Food, youth and the Mediterranean diet in Spain. Development of KIDMED, Mediterranean Diet Quality Index in children and adolescents

AbstractObjective:To evaluate dietary habits in Spanish children and adolescents based on a Mediterranean Diet Quality Index tool, which considers certain principles sustaining and challenging traditional healthy Mediterranean dietary patterns.Design:Observational population-based cross-sectional study. A 16-item Mediterranean Diet Quality Index was included in data gathered for the EnKid study (in which two 24-hour recalls, a quantitative 169-item food-frequency questionnaire and a general questionnaire about socio-economic, demographic and lifestyle items were administered).Setting:Spain.Subjects:In total, 3850 children and youths aged 2–24 years residing in Spain.Results:Of the sample, 4.2% showed very low KIDMED index results, 49.4% had intermediate values and 46.4% had high index results. Important geographical differences were seen, with subjects from the Northeast showing the most favourable outcomes (52% with elevated scores vs. 37.5% of those from the North). Lower percentages of high diet quality were observed in low socio-economic groups, compared with middle and upper income cohorts (42.8%, 47.6% and 54.9%, respectively). Large cities had more positive results and only slight variations were seen for gender and age.Conclusions:The KIDMED index, the first to evaluate the adequacy of Mediterranean dietary patterns in children and youth, confirms that this collective is undergoing important changes, which makes them a priority target for nutrition interventions. Results challenge certain commonly perceived notions tied to income level, population size and diet quality.

Download Full-text

Evaluation of the Mediterranean Diet Quality Index (KIDMED) in children and adolescents in Southern Spain

Public Health Nutrition ◽

10.1017/s1368980008004126 ◽

2009 ◽

Vol 12 (9) ◽

pp. 1408-1412 ◽

Cited By ~ 52

Author(s):

Miguel Mariscal-Arcas ◽

Ana Rivas ◽

Javier Velasco ◽

Maria Ortega ◽

Ascension Maria Caballero ◽

...

Keyword(s):

Children And Adolescents ◽

Mediterranean Diet ◽

Diet Quality ◽

Quality Index ◽

Southern Spain ◽

Diet Quality Index ◽

Nutrient Density ◽

Population Average ◽

The Mediterranean ◽

Kidmed Index

AbstractObjectiveThe Mediterranean diet is considered one of the healthiest dietary models. Recent changes in the actual Mediterranean diet include a reduction in energy intake and a higher consumption of foods with low nutrient density (e.g. soft drinks, candy, sweets, etc.). In Spain, in association with cultural and lifestyle changes, there has been a reduction in the intake of antioxidants and vitamins, an increase in the proportion of SFA and a decrease in the consumption of fibre, among other changes. Children and adolescents may be the age groups with the most deteriorated Mediterranean diet. The current paper presents the results of applying the Mediterranean Diet Quality Index for children and adolescents (KIDMED) to a large sample of Spanish schoolchildren.DesignData from questionnaires were used to calculate the KIDMED index.SettingGranada, Southern Spain.SubjectsSchoolchildren (n3190) aged 8–16 years.ResultsAmong the 8–10-year-olds, the KIDMED index classification was ‘good’ in 48·6% of the population, ‘average’ in 49·5% and ‘poor’ in 1·6%. Among the 10–16-year-olds, the KIDMED index classification was good in 46·9% of the population, average in 51·1% and poor in 2·0%.ConclusionsThe nutritional behaviour of the present population of schoolchildren is similar to that found in the earlier KIDMED study.

Download Full-text

Diet quality and attention capacity in European adolescents: the Healthy Lifestyle in Europe by Nutrition in Adolescence (HELENA) study

British Journal Of Nutrition ◽

10.1017/s0007114517001441 ◽

2017 ◽

Vol 117 (11) ◽

pp. 1587-1595 ◽

Cited By ~ 10

Author(s):

Pontus Henriksson ◽

Magdalena Cuenca-García ◽

Idoia Labayen ◽

Irene Esteban-Cornejo ◽

Hanna Henriksson ◽

...

Keyword(s):

Executive Functions ◽

Mediterranean Diet ◽

Diet Quality ◽

Dietary Patterns ◽

Quality Index ◽

Maternal Education ◽

Healthy Lifestyle ◽

Mediterranean Diet Score ◽

Diet Quality Index ◽

Diet Score

AbstractAdolescence represents an important period for the development of executive functions, which are a set of important cognitive processes including attentional control. However, very little is known regarding the associations of nutrition with components of executive functions in adolescence. Thus, the aim of this study was to investigate associations of dietary patterns and macronutrient composition with attention capacity in European adolescents. This cross-sectional study included 384 (165 boys and 219 girls) adolescents, aged 12·5–17·5 years, from five European countries in the Healthy Lifestyle in Europe by Nutrition in Adolescence study. Attention capacity was examined using the d2 Test of Attention. Dietary intake was assessed through two non-consecutive 24 h recalls using a computer-based self-administered tool. Three dietary patterns (diet quality index, ideal diet score and Mediterranean diet score) and macronutrient/fibre intakes were calculated. Linear regression analysis was conducted adjusting for age, sex, BMI, maternal education, family affluence scale, study centre and energy intake (only for Mediterranean diet score). In these adjusted regression analyses, higher diet quality index for adolescents and ideal diet score were associated with a higher attention capacity (standardised β=0·16, P=0·002 and β=0·15, P=0·005, respectively). Conversely, Mediterranean diet score or macronutrient/fibre intake were not associated with attention capacity (P>0·05). Our results suggest that healthier dietary patterns, as indicated by higher diet quality index and ideal diet score, were associated with attention capacity in adolescence. Intervention studies investigating a causal relationship between diet quality and attention are warranted.

Download Full-text

Μελέτη της επίδρασης της μεσογειακής διατροφής στη φλεγμονώδη διεργασία και στον έλεγχο του βρογχικού άσθματος σε ασθματικά παιδιά ηλικίας 6-10 ετών

10.12681/eadd/43620 ◽

2018 ◽

Author(s):

Μαρία-Ιωάννα Θανοπούλου

Keyword(s):

Children And Adolescents ◽

Mediterranean Diet ◽

Diet Quality ◽

Quality Index ◽

T Test ◽

Z Score ◽

Diet Quality Index ◽

Biological Technology ◽

Ig G

Εισαγωγή: Τα δεδομένα της σύγχρονης βιβλιογραφίας συνηγορούν υπέρ της ευεργετικής επίδρασης του Μεσογειακού τρόπου Διατροφής στον έλεγχο των συμπτωμάτων του άσθματος. Σκοπός της παρούσας διδακτορικής διατριβής είναι να αποσαφηνίσει τον μηχανισμό με τον οποίο η μεσογειακή διατροφή ασκεί την προστατευτική δράση της στο άσθμα. Για να επιτευχθεί αυτό, εξετάσθηκε η σχέση ανάμεσα στον βαθμό συμμόρφωσης στο μοντέλο της Μεσογειακής Διατροφής με τα επίπεδα στον ορό συγκεκριμένων κυτταροκίνων, των ιντερλευκινών (IL)-4, IL-33 και IL-17,που διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στις μεταβολές στους αεραγωγούς που επισυμβαίνουν στο άσθμα. Υλικό και μέθοδος: Στη μελέτη μετείχαν 2 ομάδες παιδιών, ηλικίας 5 με 15 ετών. Η πρώτη ομάδα (ασθενείς) αποτελούνταν από 44 παιδιά διαγνωσμένα με διαλείπον ή ήπιο άσθμα και τα οποία δεν λάμβαναν καμία αγωγή τον τελευταίο 1 μήνα πριν την ένταξή τους στην μελέτη. Η δεύτερη ομάδα αποτελούνταν από 26 υγιή παιδιά. Παιδιά με οποιαδήποτε χρόνια φλεγμονώδη νόσο αποκλείστηκαν από την μελέτη, ώστε να αποφευχθούν καταστάσεις που μπορεί να επηρεάσουν τα επίπεδα των ιντερλευκινών. Όλα τα παιδιά ήταν κλινικά σταθερά 4 εβδομάδες προ της αιμοληψίας. Όλα τα παιδιά υποβλήθηκαν σε πλήρη φυσική εξέταση και σε μέτρηση του σωματικού βάρους και του ύψους τους. Την ίδια μέρα με την αιμοληψία, διενεργήθηκε στο σύνολο των παιδιών, σπειρομέτρηση και δερματικές δοκιμασίες νυγμού σε 14 κοινά αεροαλλεργιογόνα που απαντώνται στην Ελλάδα. Προσδιορίστηκαν η γενική αίματος, ο αριθμός των ουδετεροφίλων και των ηωσινοφίλων, η ηπατική και νεφρική λειτουργία, το λιπιδαιμικό προφίλ, η ινσουλίνη, η κορτιζόλη, οι ανοσοσφαιρίνες IgA, Ig G, IgM, Ig E, το συμπλήρωμα C3, C4. Η IL-17 ορού μετρήθηκε σε όλα τα παιδιά με την μέθοδο ELISA, Quantikine ELISA Kits (R&D Systems, Minneapolis, MN, USA; Catalog Number:D1700) και οι IL-4 και IL-33 μετρήθηκαν σε όλα τα παιδιά με την μέθοδο ELISA, Human IL-4 and IL-33 PicoKine ELISA Kits (Boster Biological Technology, Pleasanton CA, USA, Catalog Numbers: EK0404 and EK0929, αντίστοιχα). Διενεργήθηκαν με βάση τις υποδείξεις του κατασκευαστη. Η συμμόρφωση στον μεσογειακό τρόπο διατροφής αποτιμήθηκε με το Mediterranean Diet Quality Index for children and adolescents (KIDMED). Οι γονείς κλήθηκαν να συμπληρώσουν ένα ερωτηματολόγιο που αφορούσε το κοινωνικοοικονομικό επίπεδο, το μορφωτικό επίπεδο, τα χαρακτηριστικά του τρόπου ζωής, το επίπεδο φυσικής δραστηριότητας, ένα ερωτηματολόγιο καταγραφής συχνότητας τροφίμων (ΕΚΣΤ- FFQ) και ένα ερωτηματολόγιο με ερωτήσεις για το αναπνευστικό και αλλεργικό ιστορικό των παιδιών (ερωτηματολόγιο ISAAC, μεταφρασμένο στα ελληνικά). Στα παιδιά με άσθμα συμπληρώθηκε και το Ερωτηματολόγιο Ελέγχου του Άσθματος (ACT). Οι συνεχείς μεταβλητές εκφράζονται ως μέση τιμή ± τυπική απόκλιση (ΤΑ). Ο συντελεστής μεταβλητότητας χρησιμοποιήθηκε για την έκφραση της διασποράς των τιμών. Στην μονοπαραγοντική ανάλυση έγινε χρήση των δοκιμασιών χ2 , t-test και του συντελεστή συσχέτισης Pearson (r). Για την πολυπαραγοντική ανάλυση δημιουργήθηκαν 3 διαδοχικά μοντέλα γραμμικής παλινδρόμησης. Τα τρία μοντέλα αρχικά εφαρμόστηκαν στον συνολικό πληθυσμό της μελέτης και στη συνέχεια στην ομάδα μόνο των ασθματικών παιδιών. Επιλέχθηκε η έκφραση των αποτελεσμάτων με τη χρήση των τυποποιημένων συντελεστών παλινδρόμησης (Beta). Αποτελέσματα: Η τιμή του KIDMED στον συνολικό πληθυσμό της μελέτης ήταν 5.70 ± 1.94 (ΜΤ± ΤΑ) και ο συντελεστής μεταβλητότητας ήταν 34.0%. Και οι δύο ομάδες εμφάνιζαν μέτριο βαθμό συμμόρφωσης με το πρότυπο της μεσογειακής διατροφής και η τιμή του KIDMED ήταν παρόμοια στις 2 ομάδες. Δεν βρέθηκε συσχέτιση ανάμεσα στο KIDMED και στο BMI z-score (p 0.20). Τα ασθματικά παιδιά με καλύτερο έλεγχο του άσθματος (ACT>19) εμφάνιζαν υψηλότερη τιμή στο KIDMED (6.2±1.81) σε σχέση με τα ασθματικά παιδιά με μη ικανοποιητικό έλεγχο του (ACT<19) (4.96±1.68), δείχνοντας ότι είχαν σημαντικά καλύτερη συμμόρφωση με το μοντέλο της μεσογειακής διατροφής (p 0.0014). Η IL-4 σχετίστηκε σε βαθμό στατιστικά σημαντικό με την IL-33, τόσο στον συνολικό πληθυσμό, όσο και στην ομάδα των ασθματικών και των υγιών παιδιών (r=0.51, p<0.001; r=0.53, p 0.003) αντίστοιχα. Δεν βρέθηκε σχέση ανάμεσα στην IL-17 και στις άλλες 2 κυτταροκίνες. Όταν εφαρμόστηκαν τα πολυπαραγοντικά μοντέλα στο σύνολο του πληθυσμού, η μόνη στατιστικά σημαντική θετική συσχέτιση που αναδείχθηκε ήταν ανάμεσα στην IL-17 και την παρουσία άσθματος (Beta:0.52, p 0.010). Όταν όμως η ανάλυση περιορίστηκε στον ασθματικό πληθυσμό, η βαθμολογία στο KIDMED βρέθηκε να σχετίζεται σε βαθμό στατιστικά σημαντικό και με τις τρείς ιντερλευκίνες, IL-4, IL-33 και IL-17 (Beta: -0.56, p 0.007; Beta: 0.57, p 0.010; Beta: -0.62, p 0.017) αντίστοιχα. Συμπεράσματα: Τα ευρήματά μας ενισχύουν σημαντικά την υπόθεσή μας, καταδεικνύοντας μια σαφή σχέση ανάμεσα στη μεσογειακή διατροφή και τις ιντερλευκίνες IL-4, IL-33 και IL-17. Η αρνητική συσχέτιση της IL-4 με το KIDMED στα ασθματικά παιδιά υποδηλώνει έναν ανασταλτικό ρόλο της μεσογειακής διατροφής στην παραγωγή της IL-4. Στη μελέτη μας, η IL-17 εμφανίζει αρνητική συσχέτιση με το KIDMED φανερώνοντας ότι η αντιφλεγμονώδης δράση της μεσογειακής διατροφής ασκείται και μέσω της μείωσης των επιπέδων της IL-17 στους ασθματικούς ασθενείς. Το KIDMED βρέθηκε να σχετίζεται θετικά με τα επίπεδα της IL-33 στα ασθματικά παιδιά, όπου η καλύτερη συμμόρφωση με τη μεσογειακή διατροφή επάγει την παραγωγή της IL-33. Ο ρόλος της IL-33 στη φλεγμονή των αεραγωγών δεν είναι ενιαίος και διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην καταστολή της φλεγμονής και στην ιστική επανόρθωση. Οι περιπτώσεις όπου η δράση της IL-33 στο άσθμα είναι καταστροφική, αντιστοιχούν στην αποτυχία των ρυθμιστικών και επανορθωτικών μηχανισμών που ελέγχονται από αυτή (Treg κύτταρα, ILC2s και M2 μακροφάγα), να υπερνικήσουν την συνεχιζόμενη ιστική καταστροφή. Συμπερασματικά, τα αποτελέσματα μας υποδηλώνουν ότι η μεσογειακή διατροφή ρυθμίζει την παραγωγή κύριων φλεγμονωδών διαμεσολαβητών του άσθματος, ασκώντας προστατευτική δράση, και πιθανότατα είναι το ιδανικό μοντέλο διατροφής των ασθματικών ασθενών.

Download Full-text

Compliance with the Mediterranean Diet Quality Index (KIDMED) among Balearic Islands' Adolescents and Its Association with Socioeconomic, Anthropometric and Lifestyle Factors

Annals of Nutrition and Metabolism ◽

10.1159/000442302 ◽

2015 ◽

Vol 68 (1) ◽

pp. 42-50 ◽

Cited By ~ 11

Author(s):

Maria del Mar Bibiloni ◽

Antoni Pons ◽

Josep A. Tur

Keyword(s):

Mediterranean Diet ◽

Diet Quality ◽

Quality Index ◽

Balearic Islands ◽

Poor Adherence ◽

Thin Body ◽

Diet Quality Index ◽

High Adherence ◽

The Mediterranean ◽

Kidmed Index

Background and Aims: To assess the compliance levels of adolescents in the Balearic Islands with the Mediterranean Diet Quality Index (KIDMED Index) and to assess its associations with socioeconomic, anthropometric and lifestyle characteristics. Methods: A cross-sectional survey (n = 1,231; 12-17 years) carried out in 2007-2008. The degree of adherence to the Mediterranean diet (MedDiet) was evaluated using the KIDMED Index. Body composition, body image, socioeconomic factors, and physical activity were also assessed. Results: Around 30% of adolescents showed high adherence to MedDiet and 15.7% showed poor adherence. More boys (32.0%) than girls (25.2%) showed high adherence to MedDiet. However, the proportion of adolescents who were reported to skip breakfast was higher among girls than boys (30.0 vs. 19.2%, respectively). The OR for poor adherence to MedDiet was higher in adolescents who usually attend mass media during mealtime, in boys eating ≤3 occasions/day, and in physically inactive girls. In boys, poor adherence to MedDiet was associated with lower OR in the age range 12-13 and in those who wished to have a thin body shape. In girls, high parental educational level, time spent on media <2 h/day and eating breakfast regularly were also associated with lower OR for poor adherence to MedDiet. Conclusions: A high percentage of adolescents in Balearic Islands showed poor adherence to MedDiet.

Download Full-text

Homocysteine Levels Show Significant Differences among Mediterranean Dietary Quality Index Variables Compared to Folate and Vitamin B12 Status in Women

International Journal for Vitamin and Nutrition Research ◽

10.1024/0300-9831/a000237 ◽

2015 ◽

Vol 85 (3-4) ◽

pp. 202-210 ◽

Cited By ~ 4

Author(s):

Ivona Višekruna ◽

Ivana Rumbak ◽

Ivana Rumora Samarin ◽

Irena Keser ◽

Jasmina Ranilović

Keyword(s):

Mediterranean Diet ◽

Diet Quality ◽

Quality Index ◽

Fruits And Vegetables ◽

Reproductive Age ◽

Dietary Quality ◽

Vitamin B ◽

Cross Sectional ◽

Poor Diet ◽

The Mediterranean

Abstract. Results of epidemiologic studies and clinical trials have shown that subjects following the Mediterranean diet had lower inflammatory markers such as homocysteine (Hcy). Therefore, the aim of this cross-sectional study was to assess female diet quality with the Mediterranean diet quality index (MDQI) and to determine the correlation between MDQI, homocysteine, folate and vitamin B12 levels in the blood. The study participants were 237 apparently healthy women (96 of reproductive age and 141 postmenopausal) between 25 and 93 years. For each participant, 24-hour dietary recalls for 3 days were collected, MDQI was calculated, and plasma Hcy, serum and erythrocyte folate and vitamin B12 levels were analysed. Total MDQI ranged from 8 to 10 points, which represented a medium-poor diet for the subjects. The strength of correlation using biomarkers, regardless of group type, age, gender and other measured parameters, was ranked from best (0.11) to worst (0.52) for olive oil, fish, fruits and vegetables, grains, and meat, in this order. Hcy levels showed the best response among all markers across all groups and food types. Our study shows significant differences between variables of the MDQI and Hcy levels compared to levels of folate and vitamin B12 in participants with medium-poor diet quality, as evaluated according to MDQI scores.

Download Full-text

HUBUNGAN GANGGUAN MAKAN DAN KUALITAS DIET DENGAN STATUS ANEMIA PADA REMAJA PUTRI DI MODELLING SCHOOL

Journal of Nutrition College ◽

10.14710/jnc.v8i3.25806 ◽

2019 ◽

Vol 8 (3) ◽

pp. 164-171

Author(s):

Fransisca Natalia Bintang ◽

Fillah Fithra Dieny ◽

Binar Panunggal

Keyword(s):

Eating Disorder ◽

Bulimia Nervosa ◽

Diet Quality ◽

Food Frequency Questionnaire ◽

Quality Index ◽

Chi Square ◽

Cross Sectional ◽

Food Frequency ◽

Consecutive Sampling ◽

Diet Quality Index

Latar belakang: Remaja yang berprofesi sebagai model sering merasa takut jika mengalami kenaikan berat badan memiliki kecenderungan membatasi asupan makan. Hal ini dapat meningkatkan risiko terjadinya gangguan makan dan anemia. Penelitian ini bertujuan menganalisis hubungan antara gangguan makan dan kualitas diet dengan status anemia pada remaja putri di Modelling School.Metode: Penelitian observasional dengan desain cross-sectional melibatkan 55 remaja putri berumur 12-19 tahun yang dipilih secara consecutive sampling dan dilakukan di Sekolah Model Semarang. Kadar hemoglobin (Hb) diukur dengan metode Cyanmethemoglobin, gangguan makan menggunakan kuesioner Eating Disorder Diagnostic Scale (EDDS), dan kualitas diet diukur dengan formulir food frequency questionnaire (FFQ), kemudian dihitung skor kualitas dietnya menggunakan panduan Diet Quality Index International (DQI-I). Analisis data menggunakan uji Chi Square. Hasil: Subjek yang mengalami anemia sebanyak 25 orang (45,5%). Gangguan makan ditemukan pada 29 subjek (52,7%) dengan 11 orang mengalami bulimia nervosa. Persentase remaja putri (63,6%) yang memiliki kualitas diet rendah pada penelitian ini lebih banyak dibandingkan dengan remaja (36,4%) yang memiliki kualitas diet tinggi. Hasil menunjukkan subjek (41,4%) yang anemia juga mengalami gangguan makan (p=0,243), dan subjek (45,7%) yang anemia memiliki kualitas diet yang rendah (p=0,959). Kualitas diet rendah (65,5%) ditemukan lebih banyak pada kelompok yang mengalami gangguan makan (p=0,866). Simpulan: Tidak ada hubungan antara gangguan makan dan kualitas diet dengan status anemia pada remaja putri di modelling school (p > 0,05)

Download Full-text

KUALITAS DIET DAN DAYA TAHAN (ENDURANCE) ATLET BULUTANGKIS REMAJA DI KOTA SEMARANG

Journal of Nutrition College ◽

10.14710/jnc.v8i1.23810 ◽

2019 ◽

Vol 8 (1) ◽

pp. 29

Author(s):

Mailina Prima Sahara ◽

Nurmasari Widyastuti ◽

Aryu Candra

Keyword(s):

Physical Activity ◽

Diet Quality ◽

Food Frequency Questionnaire ◽

Quality Index ◽

Cross Sectional ◽

Food Frequency ◽

Fitness Test ◽

Diet Quality Index ◽

Kolmogorov Smirnov

Latar Belakang: Prestasi olahraga bulutangkis cenderung menurun beberapa tahun terakhir. Salah satu faktor yang mempengaruhi prestasi adalah daya tahan (endurance). Kualitas diet akan mempengaruhi daya tahan (endurance) sehingga seseorang dapat melakukan pekerjaan secara efektif dan efisien dalam waktu yang lama tanpa menimbulkan kelelahan yang berlebihan. Tujuan: Mengetahui hubungan antara kualitas diet dan daya tahan atlet bulutangkis remaja di Kota SemarangMetode: Penelitian ini merupakan penelitian cross sectional. Subjek adalah 60 atlet bulutangkis usia 12-18 tahun. Variabel perancu adalah aktivitas fisik dan persen lemak tubuh subjek. Pengukuran daya tahan dengan metode Multistage Fitness Test (MFT). Data yang dikumpulkan yaitu kebiasaan makan yang diambil menggunakan Semi Quantitative Food Frequency Questionnaire (SQFFQ) dan data aktivitas fisik menggunakan Physical Activity Quistionnaires for Adolescent (PAQ-A). Kualitas diet dinilai menggunakan kuisioner Diet Quality Index International (DQI-I). Data antropometri meliputi tinggi badan, berat badan, dan persen lemak tubuh. Uji kenormalan data dengan uji Kolmogorov-Smirnov dan analisis data dengan uji korelasi Rank Spearman.Hasil: Terdapat 1,7% subjek yang memiliki kualitas diet baik. Sebagian besar atlet memiliki daya tahan yang cukup (35%). Persen lemak tubuh subjek sebagian besar tergolong optimal (61,7%). Tidak terdapat hubungan antara kualitas diet dan daya tahan (endurance) (r = 0,122, p=0,353). Tidak terdapat hubungan antara aktivitas fisik dan daya tahan (endurance) (r = 0,209, p= 0,109). Ada hubungan antara persen lemak tubuh dan daya tahan (endurance) ( r = -0,480, p=0,0001). Simpulan: Kualitas diet yang baik akan meningkatkan daya tahan (endurance), namun bersifat lemah dan secara statistik tidak berhubungan. Persen lemak tubuh yang optimal berkontribusi penting dalam menjaga daya tahan (endurance) atlet. Faktor perancu aktivitas fisik tidak mempengaruhi daya tahan (endurance).

Download Full-text