In this study, seeds (I, II) and bark of seeds (III) of Sophora alopecuroides L (Fabaceae) growing in Mongolia were investigated for their alkaloid compositions. Main alkaloids were detected by capillary gas chromatography-mass spectrometry (GC-MS) from the alkaloid extracts of the seeds (I). As a result, nine alkaloids identified such as two alkaloids cytisine (1), and N-methylcytisine (2) cytisine type threecyclic quinolizidine alkaloids, one alkaloid 5.6-dihydrolupanine(4) sparteine type tetracyclic quinolizidine alkaloids, six alkaloids-matrine (5), matrine-N-oxide (6), sophocarpine (7), sophoridine (9), sophoramine (10), isoso-phoramine (11) matrine type tetracyclic quinolizidine alkaloids. Eight alkaloids were detected and identified from the seeds (II) by GC-MS method such as such as including cytisine (1), N-methylcytisine (2) cytisine type threecyclic quinolizidine alkaloids, one alkaloid a-isolupanine (3) sparteine type tetracyclic quinolizidine alkaloids, five alkaloid matrine (5), matrine-N-oxide (6), sopho-carpine (7), sophoranol (8), sophoridine (9) matrine type tetracyclic quinolizidine alkaloids. Five alkaloids were detected and identi-fied from the bark of seeds (III) by GC-MS method such as such as matrine (4), matrine-N-oxide (5), sophoramine (8), sophoridine (9) matrine type tetracyclic quinolizidine alkaloids and N-methoxycarbonylimidazol (12) other type quinolizidine alkaloids. The main components were identified as matrine (25.2%), matrine-N-oxide (46.2%), sophocarpine (4.40%), sophoramine (3.39%) from the seeds (I), while matrine (42.3%), matrine-N-oxide (27.35%),cytisine (6.14%), N-methylcytisine (4.38%) from the seeds (II) and matrine-N-oxide (46.26%), matrine (24.8%), sophoramine (9.38%), sophoridine (5.89%) from the bark of seeds in the species. N-methoxycarbonylimidazol was new for the genus Sophora.
Үнэгэн сүүлхэй лидэрийн (Sophora alopecuroides L.) үр, үрийн хальсны алкалоидын судалгаа
Хураангуй: Монгол оронд ургадаг Үнэгэн сүүлхэй лидэр (Sophora alopecuroides L.)–ийн үр (I), үр (II) ба үрийн хальсны (III) алкалоидын бүрэлдэхүүн, бүтцийн судалгааг Хийн-Хроматограф-Масс-Спектрометр (ХХ-МС) аргаар судлав. Үнэгэн сүүлхэй лидэрийн (ҮСЛ) үр (I) дээжнээс хинолизидиний уламжлалын 9 нэгдлийг таньж тодорхойлсон. Эдгээр нэгдлүүд нь хинолизидиний уламжлалын 3 цагригт 2 алкалоид-цитизин (1), N-метилцитизин (2), хинолизидиний уламжлалын 4 цагригт спартеины бүлгийн 1 алкалоид -5,6-дигидролупанин (4), хинолизидиний уламжлалын 4 цагригт матрины бүлгийн 6 алкалоид-матрин (5), оксиматрин (6), софокарпин (7), софоридин (9), софорамин (10), изософорамин (11) байв. ҮСЛ–ийн үр (II) дээжнээс хинолизидиний уламжлалын 3 ба 4 цагригт нэгдлийн бүлэгт хамаарах 8 нэгдлийг таньж тодорхойлов. Эдгээр нь цитизин (1), N-метилцитизин (2), α-изолупанин (3), матрин (5), оксиматрин (6), софокарпин (7), софоранол (8), софоридин (9) алкалоид байлаа. ҮСЛ–ийн үрийн хальсны (III) дээжнээс хинолизидиний уламжлалын 4 цагригт нэгдлийн бүлэгт хамаарах 4, бусад бүлэгт хамаарах нэг алкалоидыг таньж тодорхойлов. Эдгээр нь матрин (4), оксиматрин (5), софорамин (8), софоридин (9), бусад бүлэгт хамаарах N-метоксикарбонилимидазол (12) алкалоид байв. Үр (I) дээжний нийлбэр алкалоидын зонхилох нэгдлийг матрин (25.2%), N-оксиматрин (46.2%), софокарпин (4.40%), софорамин (3.39%), үр (II) дээжний нийлбэр алкалоидын зонхилох нэгдлийг матрин (42.3%), N-оксиматрин (27.35%), цитизин (6.14%), метилцитизин (4.38%) эзэлж, үрийн хальс дээжний (III) нийлбэр алкалоидын 46.26%-ийг N-оксиматрин, 24.8%-ийг матрин, 9.38%-ийг софорамин, 5.89% -ийг софоридин (5.59%) эзэлж байгааг тодорхойлов. Үрийн хальсны алкалоидын судалгааг бид анх удаа гүйцэтгэж, имидазолын бүлэгт хамаарах N-метоксикарбонилимидазол (12)-ыг таньж тодорхойлсон нь Sophora-ийн төрөлд анх удаа илэрсэн шинэлэг ажил боллоо.
Түлхүүр үгс: матрин, N-оксиматрин, хинолизидин, хийн хроматограф-масс спектрометр
Simultaneous quantification of straight-chain and branched-chain short chain fatty acids by gas chromatography mass spectrometry