Grid, schism and lobotomy: The Almere City Center as the “City of the Captive Globe” by Rem Koolhaas

Grid, schism and lobotomy: The Almere City Center as the “City of the Captive Globe” by Rem Koolhaas Rem Koolhaas published Delirious New York: A Retroactive Manifesto for Manhattan in 1978. He closes the book with a series of concise speculative projects to illustrate his point. The first of these, „The City of the Captive Globe”, is an ambiguous and constantly re-interpreted metaphor for metropolitanism and the lifestyle associated with it. Interpreted as a synthesis of the „retroactive manifesto”, Captive Globe allows us to grasp the ideological background of the urban design thought of Koolhaas and OMA, his design studio. Between 1995 and 2007 OMA carried out the project for the new City Center of Almere near Amsterdam. Through the three postulates of the City of the Captive Globe, the authors attempt an in-depth understanding of Almere master plan, going beyond the analysis of its formal features.

Mazurski model współczesnego regionalizmu

W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczących spojrzenia mieszkańców Mazur na współczesny kształt budownictwa mieszkaniowego jednorodzinnego i przeznaczonego na turystykę w ich regionie. Wnioski z badań posłużyły jako punkt wyjścia do przygotowania propozycji projektowych współczesnych założeń krajobrazowo mieszkalnych z wykorzystaniem domów na wynajem, czy gospodarstw agroturystycznych. Dyplomowe prace inżynierskie studentów architektury są odpowiedzią na preferencje formalne mieszkańców. Zakres czasowy części opartej na badaniu ankietowym dotyczy XXI wieku, a części dotyczącej analiz archetypu sięga wieku XVII. Masurian Model of Contemporary Regionalism This paper presents the results of a survey that explored how the residents of Masuria perceived the contemporary form of singlefamily and tourist housing in their region. The conclusions of this study were used as a starting point for preparing design proposals of contemporary landscape and housing layouts based on homes for rent or agricultural tourism facilities. Bachelor of Engineering in Architecture thesis projects became an answer to the formal preferences of the residents. The temporal scope of the section presenting the survey study concerns the twenty-first century, while the archetype analysis section reaches back to the seventeenth century.

Architectural development of recreation facilities in Ukraine and internationally

The paper presents the definition of key terms distinguished and used in the field of vacationing, leisure, and recreation. It explains their similarities and differences. The classification has been developed for holiday centers according to their intended use, forms of activity, and types of services. Key criteria for their classification are provided. It analyzes the experience of designing contemporary recreation centers in Ukraine and all over the world, and identifies key trends in the development of their architecture and infrastructure in general.

Dwelling or house vs nature (biologically active areas)

In the current global pandemic situation, more and more people are asking themselves where it is better to live. In a house or in an apartment? Of course, opinions are divided. However facing to be closure in the residential space, more and more people have considered the possibility of buying even a small plot of land giving the opportunity to enjoy the open space and communing with greenery. Foreclosure has resulted that many people now struggling with issues of exclusion and depression. The opportunity to get out and commune with nature can have a positive impact on a person’s mood and perception of their current situation. Large city agglomerations, often deprived of sufficient green areas, are not able to provide adequate living conditions. Architects and urban planners in recent decades have been trying to provide the most convenient solutions to improve the quality of life in large cities. There are numerous green areas in cities or housing estates, often connected with water reservoirs providing better micro climatic conditions. In objects, green walls and roofs are being introduced to increase the comfort of living. It is worth to analyze a contemporary resident approach to the choice of place to live, what is better for him - a house or a flat (apartment)? Is it better to live in a house with a garden or in an apartment with a large balcony overgrown with greenery? Is it better to locate the apartment in the city center or on the suburbs, where there are larger concentrations of greenery? The issues presented in this article relate to research related to life satisfaction in houses or apartments of city dwellers, as well as they complement the research related to the observation of the impact of greenery on the leveling of the Urban Heat Island. Greenery is one of the factors improving micro climatic conditions, it is a stabilizer of temperature and humidity. Residents of selected appartments and houses were asked in what environment they would like to live and what is most important for them in terms of comfort of living. This paper will present the results of surveys and research on UHI in relation to green areas and their introduction into residential buildings. The aim of this paper is to illustrate the how important is relationship between residents’ satisfaction of living place and the biologically active areas in their vicinity.

Beauty in the space of the housing environment

Artykuł dotyczy zagadnienia piękna w przestrzeni środowiska mieszkaniowego, określenia czynników jakie mają wpływ na poczucie piękna w kreacjach architektoniczno-urbanistycznych. Poczucie piękna jest cechą indywidualnej percepcji człowieka związaną z danym okresem czasu, a postrzeganie piękna i kreatywna działalność twórcza należy do najważniejszych cech człowieka. Wzajemne harmonijne relacje przestrzenne pomiędzy architekturą i naturą wpływają na percepcję człowieka i jego odczuwanie piękna w środowisku mieszkaniowym. Powyższe zagadnienia zostały przedstawione na dwóch przykładach wybranych założeń architektoniczno -urbanistycznych. Beauty in the space of the housing environment This paper discusses matters related to beauty in the space of the housing environment, determining factors that affect the sensation of beauty in architectural and urban designs. The sense of beauty is a feature of a person’s individual perception, associated with a given period of time, and perceiving beauty and creative are among humanity’s most important characteristics. The mutual harmonious spatial relations between architecture and nature affect human perception and the perception of beauty in the housing environment. These matters have been presented using two cases of selected architectural and urban complexes.

O wybranych przestrzeniach mieszkalnych funkcjonujących współcześnie w miejskim krajobrazie kulturowym

On selected living spaces that function in contemporary urban cultural landscape Streszczenie Autorzy artykułu opisują wybrane przykłady przestrzeni mieszkalnych ukształtowanych i zrealizowanych w XX i XXI wieku a funkcjonujących do obecnych czasów w krajobrazie miast. Starają się wyjaśnić i ocenić odniesienia do filozofii ich budowania i etyki projektowania. Szczególnie zwracają uwagę na procesy manipulacji a zachowania szacunku do natury i otwartych przestrzeni. Zostało to przedstawione na przykładach międzywojennych historycznych osiedli w Łodzi im. Mątwiłła Mireckiego i Werkbundu we Wrocławiu oraz miasta ogrodu Zlin firmy Bata. Fabryka butów Baty zmieniła wygląd całego miasta, które stało się sprawnie funkcjonującą przestrzenią, z precyzyjnie zaprojektowaną architekturą warunkującą każdy aspekt życia. Okres powojennej myśli urbanistycznej przedstawiono na wzorze osiedla Sadów Żoliborskich oraz nowatorskiej idei lat 70-tych na przykładzie konkursu na osiedle Ursynów w Warszawie. Odniesiono się do idei miasta ogrodu i jego odsłony w latach 80-tych poprzez tworzenie zielonych, otwartych osiedli w zabudowie niskiej i dywanowej w ramach zleceń rządowych. Wprawdzie te idee nie były zrealizowane ale pozostawała myśl i pragnienie. Poszanowanie terenów zieleni o zasadniczym znaczeniu dla charakteru miejsca zaprezentowano na przykładzie zespołu domów pasywnych w Konstantynowie Łódzkim czy osiedla Aspern w Wiedniu, sposobu ich procedowania i tworzenia. Zwrócono uwagę na rangę poszanowanie wartości krajobrazowych, wyjaśniono zależności pomiędzy przestrzenią, architekturą a naturą. Podjęto próbę znalezienia priorytetowych o kapitalnym znaczeniu elementów gry przestrzennej dla zachowania wartości nadrzędnych dla środowiska naturalnego i architektury. On selected living spaces that function in contemporary urban cultural landscape The authors of the article describe selected examples of living spaces shaped and constructed in the 20th and 21st century and functioning to the present day in the city landscape. They try to explain and evaluate references to the building philosophy and design ethics. They pay particular attention to the processes of manipulation and respect for nature and open spaces. It was presented on the examples of the historical interwar housing estates in Łódź Mątwiłł Mirecki and Werkbund in Wrocław and the Zlin garden city by the Bata Company. The Bata Shoe Factory changed the shape of the entire city into a functioning space, with architecture conditioning every aspect of life. The period of post-war urban thought was presented on the model of the Sadów Żoliborskie estate and the innovative idea of the 1970s on the example of the competition for the Ursynów estate in Warsaw. It was based on the idea of a garden city and its presentation in the 1980s by creating green, low open housing estates as part of government commissions. Although these ideas were not realized, the idea, thought and desire remained. The respect for green areas of fundamental importance for the character of the place was presented on the example of the passive house complex in Konstantynów Łódzki or the Aspern estate in Vienna. The importance of respect for landscape values was emphasized, and the relationship between space, architecture and nature was explained. An attempt was made to find the main elements of space, which was of paramount importance for the preservation of values superior to the natural environment and architecture.

Projektowanie struktury przestrzeni publicznej jednostek urbanistycznych jako warunek skutecznego przekształcenia terenów poprzemysłowych na przykładzie obszaru Pelcowizny w Warszawie

W obecnie funkcjonującym systemie planistycznym brakuje opracowań pozwalających na określenie głównej struktury przestrzennej większych jednostek urbanistycznych. W wyniku analizy procesu planowania struktury przestrzeni publicznej i czynników wpływających na skuteczne przekształcenie terenów poprzemysłowych autorzy dowodzą, że właściwym narzędziem do przekształcenia większych i zintegrowanych jednostek urbanistycznych miasta byłby odpowiednik dawnego planu ogólnego. Podstawową treścią, która powinna być zawarta w takim planie jest struktura funkcjonalno-przestrzenna, definiująca w szczególności formę i układ przestrzeni publicznej miasta. Analizowane w tekście przykłady planów Pelcowizny o charakterze ogólnym w powiązaniu z planem operacyjnym, w których wyodrębniono hierarchiczne struktury przestrzenne, wykazują konieczność objęcia ogólnymi wytycznymi całej jednostki urbanistycznej i są przykładem na jej efektywniejsze zagospodarowanie. Artykuł kończy propozycja metody dotyczącej sposobu konstruowania struktury przestrzeni publicznej miasta i warunkującej skuteczne przekształcenie terenów poprzemysłowych. Designing of the public space structure of urban units as the condition for effective transformations of post-industrial zone on the example of Pelcowizna area in Warsaw In the currently functioning planning system there is a lack of studies enabling to determine the main spatial structure of larger urban units. As a result of the analysis of the process of planning the public space structure and the factors influencing the effective transformation of post-industrial areas, the authors argue that the appropriate tool for the transformation of larger and integrated urban units of the city would be an equivalent of the former master plan. The basic content that should be included in such a plan is the functional and spatial structure, defining in particular the form and the layout of the city’s public space. The examples of master plans of Pelcowizna area in conjunction with the development plan analyzed in the text, in which hierarchical spatial structures have been distinguished, show the necessity to cover the entire urban unit with general guidelines and are an example of its more effective development. The article ends with a proposal of a method concerning the manner of constructing the city’s public space structure and being a condition for an effective transformation of post-industrial areas.

Los Angeles: miasto ruchomych obrazów

Dla Europejczyka fascynacja Ameryką ma charakter zauroczenia dziwacznością. Przejawia się ona w rzeczywistości stanowiącej ponowoczesną mieszaninę fragmentarycznych doznań, które manifestują się w obrazie zarówno wielkich miast amerykańskich jak i architekturze przydrożnej. Autorka poddaje analizie horyzontalnie rozciągnięte Los Angeles jako żywiołowe widowisko ruchu ulicznego. Pomimo powstających wciąż nowych ikonicznych dzieł architektury, bezkształtność, amorficzność i rozproszenie formacji przestrzennych tego miasta nie pozwalają na prawidłowe odczytanie jego struktur. Z badań autorki wysuwa się wniosek, iż nie budynki czy historyczne miejsca, lecz właśnie ruch uliczny i system autostradowy stanowią głównie o charakterze tego miasta, którego wizerunek utrwaliło wielkie kino. Los Angeles: a city of moving images To Europeans, fascination with America is like being charmed by oddity. It manifests itself in a reality that is a postmodern mixture of fragmentary experiences that manifest themselves in the image of both large American cities and roadside architecture. I analyse the horizontally stretched Los Angeles as a lively spectacle of street traffic. Despite newer and newer iconic works of architecture, shapelessness, amorphousness and scattering of this city’s spatial formations does not allow for a proper reading of its structures. My study concludes that it is not buildings or historical sites but street traffic and the highway system that define the character of this city, whose image was enhanced by world-class cinema.

Kształtowanie zabudowy mieszkaniowej wpisującej się w zasady ochrony terenu i pozyskiwania rezerw przestrzeni we współczesnym mieście

Celem pracy jest zaprezentowanie problemów architektoniczno-urbanistycznych związanych z kształtowaniem zabudowy mieszkaniowej zharmonizowanej ze środowiskiem naturalnym w obliczu postępujących na świecie i w Europie procesów urbanizacji i degradacji tego środowiska. Skoncentrowano się na wyodrębnieniu działań na rzecz zrównoważonego modelu życia w mieście, a szczególnie na rozwiązaniach służących ograniczania kosztów urbanizacji. Należą do nich, m.in. koncepcje kształtowania zabudowy mieszkaniowej podporządkowane ochronie terenu i pozyskiwaniu wszelkich jego rezerw w istniejącej miejskiej zabudowie. Przedstawione przykłady wpisują się w idee rozwoju miasta na zasadzie ekosystemu oraz promowane współcześnie procesy służące reurbanizacji. Residential Buildings Following the Principles of Land Protection and Obtaining Space Reserves in the Contemporary City The objective of this paper is to present architectural and urban issues associated with the process of shaping residential buildings in harmony with the natural environment, in light of processes of urbanisation and degradation of this environment progressing in Europe and globally. The material focuses on identifying activities fostering a sustainable model of life in the city, in particular on solutions aiming at the limitation of urbanisation costs. These are – without limitations – concepts of designing residential buildings with respect for land protection and aiming to obtain all possible land reserves in the urban landscape. They fit in the concepts of urban development based on the principles of an ecosystem, as well as processes fostering reurbanisation, promoted today.

Zabudowa mieszkaniowa doliny gruvedalen w Longyearbyen na Spitsbergenie jako przykład przestrzeni społecznej na terenie o ekstremalnie zimnym klimacie

W niniejszej pracy jako główny przedmiot badań została wybrana przestrzeń społeczna zabudowań mieszkaniowych doliny Gruvedalen w Longyearbyen na terenie wyspy Spitsbergen w archipelagu Svalbard. Jest to przykład przestrzeni społecznej nietypowej dla europejskich warunków. Jest ona bowiem zlokalizowana na terenie o ekstremalnie zimnym klimacie. Analizując architekturę i urbanistykę Spitsbergenu, a także jego mieszkańców, zwrócono uwagę na rolę i znaczenie przestrzeni społecznych w życiu mieszkańców, ich ogólną charakterystykę, pozytywy, negatywy, sposób wykorzystywania przez różne grupy społeczne oraz jakość i rozwiązania funkcjonalne. W pracy badawczej zastosowano badania teoretyczne, badania terenowe in situ, autorską relację oraz badania ankietowe. Przestrzenie wspomagają prawidłowe funkcjonowanie środowiska mieszkaniowego, pozwalają na poczucie bezpieczeństwa rezydentów i odwiedzających. Najważniejszym czynnikiem wpływającym na odbiór i kształtowanie przestrzeni społecznych przez mieszkańców północnych krańców świata jest forma architektoniczna, lokalizacja i powiązanie z kontekstem, otoczeniem. Housing development of gruvedalen in Longyearbyen, Spitsbergen, as a case of a social space in an area with an extreme cold climate The primary object of this study is the common space of a housing development found in Gruvedalen Valley in Longyearbyen, on the island of Spitsbergen, a part of the Svalbard Archipelago. It is a case of a social space that is atypical of European conditions. It is located in a territory with an extremely cold climate. When analysing the architecture and urban layouts of Spitsbergen, as well as its residents, I noted the role and significance of social spaces in their lives, and provided their general overview, which includes the positives, negatives and manner of use by various social groups, in addition to its quality and functional solutions. The research methods used in the study include: theoretical research, in situ field research, original report, and a survey. Social spaces support the correct functioning of the housing environment and enhance the sense of safety among residents and visitors. The most crucial factors that affects the reception and design of social spaces by residents are: architectural form, its location and linkages with the context and surroundings.