Mobilność w centrum średniego miasta w perspektywie możliwości wprowadzenia strefy płatnego parkowania – studium przypadku Tczewa

Polityka parkingowa należy do ważniejszych wyzwań w rozwoju współczesnych miast w zakresie transportu. Jednym z narzędzi kształtowania tego zjawiska w miastach jest wprowadzanie stref płatnego parkowania, które mają zwiększać rotację pojazdów oraz zachęcać do korzystania z innych środków transportu w codziennych dojazdach. Jest to szczególnie ważne w kontekście centrów miast. Wdrażanie stref płatnego parkowania stanowi często stosowane rozwiązanie w dużych miastach, rzadziej w średnich i małych. Celem tego badania jest analiza sposobu docierania mieszkańców średniego miasta – Tczewa – do centrum (Starego Miasta) oraz ocena możliwości wprowadzenia strefy płatnego parkowania. Badanie przeprowadzono metodą ankiety, posługując się techniką PAPI (Paper and Pencil Interview), w którym zebrano 375 odpowiedzi. W przeprowadzonym badaniu ankietowym wykazano, że istnieje duży poziom akceptacji społecznej dla możliwości wprowadzenia strefy płatnego parkowania w analizowanym przypadku. W badaniu wykazano ponadto, że znaczną większość użytkowników centrum stanowią osoby docierające tam pieszo. Potwierdzono także, że mieszkańcy są skłonni nie tylko zapłacić za parkowanie w centrum miasta, ale także przejść pewien dystans pieszo od miejsca postojowego do celu podróży. Niniejsza praca może mieć charakter aplikacyjny i stanowić wskazówkę dla innych miast o podobnej wielkości i strukturze, które zamierzają wprowadzić strefę płatnego parkowania lub innego rodzaju ograniczenia ruchu samochodów. Mobility in the centre of a medium-sized city in the perspective of the prospective introduction of a paid parking zone – a case study of Tczew Parking policy is one of the more important challenges in the development of modern cities in terms of transport. One of the tools for shaping this policy in cities is the introduction of paid parking zones, which are intended to increase vehicle turnover and encourage the use of other means of transport for everyday commuting. This is particularly important in the context of city centres. The introduction of paid parking zones is a common solution in large cities, less so in medium-sized and small ones. The aim of this study is to analyse how residents of a medium-sized city – Tczew – travel to the centre (Old Town) and to assess the possibility of introducing a paid parking zone. The study was carried out through a survey, using the PAPI (Paper and Pencil Interview) technique, with 375 responses collected. It showed that there is a high level of public acceptance for the possible introduction of a paid parking zone in the case under consideration. The study also yielded that the vast majority of users of the centre are people who get there on foot. It was also confirmed that residents are not only willing to pay for parking in the city centre, but also to walk a certain distance from their parking space to their destination. This work can be applied as a guide to other cities of similar size and structure that intend to introduce paid parking zones or other types of car traffic restrictions.

Rola infrastruktury transportu jako jednego z czynników rozwoju regionalnego

Celem niniejszego artykułu jest prezentacja miejsca infrastruktury transportowej w programowaniu rozwoju społeczno-gospodarczego oraz analiza charakteru i roli tego czynnika w wybranych teoriach rozwoju regionalnego. Pierwsza część pracy opisuje metodę badań oraz wykorzystywane źródła. Część druga zawiera syntetyczny przegląd literatury z zakresu ekonomiki transportu i wskazuje na elementy kluczowe z punktu widzenia rozwoju społeczno-gospodarczego oraz, co za tym idzie, zainteresowania władz publicznych. W części trzeciej opisana jest dyskusja tocząca się wokół oczekiwanej roli inwestycji infrastrukturalnych oraz ich miejsca w wybranych koncepcjach rozwoju regionalnego. Koncentruje się ona wokół dylematu „wyprzedzającego”, bądź „wtórnego” modelu rozbudowy infrastruktury, a także roli tego zagadnienia na tle innych czynników rozwoju regionalnego. Całość zamyka podsumowanie, które zawiera wnioski na temat roli sfery transportu we wspieraniu rozwoju regionów oraz konkluzję, zgodnie z którą infrastruktura transportu stanowi element niezbędny do kreowania dostępności i równolegle wewnętrznego potencjału regionów. The role of transport infrastructure as one of the regional development indicators The aim of this paper is to present the place of transport infrastructure in socio-economic development programming and to analyse the nature and role of this factor in selected theories of regional development. The first part of the paper describes the research method and sources used. The second part contains a synthetic review of the literature on transport economics and indicates the key elements from the point of view of socio-economic development and, consequently, the interest of public authorities. The third part describes the discussion on the expected role of infrastructure investments and their place in selected concepts of regional development. It focuses on the dilemma of the “anticipatory” or “secondary” model of infrastructure development and the role of this issue against the background of other regional development factors. The book closes with a conclusion on the role of the transport sphere in supporting regional development and the conclusion that transport infrastructure is an indispensable element in creating accessibility and, in parallel, the internal potential of regions.

Wpływ zmiany pełnionych funkcji na fizjonomię portu w Ustce

Celem artykułu jest przedstawienie wpływu zmiany funkcji pełnionych przez port w Ustce na jego fizjonomię. Analiza funkcjonalna dotyczy głównie okresu 2016-2019. Natomiast analizę fizjonomii przeprowadzono dla 2021 r. Stwierdzono, że podstawowa dla portów funkcja przeładunkowa jest w Ustce pełniona w minimalnym stopniu. Funkcja turystyki morskiej jest realizowana w stopniu niewystarczającym (brak mariny jachtowej), a żeglugi pasażerskiej nie jest realizowana. Port pełni nadal funkcję rybołówstwa i wędkarstwa rekreacyjnego, ale w stopniu mniejszym, niż w przeszłości. Działalność produkcyjna na terenie portu nie jest już prowadzona, chociaż w przeszłości była realizowana na dużą skalę. Istnieje szansa, że w porcie rozwinie się funkcja związana z konserwacją i eksploatacją farm wiatrowych. Obecnie w porcie rozwijają się silnie funkcja turystyczna (gastronomia, hotele itd.) oraz mieszkaniowa. Wprowadzenie tej ostatniej funkcji do portu uznano za błąd. Zmiany funkcji powodują zmiany w fizjonomii portu. Znikają obiekty przemysłowe i przeładunkowe, a na ich miejsce pojawiają się obiekty z funkcją hotelową i gastronomiczną oraz mieszkaniowe, aczkolwiek zmiany te zachodzą z dużym opóźnieniem. The impact of changes in the performed functions on the physiognomy of the port in Ustka The aim of the article is to present the impact of changes in the functions performed by the port in Ustka on its physiognomy. The functional analysis mainly covers the period of 2016-2019, while the analysis of the physiognomy was conducted for 2021. It was found that the basic trans-shipment function is played to a minimum extent in Ustka. The function of sea tourism is insufficiently realized (no yacht marina), and the function of passenger shipping is not performed. The function of recreational fishing and angling is still performed by the port, but to a lesser extent than in the past. There is no longer any production activity in the port area, although in the past it was carried out on a large scale. There is a chance that the port will develop a function related to the maintenance and operation of wind farms. On the other hand, the tourist function (gastronomy, hotels, etc.) and housing are strongly developing in the port. Introducing the latter function into the port was considered a mistake. Changes in functions result in changes to the port physiognomy. Industrial and trans-shipment facilities are disappearing and replaced with hotel, catering and residential facilities. However, these changes are long delayed.

Dostępność transportowa wybranych ośrodków miejskich Pomorza Środkowego z uwzględnieniem zjawiska wykluczenia komunikacyjnego

W artykule podjęto tematykę dostępności komunikacyjnej ośrodków władzy powiatowej bądź im równoważnych z poziomu miejscowości będących siedzibami urzędu gminy. Obszarem badań było Pomorze Środkowe. Wskazano obszary o różnym stopniu rozwinięcia oferty przewozowej między branymi pod uwagę ośrodkami w kontekście zgodności rzeczywistych ciążeń komunikacyjnych z istniejącym podziałem administracyjnym na poziomie powiatowym, jak również w celu wskazania obszarów wykluczonych transportowo. Odniesiono się do roli miast w sieci osadniczej jako ośrodków oferujących konkretne dobra i usługi, do których lokalna społeczność udaje się celem nabycia, nie zamykając się jednocześnie w ramach istniejącego podziału administracyjnego. Na potrzeby opracowania skonstruowano wskaźniki powiązań komunikacyjnych oraz rangi miast. Rezultaty postępowania badawczego okazały się być zgodne ze sformułowaniami zawartymi w innych opracowaniach naukowych podejmujących tę tematykę, choć były one bardziej dokładne i aktualne. Zawarte w artykule wnioski, szczególnie dotyczące korekt w podziale terytorialnym w celu dopasowania jego granic do rzeczywistych powiązań, mogą pełnić rolę sugestii dla decydentów w zakresie kształtowania polityki transportowej w regionie oraz dla osób odpowiedzialnych za przestrzenny wymiar administracji państwowej. Transport accessibility of selected towns in the Middle Pomerania region including the phenomenon of the transport exclusion This article brings up the issue of the transport accessibility of the capital cities or their equivalents on the county level. The Middle Pomerania region was taken as a research area. Some of these regions were pointed as to show the different level of the transport offer. The aim was to present the context of compatibility between functional linkages and existing administrative division on the county level, but also to find areas excluded in public transport system. The role of the towns in the settlement system was referred to places that offer selected goods and services which local community needs and have to travel in order to acquire them, with no-closing within the framework of the existing administrative division. For the purposes of the article the indicators of communication linkages and town ranks were constructed. The results of the research procedure turned out to be compatible with the wordings contained in other scientific studies dealing with this topic, but they were taken more precisely and up-to-date. Conclusions contained in this paper, especially regarding corrections in the territorial division to adjust its borders to actual linkages, may be used as a suggestions for people responsible for moulding transport policy in the region and for spatial dimension of state administration.

Koncepcja zielonego portu w działaniach strategicznych polskich portów morskich

Artykuł prezentuje podejścia wybranych portów morskich do zrównoważonego rozwoju oraz prowadzenia polityki w oparciu o koncepcje zielonego portu. W aktualnych realiach rozwój portów morskich nie powinien skupiać się wyłącznie na tradycyjnej aktywności związanej z rozwojem zasobów portowych – rozwoju infrastrukturalnego czy suprastrukturalnego. Nowe formy działalności wychodzić powinny poza granice ich funkcjonowania i obejmować m.in. kwestie związane z otoczeniem społecznym i wrażliwością środowiskową. Wyniki badania obrazują priorytety działalności rozwojowej portów oraz wskazują obszary, które wymagają zwiększonej uwagi. Podjęcie działań w tych obszarach jest niezbędne w celu intensyfikacji działalności równoważącej korzyści ekonomiczne ze społecznymi i środowiskowymi. The green port concept in the strategic activities of Polish seaports The article presents selected seaports’ approaches to sustainable development and policy-making based on the green port concept. In the current reality, the development of seaports should not only focus on traditional activities related to the development of port resources – infrastructural or suprastructural development. New forms of activity should go beyond the boundaries of their operation and include, inter alia, issues related to the social environment and environmental sensitivity. The survey results illustrate the priorities of port development activities and indicate areas that require increased attention. Action in these areas is necessary to enhance activities that balance economic, social and environmental benefits.

Cost-suitability land modeling for current and proposed transport infrastructure along Timiș-Cerna Corridor (Romania)

Cost-suitability land modeling is one of the mandatory conditions for the proposal of new transport development projects, in order to achieve optimal costs of design and construction. In the present study, we intend to present a model for assessing land suitability for current and proposed transport infrastructure along the Orient-East Med TEN-T Corridor, in the mountainous region of the Timiș-Cerna Corridor (Romania). The relevant factors for our analysis were outsourced from various thematic data sets and refer to lithology, morphological and morphometrical properties of landforms, soil characteristics and climatic setting of the study area. Conservation of natural environment and human habitat was also taken into consideration by means of analyzing land use patterns and spatial distribution of protected areas. The methodology is based on the principles of cartographic algebra and vector overlay analysis, currently implemented in various GIS applications. The results of our study aim for the identification of critical sectors along the current and proposed transport infrastructure, which intersect areas with high development cost and low suitability. Starting from our observations, specialists in transport networks and spatial planning could make use of dedicated computation algorithms to identify and describe optimal routes for future infrastructure projects that would connect the southern and western parts of the country.

Rozwój przestrzenny portu morskiego na przykładzie Gdyni

W artykule zaprezentowano wybrane zagadnienia rozwoju przestrzennego portu morskiego w Gdyni, w szczególności kwestie dotyczące jego uwarunkowań rozwojowych. Wskazano także na relacje między portem a miastem. Port morski i miasto Gdynia są wyjątkowym przypadkiem rozwoju jednostki portowo-miejskiej, w której odwrotnie niż w innych przypadkach najpierw powstał port, a następnie przy nim zaczęło rozwijać się miasto. Uwarunkowania te miały znaczący wpływ na rozwój struktury przestrzenno-gospodarczej zespołu portowo-miejskiego. Opracowanie uzupełniono syntetyczną analizą perspektyw oraz barier rozwojowych Portu Gdynia. Spatial development of the seaport on the example of Gdynia The article presents selected issues of the spatial development of the seaport in Gdynia, in particular its development conditions, as well as the relationship between the port and the city. The seaport and the city of Gdynia are a unique case of development of a port-city unit where, contrary to other cases, the port was created first and then the city started to develop. These conditions had a significant impact on the development of the spatial and economic structure of the port-city complex. The study was supplemented with a synthetic analysis of perspectives and barriers to development of the Port of Gdynia.

Położenie i funkcjonowanie dworców autobusowych w wybranych małych miastach województwa podkarpackiego

W pracy przedstawiono funkcjonowanie infrastruktury służącej do odprawy pasażerskiej, zarówno miejsc odjazdów autobusów PKS, jak i przewoźników prywatnych, w małych miastach województwa podkarpackiego: Leżajsku, Lubaczowie, Łańcucie oraz Przeworsku. Położenie dworców w przestrzeni miejskiej, forma ich organizacji oraz komfort zapewniany pasażerom cechują się znacznym zróżnicowaniem. Przyczyną dzisiejszego stanu są przemiany własnościowe i organizacyjne, jakie zaszły w ostatnich dekadach, zarówno w całej branży przewozów autobusowych, jak i indywidualnie w przypadkach konkretnych obiektów dworcowych. Przy pomocy autorskiego wskaźnika określono rozmieszczenie dworców względem najważniejszych obiektów infrastruktury publicznej; zidentyfikowano także zagospodarowanie funkcjonalne najbliższego otoczenia. W rozpatrywanej próbie dominują negatywne przykłady przemian infrastruktury. Większość miejsc odprawy pasażerskiej nie zapewnia pasażerom podstawowych udogodnień – jedynie trzy obiekty posiadają wszystkie wymagane prawem podstawowe elementy dworca. [Location and operation of bus stations in selected small towns in Podkarpackie Voivodeship] The paper presents the functioning of the infrastructure used for passenger check-in, both for PKS bus departure points and private carriers, in small towns in the Podkarpackie Voivodeship: Leżajsk, Lubaczów, Łańcut and Przeworsk. The location of the stations in urban space, the form of their organisation and the comfort provided to passengers vary greatly between stations. Among the reason for their current state are organizational transformations and ownership changes that have taken place over the last decades, both in the whole bus transport industry and individually in the case of specific stations. The custom indicator has been used to determine the distribution of stations in relation to the most important public infrastructure facilities; functional development of the nearest surroundings has also been identified. Negative examples of infrastructure transformation prevail in analysed sample. Most check-in places do not provide passengers with basic amenities – only three objects have all the basic elements of a station required by law.

Application of Intelligent Transportation Systems in Analyses of Human Spatial Mobility in Cities

This article contains results of studies on the applicability of data from Intelligent Transportation Systems (ITS) for the purposes of geographical studies regarding the spatial mobility of inhabitants within a big city. The article focuses on the option of applying two types of sub-systems – induction loops and automatic number-plate recognition (ANPR) – and includes examples of analyses based on the resulting data, which can serve as a basis for mobility studies. The area on the example of which the capabilities of application of ITS data have been presented is Lodz – a large city in central Poland. The conducted research shows that ITS systems offer an enormous potential in providing data for spatial mobility studies. In order to fully exploit its worth, however, it is imperative to expand the research procedure by including, for instance, the results of qualitative research. Also, the interpretation of results obtained on the basis of ITS data ought to be performed with an awareness of numerous significant preliminary and simplifying assumptions.

Analiza porównawcza ruchu pociągów pasażerskich w Polsce w latach 2010 i 2020

Analiza porównawcza ruchu pociągów pasażerskich w Polsce w latach 2010 i 2020, Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 24(2), 69-82. Streszczenie: Celem artykułu było zbadanie obciążenia sieci kolejowej w Polsce ruchem pociągów pasażerskich, według stanu na początku 2020 r. i jego porównanie z początkiem 2010 r. Lata 2010-2020 to okres intensywnych inwestycji kolejowych i rozwoju rynku przewoźników regionalnych. Jednocześnie długość sieci kolejowej została skrócona. Nastąpił jednak wzrost wielkości przewozów pasażerskich i natężenia ruchu pociągów, szczególnie w ruchu regionalnym. Inwestycje infrastrukturalne i zaangażowanie samorządów wpłynęły na poprawę oferty kolei. Poprawa ta nie dotyczyła jednak obszaru całego kraju. Najbardziej widoczna była ona na terenie aglomeracji warszawskiej, wrocławskiej i poznańskiej, zaś najsłabiej w północno-wschodniej Polsce. Niekorzystnie pod tym względem wypada również pogranicze województw śląskiego i małopolskiego. Comparative analysis of passenger train traffic in Poland in 2010 and 2020 The aim of the article was to examine the load on the railway network in Poland with passenger train traffic as at the beginning of 2020 and its comparison with the beginning of 2010. The years 2010-2020 are a period of intense railway investments and the development of regional carriers market. At the same time, the length of the railway network has been shortened. However, the volume of passenger transport and the intensity of train traffic increased, especially in regional traffic. Infrastructural investments and the involvement of local governments improved the railway offers. However, this improvement did not apply to the entire country. It was most visible in the areas of the Warsaw, Wrocław, and Poznań agglomerations, and the weakest in north-eastern Poland. The border of the voivodeship is also unfavorable in this respect. Silesia and Lesser Poland.