Kirgizistan gazetelerinde karaçay sürgünü

Özet. Bu çalışma Kırgızistan’daki Karaçayrın Kırgızistan gazetelerindeki sürgün olayını incelemeyi amaçlayan ve Ocak 2019- Mart 2019 tarihleri arasında Kırgızistan Milli Kütüphanesi’nde ve Kırgızistan’daki Karaçayların ''Ata Curt'' Uluslararası Derne- ği’nde bulunan gazetelerden derleme, inceleme sonucunda gerçekleştirilen bir araştır- manın ürünüdür. Yapılan ilmi çalışmanın temel amacı, Sovyet devletinin gizli bir sır olarak sakladığı trajik ve az bilinen tarihi sayfalarında yer alan sürgün olayını anlatmak ve aydınlatmaktır. 1944’dan başlayarak toplu şekilde Kırgızistan’a sürgün edilmiş olan ve yarım yüzyıldan fazla burada oturan Karaçaylar ve Karaçayların sürgünü başlı başına bağımsız bir araştırma konusudur. Hele ki Kırgızistan’daki Karaçay halkı azınlık grubu oluşturduğu için bunların temel hak ve özgürlüklerin korunması, barış ve hoşgörü içinde yaşaması ülkenin demokrasiye geçişi bakımından da büyük önem taşımaktadır. Böyle bir demokratik bir devlette herhangi bir insan sosyal değer olarak sayılacak mı? Bunun için her bir halkın dilinin, kültürünün korunması ve eskiden yaşanılan acıların gelecekte bir daha yaşatılmaması ve bu acıların halka yansıtılmaması açısından önemlidir. Anahtar Sözcükler: SSCB dönemi, Kafkasya, Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti, Kırgı- zistan, vatan, Karaçaylar, Karaçayların sürgünü, Milli Kütüphane, Kırgızistan gazeteleri, hak, özgürlük vs. Аннотация: Данная работа посвящена изучению событий депортации карачаевцев Кыргызстана в киргизских газетах и является продуктом исследования, проведенного в период с января 2019 года по март 2019 года в результате изучения и обзора газет, находящихся в Национальной библиотеке Киргизии и Международной ассоциации карачаевцев Кыргызстана "Ата Журт". Основная цель проделанной научной работы – рассказать и осветить трагическое и малоизвестное историческое событие, которое советское государство долгое время хранило в тайне. Карачаевцы и депортация карачаевцев, массово депортированных в Киргизию с 1944 года и проживающих здесь более полувека, само по себе является самостоятельным предметом исследований. В силу того, что карача- евский народ в Кыргызстане является меньшинством, то и сохранение основных прав и свобод меньшинств, а также мир и толерантность в межнациональных отношениях имеют большое значение в условиях развития демократического общества. Будет ли каждый человек в таком демократическом государстве считаться социальной ценностью? Для этого важно сохранить язык, культуру и не забывать историю каждого народа, чтобы эта страшная трагедия, произошедшая ранее, не имела будущего и не оказала влияния на народ в целом. Ключевые слова: период СССР, Кавказ, Карачаево-Черкесская Республика, Кыргызстан, Родина, карачаевцы, депортация карачаевцев, Национальная библиотека, газеты Кыргызстана, право, свобода и др. Abstract: This study is a product of a study which was carried out at the Kyrgyz National Library and Kyrgyzstan Karachays International Association’s "Ata Curt" In- ternational Association between January 2019 and March 2019. The main purpose of this scientific study is to explain and illuminate the event of exile on the tragic and lit- tle-known historical pages of the Soviet state, which is hidden as a secret. The Karachays and the exile of Karachays, who have been exiled to Kyrgyzstan since 1944 and have lived here for more than half a century, are an independent research topic. Especially because the Karachay people in Kyrgyzstan constitute a minority group, their protection of fundamental rights and freedoms, living in peace and tolerance are of great importance for the transition of the country to democracy. In such a democratic state, will any human be regarded as social value? For this reason, it is important to preserve the language and culture of each people and to ensure that the sufferings of the past are not kept alive in the future and that these sufferings are not reflected to the people. Key Words: USSR period, Caucasus, Karachay-Cherkessia Republic, Kyrgyzstan, Karachays, Exile of Karachays, National Library, Kyrgyzstan newspapers, identity, homeland, rights, freedom etc.