pesquisa teve por objetivo avaliar o perfil antimicrobiano do extrato etanoico o de flores de Moringa oleífera L. na inibição de bactérias gram-positivas e gram-negativas. Material e métodos: Foram coletadas flores de quatro indivíduos distintos, higienizadas e submetidas a secagem em estufa (50°C), logo após ocorreu a elaboração do extrato etanoico na proporção de 100 g de flores secas e trituradas para 600 ml de etanol. Posteriormente, foram preparados quatro suspensão bacterianas com Staphylococcus aureus; Pseudomonas aeruginosa; Enterococcus faecalis e Escherichia coli., as quais, foram inoculadas em placas de Petri contendo meio de cultura ágar Mueller-Hinton. Logo após ocorreu a método de difusão em disco, com o extrato diluído na proporção de 50 mg para 1 ml de etanol. Os discos de papel com extrato foram distribuídos nos inóculos bacterianos, junto com o discos com etanol (controle negativo) e disco antibacterianos (controle positivo), a pesquisa ocorreu com triplicatas. Resultado: Como resultado, constatou que não houve a ocorrência do halo de inibição no controle negativo e no extrato, somente ao redor do disco antibacteriano (controle positivo). Conclusão: Desta forma, conclui que o extrato etanoico de flores de moringa oleífera L., preparados nestas proporções não teve ação antimicrobiana para tais bactérias.


2021 ◽  
Vol 10 (3) ◽  
pp. e43910313516
Author(s):  
Lucas Harassim ◽  
Olibio Lopes Fiebig da Silva ◽  
Luiz Felipe Soares Pinheiro ◽  
Elber José Assaiante dos Santos ◽  
Cláudio Daniel Cerdeira ◽  
...  

A Infecção no Trato Urinário (ITU) acometendo pacientes em Unidades de Terapia Intensiva (UTIs) é uma realidade preocupante, agravada pelo uso irracional de antimicrobianos e a alarmante multirresistência em microrganismos. Nós avaliamos o nível de assertividade quanto ao uso de antimicrobianos durante à antibioticoterapia empírica (ATE), em pacientes diagnosticados com ITU, comparando tal tratamento farmacológico empírico e o realizado após o antibiograma (antibioticoterapia direcionada), além disto, estimamos a prevalência dos agentes etiológicos e analisamos os fatores de risco associados. Este é um estudo observacional e transversal, realizado em 2015, no qual foram avaliados pacientes de ambos os sexos e todas as idades apresentando ITU e submetidos à antibioticoterapia, internados em uma UTI de um hospital no sul de Minas Gerais, Brasil. Dos 49 pacientes avaliados (28 mulheres [M] e 21 homens [H]), a média de idade foi 55±19 anos (IC(95) 49-61) e a faixa etária ≥70 anos foi a predominante. Quatorze diferentes microrganismos foram causadores de ITUs, sendo que 28,3% (IC(95%) 16,2-40,4) dos isolados clínicos tiveram Escherichia coli como o agente etiológico (33,3% H e 28,6% M); 18,9% (IC(95%) 8,3-29,4) Acinetobacter baumannii (33,3% H e 10,7% M); 15,1% (IC(95%) 5,5-24,7) Klebsiella pneumoniae (19% H e 14,3% M); 11,3% Pseudomonas aeruginosa (9,5% H e 14,3% M); 5,7% Enterobacter aerogenes (14,3% H); 3,8% Klebsiella oxytoca; 3,8% Staphylococcus aureus (7,1% M); e 1,9% para cada um dos seguintes microrganismos: Enterococcus faecalis (4,8% H); Proteus mirabilis (3,6% M); Enterobacter cloacae (3,6% M); Providencia rettgeri (4,8% H); Citrobacter koseri (3,6% M); Citrobacter freundii (3,6% M); e Fungos leveduriformes (4,8% H). As prevalências de ITUs causadas por A. baumannii e P. aeruginosa foram influenciadas pelo sexo (χ² com p<0,001). No sexo masculino, houve correlações positivas “substanciais” entre o aumento da idade (em anos) e a prevalência de ITU causada por E. coli (r = 0,69) ou entre idades menos avançadas e a prevalência de ITU causada por A. baumannii (r = -0,7). No sexo feminino, houve uma correlação positiva “extremamente forte” entre o aumento da idade e a prevalência de ITU causada por E. coli (r = 0,94; IC(95) 0,66-0,99; p<0,0014). Os antibióticos mais utilizados de forma empírica (ATE) foram: Ciprofloxacina (14,3% IC(95%) 4,7-24,1), Cefepima (14,3%) e Vancomicina (10%), e após o antibiograma (antibioticoterapia direcionada): Ceftazidima (16,3% IC(95%) 6-26,7), Ciprofloxacina (14,3% IC(95%) 4,5-24,1), Polimixina B (10,2%), Imipenem (10,2%) e Ampicilina + Sulbac. (8,2%). Em 20% dos casos, as terapias empíricas (ATE) foram consideradas “inapropriadas/não acertadas”. Contudo, também devemos ter ciência da necessidade clínica e quanto ao imediatismo para o tratamento de uma ITU em UTI, uma vez que a doença pode ser fatal se uma terapia não for instituída, portanto, nós aconselhamos avaliações mais minuciosas, tanto da racionalidade do uso de antibióticos, quanto dos fatores de risco para o desenvolvimento de ITUs em UTIs.


Sign in / Sign up

Export Citation Format

Share Document