Autor zajmuje się planami Lublina, które przedstawiają cały obszar miasta w historycznym rozwoju. Plany Lublina nie tworzą dziś zwartego zbioru zgromadzonego w jednym miejscu. Ze względu na swoje funkcje, czas i okoliczności powstania, a także postać fizyczną są rozproszone zarówno w sensie przestrzennym, jak i instytucjonalnym. Najwięcej zabytków kartograficznych, przedstawiających obszar Lublina, zachowało się w archiwach państwowych w Polsce, z kolei spośród nich największy zbiór posiada Archiwum Państwowe w Lublinie. Sytuacja ta wynika zasadniczo z urzędowego charakteru tych materiałów, które od początku XIX w. były tworzone głównie dla potrzeb władz i urzędów państwowych oraz miejskich w ramach pełnionych przez nie funkcji. Powstawały one przy okazji dokumentowania różnych czynności, związanych m.in. ze zmianami własnościowymi, projektowaniem budowlanym, planowaniem urbanistycznym i zagospodarowaniem przestrzennym. Wiedza na ich temat jest niepełna, co powoduje, że stan rozpoznania i zinwentaryzowania lubelskich planów nie jest jeszcze kompletny. W Archiwum Państwowym w Lublinie jest przechowywanych około 50 planów przedstawiających całą przestrzeń Lublina. Pochodzą one z okresu prawie dwóch stuleci, od końca XVIII do połowy XX w. Plany znajdują się w różnych zespołach archiwalnych, występują w postaci kolekcji tworzonej przez pojedyncze zabytki kartograficzne lub znajdują się w ramach poszczególnych zespołów, jako dokumentacja spraw tworzona w wyniku działalności urzędów. Rozproszenie materiałów kartograficznych powoduje w konsekwencji potrzebę ich rozpoznania i opisania. Zadaniem autora jest wykonanie prac podstawowych związanych z poszukiwaniem i rejestracją oraz analizą i opisem zachowanych zabytków kartograficznych.
Historical Maps of Lublin in the Collection of the State Archives in Lublin Part I: the Area of the Entire City
The author discusses the maps of Lublin that present the entire area of the city in historical development. Today, the maps of Lublin do not form a coherent collection gathered in one place: on account of their functions, time, and the circumstances of their creation and also of their physical form they are dispersed, both in the spatial and institutional sense. Most of cartographic relics representing the area of Lublin are preserved in the State Archives all over Poland; the greatest collection is in turn stored in the State Archive in Lublin. This situation stems mainly from the official character of these materials which, from the beginning or the 19th century, were created generally for the needs of the authorities and state and city offices as part of their functions. They were created alongside with the documentation of various activities connected with, inter alia, changes of ownerships, construction design, urban planning, and spatial development. The knowledge on their subject is not complete – consequently, the state of identification and inventory of Lublin map is not yet complete. In the State Archive in Lublin about 50 maps representing the entire area of Lublin are stored. They come from the period of almost two centuries, from the late 18th century to the mid-20th century. The maps are kept in various archival fonds, they appear in the form of collections created by single, cartographic pieces or are within particular fonds as the documentation of cases created as a result of the activity of the offices. Consequently, the dispersion of cartographic materials necessitates their identification and description. The author’s task is to carry out the basic work connected with the search, registration, analysis, and description of the preserved cartographic materials.
Historyczne plany Lublina w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie. Cz. 1: obszar całego miasta
