Διερεύνηση της κοινωνικής γνωστικής αντίληψης και των ψυχαναγκαστικών συμπτωμάτων σε ασθενείς με πρώτο ψυχωτικό επεισόδιο
ΕισαγωγήΗ συννοσηρότητα των ψυχαναγκαστικών-καταναγκαστικών συμπτωμάτων (ΨΚΣ) στους ασθενείς με σχιζοφρένεια είναι υψηλή με ποσοστά που φτάνουν το 64% ενώ η ανάπτυξη του πλήρους συνδρόμου της Ψυχαναγκαστικής Καταναγκαστικής Διαταραχής (ΨΚΔ) παρουσιάζεται σε έναν στους οκτώ σχιζοφρενείς. Ο επιπολασμός των ΨΚΣ και της ΨΚΔ σε ασθενείς με πρώτο ψυχωτικό επεισόδιο είναι σε παρόμοια υψηλά ποσοστά, γεγονός που υποστηρίζει ότι τα συμπτώματα αυτά είναι παρόντα από τις πρώτες φάσεις της νόσου.Στους ασθενείς αυτούς δεν έχει ποτέ εξεταστεί, στο βαθμό που μπορούμε να γνωρίζουμε, η διάσταση της κοινωνικής γνωστικής αντίληψης. Με τον όρο Κοινωνική Γνωστική Αντίληψη (ΚΓΑ) ή αγγλιστί Social Cognition αναφερόμαστε σε μια ποικιλία νοητικών λειτουργιών που σχετίζονται με την αντίληψη, την ερμηνεία και την απάντηση σε ερεθίσματα που αφορούν τις κοινωνικές διαντιδράσεις. Αντιδράσεις που είναι θεμελιώδους σημασίας στη σχιζοφρένεια μια και ορίζουν σε σημαντικό βαθμό τη λειτουργικότητα των ασθενών και έρευνες υποστηρίζουν ότι είναι ελλειμματικές από την αρχή, ίσως και νωρίτερα, των πρώτων ψυχωσικών εκδηλώσεων. Ο σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν, έτσι, να διερευνήσει τη σχέση των ΨΚΣ/ΨΚΔ με την Κοινωνική Γνωστική Αντίληψη στους ασθενείς με πρώτο ψυχωτικό επεισόδιο. Μέθοδος-ΔείγμαΩς υλικό της μελέτης χρησιμοποιήθηκε δείγμα 65 ασθενών (ΠΨΕ=52 άνδρες και 13 γυναίκες) και 47 υγιών ατόμων (31 άνδρες, 16 γυναίκες). Οι ασθενείς διακρίθηκαν σε όσους εμφάνιζαν ΨΚΣ ή ΨΚΔ (ΠΨΕ+=38) και σε αυτούς που δεν εμφάνιζαν ΨΚΣ (ΠΨΕ-=27). Οι ασθενείς που συμμετείχαν ήταν νοσηλευόμενοι για πρώτη φορά σε ψυχιατρική κλινική με ψυχωσική συμπτωματολογία. Οι υγιείς ήταν εθελοντές χωρίς γνωστό ψυχιατρικό ιστορικό. Η διάγνωση των ασθενών τίθετο με τη Mini-International Neuropsychiatric Interview (ΜΙΝΙ) και τους χορηγούνταν η Positive and Negative Syndrome Scale (PANSS) για την εκτίμηση της ψυχωσικής συμπτωματολογίας, η Yale-Brown Obsessive-Compulsive Scale (Y-BOCS) για τα ψυχαναγκαστικά-καταναγκαστικά συμπτώματα και η Calgary Depression Scale (Calgary) που αξιολογεί τα καταθλιπτικά συμπτώματα. Τέλος χρησιμοποιήθηκε η δοκιμασία Perception of Social Inference Test (PESIT) για την εκτίμηση της ΚΓΑ στις δύο κύριες διαστάσεις της δηλαδή αυτή της Θεωρίας του Νου (ΘτΝ) και της Αντίληψης Συναισθημάτων (ΑΣ). Αποτελέσματα-ΣυμπέρασμαΣτις δοκιμασίες Κοινωνικής Γνωστικής Αντίληψης (ΚΓΑ) η ικανότητα των ασθενών είναι περιορισμένη σε σχέση με τους υγιείς όπως αναγνωρίζεται και στη διεθνή βιβλιογραφία. Επιπλέον ελλείμματα εμφανίζουν οι ασθενείς της ΠΨΕ+ ομάδας σε ορισμένες δοκιμασίες. Συγκεκριμένα αυτό ισχύει στις δοκιμασίες της Θεωρίας του Νου (ΘτΝ) ενώ για τις δοκιμασίες της Αντίληψης Συναισθημάτων (ΑΣ) δεν παρατηρείται διαφορά μεταξύ των ομάδων των ασθενών.