Bulletin of the Korkyt Ata Kyzylorda University
Latest Publications


TOTAL DOCUMENTS

91
(FIVE YEARS 91)

H-INDEX

0
(FIVE YEARS 0)

Published By Kyzylorda University Named After Korkyt Ata

1607-2782

2021 ◽  
Vol 57 (2) ◽  
pp. 151-159
Author(s):  
P.A. Tangarikov ◽  
◽  
G. B. Amangeldieva ◽  
A. T. Dоnеsov ◽  
◽  
...  

Қазіргі уақытта елімізде шикізаттарды өндіру көлемінің өсуі, электр энергиясы тапшылығының өсуіжәне өнімділігі төмен ұңғымалардасорғы жабдықтарын қабылдаудағы сұйықтықпен ілесетін еркін газдың көп мөлшерде болуыпроблемалары энергияүнемдеуді дамыту негізінде және жаңа технологияларды енгізу арқылы тиімді шешуге болады.Энергия шығынын азайтуға ең алдымен оны пайдалану тиімділігін арттыру арқылы қол жеткізіледі. Электрлі ортадан тепкіш сораптармен ұңғымаларды пайдалану тиімділігін арттыру үшін қажетті жағдайлар резервуарлық сұйықтықтарды көтеру процесінде болатын құбылыстардың физикалық мәнін зерттеу және су-мұнай қоспаларының сорғы жабдықтарының жұмысына теріс әсерін төмендететін технологияларды таңдау болып табылады. Зерттеулердің мақсаттары мен міндеттері тұжырымдалды; су-мұнай эмульсияларының беттік-белсенді заттарға байланысты қауіпсіз қолданысты қамтамасыз ететін талаптарды орындай отырыпфизика-химиялық қасиеттерін зерттеу кешені жүргізілді, сондай-ақ беттік-белсенді заттардың олардың қасиеттеріне әсері бағаланды;сораптың шығыны кірістегі газ құрамымен анықталды; тұтқыр қоспаларды айдау жағдайында ортадан тепкіш сораптың қысым-шығыс және энергетикалық сипаттамаларын бағалау бойынша зерттеулер жүргізілді; сораптың жұмысы кезінде алынған ең жоғары мүмкін газ мөлшеріанықталды; нәтижелерді өңдеу және түсіндіру жүргізілді; қорытындылар тұжырымдалды. Кілт сөздер: беттік-белсенді заттар, ортадан тепкіш сорап, эмульсия, газ-сұйық қоспасы.


2021 ◽  
Vol 57 (2) ◽  
pp. 191-196
Author(s):  
Zh.A. Sadirbekova ◽  
◽  
U.U. Beknazarova ◽  

Currently, it is interesting and relevant for linguists to understand the unknown aspects of the problems related to the Kazakh and English languages, their common patterns and features. One of the main language units that needed to be contributed to study is phraseology. In this paper, the similarities and differences of similar phraseologies are contrasted in different as aglutative Kazakh and analytical English languages. Kazakh and English does not belong to related group of family. It is considered depending on the types of phraseology in Kazakh and English6 the external identity of phraseological phrases, the semantic nature and their semantic integrity, and the meaning of phrases. Examples of phraseology are taken from the works of Kazakh and English poets and phrasal dictionaries. In addition, types and groups of phraseology, similarities and features of analogy types in both languages are described. Keywords: phraseological units,culture, verbal phraseology, contrastive analysis


2021 ◽  
Vol 57 (2) ◽  
pp. 137-143
Author(s):  
A.S. Nurbay ◽  

Керамикалық еден плиткаларының сапасын зерттеу мәселесі әлі де ашық сұрақтардың бірі. Олардың беріктігі және нәтижесінде мүмкін болатын қолдану аясы керамикалық композиттің құрамына да, оның біркелкілік дәрежесіне де байланысты. Керамикалық плитка электр тоғын өткізбейді, химиялық заттармен байланыста болған кезде дерлік жойылуға жатпайды, күннің әсерінен түс өзгертпейді. Керамикалық плитка микробтардың ұзақ уақыт бойы өмір сүре алмайтын ең гигиеналық материалдардың бірі болып табылады. Плитканың беріктігін бақылау әдісі әртүрлі көлденең қималарда осы белгіні бағалауға негізделуі керек. Мұндай өлшеулер өте маңызды, өйткені олардың механикалық қасиеттері көбінесе бүкіл плита бетінде біркелкі болмайды. Стандартты бақылау сынақтары бұл талапқа сәйкес келмейді, өйткені олар тек орташа көлденең қимада бұзылатын беріктікке арналған сынақтарды ұсынады. Ультрадыбыстық әдісті қолдану керамикалық композиттің плиткадағы біркелкілігін оңай бағалауға мүмкіндік береді. Материалдың кедергісі бойынша тікелей нәтижелерді түрлендіру өлшеу құралын масштабтауды қажет етеді, бұл зерттеу саласын едәуір кеңейтеді, бірақ қарсылық параметрлері әрдайым қажет емес. Кілт сөздер: керамикалық плитка, ультрадыбыс, гигиеналық материал, композит


2021 ◽  
Vol 57 (2) ◽  
pp. 168-173
Author(s):  
G. Zhakapbaeva ◽  
◽  
B. Ermakhan ◽  

Автоматтандырылған жобалау жүйелері мен BIM технологиялар білім беру сапасын арттырып, білім алушылардың кәсіби дамуын қамтамасыз ететін, техникалық салалар маманының толық бейнесін қалыптастыруға жәрдемдесетін тиімді құралдарға айналып келеді. Оның ішінде ғимараттарды ақпараттық модельдеу (BIM) – жобалау сәтінен бастап және ғимарат құрылысы мен пайдалануымен аяқтап, жоба туралы расталған, келісілген ақпаратқа негізделген заманауи технология болғандықтан өндірісте жоғары сұранысқа ие болып отыр. Қазіргі таңда мемлекеттік білім беру стандарттары бойынша жоғарғы оқу орындарының инженерлік мамандықтарын бітірушілердің маңызды құзыретіне қолданбалы бағдарламалар пакетін қолдана білу жатады. АЖЖ мен BIM технологияларымен жұмыс жасауға дағдылану, сөзсіз, инженерлік кадрларды даярлау сапасын жақсартуға септігін тигізіп, жас маманның жоғары оқу орнын тәмамдағаннан кейін жұмыс орнына бейімделуге қажетті уақытын едәуір қысқартады және жұмыс беруші жағынан оның сұранысын айтарлықтай арттырады. Сонымен бірге, оқу үдерісінде аталмыш технологияларды қолдану, мамандарды даярлаудың негізгі мәселелерін шешумен қатар, жиынтық әрекеті оқыту нәтижелерін бірнеше есеге жақсартатын бірқатар қосымша білім беру нәтижелерін бермек. Кілт сөздер: Ғимараттарды ақпараттық модельдеу (BIM), AutoCAD, инженерлік мамандықтар, оқу үдерісі, ақпараттық модель


2021 ◽  
Vol 57 (2) ◽  
pp. 209-215
Author(s):  
A.I. Abdigapbarova ◽  
◽  
N. Sambetkulova ◽  
В. Kurbanaliev ◽  
Zh.S. Chingenzhinova ◽  
...  

Мақалада инженер кадрларын даярлаудың негізгі мәселелері мен дүние жүзі мемлекеттерінің тәжірибесі сарапқа салынады. Қазіргі таңда Тәуелсіз Қазақстан елі үшін экономиканы дамыту бірінші орында тұрған міндет екені баршамызға аян. Ал ел экономикасы мен халықтың әлеуметтік тыныс-тіршілігін жақсарту жаңа технологияға тікелей байланысты. Жаңа технологияны ойлап табатын да, оны игеретін де, халықтың тұрмысына оңтайлы етіп дайындап беретін де инженерлер екені белгілі. Сонда білікті және кәсіби тұрғыдағы инженер кадрынсыз елдің экономикалық дамуын елестету мумкін емес. Сондықтан еліміздегі техникалық білім беретін жоғары оқу орындарындағы инженер кадрларын даярлаудың жай күйі ондағы материалдық-техникалық базамен, студенттердің практикада тәжірибе жинақтайтын мекемелердің заманауи жабдықталуымен, сонымен қатар, әрине, білім бағдарламаларының сапалылығымен түсіндіріледі. Осы тұрғыдан алып қарағанда, мақала өте өзекті мәселелерді шешуге дүние жүзі бойынша осы саладағы мәліметтерді жинақтап, сарапқа салады, салыстырады, арасында инженерлерді кәсіби даярлауда нақты талаптарды ұстанатын мемлекеттердің тәжірибесін түсіндіреді. АҚШ, Германия, Жапония, Қытай және Ресей елдерінің инженерлер даярлаудағы тәжірибелерден Қазақстандағы инженерлік білім беру жүйесіне өте қажет пункттерді үлгі ретінде алуға болады. Жалпы, мақала инженерлерді кәсіби даярлау мәселесі үшін тиісті саладағы ғалымдарға нақты мәлімет бере алатын ғылыми жұмыс. Кілт сөздер: инженер, кәсіби даярлау, білім бағдарламалары, білікті инженер кадры.


2021 ◽  
Vol 57 (2) ◽  
pp. 80-86
Author(s):  
U.Zh. Sarabekova ◽  
◽  
G.Zh. Asanova ◽  
D.B. Nurzhanova ◽  
M.Sh. Sakitzhanov ◽  
...  

The task of improving the system of accounting and analysis of accidents at industrial enterprises for many years has not lost its relevance both in Kazakhstan and abroad. Identification of the root causes of accidents is an important stage for the development and implementation of preventive and adaptive measures to reduce the risk of injuries to employees of enterprises. The article analyzes the characteristics of the indicators of industrial injuries, which are result — oriented (after the fact) — lagging and process-oriented (forecast) - leading. Lagging indicators are a retrospective description of the state of labor protection at a production facility, while advancing indicators characterize already completed or current actions and predict the result of the productivity of measures. The expediency of using leading indicators for predictive assessment of the state of industrial safety and, as a result, the development of a systematic approach to minimizing the number of incidents is justified. Keywords: injuries, accidents, injury analysis, injury indicators, causes of injuries, agriculture.


2021 ◽  
Vol 57 (2) ◽  
pp. 230-235
Author(s):  
Sh.K. Tukhmarova ◽  
Keyword(s):  
The Past ◽  

Бүгініміз бен болашағымыз өткеннің негізінде жасалады. Мемлекеттің өсіп өркендеуі оның мәңгілікке жол салуы адамзаттың белсенді іс әрекеті арқылы жүреді. Тарихи тәжірибені зерделеу барысында тарихи сана, дәстүр мен мәдениет, ұрпақ сабақтастығы қалыптасады. Тарих қазіргі уақытта болып жатқан өзгерістердің мәнін ұғынуға мүмкіндік береді. Тарихта болашақтың негізі қаланған. Ал болашағымыздың арманы мәңгілік ел болу. Мәңгілік елді қашаннан бүкіл халық армандаған. Мәңгіліктің өзіндік құндылықтары да бар. Құндылығын түсінген азамат ол әрдайым ұлтжанды ұрпақ. Мәңгілік ел болу үшін халық өзінің тарихын, әдет ғұрпын, мәдениетін, ұлттық рухын жоғары дәрежеде түсіне білуі тиіс. Бүгінгі жас ұрпақтың өз елінің өткенін, бүгінін, болашағын бағдарлауына қызығушылығы, білімі жетерлік. Мәңгілік ел ұлттық идеясының ғылыми және әлеуметтік мазмұндағы үлкен міндеттері де қойылған. Ол Қазақстандықтардың көзқарасын қалыптастырудың негізі болып табылады, сол сияқты тәрбиенің негізі де. Қазақ елі бейбіт сүйгіш ел ретінде халықаралық беделге ие болып отыр. Алдыңғы қатарлы мемлекеттермен терезесі тең ел болуда. Қазақстан халқы бірлік пен ынтымақта, бейбітшілікте өмір сүрген жағдайда еліміздің болашағы жарқын болмақ, яғни мәңгілік ел болмақ. Кілт сөздер: ел, мемлекет,бірегейлік, қоғам, достық, мәңгілік


2021 ◽  
Vol 58 (3) ◽  
pp. 53-62
Author(s):  
A.K. Alpysov ◽  
◽  
A.K. Seytkhanova ◽  
I.Sh. Abishova ◽  
◽  
...  

The article discusses the ways of developing skills and abilities to effectively solve problems when describing methods for solving equations and inequalities, clarifying theoretical knowledge, the basics of forming skills for practical application. The formation of mathematical concepts through solving problems in teaching mathematics opens the way to the development of mathematical thinking, the application of knowledge in practice, and the development of search skills. To master a mathematical concept, along with its definition, it is necessary to know its features and properties. This can be achieved primarily through problem solving and exercise. Problem solving is based on the development of new methods, the creation of algorithms, ways of developing practical skills in the methods and techniques mastered with the help of tasks.In addition, transforming equations and inequalities through the development of thinking skills helps to identify common or special properties in order to draw correct conclusions. Solving various problems, it shows what operations should be used to determine the situation in which a solution was found, and what features of the solution allow choosing the most effective methods. Thanks to the theoretical substantiation of the general article, it is possible to master convenient methods for solving equations and inequalities of various structures.


2021 ◽  
Vol 58 (3) ◽  
pp. 137-142
Author(s):  
A.O. Dauitbayeva ◽  
◽  
A.A. Myrzamuratova ◽  
A.B. Bexeitova ◽  
◽  
...  

This article is devoted to the issues of visualization and information processing, in particular, improving the visualization of three-dimensional objects using augmented reality and virtual reality technologies. The globalization of virtual reality has led to the introduction of a new term "augmented reality"into scientific circulation. If the current technologies of user interfaces are focused mainly on the interaction of a person and a computer, then augmented reality with the help of computer technologies offers improving the interface of a person and the real world around them. Computer graphics are perceived by the system in the synthesized image in connection with the reproduction of monocular observation conditions, increasing the image volume, spatial arrangement of objects in a linear perspective, obstructing one object to another, changing the nature of shadows and tones in the image field. The experience of observation is of great importance for the perception of volume and space, so that the user "completes" the volume structure of the observed representation. Thus, the visualization offered by augmented reality in a real environment familiar to the user contributes to a better perception of three-dimensional object.


2021 ◽  
Vol 58 (3) ◽  
pp. 160-168
Author(s):  
G. Akhmetbek ◽  
◽  
A. Kumashkyzy ◽  

The Internet provides a space for network users to communicate freely. The desire of network users to express their thoughts, imagination and self-knowledge is reflected in the slang on the Internet and social networks. The language of the Internet appeared as a product of the network, formed its own characteristics in the process of use and acquired its own pragmatic function. These qualities have made it an important tool of modern communication and a cultural carrier.The pragmatic approach to the recipient of information is an important function of any language communication. Although the root of Chinese Internet slang comes from Chinese, it gives a completely different meaning and character as a network language than literal, which requires a pragmatic study to understand. From the point of view of the speaker and the listener, people's speech actions are considered as social behavior governed by various social conditions. It is aimed at explaining that the use of special words in a particular environment can determine the meaning of the text, affect all aspects, and thus determine the pragmatic rules. Before using a slang word, any network user should pay attention to its meaning, as it can also have a negative connotation.


Sign in / Sign up

Export Citation Format

Share Document