Civilizational mnemonics and the longue durée: The Bulgarian case

Constructivist assumptions have dominated the field of memory studies, producing an avalanche of case studies focusing on the instrumental and expedient factors shaping memory politics. However, this constructivist bias has also yielded new blind spots. For one, it tends to privilege “events” and “contingencies” over the longue durée of a particular memory configuration. Two, it remains caught in a binary juxtaposition with some states adopting globally circulating mnemonic scripts, signaling universal aspirations, while other states pursue nation-centric approaches. To overcome these blind spots (and binaries), we propose two interrelated conceptual moves: first, we are taking the importance of enduring memory figurations into consideration. Second, we expand the nation-state focus by introducing the notion of “civilizational mnemonics,” which does not replace national memories, but frequently underwrites them. Bulgarian memory politics, our test case, is part of a complex nexus of imperial legacies and post-colonial discourses. Bulgaria has been a middle ground, accommodating competing imperial projects—Ottoman, Russian, and Western. These intersections allow us to draw general inferences about mnemonic tropes and their enduring salience.

Neural Circuits and Some New Factors Involved in Hippocampal Memory

Humans and other primates have memory, and the hippocampus plays a critical role in this process. The neural circuitry is one of the structural foundations for the hippocampus in exerting memory function. To understand the relationship between the hippocampus and memory, we need to understand neural circuits. Past research has identified several classical neural circuits involved in memory. Although there are challenges with the study of hippocampal neural circuits, research on this topic has continued, and some progress has been made. Here, we discuss recent advances in our understanding of hippocampal neural circuit mechanisms and some of the newly discovered factors that affect memory. Substantial progress has been made regarding hippocampal memory circuits and Alzheimer’s disease. However, it is unclear whether these novel findings regarding hippocampal memory circuits hold promise for human memory studies. Additional research on this topic is needed.

Art and memory: Magdalenas por el Cauca

Adopting an interdisciplinary framework of Memory Studies and Art and employing semiotics with a multimodal and multimedia character, it is explored how social groups in Colombia memorialise the violence of the internal armed conflict. The reflection associates the victims’ experiences with those expressions of commemoration and remembrance that are narratives embodied in visual and scenic art. It is explored how a semiotic landscape of memory is created through a performative artistic proposal. In this landscape, not only cultural frames can be determined, but also the semiotic-discursive resources that give meaning to the relationship between art and memory. The aim is to characterise the performance known as Magdalenas por el Cauca (2008) which was recorded audiovisually in several spaces on the internet. It means that, in addition to the ephemeral mise-en-scène, there are records of the performative and communicative work. In this article, we analyse the video X PEREGRINACION TRUJILLO y MAGDALENAS POR EL CAUCA (2010), one of the records that perpetuates Magdalenas por el Cauca. This reparation act is an audiovisual narrative with ethical and political character and produced collectively by relatives of victims, witnesses, artists and other interlocutors, which interpret and assign new meanings to the performance.

Kommunikative Gedächtnisse als Quellen Einsatzmöglichkeiten von Memory Studies in unterdokumentierten historischen Kontexten am Beispiel des Familiengedächtnisses

W artykule omówiono wnioski z badań, których celem było zrekonstruowanie pamięci o pobycie osób osadzonych w powojennych tzw. obozach pracy na Górnym Śląsku na podstawie relacji członków ich rodzin. Analizowany materiał dotyczy obozu pracy Zgoda w Świętochłowicach, którego historia jest dobrze udokumentowana. Autorka skoncentrowała się na ograniczeniach, jakie napotyka historyk podczas badań bazujących na źródłach typu oral history. Zjawisko istnienia różnic w pamięci zbiorowej jest znane, ale ważna jest nie tylko świadomość tego faktu, lecz także wykorzystanie go w badaniach historycznych. By odtwarzać fakty z przeszłości zapisane w pamięci jednostki, najpierw trzeba zrekonstruować sposób jej patrzenia na przeszłość, uwzględniając miejsce i czas historyczny. Pamięć jest zbyt zawodna i podlega zbyt wielu zmianom, żeby można było bezkrytycznie przyjmować wydobyty z niej przekaz dotyczący minionych wydarzeń. Ustalanie faktów dziejowych na podstawie oral history musi wobec tego zawsze poprzedzać rekonstrukcja kontekstów historycznych, w jakich kształtowała się pamięć o nich.

Performative Memory

Though scholars in memory studies often deal with different aspects of cultural memory, it is rare to find any systematic framework to which memory adheres to and which would explain the emergence and maintenance of memories in general. In this article, I use the concepts of Judith Butler’s theory of performativity, namely interpellation, subject constitution, repetition, sedimentation, citationality and subversion, to show how she could provide a procedural account of memory formation. To illustrate how this might work, I look at how Turkey has chosen to commemorate the failed coup of July 2016 by interpreting some examples of such memory through Butler’s theories. In doing so, I show that Butler, rather than introducing new concepts to the field, offers a systematic framework that can relate scholars to one another by transposing their concepts onto Butler’s theory.

Wytwarzanie pamięci. Współczesne opowieści o „Gejerelu”

Artykuł stanowi analizę utworów przedstawiających nieheteronormatywną rzeczywistość PRL w perspektywie badań nad pamięcią (memory studies). Przedmiot zainteresowania stanowią teksty, które tematyzują zarazem homoseksualność (przede wszystkim męską), jak i sam PRL z jego codziennymi absurdami i społeczno-politycznymi zawiłościami: Płynąc w ciemnościach Tomasza Jędrowskiego, Kryptonim Hiacynt i Zbrodnia, której nie było Andrzeja Selerowicza, Zatoka ostów Tadeusza Olszewskiego oraz Gejerel Krzysztofa Tomasika. Analiza pozwoliła ujawnić szereg strategii i taktyk odzyskiwania, przepisywania i zastępowania pamięci o tej części polskiej historii. Wszystkie omawiane tu utwory realizują te same taktyki, przedstawiają te same motywy, wyrastają z tej samej potrzeby uzupełnienia luk w pamięci zbiorowej. Co za tym idzie, tworzą (brakującą) narrację, wchodzą w dialog z historią. Można je zatem traktować, zgodnie z definicją sformułowaną przez Marianne Hirsch, jako działania postpamięciowe.

Heritage and the Post-Socialist City: Social and Cultural Perspectives

Heritage and the Post-Socialist City: Social and Cultural PerspectivesThe paper is a presentation of the latest volume of Colloquia Humanistica. The leading subject of heritage in the post-socialist city is largely commented on with reference to three major questions: the interplay of city planning and identity issues; symbolic practices and semiotic shifts in urban space; social practices and the functioning of local social networks. Concluding remarks draw attention to the intersection of memory studies and politics, as well as the issue of (dis)continuity, which is crucial for the stability and security of societies on the one hand, and for efficient change on the other.Dědictví a postsocialistické město: sociologická a kulturní perspektivaPříspěvek je prezentací nejnovějšího čísla Colloquia Humanistica. Jeho hlavní téma dědictví v postsocialistických městech je z velké části komentováno s odkazem na tři hlavní otázky týkající se podoby: vztahu mezi městským plánováním a otázkami identity; symbolických praktik a sémiotických posunů v městském prostoru; a sociálních praktik a fungování místních sociálních sítí. Závěrečné poznámky poukazují na průnik studia paměti a politiky, stejně jako na otázku (dis)kontinuity, klíčové na jedné straně pro stabilitu a bezpečnost společnosti, a na straně druhé pro její efektivní změnu.Dziedzictwo i miasto postsocjalistyczne w perspektywie socjologicznej i kulturowejArtykuł jest prezentacją najnowszego numeru „Colloquia Humanistica”. Główny temat dziedzictwa w miastach postsocjalistycznych został przedstawiony w odniesieniu do trzech zasadniczych pól tematycznych: relacji między planowaniem miejskim a kwestiami tożsamościowymi, praktyk symbolicznych i zachowań semiotycznych w przestrzeni miejskiej oraz praktyk w kontekście tworzenia się lokalnych sieci społecznych. Wnioski wskazują na wpływ pamięci oraz polityki, jak też kwestii (nie) ciągłości, na stabilność i bezpieczeństwo wspólnot miejskich z jednej strony, jak też na ich skuteczne przemiany z drugiej.

Pamięć wielokierunkowa i agoniczna a polityka pamięci

Autorka rekonstruuje i poddaje krytycznej analizie współczesne modele społecznej i kulturowej pamięci o Zagładzie oraz rozważa wynikające z nich konsekwencje dla rozumienia polityki historycznej. Przedmiotem opisu są dominujące obecnie kierunki memory studies, nawiązujące do Chantal Mouffe (koncepcja agonu) oraz głębiej – Michaiła Bachtina (polifoniczność i dialogiczność), a więc koncepcje pamięci agonicznej i wielokierunkowej. W kontrze do tych koncepcji autorka rozwija wątki niedoceniane w dotychczasowych badaniach: zagadnienia społecznego (klasowego) uwarunkowania pamięci, przemocy symbolicznej i prawomocności, które kształtują pamięć kulturową i przedstawienia przeszłości.

A hunam is the body of social being: divercity of collective socio-historical memory frameworks

Reflecting some contemporary trends social environment, the author underlines some of them which have increased the level of memory studies discussion. The paper reflects a trend of the postmodern pluralism field, where the social memory is defined as an object for free constructing. The alternative philosophical approach demands to rethink this pluralism by the decision of methodological choice towards memo philosophy which climes the idea of fundamental mission of social memory for social history and future development.

Remembering Haludovo: The Penthouse Years and What Came Later

This paper contributes to a growing area within memory studies which explores individual and collective memories as communicated in the contemporary media. The “nexus of memory” in this case is the tourism complex Haludovo on the Croatian island of Krk. What made Haludovo exceptional in the context of the growing tourism industry in socialist Yugoslavia was its short-lived partnership with the adult magazine Penthouse. This paper looks at the history and subsequent fate of Haludovo in the postsocialist period, focusing on the episode dedicated to Haludovo in the Croatian documentary TV series Slumbering Concrete (2016). A collaboration between a media scholar and an architectural historian, who was also one of the scriptwriters and hosts of the series, the study makes use of these multiple perspectives to situate the Haludovo case in a wider framework—the mediated communication of history and memories of the Yugoslav Adriatic coast in television and cinema.